جاباما
۷۵۷۴۰۰
۲۷ نظر
۵۳۸۶
۲۷ نظر
۵۳۸۶
پ

آیا زن هنگام جدایی می‌تواند جهیزیه‌اش را با خود ببرد؟

جهیزیه، جزو حقوق مالی زن در نظام حقوقی ایران است که جدای از تفاوت‌های عرفی و فرهنگی مربوطه در مناطق مختلف جامعه، قابل استرداد و پس گرفتن توسط زن است.

روزنامه ایران - زهرا سپیدنامه، وکیل پایه یک دادگستری: حال و هوای خریدش با همه حال و هواهای دیگر فرق دارد. شاید علتش جوانی باشد، شاید خوشدلی و عشق. شاید هم چون اسباب و لوازم یک شروع نو است؛ یک زندگی تازه. خرید جهیزیه یکی از بهترین قسمت های رسم و رسومات پیش از ازدواج است. قسمتی که این روزها البته بار مالی سنگین روی دوش پدر عروس می‌گذارد. اما اگر خدای نکرده زندگی مشترک طبق روال پیش نرود، اگر عشق جایش را به بیزاری دهد و شادی جایش را به غم و غصه.

اگر قرار بر از هم پاشیدن خانه و ویرانی آشیانه باشد آن وقت تکلیف این همه اسباب که با عشق و علاقه خریداری شده چیست؟ باید گذاشت و گذشت یا می‌توان فکری برایشان کرد؟ از روزی که فهمید شوهرش به او خیانت می‌کند دیگر همه چیز زندگی مشترک از چشمش افتاد.

تمام آن حرف ها و عاشقانه‌ها. تمام آن آرزوها و وعده وعیدها. گوشه گوشه خانه‌ای که با عشق و علاقه چیده بود؛ حتی گلدان هایی که با دست های خودش قلمه زده بود. همه و همه جلوی چشمهایش دود شدند و رفتند هوا. تمام.

دار و ندارش را گذاشت توی خانه شوهر خیانتکارش و با یک چمدان لوازم شخصی از خانه زد بیرون. لحظه‌ای به آنچه پشت سر می‌گذاشت نیندیشید؛ زیرا چیزی برای از دست دادن نمانده بود.

آیا زن هنگام جدایی می‌تواند جهیزیه‌اش را با خود ببرد؟

چهار تا تیر و تخته

«روزی که خانه را ترک کردم به هر چیزی فکر کردم جز چهار تا تیر و تخته‌ای که با خودم به خانه‌اش برده بودم. سه سال بود عروسی کرده بودیم و هنوز تازه عروس محسوب می‌شدم. همه لوازمم نو نو بود، اما چیزهایی که با آن همه عشق و علاقه خریده بودم چنان از چشمانم افتاد که حاضر نبودم برگردم و نگاهشان کنم. بعد از ترک خانه بهرام و بازگشت به خانه پدرم، یکی دو ماهی که گذشت و عصبانیتم فروکش کرد، نگاهی به دور و برم انداختم و دیدم دیگر توانایی زندگی زیر چتر پدر و مادر را ندارم.

باید خانه جدا بگیرم و بروم دنبال زندگی خودم. خانواده‌ام که حال و روز مرا می‌دیدند با من مخالفت نکردند. در حقیقت با خودشان گفتند آرامشش را بیشتر از این به هم نزنیم. هنوز رسماً از بهرام جدا نشده بودم هر روز نادم و پشیمان در خانه پدرم می‌آمد و اشک تمساح می‌ریخت اما من به هیچ وجه حاضر به دیدن دوباره‌اش نبودم. خلاصه اینکه خانم وکیل وقتی بالاخره دست روی زانوی خودم گذاشتم و بلند شدم و به‌دنبال گرفتن خانه رفتم تازه فهمیدم زندگی قبل از هر چیز هزینه دارد. هم باید با اندک پس اندازم خانه بگیرم و هم لوازم خانه بخرم.

