امروز ۱۴ مهر «روز تهران» است؛ این شهر خسته و دوست داشتنی
تهران، پایتخت ایران زمین، بزرگترین و پرجمعیت‌ترین شهر کشور است. شهری که برای بیش از ۲۰۰ سال به عنوان پایتخت انتخاب شده و بیشتر تصمیم‌های مهم اداری، اجرایی و سیاسی در آن گرفته می‌شود.
وبسایت کارناوال: تهران، پایتخت ایران زمین، بزرگترین و پرجمعیت ترین شهر کشور است. شهری که برای بیش از ۲۰۰ سال به عنوان پایتخت انتخاب شده و بیشتر تصمیم های مهم اداری، اجرایی و سیاسی در آن گرفته می شود.
تهران با مساحت ۷۳۰ کیلومتر مربع، قلب تپنده ایران محسوب می شود و بسیاری از جنبه های اقتصادی، فرهنگی، علمی، سیاسی کشور متاثر از فعالیت های آن است.
پایتخت ایران برای بسیاری شهری است با همهمه، درگیری، شلوغی و آلودگی تمام نشدنی؛ اما خیلی ها از این شهر به عنوان مکانی عالی برای پیشرفت، کار و ترقی یاد می کنند. تهران جنبه های متفاوت و متنوعی دارد و برای آنهایی که به دنبال گردشگری سیاسی، ورزشی، تفریحی، طبیعی، هنری، فرهنگی و ... هستند گزینه های مناسب و جذابی را در اختیار می گذارد.
در اینجا قصد داریم تا در مطلبی جامع و مهم به بررسی جنبه های مختلف این کلان شهر دوست داشتنی بپردازیم و شما را با زیر و بم این شهر آشنا کنیم. همراه مان شوید تا در سفری مجازی به گوشه گوشه بزرگترین شهر کشور سری بزنیم و دیدی بهتر از تهران به دست آوریم.
چرا تهران؟
- پایتخت کشور ایران است.
- میزبان برنامه ها و همایش های فرهنگی، سیاسی، ورزشی، آموزشی، علمی، هنری و ... فراوانی است.
- جاذبه های متعدد تاریخی، فرهنگی، ورزشی، هنری، فرهنگی، طبیعی و ... را در خود جای داده است.
- یکی از پنج مقصد برتر گردشگری ایران است.
- بازارهای سنتی و مدرن و مراکز خرید بسیاری با محصولات متنوع در آن به چشم می خورد.
- معروفترین دانشگاه های کشور در این شهر قرار دارند.
- تعدادی از معروف ترین زیارتگاه ها و امامزاده های کشور مانند امامزاده صالح، شاه عبدالعظیم حسنی و ... در این شهر واقع شده اند.
اطلاعات کلی شهر تهران
تهران را می توان از جنبه های مختلفی بررسی و در مورد آن صحبت کرد. در این قسمت سعی داریم تا دیدی کلی از این شهر به شما بدهیم و از ویژگی های مهم آن سخن بگوییم:
نژاد و زبان: ساکنان اصلی شهر تهران فارسی زبان بودند؛ اما به مرور زمان و با وسیع شدن این شهر، گروه های مختلفی از اقوام آذری، کرد، مازندرانی، گیلک، ارمنی، عرب، لر و ... به این شهر مهاجرت کردند. البته امروزه اکثر مردم تهران به زبان فارسی صحبت می کنند و بسیاری از آنها لهجه تهرانی دارند.
جمعیت: جمعیت تهران بر اساس آخرین سرشماری که در سال ۱۳۹۵ انجام شده، به ۸,۷۳۷,۵۱۰ تن رسیده است. این جمعیت در ۲۲ منطقه شهری و در ۳۷۴ محله زندگی می کنند.
دین و مذهب: اکثر مردم تهران مسلمان و شیعه هستند؛ اما اقلیت های یهودی، مسیحی، ارمنی و سنی نیز در این شهر زندگی می کنند.
شهرهای خواهرخوانده: تهران با شهرهای سئول، لس آنجلس، دوشنبه (تاجیکستان)، هاوانا (کوبا)، برزیلیا (برزیل)، خارطوم (سودان)، پاریس، قدس، کاراکاس (ونزوئلا)، پرتوریا (آفریقای جنوبی)، صنعا (یمن)، مینسک (بلاروس)، استانبول، بغداد، هانوی (ویتنام)، آنکارا، پکن، بوداپست، تفلیس، کابل و مسکو خواهرخوانده است.
۱۴ مهرماه روز تهران | روز امضای فرمان مشروطه
تیرماه ۱۳۹۵ به پیشنهاد شورای شهر تهران، روز ۱۴ مهرماه به عنوان روز تهران انتخاب شد اما چرا این روز به این نام لقب گرفت و دلیل آن چه بود؟
درست ۱۱۱ سال پیش، در چهاردهم مهرماه ۱۲۸۶ خورشیدی، تقریبا یک سال و سه ماه بعد از امضای فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین شاه قاجار، متمم قانون اساسی مشروطه توسط محمدعلی شاه قاجار امضا شد و طبق اصل چهارم آن، طهران به عنوان پایتختی ایران رسید.
به همین مناسبت، شهرداری تهران برنامه های مختلفی مانند نیم بهاکردن هزینه ورودی سینماهای تهران، بازدید رایگان از خانه موزه های تحت نظر شهرداری و ... را اجرا می کند.
معرفی مناطق و محله های تهران
تهران از ۲۲ منطقه و ۳۷۶ محله تشکیل شده است؛ مناطقی که هر کدام تعدادی از محله های شهری را در خود جای داده اند و ویژگی های منحصر به خود را دارند. معرفی تهران بدون دانستن مناطق مهم شهری و محله های اثرگذار آن تکمیل نمی شود به همین دلیل در این قسمت سعی کردیم تا به طور خلاصه و فشرده شما را با قسمت های مختلف شهر آشنا کنیم.
البته آنچه ما در اینجا بیان می کنیم تنها برای آشنایی کلی شما با نام های مناطق و محله هاست تا در زمان سفر به پایتخت، گشت و گذار بهتری را تجربه کنید. اگر دوست داشتید تا اطلاعات کاملتر و بیشتری از هر کدام از این مناطق و خدماتی که ارایه می دهند به دست آورید، می توانید به وبسایت شهرداری تهران قسمت پرتال مناطق مراجعه کنید. برای آشنایی بیشتر با هر محله تهران نیز می توانید از وبسایت محله های شهر تهران استفاده کنید.
تقسیم بندی های شهری تهران
برای معرفی ساده و کاربردی تر مناطق و محله های پایتخت آنها را به پنج بخش تقسیم کرده ایم. به طور کلی نیز مردم از این دسته بندی برای آدرس دادن و صحبت در مورد مناطق مختلف استفاده می کنند.
-
شمال: تجریش، نیاوران، قلهک، جماران، ازگل، لویزان، مینی سیتی، سوهانک، دروس، اقدسیه، زعفرانیه، محمودیه، فرمانیه، کامرانیه، داوودیه، دزاشیب، جردن، الهیه، ولنجک، اوین، قیطریه، زرگنده، چیذر، درکه، فرحزاد، دارآباد، سعادت آباد، دربند، ونک، میرداماد، قلهک، شهرک غرب، پاسداران و ظفر از محله های معروف و مهم شمال شهر تهران محسوب می شوند.
این محله ها در مناطق ۱، ۲ و ۳ واقع شده اند و در میان مردم به محله های شمال شهر معروف اند. قیمت ملک و زمین در این مناطق بسیار بالاست و هزینه زندگی در اینجا برای طبقه متوسط و حتا بسیاری از افراد پولدار به شدت زیاد و نامتعارف است.
شمال تهران به دلیل نزدیکی به کوه های البرز آب و هوای خوب و سردتری نسبت به دیگر مناطق دارد، بسیاری از خیابان های آن شیک و مملو از خانه ها و فروشگاه های لوکس است. البته تعداد زیادی از این محله ها از گذشته های دور وجود داشتند و قدمت بسیاری دارند.
مجموعه کاخ های نیاوران، مجموعه کاخ های سعدآباد، منطقه تفریحی و کوهنوردی دربند، درکه و توچال، پارک ملت و ساعی، بازار تجریش، امامزاده صالح، برج میلاد و مراکز خرید و رستوران های گران قیمت از جمله مهمترین جاذبه های گردشگری اینجا محسوب می شوند. -
شرق: تهران نو، تهرانپارس، نارمک، شهرک امید، شهرک ویلایی زیتون، سرخه حصار، پیروزی، گرگان، وحیدیه، شمس آباد، حکیمیه، نیروی هوایی، نظام آباد، مجیدیه، حشمتیه، هروی، لویزان-شیان، سیدخندان، فرجام، فدک، کرمان و هفت حوض از معروفترین محله های شرق تهران هستند.
این محله ها در مناطق ۳، ۴، ۸، ۱۳، ۱۴ قرار گرفته اند. بخش هایی از شرق برای مناطق مسکونی و ویلایی خود بسیار معروف شده و در کنار آنها مراکز خرید منطقه هایی مانند تهرانپارس، نارمک و تهران نو نیز شهرت بسیاری پیدا کرده اند.
جشن های مذهبی و ملی که در میدان نارمک و مسجد نبوت برگزار می شود نیز زرق و برق فراوانی دارند. از جمله مشهورترین جاذبه های گردشگری شرق تهران می توان به پارک های جنگلی لویزان، شیان، یاس، پارک ملی سرخه حصار، بوستان مینیاتوری تهران اشاره کرد. -
غرب: پونک، ستارخان، آریاشهر، شهرزیبا، شهران، طرشت، چیتگر، شهرک اکباتان، تهرانسر، حصارک، آزادی، فردوس، کن، باغ فیض، کوهسار، آیت الله کاشانی، اشرفی اصفهانی، جنت آباد، شهرک آزادی، فرودگاه، مهرآباد جنوبی، استاد معین، شهرک غزالی، دهکده المپیک، شهرک شهید باقری از مهمترین محله های شهری غرب تهران محسوب می شوند.