تازه آن موقع بود که فهمیدم چه اشتباهی کرده‌ام. جهیزیه نو نو و‌ تروتمیزم را گذاشته‌ام برای شوهر عیاشم؛ خلاصه اینکه خانم وکیل از آن جهیزیه نمی‌خواهم یک ارزنش به جیب بهرام برود همه را می‌خواهم نمی‌دانم باید چه کنم؟» فیروزه در حقیقت می‌خواهد دادخواست استرداد جهیزیه بدهد اما نمی‌داند راه و چاه کدام است؟ اصلاً می‌تواند اسباب خانه را بردارد؟ اسباب خانه بعد جدایی متعلق به چه کسی است؟

جهیزیه چیست؟

جهیز، مالی است که زن طبق رسوم، موقع ازدواج با خود به منزل شوهر می‌برد و علاوه بر استفاده خود، به شوهر نیز اجازه استفاده از آن را می‌دهد. در بسیاری از خانواده‌ها مرسوم است که زن با توجه به سطح مالی و خانوادگیش تمام یا بخشی از اثاث مورد نیاز زندگی مشترک را به خانه شوهر می‌برد. در واقع، آوردن جهیزیه، نشانه صمیمیت و همکاری در تأمین معاش بین خانواده زن و شوهر است اما آوردن جهیزیه به معنای انصراف از مالکیت یا شریک ساختن شوهر در آن نیست. این مال، در مالکیت زن خواهد ماند و شوهر مالک آن نمی‌شود. جهیزیه، جزو حقوق مالی زن در نظام حقوقی ایران است که جدای از تفاوت‌های عرفی و فرهنگی مربوطه در مناطق مختلف جامعه، قابل استرداد و پس گرفتن توسط زن است.

متأسفانه در دعاوی زناشویی برخی آقایان از وجود جهیزیه در منزل مشترک به‌عنوان ابزاری برای تسویه حساب ‎استفاده می‌کنند و حتی اقدام به از بین بردن و تخریب جهیزیه می‌کنند. از نظر حقوقی، آوردن جهیزیه، نوعی اجازه در تصرف است و هیچ حقی برای شوهر ایجاد نمی‌کند، حتی زن می‌تواند شوهر را از دسترسی به جهیزیه منع کند و از او درخواست تهیه اثاثیه و وسایل منزل کند و جهیزیه خودش را نیز در جایی محفوظ دارد.

وقتی هوا ابری است

اما مشکل زمانی بروز می‌کند که زن تصمیم به ترک زندگی مشترک و استرداد جهیزیه بگیرد. متأسفانه معمولاً هنگام ترک خانه شوهر و انحلال نکاح، اختلافاتی بین زوجین در خصوص جهیزیه مطرح می‌شود. مواردی نظیر اینکه آیا جهیزیه، همچنان باقی مانده است یا دراثراستفاده از بین رفته است؟ یا کدام اموال جزو جهیزیه بوده و کدام اموال بعد از شروع زندگی مشترک و طی آن توسط شوهر یا زن یا مشترکاً خریداری شده و...

اصولاً در مورد جهیزیه دو حالت مطرح است؛ اینکه سیاهه جهیزیه وجود دارد یا وجود ندارد. از فیروزه می‌پرسم از جهیزیه‌اش سیاهه‌برداری کرده یا نه؟ که با تعجب و چشم‌های گرد شده می‌گوید: راستش خانم وکیل آن زمان پدرم یک لیستی تهیه کرد و از بهرام امضا گرفت نمی‌دانم همان سیاهه است یا نه، فقط یادم می‌آید که چقدر بنده خدا را به خاطر اجرای چنین رسم قدیمی و از مد افتاده‌ای زیر سؤال بردیم فکرش را هم نمی‌کردیم چنین چیزی زمانی به کارمان بیاید. اصلاً این سیاهه چی هست؟ «برای فیروزه توضیح می‌دهم که: در برخی خانواده‌ها زمانی که زن اموالی را به‌عنوان جهیزیه به خانه شوهر می‌برد جزئیات اموال مربوط به جهیزیه خود را در برگه‌ای یادداشت می‌کند و آن را به امضای شوهر می‌رساند.

در حقیقت امضای مرد به سیاهه جهیزیه اعتبار می‌دهد، اما در صورتی که اثر انگشت شوهر نیز در لیست اموال زن درج شود، این موضوع اعتبار این سند عادی را بیشتر خواهد کرد. به این نوشته اصطلاحاً سیاهه جهیزیه گفته می‌شود. سیاهه جهیزیه تهیه‌ شده توسط زن باید به امضای مرد برسد. در سیاهه اموال زن ذکر می‌شود که به‌عنوان مثال یخچال، ماشین لباسشویی، اجاق گاز و نظایر آن به‌عنوان جهیزیه تهیه شده است.

آیا زن هنگام جدایی می‌تواند جهیزیه‌اش را با خود ببرد؟

استرداد تیر تخته‌ها

در فرهنگ ما برای زنی که جهیزیه به خانه شوهر می‌برد سه حالت اتفاق می‌افتد که اقدام به بازپس گرفتن آن می‌کند:

مرد دادخواست طلاق می‌دهد: متأسفانه در قانون ما مرد در هر زمانی می‌تواند با تأیید دادگاه برای طلاق زن اقدام کند. حال اگر وسایل منزل مشترک شناخته متعلق به زن باشد، یا به عبارتی جهیزیه زن در منزل مرد موجود باشد، زمانی که مرد می‌خواهد زن را طلاق بدهد، زن می‌تواند دادخواست استرداد جهیزیه بدهد و تمام وسایلی را که خریداری کرده است و در خانه مرد به صورت امانت است از او بگیرد.

زمانی که زن دادخواست طلاق می‌دهد: در قانون ما زن برای طلاق باید دلیل قانونی و یکی از شرط‌های ۱۲ گانه در سند ازدواج را داشته باشد. زمانی که زن می‌خواهد از شوهر خود طلاق بگیرد، می‌تواند دادخواست استرداد جهیزیه داده و مطابق با سیاهه جهیزیه، تمام وسایلی را که خریداری کرده است ، از شوهر خود بگیرد.استرداد جهیزیه هم می‌تواند قبل از طلاق و هم بعد از طلاق از مرد انجام شود.

زمانی که زن و مرد تصمیم می‌گیرند به طور توافقی از هم جدا شوند: در طلاق توافقی زن و مرد باید در خصوص جهیزیه‌ای که زن به خانه آورده است توافق کنند و معمولاً زن جهیزیه خود را با خود می‌برد.اگر هم زن و مرد توافقی در خصوص جهیزیه نکنند زن می‌تواند با استناد به سیاهه برای گرفتن جهیزیه خود اقدام کند.

دادخواست استرداد جهیزیه

برای فیروزه توضیح می‌دهم که برای اینکه دادخواست استرداد جهیزیه بدهد می‌تواند از چند راه وارد شود اگر ارزش جهیزیه زیر بیست میلیون تومان باشد می‌تواند برای استرداد جهیزیه به شورای حل اختلاف مراجعه کند که بسیار راحت تر وسریع تر از مراجعه به دادگاه است دراین صورت شما با مراجعه حضوری به شورای حل اختلاف دادخواستی تنظیم و تقدیم شورای حل اختلاف می‌کنید.
در صورتی که ارزش مالی جهیزیه خود را بیشتر از بیست میلیون تومان تقویم کنید (ارزش گذاری) باید برای استرداد آن به دادگاه مراجعه کرده و دادخواست خود را آنجا تقدیم کنید.