این محله ها در مناطق ۵، ۹، ۲۱ و ۲۲ جای گرفته اند. غرب تهران محله های نوسازی را در خود جای داده است و بیشتر ساختمان ها، خیابان ها و بزرگراه های آن در سال های اخیر ساخته شده و توسعه پیدا کرده است. در این سال ها فروشگاه ها، مراکز خرید و دفاتر اداری مختلف جنبه تجاری این قسمت از شهر را پر رنگ کرده و به رشد آن سرعت بیشتری بخشیده اند.
دریاچه و پارک جنگلی چیتگر، بام لند، پارک نهج البلاغه، ژوراسیک پارک، منطقه آبشار مصنوعی، پارک جنگلی کوهسار، شهرک سینمایی غزالی، میدان و برج آزادی از معروفترین جاذبه های گردشگری غرب تهران محسوب می شوند. -
جنوب: مشیریه، افسریه، نازی آباد، یاخچی آباد، امیربهادر، تختی، آذری، اتابک، خراسان، خزانه، شهرری، مولوی، دروازه غار، جوادیه، میدان راه آهن، امیریه، منیریه، دولت آباد، شهرک رسالت، یافت آباد، عبدل آباد، شاد آباد، شهرک ولیعصر، ابن بابویه، خانی آباد، بوستان ولایت، دیلمان، جوانمرد قصاب، شمشیری، هفده شهریور، شوش، ابوذر، فلاح، امامزاده حسن، زمزم و طیب مهمترین محله های جنوب تهران را تشکیل می دهند.
این محله ها در مناطق ۱۴، ۱۵، ۱۶، ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰ قرار گرفته اند. برخی قسمت های جنوب تهران هنوز بافت قدیمی و کوچه های تو در توی خود را حفظ کرده است. برخی محله ها نیز در سال های گذشته نوسازی شده و شکل و شمایل جدیدی به خود گرفته اند. وجود بازارهایی مانند بازار مبل، پرده، کفش، ظروف خانگی و ... در این سال ها به اقتصاد این مناطق کمک کرده اند.
از جمله معروفترین جاذبه های گردشگری این بخش از تهران می توان به بوستان ولایت، امامزاده عبدالله، شاه عبدالعظیم، چشمه علی و بازارهای مختلف اشاره کرد. -
مرکز: بازار تهران، یوسف آباد، امیرآباد، بهار شیراز، زرتشت، بهجت آباد، طالقانی، سهروردی، توحید، جمهوری، توپخانه، لاله زار، فاطمی، آرژانتین، مرزداران، آذربایجان، پامنار، گیشا، شهرک آزمایش، عباس آباد، بهجت آباد، دانشگاه تهران، جمالزاده، کشاورز، گاندی، کریمخان، قائم مقام، بهار، سبلان، مطهری، رودکی، بریانک، جیحون، قزوین، هفت چنار، نواب صفوی، میدان فلسطین-انقلاب، سنگلج، دروازه شمیران، بهارستان، فردوسی از مهمترین محله های مرکز تهران محسوب می شوند.
این محله ها در مناطق ۶، ۷، ۱۰، ۱۱، ۱۲ جای گرفته اند. تجمع مراکز اداری، وزارتخانه ها، مراکز خرید، مراکز دولتی، آموزشی و شهری در این منطقه آن را به شلوغ ترین بخش تهران تبدیل کرده است. بیشتر طرح ترافیک و زوج و فرد در این محدوده اعمال می شود و شلوغی، آلودگی صوتی، آلودگی هوا و ترافیک بخش جدایی ناپذیر آن به حساب می آید. در کنار آن بیشترین جاذبه های شهر تهران نیز در این بخش قرار گرفته است.
از جمله معروفترین آنها می توان به پارک شهر، پارک آب و آتش، پارک دانشجو، پارک لاله، خانه های قدیمی مانند خانه مقدم، خیابان سی تیر، موزه های ملی ایران، آبگینه، جواهرات ملی، هنرهای معاصر، میدان های حسن آباد و امام خمینی و سر در باغ ملی اشاره کرد.
حقایق جالب در مورد تهران
- در لیست بزرگترین و پرجمعیت ترین شهرهای دنیا قرار دارد به همین دلیل یکی از مگاشهرهای جهان به حساب می آید.
- در سال ۱۷۸۸ میلادی (۱۱۶۷ ه.ش) به دستور آغامحمدخان قاجار به عنوان پایتخت ایران انتخاب شد.
- آخرین زلزله شدید تهران در سال ۱۸۳۰ میلادی (۱۲۰۹ خورشیدی) اتفاق افتاده است.
- تهران روی گسل های فعالی قرار دارد که می توانند هر لحظه باعث رانش و زمین لرزه در این شهر شوند.
- این شهر در لیست ده شهر خطرناک دنیا برای وقوع بلایای طبیعی قرار دارد. عامل اصلی ورود تهران به این لیست، قرار گرفتن روی گسل زلزله در عین وجود سازه‌های غیراستاندارد فراوان در سطح شهر و همین‌طور تراکم جمعیت بالا است.
- در سال ۱۳۹۳ اسکلت فردی در منطقه مولوی کشف شد که قدمت آن به ۷۰۰۰ سال پیش باز می گردد.
- در تهران به ازای هر نفر ۴ موش وجود دارد.
- خیابان ولیعصر طولانی ترین خیابان خاورمیانه، در این شهر قرار دارد.
- برآورد شده است که روزانه ۲۷ نفر از مردم شهر تهران جان شان را به دلیل بیماری های مربوط به آلودگی هوا از دست می دهند.
- هر فرد تهرانی به طور متوسط سالانه ۶ برابر وزن خود زباله تولید می کند. متوسط تولید زباله در تهران ۳۲۰ کیلوگرم و ارزش روزانه زباله آن ۱۸۰۰ میلیون ریال است.
- اولین کبابی و چلوکبابی، چراغ، بستنی، عکس، تلگراف، پرواز و خط تلفنِ ایران، در تهران مورد استفاده قرار گرفت.
اطلاعات سفر و گردشگری تهران
سفر به هر شهری با دانستن اطلاعاتی در مورد آداب و رسوم، جاذبه های گردشگری، غذا و خوشمزه و ... جذاب تر و راحت تر است. در این قسمت سعی می کنیم تهران را از نظر توریستی بررسی کنیم.
آداب و رسوم
بسیاری از آداب و رسوم بومی شهر تهران در گذر سال ها و با پیشرفت و مدرن شدن شهر به بوته فراموشی سپرده شد. امروزه نمادهای فرهنگی زندگی مدرن به مانند آنچه در کشورهای غربی و شرقی وجود دارد جای خود را در سبک زندگی مردم شهر باز کرده و هویت تازه ای به آن بخشیده است. هرچند مواردی مانند عزاداری ماه محرم، آداب و رسوم سال نو و عید نوروز و ... هنوز این شهر را از دیگر کلان شهرهای دنیا متمایز می کند.
- آداب و رسوم محرم در تهران: یکی از باشکوه ترین عزاداری های ماه های محرم و صفر در شهر تهران و شهرری برگزار می شود. وجود امامزاده هایی نظیر شاه عبدالعظیم حسنی، امامزاده صالح، امامزاده داوود و ... در این شهر باعث شده است که عزاداری های باشکوهی برای امام حسین (ع) گرفته شود. مراسم عزاداری محرم در بازار تهران نیز بسیار معروف است و قدمت چندصد ساله دارد. تکیه دولت یکی از معروف ترین مکان های برگزاری تعزیه در دوران قاجار بود و این هنر را به اوج خود رساند. هر چند امروزه تعزیه دیگر شکوه گذشته خود را ندارد.
- نقالی: یکی از هنرهای جذاب و پرطرفدار روزهای قدیم تهران، نقالی خوانی است که در فهرست آثار جهانی ناملموس یونسکو نیز قرار دارد. هنری که بیشتر در قهوه خانه ها اجرا می شد و در آن فرد نقال با صدایی دلنشین داستان های حماسی مانند شاهنامه و نبرد کربلا را برای مردم بیان می کرد. امروزه رسم نقالی خوانی بیشتر در برنامه های خاص فرهنگی اجرا می شود.
- سیاه بازی: سیاه بازی یا روحوضی یکی از هنرهای رو به فراموشی است که در سال های نه چندان دور در تهران رونق فراوانی داشت. سیاه بازی نوعی نمایش کمدی بود که در آن سیاه بازان به اجرای نمایش، رقص و موسیقی و آواز می پرداختند. بیان طنزآمیز موضوع های مختلف اجتماعی، سیاسی، عاطفی و حتا تاریخی دست مایه اصلی این نمایش است. در گذشته در حیاط خانه های بزرگ ایرانی در زمان جشن ها و میهمانی ها، ساکنان خانه روی حوض خانه تخته بزرگی می گذاشتند و بازیگران روی آن به اجرای نمایش می پرداختند.
- نذری دادن: از جمله آداب مردم تهران می توان به رسم نذری دادن اشاره کرد. نذری ها بیشتر در روزهای شهادت یا ولادت امامان تهیه و توزیع می شوند. نذری ها در تهران شکل های مختلف دارند از نذر نمک افراد در امامزاده صالح و پخش غذاهای بسته بندی شده گرفته تا نذر سفره های حضرت رقیه (س)، حضرت فاطمه (س)، حضرت ابوالفضل (ع)، حضرت ابراهیم (ع) و ... . سفره حضرت رقیه در تهران رواج بیشتری دارد و زمان برگزاری آن دوشنبه، چهارشنبه، پنج شنبه و جمعه است. موادی که بر روی اين سفره قرار می گیرد شامل نان سنگک، پنير، سبزى خوردن، خرما و شمع است. مولودی خوانی نیز نوعی مراسم زنانه است که در آن خانمی خوش کلام در مورد یکی از امامان یا معصومان صحبت می کند و مولودی می خواند. در این مراسم نیز، صاحب مجلس، بنا به وسع خود نذری میان مهمانان پخش می کند.
- جنب و جوش سال نو و عید نوروز: آمدن سال نو و عید نوروز به مانند دیگر شهرهای ایران جنب و جوش خاصی را در سطح شهر ایجاد می کند. از ترقه بازی و از آتش پریدن های چهارشنبه سوری تا خرید در بازار تماشایی تجریش، از سیاه بازی و شعرخوانی حاجی فیروز تا گُل کاری های پارک ها و معابر اصلی شهر که هر کدام شادابی تازه ای به تهران می بخشند.
- مراسم سمنو پزان: پیش از آمدن نوروز مردم تهران در رسمی سمنو می پزند. رسم سمنوپزان هم برای درست کردن یکی از اجزای سفره هفت سین و هم نذری برای برآورده شدن حاجت هاست. در قدیم پخت هر نوع نذری به یک موضوع اختصاص داشت مانند شله زرد برای امام حسین (ع)، آش شله قلمکار برای امام سجاد و سمنو برای حضرت زهرا (س).
- آش دندانی: این مراسم در زمان دندان درآوردن نوزاد برگزار می شود. با استفاده از گندم، برنج، نخود، لوبیا، عدس، گوشت کوبیده به همراه پیازداغ آشی پخته شده و به نوزاد داده می شود تا دندان هایش راحت و سبک بیرون بیاید. در قدیم از این آش مقداری هم به کبوتران امامزاده می دادند.
سوغات و صنایع دستی
سوغات و صنایع دستی تهران چندان غنی نیست و بسیاری از انواع آن در گذر زمان و مدرن شدن شهر از یاد رفته اند. با این همه تعدادی سوغات و صنایع دستی وجود دارد که می توان از این شهر به یادگار برد. پُشته دوزی، گلیم و جاجیم بافته ایلات تهران، کارهای خراطی با چوب، انواع جواهرات و زیوارآلات، کیف و کفش چرمی، آثار شیشه ای، نمدمالی و ... از مهمترین صنایع دستی تهران است.
البته زیورآلات مدرنی که با سنگ های مصنوعی، کاموا، چرم و فلزاتی نظیر استیل و برنج ساخته می شوند در سال های اخیر رواج زیادی پیدا کرده اند. وسایل تزیینی از جنس سفال، شیشه، کاشی، چوب و لباس ها و کیف های دست دوز با طرح سنتی از سوغاتی های پرطرفدار و محبوب تهران هستند. البته شما می توانید با گشتی در خیابان های ولیعصر، استاد نجات اللهی (ویلا)، امام خمینی، بازار تهران، بازار صنایع دستی عودلاجان، بازار تجریش و ... و در نزدیکی بسیاری جاذبه های دیگر به مغازه های بزرگ و شیک صنایع دستی تمام ایران دسترسی داشته باشید.
غذا و خوشمزه
سفر به یک شهر بدون چشیدن غذاها و خوشمزه های آن کامل نمی شود. در این قسمت خوراکی های خوشمزه این شهر را به شما معرفی می کنیم. البته بسیاری از این غذاها در تمام ایران نیز تهیه و آماده می شوند.
- بستنی سنتی: بستنی سنتی یا بستنی زعفرانی از خوراکی های خوشمزه ای است که برای اولین بار در تهران تهیه و فروخته شد. در تهیه این بستنی خوشمزه از شیر، تخم مرغ، زعفران، گلاب، شکر، آرد، وانیل و ثعلب استفاده می شود. نخستین بستنی ایرانی، بستنی اکبر مشدی بود که حوالی میدان راه آهن مغازه بستنی فروشی خود را افتتاح کرد. او در شیوه تولید بستنی تغییراتی ایجاد کرد و معتقد بود که ایرانی ها ترجیح می دهند در بستنی های شان از خامه، گلاب، زعفران و ... استفاده کنند.
- سرگنجشکی: یکی از غذاهای محلی تهران سرگنجشکی است که از گوشت چرخ کرده، سیب زمینی و گوجه فرنگی تهیه می شود. برای تهیه این غذا ابتدا گوشت چرخ کرده را با پیاز رنده شده مخلوط می کنیم، آب و نمک و زردچوبه را در قابلمه ریخته و گلوله های کوچک گوشت چرخ کرده را به آن اضافه می کنیم. کمی بعد سیب زمینی هایی را که به شکل مکعب های بزرگ درآورده ایم به بقیه مواد می افزاییم. این غذا بعد از ۴۵ دقیقه آماده است.
- دمی بلغور جو: از دیگر غذاهای سنتی تهران می توان به دمی بلغور جو اشاره کرد. این غذا بیشتر در منطقه لواسان تهیه می شود و محلی ها در پخت آن از نوعی سبزی محلی به نام تبله استفاده می کنند. مواد تشکیل دهنده این غذا شامل بلغور جو، لوبیا چیتی، نخود، عدس، تره، جعفری، گشنیز، اسفناج، نعنا و برنج می شود.
- اشکنه اسفناج: اشکنه غذایی ست که در تمام مناطق ایران پخته می شود اما نوع اشکنه اسفناج آن از غذاهای محلی تهران محسوب می شود. برای تهیه این غذا از تخم مرغ، سیب زمینی، پیاز، اسفناج، آب سماق و ادویه استفاده می کنند.
- آش رشته: آش رشته یکی از غذاهای سنتی تهرانی هاست و در دیگر نقاط مختلف کشور نیز طبخ می شود. برای تهیه آش رشته به شیوه تهرانی ها به لوبیا چیتی، نخود، عدس، لوبیا سفید، رشته آش، پیازداغ، نعناداغ، کشک و سبزی آش نیاز دارید.
- قیمه: از دیگر غذاهای محبوب سنتی تهرانی خورشت قیمه است. البته در طول سالیان این غذا به یکی از خوردنی های معمول تمام ایرانی ها تبدیل شد اما هر نقطه از کشور آن را به شیوه خود تهیه می کنند. مردم تهران با استفاده از لپه، گوشت قرمز، رب گوجه فرنگی، لیمو عمانی و سیب زمینی سرخ شده این غذا را تدارک می بینند. البته این غذا یکی از نذری های اصلی در ماه های محرم و صفر نیز محسوب می شود.
- قرمه سبزی: یکی از محبوب ترین غذاهای ایرانی خورشت قرمه سبزی است که طرفداران بی شماری چه در تهران و چه در جاهای مختلف ایران دارد. تهیه این غذا به این صورت است که باید لوبیا را از شب قبل خیس کرده، پیازها را خرد و با روغن سرخ کنید. گوشت های خرد شده را به پیاز اضافه کنید، مقداری تفت دهید و سپس زردچوبه و فلفل را به آن اضافه کنید. سپس لوبیا را درون بقیه مواد می ریزیم تا نیم پز شود. سبزی ها را نیز خرد و بعد سرخ کنید. در آخر نیز سبزی را به دیگر مواد اضافه کرده و اجازه می دهیم خورشت به صورت ملایم جا بیفتد.
- کباب کوبیده: کباب کوبیده یکی از غذاهای خوشمزه ای است که اولین بار در تهران طبخ شد. اولین کبابی ها و چلوکبابی ها نیز در این شهر ایجاد شدند و ایرانی ها را با این غذای بی نظیر آشنا کردند.
- سایر خوراکی ها: از دیگر خوراکی های خوشمزه ای که در تهران می توان آنها را پیدا کرد انواع میوه های تابستانی مانند گیلاس، آلبالو، توت، هلو، گلابی و زردآلوست که در باغ های روستاها و شهرهای اطراف تهران به صورت گسترده کشت می شوند. سیب دماوند نیز از میوه های بسیار مشهور و محبوب استان تهران است. شیرینی های متنوع، دمنوش و آبمیوه های گوناگون، فست فودها، میوه ها و سبزی های خاص که در بسیاری از بازارهای ایران پیدا نمی شوند، از خوراکی هایی هستند که پایتخت ایران برای آنها مشهور شده است.
اقامت در تهران
تهران چندین هتل پنج ستاره، چهارستاره و پایین تر دارد و بعد از مشهد بیشترین تعداد هتل را در خود جای داده است. مهمانخانه، هتل آپارتمان و مسافرخانه از دیگر گزینه های انتخابی اقامت در تهران هستند. خانه های معلم متعددی نیز در این شهر وجود دارد که می توانید با در دست داشتن کارت آموزش و پرورش برای اقامت به آنجا مراجعه کنید. از دیگر گزینه ها، اجاره خانه برای مدت کوتاه مثلا یک روزه، یک هفته و ... در تهران است.
البته باید توجه داشته باشید که پایتخت ایران شهر گرانی محسوب می شود و هزینه هتل ها و اقامت در آن از اکثر شهرهای ایران بیشتر است.
جنبه های فرهنگی و هنری
این درست که تهران پایتخت سیاسی و اداری ایران است؛ اما این موجب نشده که جنبه های فرهنگی و هنری آن رشد پیدا نکند. به دلیل حضور هنرمندان فراوان، مراکز آموزشی متعدد و فضای بازتر رشد و نوآوری، فرهنگ و هنر در این شهر توسعه بیشتری پیدا کرده است.
- جشنواره ها و فستیوال ها: برگزاری جشنواره های مختلف هنری مانند جشنواره های فجر که خود مجموعه ای بزرگ از جشنواره های مختلف فیلم، موسیقی، تئاتر و ... است یکی از مهمترین بخش های فرهنگی این شهر محسوب می شود. البته در طول سال مجموعه ای مختلف از این جشنواره ها و فستیوال ها در زمینه های متعدد در سطح شهر و مراکز هنری برگزار می شود که از مهمترین آنها می توان به جشنواره بادبادک های پردیسان، جشنواره انار و ... اشاره کرد.
- گالری ها، نگارخانه ها و فرهنگسراها: در طول سال برنامه های مختلفی در گالری ها، نگارخانه ها و فرهنگسراهای سرتاسر تهران اجرا می شود. از نمایش آثار برترین عکاسان و نقاشان گرفته تا مجسمه های مختلف هنری و صنایع برتر دستی و خیلی موارد دیگر که در این مکان های فرهنگی در معرض دید علاقه مندان قرار می گیرند.
- نمایشگاه های داخلی و بین المللی تهران: هر سال در مراکز مختلف به ویژه نمایشگاه بین المللی تهران، شهر آفتاب، مصلای امام خمینی، برج میلاد و ... نمایشگاه های داخلی و بین المللی متعددی برگزار می شود. از مشهورترین آنها می توان به نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، صنایع دستی و گردشگری، مطبوعات، گل و گیاه، رسانه های دیجیتال، ایران تله کام، اسباب بازی، جواهرات و ... اشاره کرد.