همچنین اگر شما بیم تخریب و تضییع جهیزیه خود را دارید می‌توانید از دادگاه تقاضای تأمین خواسته کنید که در این صورت با سپردن خسارت احتمالی در دادگاه می‌توانید جهیزیه را از محل خارج کرده و فردی که دادگاه به‌عنوان امین تعیین می‌کند بسپارید تا حکم استرداد جهیزیه برای شما صادر شود. زمانی که دادخواست خود را تقدیم می‌کنید حتماً باید سیاهه اموال و فاکتورهای خرید را ضمیمه کنید. دیگر مدارک مورد نیاز برای ثبت چنین دادخواستی عبارت است از: اصل سند ازدواج. اصل شناسنامه زن. اصل کارت ملی.

اگر سیاهه نباشد

خیلی وقت ها خصوصاً وقتی همه خوب و خوشحالند و اساس کار بر اعتماد است افراد هنگام بردن جهاز به خانه عروس سیاهه نمی‌گیرند. آیا جهیزیه بدون سیاهه قابل استرداد نیست؟ نمی‌شود گفت چنین جهیزیه‌ای قابل استرداد نیست. بلکه اصولاً استرداد چنین جهیزیه‌ای دشوار‌تر است. در زمان وقوع اختلاف و با فرض نبود سیاهه جهیزیه و ثبت تحویل آن به شوهر، دادگاه و مرجع رسیدگی‌کننده در مقام حل اختلاف و رسیدگی به موضوع معمولاً به عرف و عادت و اوضاع و احوال و فرهنگ حاکم بر منطقه در خصوص جهیزیه توجه می‌کند و لوازمی که عرفاً زن به‌عنوان جهاز به خانه می‌برد جزو جهاز تلقی می‌کند. اما در جایی که قرائن خارجی وجود ندارد و عرف و فرهنگ خاصی حاکم نیست باید از اماره تصرف طبق ماده ۳۵ قانون مدنی (تصرف به‌عنوان مالکیت، دلیل مالکیت است، مگراینکه خلاف آن ثابت شود)، یاری بگیریم.

ماده ۷۹ آیین‌نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا، در مورد طلبکار یکی از زوجین که برای توقیف اموال او به محل سکونت مشترک آنها رجوع می‌کند، این ادعا را پذیرفته است. دیوان عالی کشور نیز در حکم شماره ۲۳۶-۱۷ر۲ر۲۵ شعبه ۶، مفاد ماده مزبور را به‌عنوان قاعده کلی پذیرفته است و می‌گوید: «….اصولاً، آنچه را از اثاثیه خانه که عرفاً و عادتاً، اختصاص به هر یک از زن و مرد دارد باید متعلق به او محسوب داشت…»

آیا زن هنگام جدایی می‌تواند جهیزیه‌اش را با خود ببرد؟

نمونه دادخواست جهیزیه

برای اینکه کار را برای فیروزه راحت تر کنم یک نمونه دادخواست برای او آماده کردم:

خواهان:

خوانده:

وکیل یا نماینده قانونی: نیازی به نوشتن نیست

تعیین خواسته و بهای آن: بدواً قرار تأمین خواسته سپس الزام خوانده به استرداد عین جهیزیه طبق سیاهه و اعمال ماده ۱۱۷ ق آ د م و ۱۱۱۸ ق آ د م

دلایل و منضمات دادخواست: کپی شناسنامه و عقدنامه و لیست سیاهه

ریاست محترم دادگاه خانواده:

احتراماً به عرض می‌رساند به دلالت تصویر مصدق عقدنامه پیوست مدت..... است که با خوانده ازدواج کرده‌ام اخیراً به دلایلی بین ما اختلاف بروز کرده است و دور از یکدیگر زندگی می‌کنیم ولی جهیزیه و اثاثیه شخصی‌ام طبق رسوم و رویه عرفی به منزل مشترک منتقل شده و اینک نیز در محل سکونت وی باقی مانده و حاضر نیست به طور مسالمت‌آمیز آن را به بنده مسترد کند لذا ناگزیر به طرح این دعوی شده خواهشمند است به موضوع رسیدگی و بدواً قرار تأمین خواسته و اجرای قبل از ابلاغ سپس احضار نامبرده و الزام و محکومیت وی به استرداد جهیزیه طبق سیاهه پیوست را با احتساب خسارات قانونی استدعا دارم.