- سینما و تئاتر: تهران بیشترین تعداد سالن تئاتر و سینما را در کشور در اختیار دارد و بسیاری از هنرمندان از سراسر ایران به این شهر می آیند تا در این رشته ها پیشرفت کنند و جایگاه ویژه ای به دست آورند. تئاترشهر نام مشهورترین و مهمترین مجموعه سالن نمایش تئاتر در تهران و ایران است و بسیاری برای تماشای هنر هنرمندان به این مرکز مراجعه می کنند. در کنار سالن های مختلف سینما که به طور اختصاصی به نمایش آثار سینمایی اختصاص دارند، مراکز مختلف تفریحی و خرید نیز به سالن های کوچک و بزرگ پخش فیلم مجهز شده اند و جدیدترین فیلم های روز را به نمایش در می آورند.
- موسیقی: تهران مرکز برگزاری کنسرت های موسیقی نیز هست و در بیشتر ایام سال، سالن های مختلف مملو از تماشاگرانی است که برای شنیدن صدا و هنر خواننده یا نوازنده محبوب شان کنار هم جمع شده اند. مرکز همایش های برج میلاد، تالار وحدت و رودکی و ... از معروفترین مراکز برگزاری کنسرت های مختلف موسیقی در رشته های مختلف هستند. در کنار اینها ارکستر فیلارمونیک شهر تهران نیز بعد از ارکستر فیلارمونیک کشور شهرت و اعتبار بالایی دارد و هنرمندان بزرگی را در خود پرورش می دهد. کلاس های متعدد آموزش موسیقی در کنار سالن های فراوان ضبط و پخش صدا و آلبوم، این شهر را به قلب تپنده موسیقی ایران تبدیل کرده است.
- مد و لباس: دیگر رشته هنری که به ویژه در سال های اخیر رشد بسیاری داشته، رشته طراحی مد و لباس است. برگزاری جشنواره های متعدد در این زمینه به ویژه جشنواره مد و لباس فجر، استعداد افراد بسیاری را در این زمینه شکوفا کرده و زمینه را برای انجام کارهای زیبا و جذاب مهیا ساخته است.
- هنرهای خیابانی: به گوشه و کنار پایتخت که سر بزنید در بیشتر اوقات با گروهی از نوازندگان و خوانندگان خیابانی مواجه می شوید که هنرشان را به نمایش گذاشته اند. در کنار اینها گروه های مختلف تئاتر خیابانی را می توانید ببینید که به مناسبت های گوناگون به خیابان آمده اند و سعی دارند مردم را با هنرشان پیوند دهند.
- دیوارنگاری ها: یکی از جذاب ترین بخش های هنری هر شهری که توجه زیادی به آن نمی شود دیوارنگاری ها و گرافیتی هایی است که یا از طرف شهرداری و یا از سمت خود مردم بر روی دیوارها، پایه پل ها و .... اجرا می شود. هنری که لایه های زیرین شهر را در خود جای داده است و زیبایی بصری آن را دو چندان می کند. در کنار اینها، کاشی کاری های تماشایی، بیلبوردهای متعدد با مضمون های جذاب و اِلمان های رنگارنگ و خلاقانه و گل کاری های هنرمندانه فضای شهری تهران را شاداب تر کرده اند.
- حراج بزرگ تهران: از معروف ترین جنبه های فرهنگی هنری پایتخت، حراج بزرگ تهران است که آثار برگزیده و عالی هنری از برترین هنرمندان ایران در آن به نمایش درآمده و به فروش می رسند. این حراج از آغاز کار خود در سال ۱۳۹۱ با استقبال بی نظیری مواجه شد و بر اعتبار هنری کشور افزود. آثار هنرمندان کشور در این حراج با رقم های میلیاردی فروخته شد و جان تازه ای به بازار فرهنگ و هنر کشور بخشید.
جنبه های ورزشی
تهران به دلیل داشتن مجموعه بزرگ ورزشی آزادی، مجموعه ورزشی انقلاب و چندین ورزشگاه کوچک و بزرگ و در کنار آنها وجود فدراسیون های مختلف، میزبان مسابقه های داخلی و بین المللی بزرگی است که گردشگران و علاقه مندان به ورزش را برای تماشای این مسابقات به سوی خود می کشاند.
فوتبال محبوب ترین و پردرآمدترین ورزش کشور است و شهر تهران نیز به دلیل داشتن دو تیم قدیمی و رقیب پرسپولیس و استقلال همواره شور و حال خاصی به فضای مسابقه های فوتبال ایران داده است. برگزاری بازی های مختلف تیم ملی در استادیوم آزادی نیز یکی از دلایل دیگر حضور تماشاچیان از سراسر کشور در اینجاست.
تهران علاوه بر فوتبال در ورزش هایی مانند والبیال، بسکتبال، اسکی روی برف و چمن، دومیدانی، فوتسال، تنیس، کشتی های فرنگی و آزاد و ... سرآمد است. البته وجود منابع مختلف مالی و زیرساختی، حمایت تماشاگران و کمک بیشتر مسوولان شهری باعث تقویت قدرت و برتری تیم های تهرانی شده است.
در کنار اینها، همایش و کنفرانس های علمی در زمینه رشته های مختلف ورزشی و دانشگاه های متعدد، بر رونق جنبه ورزشی شهر اضافه می کنند. رونق ورزش همگانی در پایتخت مانند وجود وسیله های ورزشی همگانی در سطح پارک های مختلف شهر، وجود کیوسک ها و مسیرهای متعدد دوچرخه سواری در پارک ها و برخی خیابان های شهر، وجود باشگاه های متعدد ورزشی با هزینه های پایین در سرای محله ها و مکان های وابسته به شهرداری و ... وجهه ورزشی تهران را پررنگ می سازد.
جنبه های آموزشی و علمی
وجود اولین دانشگاه کشور، دانشگاه تهران در پایتخت، این را به یاد ما می آورد که در بررسی این شهر نباید جنبه آموزشی آن را از خاطر ببریم. دانشگاه تهران در کنار هویت آموزشی، بخشی از هویت تاریخی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، هنری و ورزشی شهر و کشور را تشکیل می دهد و تاثیر بسیاری در شکل گیری جامعه ایرانی داشته است. به علاوه وجود دانشگاه هایی نظیر دانشگاه شریف، شهیدبهشتی، علامه طباطبایی، خواجه نصیرالدین طوسی، خوارزمی، امیرکبیر، علوم پزشکی ایران و .... وجهه آموزشی و علمی این شهر را غنی تر می کنند.
از طرفی دیگر دانشگاه های مهمی نظیر دانشگاه های غیرانتفاعی علم و فرهنگ، آزاد تهران شمال، جنوب، غرب و پیام نور گستردگی و تنوع دانشگاه ها در تهران را نشان می دهد. وجود چندین موسسه غیردولتی معتبر، بورسیه های وزارتخانه ها، حضور موسسه ها و نهادهایی مانند کتابخانه ملی، بنیاد سعدی، مجتمع فنی تهران، مراکز متعدد فنی و حرفه ای و ... فرصت های بی شمار یادگیری را در اختیار دانش پژوهان قرار می دهد.
از سوی دیگر برگزاری جشنواره، همایش و کنفرانس های علمی مختلف و متنوع در موضوع های گوناگون با هدف چاپ مقاله در مجله های معتبر یا نمایش یک ابتکار و اختراع نظیر جشنواره خوارزمی، مسابقه بین المللی ربوکاپ ایران و ... استعدادهای مختلفی را از تمام ایران و دنیا به اینجا می کشانند.
البته مبحث آموزش تنها در مراکز دولتی یا کلاس هایی با هزینه بالا در مجتمع ها و مراکز نیمه خصوصی و خصوصی خلاصه نمی شود بلکه مراکز مردم نهاد و همچنین شهرداری در سطح محله ها و منطقه ها اقدام به برگزاری کلاس های آموزشی با هزینه پایین می کنند. سرای محله ها و فرهنگسراها از مکان هایی هستند که سعی دارند با کیفیت بالا، مهارت های کاربردی نظیر خیاطی، آشپزی، موسیقی و ... را در اختیار علاقه مندان در تمام سطح شهر قرار دهند.
جنبه های سلامت و پزشکی
از آنجایی که پایتخت ایران به بیمارستان ها و مراکز آموزشی پزشکی درجه یک و تخصصی بسیاری مجهز است می توان آن را یکی از مراکز عمده گردشگری سلامت در ایران و منطقه برشمرد. شهر تهران به ویژه در دنیا برای جراحی های زیبایی به خصوص جراحی زیبایی بینی بسیار معروف و مشهور شده است و هر ساله بسیاری از کشورهای مختلف حتا کشورهای پیشرفته برای انجام این عمل به این شهر می آیند.
وجود دانشگاه علوم پزشکی تهران، شهیدبهشتی، ایران و دانشگاه آزاد باعث شده تا پایتخت از نظر تربیت نیروهای متخصص در زمینه پزشکی بسیار قوی باشد. از طرفی دیگر حضور بیمارستان ها، درمانگاه ها و کلینیک های مجهز تخصصی و فوق تخصصی نیز دلیل بزرگی برای مراجعه تعداد زیادی از مردم به این شهر برای معالجه و پیشگیری بیماری های مختلف به شمار می رود.
خدمات بهداشتی و سلامتی مانند باشگاه های تخصصی ورزشی برای کم یا زیاد کردن وزن، باشگاه های بدنسازی، مراکز ماساژدرمانی و ... قسمتی دیگر از وجهه پزشکی و سلامتی شهر را شامل می شوند.
جنبه تجاری و اقتصادی
تهران نبض اقتصاد ایران را به لحاظ مدیریتی و راهبردی در درست دارد و بیش از نیمی از فعالیت های صنعتی کشور در این شهر انجام می شود. حضور بانک مرکزی، صرافی های عمده و اصلی، بازار بورس تهران، بازار سکه تهران، وزارتخانه های مختلف، نهادهای مجلس و دولت، اتاق های بازرگانی و ... در این شهر باعث شده تا در مورد نرخ ارز، طلا، سود سهام های شرکت ها و هلدینگ های بزرگ تجاری و صنعتی اینجا تصمیم گیری شود.
تهران همچنین مرکز تولید و پخش خودروی ایران نیز هست و خودروسازی های بزرگ کشور و دفاتر آنها در این شهر قرار دارند. بازار بزرگ و تاریخی تهران نیز از طرفی یکی از مراکز عمده پخش محصولات و کالاها به تمام کشور و حتا خارج از ایران است و تاثیر فراوانی بر قیمت، میزان عرضه و پاسخگویی به تقاضا دارد.
تهران همچنین برای بازار مسکن و ساخت و ساز خود شهرت بسیاری کسب کرده و بالاترین نرخ خرید و فروش ملک و اجاره و رهن در کشور در این شهر به چشم می خورد. علاوه بر این پایتخت ایران، یکی از بزرگترین بازارهای تولید و صدور فرش و مبلمان را در خود جای داده است.
کارخانه هایی در زمینه تجهیزات خودرو، برق و الکترونیک، منسوجات، شکر، سیمان و مواد شیمیایی بخش دیگری از اقتصاد عظیم پایتخت را تشکیل می دهد. تهران همچنین قطب کسب و کارهای مجازی و اینترنتی است و استارت آپ های فراوانی در بستر این شهر متولد شده و رشد کرده اند.
تهران گران ترین شهر ایران محسوب می شود و هزینه های متوسط خانوار در آن دو برابر دیگر شهرها و استان های ایران است. همچنین مردم این شهر ۳۳ درصد مالیات های کشور را پرداخت می کنند.
جاذبه های تهران
تهران یکی از پنج مقصد برتر ایران برای گشت و گذار است و بر خلاف تصور خیلی ها اینجا یکی از شهرهای محبوب گردشگران خارجی محسوب می شود. پایتخت کشور عزیزمان جذابیت های بسیاری را در خود جای داده که در نگاه اول ممکن است به چشم خیلی ها نیاید؛ اما با دقت بیشتر می توان متوجه شد که چرا تهران عزیز، از زیباترین و بهترین شهرهای گردشگری ایران محسوب می شود.
۱- مکان های تاریخی
می دانیم که قدمت پایتخت ایران به چیزی بیش از ۲۰۰ سال پیش باز می گردد؛ اما این دلیلی بر آن نیست که اینجا پر از مکان های تاریخی و جذاب نباشد. بیش از ۲۰۰ سال است که هر روز در این شهر اتفاق های مهم رخ می دهد و همه این ها تهران را از نظر تاریخی به اندازه دیگر شهرهای ایران غنی ساخته است.
در کنار آن، وجود شهر ری در جنوب تهران که خود قدمتی ۷۰۰۰ ساله دارد، تمدن قیطریه که از قدیمی ترین تمدن های انسانی در ایران است، علاقه پادشاهان صفوی به اینجا از حدود ۴۰۰ سال پیش، بر اهمیت تاریخی تهران می افزاید. برخی از مهمترین جاذبه های تاریخی تهران:
- مجموعه کاخ و موزه گلستان: کاخ گلستان مشهورترین بنای تاریخی تهران است و در فهرست آثار ثبت جهانی یونسکو قرار دارد. برای تماشای این اثر، موزه کاخ گلستان، تخت مرمر و ایوان آن، شمس العماره، حوضخانه و ... باید خود را خیابان ۱۵ خرداد برسانید.
- مجموعه کاخ های نیاوران: مجموعه نیاوران کاخ هایی از دوران قاجار و پهلوی را در خود جای داده است و از بخش های آن می توان به کاخ نیاوران، کتابخانه اختصاصی نیاوران، کوشک احمدشاهی، کاخ صاحبقرانیه، موزه جهان نما، موزه خودروهای کاخ و ... اشاره کرد.
- مجموعه کاخ و موزه سعدآباد: مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد به مجموعه عمارت ها، کاخ ها و موزه هایی گفته می شود که در دربند و در شمالی ترین نقطه تهران و در زمینی به مساحت ۱۱۰ هکتار ساخته شده است. کاخ سفید یا کاخ ملت معروفترین کاخ مجموعه و موزه برادران امیدوار معروفترین موزه سعدآباد به شمار می رود. بازدید از این مجموعه که ۱۸ کاخ را در خود جای داده است به بیش از یک روز و یک هفته زمان نیاز دارد.
- بازار تهران: بازار تهران یکی از مشهورترین جاذبه های تهران محسوب می شود و در قلب تاریخی این شهر در منطقه ۱۲ واقع شده است . اینجا می توانید از فرش تا لباس، از مس تا پارچه، از لوازم خانگی تا غذاهای سنتی و ... را پیدا کنید و از فضای شلوغ و قدیمی آن لذت ببرید.
- خانه و موزه مقدم: خانه مقدم یکی از مجلل ترین خانه های دوران قاجار در تهران بوده و صاحب اصلی آن محمدتقی خان احتساب الملک است. این خانه امروز موزه شده و آثار تاریخی بسیاری از دوران مختلف در آن به نمایش درآمده است.
- برج طغرل شهر ری: این برج در شرق گورستان ابن بابویه قرار دارد و در دوره سلجوقیان ساخته شده است. ارتفاع آن به ۲۰ متر می رسد و به نظر می رسد در گذشته از روی تابش آفتاب بر روی کنگره های آن می توانستند زمان را تعیین کنند.
- سر در باغ ملی: از بناهای به جامانده از دوره قاجار است و پیش از ساخت برج آزادی نماد تهران به شمار می رفت. کاشی کاری های زیبای آن جذاب ترین بخش این بنا هستند.
۲- پارک ها و بوستان ها
یکی از زیبایی های تهران بوستان ها و پارک های آن است که در گوشه گوشه شهر به چشم می خورند و بر جذابیت های آن می افزایند. البته این بوستان ها در انواع پارک های جنگلی، ملی، بوستان های شهری، باغ ها و ...تقسیم بندی شده اند و هر یک جذابیت ویژه خود را دارند.
از مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پارک ملت: در خیابان ولیعصر قرار دارد و یکی از خاطره انگیزترین پارک های تهران محسوب می شود. پارک ملت برای مجسمه های فراوان، فضای سبز تماشایی و گل کاری های دیدنی مانند کاشت گل لاله در آغاز سال بسیار معروف و محبوب شده است.
- پارک آب و آتش: پارک آب و آتش مجموعه ای از چند پارک است و با دیدنی های جذابی مانند پل طبیعت، آمفی تئاتر روباز، برج های آتش، فواره های آب، گنبد مینا، فانوس دریایی و دریاچه مصنوعی خزر گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می کند.
- پارک شهر: قدیمی ترین پارک تهران محسوب می شود و برای دیدن آن باید به خیابان خیام در منطقه دوازده رفت. مساحت آن در حدود ۲۵ هکتار است و می توان از جاذبه هایی مانند موزه صلح تهران، آکواریوم پارک شهر تهران، استخر، سایت پرنده نگری و فضای سبز زیبا در آن لذت برد.
- پارک لاله: بوستان لاله از بوستان های بزرگ شهر تهران محسوب می شود و با مساحت ۳۵ هکتار در کنار بلوار کشاورز از رهگذارن و گردشگران دلبری می کند. از مهمترین گونه های گیاهی آن می توان به چنار، اقاقیا و کاج اشاره کرد. موزه هنرهای معاصر در نزدیکی این پارک، بازارچه پارک لاله و مجسمه های دانشمندان مختلف بخشی از جذابیت این بوستان را شامل می شوند.
- پارک پردیسان: پارک طبیعت یا پارک جنگلی پردیسان مشهورترین پارک طبیعت ایران است که در نزدیکی برج میلاد قرار دارد. ساختمان مرکزی سازمان حفاظت از محیط زیست در این پارک واقع شده و از جمله جذابیت های آن می توان به موزه تنوع زیستی، موزه آب و باغ وحش آن اشاره کرد. بادبادک بازی و پیاده روی در پارک پردیسان از تفریحات جذاب و پرطرفدار آن به شمار می آید.
- بوستان ولایت: بوستان ولایت، بوستان جدید جنوب غربی شهر است که در محل قبلی فرودگاه قلعه مرغی ساخته شده و با ۳۰۰ هکتار و امکاناتی مانند شهربازی مسقف،، پیست دوچرخه سواری و موتورسواری و مجموعه شهربانو ویژه بانوان توجه بسیاری را به خود جلب کرده است.
- پارک جنگلی لویزان: از معروفترین پارک های جنگلی تهران به شمار می رود که در بخش شمیرانات واقع شده است و ۱۱۰۰ هکتار وسعت دارد. برای بازدید از این پارک باید به شمال شرقی پایتخت بروید. پارک های جنگلی شیان، یاس و باغ پرندگان در نزدیکی این پارک قرار دارند.
- پارک جنگلی چیتگر: پارک جنگلی چیتگر در نزدیکی آزادراه تهران-کرج و دریاچه چیتگر از بزرگترین پارک های جنگلی تهران محسوب می شود. پارک چیتگر به خاطر وجود مسیرهای دوچرخه سواری، اسکیت سواری و پیست اسب سواری خود بسیار مشهور شده است.
- پارک ملی سرخه حصار: از پارک های ملی ایران است و در شرق تهران قرار دارد. با مساحت ۹۱۶۸ هکتاری خود جانوارانی نظیر کل، آهو، پلنگ، روباه قرمز، حواصیل خاکستری، کرکس، عقاب طلایی، مار پلنگی، افعی شاخدار ایرانی و ... را در خود جای داده است.
- بوستان مینیاتوری: بوستانی در شرق تهران که ماکت های مینیاتوری آثار میراث جهانی ایران در آن به نمایش درآمده است. برای بازدید از این بوستان باید خود را به خیابان گلبرگ برسانید. تخت جمشید، چغازنبیل، میدان نقش جهان اصفهان، پاسارگاد، تخت سلیمان، ارگ بم، بیستون و ... از معروفترین ماکت های این بوستان هستند.
- بوستان گفتگو: این بوستان مرکز نمایشگاه های بین المللی گل و گیاه در منطقه ۲ تهران است. در آن می توانید سبک های مختلف فضای سبز و باغ در کشورهای مختلف را به تماشا بنشینید.