مدارک پیوست

۱- اصل و کپی مصدق عقدنامه
2- اصل و کپی مصدق شناسنامه
۳- سیاهه جهیزیه

پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن برترین ها را نصب کنید.
درآمد ماهیانه 5-20 میلیون از توی خونه با موبایل

آموزش رایگان کسب درآمد 5-20 میلیون ماهیانه از خونه و فقط با یه موبایل ساده رو در یک وبینار رایگان آموزشی یاد بگیر

محتوای حمایت شده

تبلیغات متنی

سایر رسانه ها

    نظر کاربران

    • نرگس

      یه سوال اگر شخصی شوهرش فوت کنه قبل فوت خونه رو از طریق نامه که چند تا شاهد امضا کرده به نام همسرش کرده آیا این نامه قابل استناده؟

      پاسخ ها

      • بدون نام

        نه مگر اینکه مبایعه نامه نوشته باشه که در این صورت معتبره،به اون نامه میشه وصیت نامه عادی گفت که وصیت هرشخص نسبت به یک سوم اموالش نافذه و مابقی طبق قانون تقسیم میشه

    • آقا محمد خان

      زنها هم مهریه می خواهند هم نفقه و هم جهیزیه شان را اصلا زن نخواستیم به کی بگیم؟

      پاسخ ها

      • نورون

        نخواستی میتونی تا آخر عمر بترشی......اجباری که نیست

      • بدون نام

        نه ك دارن دو دستی تقدیمت میكنن!

      • هم وطن

        سلطان اسم و خوب اومدی.دمت گرم

      • بدون نام

        نخواستی ازدواج نکن.به همین راحتی

      • شیرین

        اولا تهیه اثاث منزل از وظایف آقایون و جز نفقه است دوما جهاز از لطف پدر عروسه و اجباری در دادنش نداره پس چرا فکر میکنی بعد طلاق نباید مالی که بعنوان امانت بهت دادن رو پس بگیرن؟

      • amirreza

        این قاننون مزخرف چه که مرد باید همه چی بده زنم بیاد بخوره نخواست بره مهریه بگیر دست پر باکسی دیگه ازدواج کنه

    • شقایق

      معلومه که میتونه ببره
      صد در درصدددددد

      پاسخ ها

      • بدون نام

        اینای که منفی دادن فازشون چیه؟!!نکنه توقع دارین دختر مردموبدبخت کردین جهیزیشم ندین؟

      • بدون نام

        15:41مگه هر طلاقی نشون دهنده اینه که مرد زنو بدبخته کرده

    • کامران

      دخترای ایرانی خیلی پرو و پرتوقع هستن، زن خارجی بگیرید.

      پاسخ ها

      • بدون نام

        اره زن خارجی شماها رو تحمل میکنه تحفه های عهدبوقی که فقط دستور دادن بلدین،زن خارجی حاصر نیست استقلال مالی و شخصیتی رو با ازدواج از دست بده،در ضمن زن خارجی تقسیم اموال مشترک دارن

      • نورون

        برو ببینم کدوم خارجی احمقی دختر به تو میده

      • بدون نام

        آره منتظرتونن

    • yukefou

      ازدواج نکنید دخترا اخر بدبختیه

      پاسخ ها

      • بدون نام

        دخترای خوب اگه حس میکنین از پس زندگیتون بر میاین هیچوقت ازدواج نکنین مگر اینکه یه کیسی براتون بیاد که واقعن از هر نظر عالی باشه وگرنه واقعن ازدواج بد شمارو از زندگی ناامید میکنه و هیچوقت دیگه نمیتونین اون آدم سابق شین