- باغ پرندگان: بزرگترین باغ پرندگان ایران است و در حدود ۲۵۰ گونه در آن نگهداری می شود. از جذابترین گونه های پرنده در آن می توان به مرغ و خروس ابریشمی، طاووس، درنای تاجدار خاکستری، قوی سیاه، کرکس مصری و ... اشاره کرد.
- باغ گیاه شناسی ملی: این باغ در منطقه چیتگر در اتوبان تهران-کرج قرار دارد و زیر نظر موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور اداره می شود. مساحت آن ۱۴۵ هکتار بوده و طرح آن بر اساس الگوی باغ ایرانی گرفته شده است. گونه های اقلیم خزر، البرز، زاگرس، کویری و بیابانی ایران معروفترین گونه های گیاهی این باغ هستند.
- بوستان باغ ایرانی: این باغ در محله ده ونک تهران و در خیابان شیخ بهایی واقع شده و بر اساس عناصر و الگوهای باغ قدیمی ایرانی طراحی و بازسازی شده است. چنارستان، باغ راه های اصلی، سروستان، آب نماها، کتابخانه، زمین بازی کودکان و ... از بخش های این بوستان محسوب می شوند.
۳- موزه ها
تهران برای موزه هایش بسیار مشهور است و بیشتر موزه های مهم ایران در این شهر قرار گرفته اند. تنوع موزه ها نیز در این شهر بسیار چشمگیر است و به همین دلیل موزه های پایتخت یکی از اصلی ترین جاذبه های گردشگری شهر محسوب می شوند. البته تعداد زیادی از موزه های تهران در کاخ ها و خانه های قدیمی شهر برپاشده اند. از مهمترین موزه های تهران می توان به این موارد اشاره کرد:
موزه ملی ایران: قدیمی ترین و بزرگترین موزه ایران است و دو بخش موزه ایران باستان و موزه بخش های اسلامی دارد. این موزه در خیابان سی تیر واقع شده و آثاری از پیش از تاریخ تا دوره قاجار را در خود جای داده است. از این موزه به عنوان موزه مادر نیز یاد می شود.
- موزه جواهرات ملی: گنجینه بی مانند "خرانه جواهرات ملی" مجموعه ای از گرانبهاترین جواهرات دنیاست که طی قرن ها جمع آوری شده اند. این موزه در خیابان فردوسی واقع شده است و در صدر جاذبه های گردشگری تهران قرار دارد.
- موزه آبگینه و سفالینه: یکی از موزه های بسیار محبوب پایتخت، موزه آبگینه و سفالینه های ایران است که بسیاری آن را با نام مختصرش، موزه آبگینه می شناسند. موزه آبگینه در خیابان سی تیر مکانی برای نمایش شیشه ها و سفال های باارزشی‌ست که از قدیم تا امروز کشف شده و مورد استفاده بودند.
- موزه ملک: کتابخانه و موزه ملک در سال ۱۳۱۶ توسط حسین آقا ملک تاسیس شد. این کتابخانه در نزدیکی سر در باغ ملی در خیابان امام خمینی قرار دارد و مجموعه های مختلفی از نسخ خطی، فرش، آثار لاکی، تمبر، عکس و آلبوم، عاج و استخوان، سنگی و ... را در خود جای داده است.
- موزه سینما: این موزه در سال ۱۳۷۳ با هدف گردآوری، حفظ، ثبت و عرضه میراث مناسب سینمای ایران با همت آقایان عباس کیارستمی، عزت الله انتظامی، بهزاد رحیمیان و ... افتتاح شد. ساختمان فعلی موزه سینما در باغ فردوسِ خیابان ولیعصر قرار دارد.
- موزه برادران امیدوار: نخستین موزه مردم شناسی ایران در مجموعه سعدآباد قرار دارد که مجموعه ای از آثار اهدایی برادران امیدوار که سفری به دور دنیا داشتند در آن در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است. این آثار در سه نگارخانه به نمایش درآمده اند.
- باغ موزه دفاع مقدس: این مجموعه در سال ۱۳۹۱ با هدف به نمایش گذاشتن حماسه ملت غیور ایران در دوران انقلاب و دفاع مقدس افتتاح شد. باغ موزه دفاع مقدس بخشی از پروژه بزرگ توسعه اراضی عباس آباد بوده و در بزرگراه حقانی واقع شده است. سه آمفی تئاتر با امکانات ویژه از مهمترین امکانات این مجموعه هستند.
- موزه هنرهای معاصر: از معروفترین و مهمترین موزه های ایران و تهران است و در سال ۱۳۵۶ در منطقه امیرآباد خیابان کارگر شمالی افتتاح شد. طرح آن برگرفته از بادگیرهای کویری ایران بوده و تعدادی از آثار هنرمندان شاخصی مانند گوگن، رنوار، پیکاسو، ماگریت، پولاک، وارهول و ... را در خود جای داده است.
- موزه فرش ایران: این موزه در ضلع شمالی پارک لاله قرار دارد و آثار نفیسی از دست بافته های ایرانی از سراسر کشور در آن جمع آوری شده اند. هدف ساخت این موزه پژوهش در سوابق، تحصیلات، تاریخ هنر و صنعت فرش است.
- موزه رضا عباسی: این موزه در سال ۱۳۵۶ در خیابان شریعتی تهران افتتاح شد و به یاد نقاش مشهور دوره صفوی رضا عباسی نام گرفت. آثاری از دوره های پیش از تاریخ تا قرن سیزده هجری در سه تالار پیش از اسلام، هنرهای اسلامی و نگارگری و خوشنویسی در موزه رضا عباسی به نمایش درآمده اند.
۴- مجموعه های تفریحی
تهران برای مجموعه های تفریحی خود نیز معروف است. مجموعه هایی که سعی دارند سرگرمی های متنوع و جذاب را در کنار هم قرار دهند و لحظات خوشی برای بازدیدکنندگان خلق کنند.
- مجموعه تفریحی-تجاری چیتگر: دریاچه و مجموعه تفریحی-تجاری اطراف دریاچه امروزه یکی از برترین جاذبه های گردشگری کلانشهر تهران محسوب می شوند. این دریاچه که عنوان بزرگترین دریاچه مصنوعی کشور را یدک می کشد با داشتن تفریحات و دیدنی هایی نظیر قایق سواری، مجموعه تفریحی-تجاری بام لند، راید اسکیت هوایی، سرسره سقوط آزاد و ... جذابیت های بسیاری را برای خوشگذارنی ایجاد کرده است.
- مجموعه تفریحی-هیجانی ارم: پارک ارم بزرگترین پارک هیجانی و تفریحی ایران با بیش از ۷۲ هکتار وسعت است. این پارک با داشتن دریاچه مصنوعی، سه شهربازی با نام های لونا ۱، ۲ و ۳ با ۷۰ وسیله بازی، باغ وحش و ... در اتوبان تهران-کرج گردشگران و بازدیدکنندگان بسیاری را به سوی خود جذب می کند.
-
مجموعه تفریحی-هیجانی بام تهران: بام تهران در بلندترین کوه پایتخت، قله توچال واقع شده و مکان مناسبی برای تماشای شهر از بلندی و لذت بردن از منظره فوق العاده تهران است. در کنار آن، پیست اسکی توچال، تله کابین توچال، مسیر پیاده روی تا بام تهران، زیپ لاین و سورتمه و ... جذابیت های این مجموعه را کامل می کنند. - مجموعه تفریحی-طبیعی دربند: مجموعه تفریحی-طبیعی دربند تهران نخستین انتخاب مردم پایتخت برای خوشگذرانی و تفریح و معرفی به گردشگران ایرانی و خارجی ست. دربند همچنین اصلی ترین مسیر کوه نوردی و صعود به بلندی های کوهستان البرز مرکزی محسوب می شود. میدان سربند، رودخانه دربند، سورتمه، تله سیژ، رستوران ها و دکه های کوچک و بزرگ، آبشار دوقلو و ... از جذابیت های این منطقه به شمار می آیند.
- مجموعه تفریحی-طبیعی آبشار تهران: آبشار مصنوعی تهران در منطقه ۲۲ و در ارتفاعات شمال غربی پارک جنگلی لتمال کن قرار دارد. این آبشار با الهام از باغ های سنتی ایرانی به صورت طبقه طبقه ساخته شده و شامل باغ راه هایی در دل کوهستان می شود. آبشار مصنوعی نیز در بالاترین قسمت مجموعه خودنمایی می کند.
- مجموعه تفریحی-هنری شهرک سینمایی غزالی: شهرک تلویزیونی سینمایی ایران که با نام شهرک غزالی شهرت پیدا کرده، در غرب پایتخت و در اتوبان لشگری واقع شده است. در این شهرک دکور خیابان ها و ساختمان های مربوط به بسیاری از فیلم ها و سریال های ایرانی مانند لوکیشن سریال مریم مقدس، دکور شهر کوفه، خیابان لاله زار، گراند هتل و ... به چشم می خورند.
۵- جاذبه های شهری
هر شهر بزرگی در دنیا با نمادها و المان های ویژه ای شناخته می شود و مردم، آن شهر را با آن نماد به یاد می آورند. تهران نیز از این قاعده مستثنا نیست و المان های خاصی دارد که در زیر بیشتر با آن ها آشنا می شویم. در کنار این، پایتخت ایران در طول سال های گذشته سعی کرده تا با سازه های مدرن به جرگه شهرهای پیشرفته بپیوندد و در زمره برترین کلانشهرهای دنیا قرار بگیرد.
- برج میلاد: یکی از نمادهای شهری تهران است و در زمره سازه های مدرن و پیشرفته آن قرار می گیرد. سازه مخابراتی چندمنظوره ای که با ۴۳۵ متر ارتفاع بلندترین برج ایران نیز محسوب می شود. از جمله تفریحات و دیدنی های آن می توان به مرکز خرید لوکس، سکوی دید باز و بسته، موزه شهرداری، زیپ لاین، گنبد آسمان، آبشار و رستوران گردان اشاره کرد.
- پل طبیعت: سومین نماد شهری تهران است و در اراضی عباس آباد با مهندسی خیره کننده و نورپردازی های زیبایش خودنمایی می کند. پل طبیعت پیاده راهی است که دو بوستان آب و آتش و طالقانی را به یکدیگر متصل کرده و با گل کاری های زیبا، رستوران ها و کافه های مختلف و نمای فوق العاده از تهران از بازدیدکنندگان دلبری می کند.
- برج آزادی: مشهورترین نماد شهری پایتخت محسوب می شود و ساخته دست معمار خلاق حسین امانت است. معمار بنا در ساخت آن تلاش کرده تا از عناصر معماری ایرانی مانند معماری هخامنشی، ساسانی و اسلامی بهره ببرد. در داخل این برج چندین تالار نمایش، نگارخانه، کتابخانه و موزه قرار دارد.
- باغ کتاب: باغ کتاب تهران بزرگترین مجموعه کتاب فروشی ایران است و در منطقه عباس آباد جای دارد. این باغ با ۱۱۰ هزار مترمربع به چهار بخش اصلی بهارستان (کودک و نوجوان)، خیالستان (فناوری‌های دیجیتال)، نگارستان (سالن‌های سینما) و سروستان (عمومی و بزرگسال) و در دو طبقه تقسیم شده است.
- گنبد مینا: آسمان نمای گنبد مینا یکی از زیباترین سازه های شهری تهران است و در قلب پارک آب و آتش قرار دارد. در این آسمان نما می توانید از تاریخچه ساخت زمین، نحوه ساخت آن، داستان های فضا، ستاره شناسی، دانشمندان شهیر ایرانی و ... اطلاعات زیادی به دست آورید و در سالن نمایش سه بعدی آن به تماشای کهکشان ها و سیارات و ستاره ها بنشینید.
۶ - شکم گردی در تهران
شکم گردی در تهران داستان طول و درازی دارد و در چند خط نمی توان به همه موراد آن پرداخت و به خوبی آن را معرفی کرد؛ اما اینجا سعی می کنیم شما را با چندین مرکز مهم و جذاب شکم گردی در پایتخت آشنا کنیم و در مقاله ای جداگانه به معرفی کامل این موضوع جذاب بپردازیم.
در تهران امروز شما می توانید به همه نوع خوردنی و نوشیدنی در هر سطح و کیفیتی دسترسی داشته باشید. کافی است مقداری بگردید تا کافه، رستوران، سفره خانه یا فست فود مورد علاقه خود را پیدا کنید. اما کافه های ارمنی خیابان ویلا، میرزای شیرازی و هفت تیر شهرت بسیار خوبی در ارایه نوشیدنی های خوش طعم و حال و هوای جذاب و دلچسب به دست آورده اند.
از طرفی دیگر نخستین استریت فود شهر نیز در خیابان سی تیر ایجاد شده که شما را به ضیافتی جذاب از خوراکی هایی خوش رنگ و بو دعوت می کند. منطقه بازار با غذاها و سفره خانه های سنتی طرفداران همیشگی اش را دارد و کوچکترین قهوه خانه دنیا در اینجا گردشگران بسیاری را به سوی خود می کشاند. فودکورت ها نیز در تهران جایگاه بسیار خوبی برای خود پیدا کرده و طرفداران بسیاری دارند که از آنها می توان به فودکورت راه چوبی، پل طبیعت، مرکز خرید پالادیوم و .. اشاره کرد. تجریش نیز با مغازه های آش خوری و حلیم خوری بسیار مشهور و محبوب شده است و خوراکی های جذاب و عجیب و غریبی نیز در بازار تجریش به فروش می رود.
رستوران های درکه و دربند نیز طرفداران خاص خود را دارند. به تازگی مجموعه بام لند دریاچه چیتگر نیز با وجود رستوران ها و کافه هایی که دید زیبایی به دریاچه دارند طرفداران بسیاری پیدا کرده است. می توان تا ساعت ها در این مورد صحبت کرد اما بهتر است این موضوع را در آینده در پستی جذاب و جداگانه دنبال کنید.
۷- خرید در تهران
خرید اجناس و کالا در تهران، هم آسان است و هم سخت! آسان از این نظر که تعداد بالای فروشگاه ها و مغازه ها تنوع و قیمت های مختلف را در اختیار مشتری می گذارد و سخت از این نظر که انتخاب میان این همه گزینه کار بسیار دشواری است. به ویژه اینکه در این سال ها فروشگاه های دیجیتال نیز رونق بسیاری پیدا کرده اند و وارد گزینه های انتخابی مشتریان شده اند. در اینجا تعدادی از بورس کالاهای تهران را برای تان معرفی می کنیم.
- بازار تهران- همه چیز از همه جا: بازار تهران یکی از شاهرگ های مهم و حیاتی اقتصاد شهر را در دست دارد و تقریبا می توان همه چیز از همه جا را در بازار تاریخی پایتخت پیدا کرد؛ اما ادویه جات، لباس، فرش، لوازم خانگی، مس و آهن، پارچه، صنایع دستی و ... در اینجا بازار بهتری دارند.
- بازار تجریش- از شیرمرغ تا جان آدمیزاد: بازار تجریش نمونه ای کوچک از بازار تهران است و برای میوه ها و سبزیجات تازه و خاص خود که معمولا در جاهای دیگر پیدا نمی شود بسیار مشهور شده است. صنایع دستی، ادویه، گیاهان دارویی، لباس و ... از دیگر کالاهای اینجا هستند.
-
- بازار پارچه و پرده- خیابان زرتشت، مولوی و عبدل آباد: اگر دوست دارید تا به تنوع بالایی از پارچه و پرده در قیمت ها و کیفت های مختلف دست پیدا کنید می توانید به منطقه مولوی و عبدل آباد یا خیابان زرتشت ولیعصر بروید.
- بازار کیف و کفش- خیابان سپهسالار و میدان بهارستان: دنیایی از کیف و کفش به ویژه کیف و کفش های چرم و دست دوز را می توانید در خیابان سپهسالار منطقه سعدی و میدان بهارستان با قیمت ها و طرح های گوناگون پیدا کنید.
- بازار ظروف خانگی- میدان شوش: اگر به دنبال بهترین و متنوع ترین طرح های ظروف خانگی به ویژه ظروف چینی و کریستال هستید بهتر است به خیابان و میدان شوش سری بزنید. دنیای ظرف و ظروف در اینجا شما را تا ساعت ها مشغول نگه می دارد.
- بازار لوازم خانگی و لوازم الکترونیکی، موبایل و کالاهای دیجیتالی- خیابان جمهوری و حافظ: مشهورترین مرکز و بورس خرید لوازم خانگی و الکترونیک و همچنین موبایل و کالاهای دیجیتال در خیابان جمهوری و حافظ و در پاساژهای سر به فلک کشیده واقع شده است.
- بازار کتاب و کالاهای فرهنگی- خیابان انقلاب: اگر به دنبال کتاب یا کالای فرهنگی هستید که نمی توانید آن را در جای دیگری پیدا کنید به خیابان انقلاب بیایید. اینجا بزرگترین مرکز فروش و مبادله کتاب در تهران و ایران محسوب می شود.
- بازار صنایع دستی- خیابان ویلا: بهترین مغازه های فروش صنایع دستی تهران در خیابان ویلای منطقه کریمخان قرار دارد، جایی که می توان نمونه هایی اعلا از صنایع دستی ایران را در آنها پیدا و خانه و محل کار را با آنها تزیین کرد. البته فروشگاه های خوبی نیز در خیابان ولیعصر وجود دارند که می توانید به آنها مراجعه کنید.
- جمعه بازار پارکینگ پروانه- اجناس دست دوم، لوزام دست ساز هنری و عتیقه: جمعه بازار پارکینگ پروانه در خیابان جمهوری یکی از مشهورترین مکان های تفریحی و خرید در تهران است. جایی که می توانید به لوازم دست ساز هنری، اجناس دست دوم، آنتیک و عتیقه و خیلی چیزهای دیگر دسترسی پیدا کنید و با قیمتی خوب آنچه که می خواهید را بخرید.
- موارد دیگر: در کنار موارد بالا، هایپرمارکت ها، مگامال ها، پردیس های خرید، فروشگاه های زنجیره ای، مجتمع های تجاری فراوانی در تهران وجود دارند که بیشتر اجناس را به صورت انبوه و با قیمت های مختلف از خیلی گران تا ارزان به فروش می رسانند؛ مراکزی که در سال های اخیر طرفداران بسیاری پیدا کرده اند.
۸- اماکن مذهبی و زیارتی تهران
زیارتگاه ها و اماکن مذهبی پایتخت یکی از جاذبه های مهم آن محسوب می شود و امامزاده های این شهر احترام ویژه ای در میان مردم دارند. البته اماکن مذهبی پایتخت در زیارتگاه های مسلمانان خلاصه نمی شود بلکه کلیسا، آتشکده و کنیسه هایی که در این شهر وجود دارند نمادی از زندگی مسالمت آمیز ادیان مختلف در تهران هستند.
- شاه عبدالعظیم حسنی: حرم شاه عبدالعظیم حسنی یا آنگونه که مردم به صورت عامیانه آن را تلفظ می کنند شابدلعظیم، معروفترین مرکز مذهبی شهر تهران و شهر ری است. قدمت آن به دوران ایلخانی باز می گردد و در دوره های صفوی و قاجار تزیینات و بخش هایی به آن اضافه شده است. امامزاده طاهر و امامزاده حمزه از دیگر مزارهای موجود در این حرم هستند. شاه عبدالعظیم همچنین قبر بسیاری از افراد معروف مانند ناصرالدین شاه، حاج طیب رضایی و ... را در خود جای داده است.
- امامزاده صالح: دومین مرکز مذهبی مشهور تهران امامزاده صالح در منطقه تجریش واقع شده و مدفن یکی از پسران امام موسی کاظم است. مردم تهران به این امامزاده اعتقاد خاصی دارند و نذرهای زیادی برای این حضرت انجام می دهند. نذر نمک یکی از معروفترین آنهاست.