    • بدون نام

      آره دیگه بایدم ببره شوهرو بدبخت کرده.مهریه و نفقشم گرفته جهزیشم باید ببره دیگه

    • بدون نام

      چه تیتر نا مربوطی. نه پ جهیزه ای که بابای دختر لطف کرده تو این شرایط اقتصادی بجای داماد خریده میزاره واسه شوهر چلغوزش. مستخضر هستید که به حکم شرع و قانون تهیه اسباب منزل مثل بقیه مخارج به عهده مرده و دخترا هیچ وظیفه ای ندارن جهیزیه ببرن. لعنت به اونایی که این چیزارو باب کردن

      پاسخ ها

      • بدون نام

        نه جهیزیه بیاره، نه خرجی خونه بده، نه ب بچه شیر بده، نه غذا درست کنه و و و.... مهریه و نفقه هم میگیره!! خدایی اونوخ پسرا با چه انگیزه ای باید ازدواج کنن. این نگاه جز اینه که دخترا فقط به یه درد میخورن؟!! خب اگه این نگاه به خودتون رو قبول دارید فک نکنم پسرا هم مشکلی داشته باشند!ه

    • بانو

      تا حالا چندتا کتاب درباره ازدواج و دلایل اون خوندید؟
      چرا بدون اطلاع از موضوعی نظر می دهید؟
      اگر عشق زن و مرد به هم خدایی باشه یعنی بخاطر رضای خدا باشه تا آخر زندگی پایداره...
      من تعداد زیادی خانواده دیدم که سال های ساله با عشق باهم زندگی میکنند...
      فقطم به این خاطره که به دستورات دین عمل می کنند و حتی نداشتن بچه هم باعث جدایی این خانواده ها نشده...

      پاسخ ها

      • amirreza

        بانو کدوم خدا خدایی که همه دربارش حرف میززن اون خدا نیست ملت دیگه به هیچ چیز اعتقاد ندارن حتی به زندگی یارو فقط مسخواد الان ازدواج کنه مهر ازادی بگیره بعد طلاق مهریه نفقه بعد هم بره واسه خودش با کسی دیگه عسق حالا کنه طرفم بشینه بزنه به سرش چرا اینطوری شد دختراخراب شده واقعا نمیشه حرفی زد .....

    • ایرانی

      خانواده محلی است برای کسب آرامش... که از لحاظ علمی نیز اثبات شده.
      راه های ایجاد آرامش در دستورات دینی آمده ولی متاسفانه بعضی از دین فراری اند...
      هرکی زندگی اش را دوست داره خواهشا کتاب خوب بخونه...
      فقط کافیه به پاتوق کتاب شهرتان یه سری بزنید

      پاسخ ها

      • بدون نام

        در کشو های جهان سوم بحث پول در ازدواج خیلی مهم است . ااز روز اول خواستگاری توجه کنید .
        مهریه . طاجات . شیر بها . .......
        دیگه همه می دونیم.
        یکی از مشکلات ما هم متاسفانه همین فرهنگ واعتقا دات اینگونه است.
        اگر ما هم مثل کشورهای پیشر فته بعد از جدایی
        اموالمان بطور مساوی نصف میشود تمام این درگیریها از بین میرفت ما مشکل قانون داریم...

    • amirreza

      اقا از نظر من میخوایید بد بخت شید برید زن بگیرید چون واقعا وقت طلف کردنه جان شما مال سرمایه زندگی جان اعصاب شما درگیر این داستانه و اخرشم باید مهریه نفقه جهزیه بدید

    • سعید

      سلام همسر بنده میخواد قسمتی از جهیزیه رو به بنده واگذار کنه کسی متنش رو داره برام بفرسته لطفا؟

    ارسال نظر

    لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.

    از ارسال دیدگاه های نامرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.

    لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.

    در غیر این صورت، «برترین ها» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

    بانک اطلاعات مشاغل تهران و کرج