- امامزاده داوود: امامزاده داوود از دیگر مراکز مذهبی تهران است که در بخش کن و در ارتفاع ۲۶۰۰ متری از دریا در منطقه ای صعب العبور قرار دارد. این امامزاده یکی از نوادگان امام حسن (ع) است و برای رسیدن به آن باید از روستای سولقان و مسیر ۲۵ کیلومتری سربالایی گذر کنید.
- امامزاده عبدالله: امامزاده عبدالله در شهر ری واقع شده و بیشتر برای گورستان تاریخی که در مجاورت آن قرار دارد شهره است. در این گورستان تعداد زیادی از مشاهیر علمی، ادبی، سیاسی ایران و تهران مدفون هستند. از جمله آنها می توان به نام هایی چون آیت الله سید علی حائری، مصطفی بزرگ نیا، عمادالکتاب، توران میرهادی و ... اشاره کرد.
- مسجد سپهسالار: نخستین و بزرگترین مسجد و مدرسه عالی در تهران مسجد سپهسالار است که با الهام از معماری ایرانی و معماری مسجدهای استانبول ساخته شده است. گنبد دوگوش خوابیده این مسجد و هشت گلدسته از ویژگی های برجسته آن هستند.
- کلیسای سرکیس مقدس: کلیسای سرکیس مقدس یا کلیسای سارکیس مقدس کلیسایی متعلق به ارمنیان است که از سال ۱۳۴۹ در قلب شهر تهران قرار دارد. این کلیسا با هزینه یکی از خیران ارمنی به نام «مارکار سرکیسیان» ساخته شده و طرح آن کاری از مهندس اوژن آفتاندلیانس است. نمای سفید رنگ این بنا آرامش خاصی دارد و از آن به عنوان نماد مسیحیت تهران یاد می شود.
- آتشکده آدریان: قدمت این آتشکده به دوران قاجار باز می گردد و در خیابان سی تیر ساخته شده است. ساختمانی با نمای سفید رنگ، کنگره ای در بالا، شش ستون و سرستون هایی سنگی به شکل گاو که زیبایی خاصی به این آتشکده بخشیده اند.
- کنیسه حییم: این کنیسه در خیابان سی تیر و محله عودلاجان نخستین کنیسه شهری تاریخ ایران به شمار می رود. در جنگ جهانی دوم مورد استفاده یهودیان و مهاجران لهستانی بود و بعد از جنگ در اختیار یهودیان ایرانی قرار گرفت.
۹- خیابان ها و میدان های مهم و خاطره انگیز
خیابان ها و میدان هایی در شهر تهران وجود دارند که بسیاری از تهرانی ها از گذشته تا امروز در آنها خاطره ساخته اند و آنها را جزوی از هویت خود به حساب می آورند. خیابان هایی که حوادث بسیاری را به چشم خود دیده و رازها و رمزهای زیادی را در خود جای داده اند.
- خیابان ولیعصر: بلندترین خیابان تهران، ایران و خاورمیانه با ۱۷.۹ کیلومتر طول از میدان راه آهن شروع می شود و به میدان تجریش در شمال می رسد. خیابانی که دیدنی های بسیاری را در خود جای داده است و تاریخ ساخت آن به ۱۳۱۸ باز می گردد. خیابان ولیعصر برای چنارهایی که دو طرف مسیر را پوشانده اند نیز شهرت بسیاری دارد؛ هرچند در طول سال ها از تعداد آنها بسیار کم شده است. از مهمترین جاذبه های این خیابان می توان به پارک ملت، پارک ساعی، تئاتر شهر، پارک دانشجو، میدان ولیعصر، مراکز خرید متعدد، باغ فردوس و ... اشاره کرد.
- بلوار کشاورز: از زیباترین خیابان های پایتخت محسوب می شود و به دلیل مجاورت با ساختمان قبلی وزارت کشاورزی ایران به این نام مشهور شده است. این خیابان از میدان ولیعصر در شرق آغاز شده و به خیابان دکتر قریب در غرب منتهی می شود. نهری منشعب از رود کرج در میان این بلوار جاری است و به آن زیبایی و طراوت خاصی داده است. دانشگاه تهران، پارک لاله و خیابان فلسطین از مهمترین جاذبه های این مسیر هستند.
- میدان امام خمینی: میدان امام خمینی با نام های قدیمی میدان توپخانه و سپه از تاریخی ترین میدان های شهر است و در مرکز تهران قرار دارد. این میدان به دستور امیرکبیر ساخته شد و در گذشته محل گردهمایی ها و همچنین اعدام برخی محکومان بوده و امروز یکی از مراکز مهم اداری و تجاری شهر محسوب می شود. خیابان لاله زار، ناصرخسرو، سردر باغ ملی، موزه بانک سپه و ... از مهمترین دیدنی های اطراف آن به حساب می آیند.
- میدان حسن آباد: حسن آباد نام میدانی در جنوب غرب تهران است که در تقاطع خیابان امام خمینی با خیابان حافظ و خیابان وحدت اسلامی قرار دارد. این میدان در گذشته با نام های میدان ملک‌المتکلمین، میدان هشت گنبد و میدان ۳۱ شهریور نیز خوانده می شد و امروزه یکی از دیدنی ترین بخش های بافت قدیمی تهران به شمار می رود. با قدم گذاشتن در آن با فضایی روبه رو می شوید که گرداگرد آن را ۴ ساختمان در برگرفته است و هشت گنبد بر فراز آنها خودنمایی می کند.
- میدان نبوت: این میدان یا آن گونه که قدیمی ها آن را به یاد دارند، میدان هفت حوض، از مهمترین و بزرگترین میدان های شرق تهران است. محله نارمک و مسجد بزرگ نبوت معروفترین جاذبه های این میدان هستند. البته اینجا برای جشن های مختلف ملی-مذهبی و مراکز خرید متعددش بسیار مشهور شده است.
- میدان تجریش: از زیباترین و مهمترین میدان های شهر است و در بالاترین نقطه خیابان ولیعصر قرار دارد. مراکز تجاری، تاریخی و تفریحی بسیاری در اطراف این میدان به چشم می خورد. بازار قدیمی، تکیه بزرگ تجریش، امامزاده صالح، دربند، نیاوران، کاخ موزه سعدآباد و ... از جمله معروفترین جاذبه های این مرکز شهری هستند.
- خیابان سی تیر: از تاریخی ترین و مهمترین خیابان های تهران که دیدنی ها و جذابیت های فراوانی در آن وجود دارند. از استریت فود سی تیر گرفته تا موزه ملی و موزه آبگینه تا کلیسای حضرت پطروس،کنیسه حییم و آتشکده آدریان. در گذشته از اینجا با عنوان خیابان ادیان یاد می شد.
- خیابان و میدان آزادی: از معروفترین خیابان های تهران که هر ساله راهپیمایی ها و گردهمایی های بسیاری در آن و میدان معروفش برگزار می شود. خیابان آزادی یکی از خیابان های اداری مهم پایتخت نیز هست و برای دسترسی به دانشگاه شریف، وزارت کار، سازمان فنی حرفه ای، سازمان حج و زیارت و میراث فرهنگی و گردشگری و ... باید خود را به اینجا برسانید. میدان آزادی نیز با وجود برج آزادی و حضور پایانه غرب در اطراف آن یکی از مهمترین بخش های شهر محسوب می شود.
- خیابان و میدان انقلاب: مرکز کتاب و همایش ها و راهپیمایی های شهری است و میدان آن به دلیل قرارگیری در قلب این خیابان و خیابان کارگر به یکی از تقاطع های مهم شهری بدل شده است. وجود دانشگاه تهران در این خیابان اهمیت علمی آن را چند برابر کرده و در خاطره بسیاری از دانشجویان و علم آموزان برای همیشه جای گرفته است. همچنین حضور چندین سینما و کافه های مختلف قدیمی و مدرن، جذابیت آن را برای تفریح و خوشگذارنی چند برابر کرده است.
- خیابان فرشته: از لوکس ترین خیابان های تهران است و تعدادی از گران ترین و زیباترین خانه ها، مراکز خرید و فروشگاه های شهری پایتخت در آن قرار گرفته اند. ماشین هایی که در این خیابان تردد می کنند نیز بسیار لوکس هستند. خیابان فرشته یکی از محبوب ترین پاتوق های افراد ثروتمند در تهران به شمار می رود.
- خیابان آفریقا: این خیابان نیز مانند خیابان فرشته یکی از خیابان های لوکس پایتخت به حساب می آید و بسیاری از مردم این خیابان را به نام جردن می شناسند. البته نام رسمی این خیابان نلسون ماندلاست و از جنوب میدان آرژانتین آغاز می شود و در محله الهیه به پایان می رسد. سفارتخانه ها، وزارتخانه ها و اداره های دولتی و خصوصی بسیاری در اینجا وجود داد و تعدادی از گرانقیمت ترین رستوران ها، آژانس ها، کافه ها و خانه های تهران در این خیابان به چشم می خورند.
- خیابان شریعتی: خیابان دکتر علی شریعتی یا جاده قدیم شمیران از خیابان های طولانی و تاثیرگذار پایتخت است که از جنوب به پیچ شمیران و از شمال به میدان قدس می رسد. این جاده قدیمی ترین راه ارتباطی پهنه شمیران و قصران بود و در دوره قاجار دارالخلافه را به شمال تهران وصل می کرد. خیابان میرداماد، حسینیه ارشاد، باغ قلهک، موزه رضاعباسی، دانشگاه خواجه نصیر، بولینگ عبدو و ... از مهمترین جاذبه های این خیابان محسوب می شوند.
۱۰- دیدنی های طبیعی تهران
پایتخت ایران در کنار جاذبه های متعدد تاریخی، شهری و مدرن جاذبه های طبیعی نیز دارد که مردم شهر برای استراحت و تجدید انرژی به آنجا مراجعه می کنند.
- قله توچال: بلندترین قله تهران است و با داشتن پیست اسکی، تله کابین، منطقه تفریحی بام تهران، مسیر پیاده روی، منطقه آبشار و غار، سورتمه، زیپ لاین و .... مجموعه جذابی را برای استراحت و تفریح در اختیارتان قرار می دهد. البته این قله مشهورترین و محبوب ترین مسیر کوه نوردی تهران نیز به حساب می آید.
- درکه: یکی دیگر از مجموعه های تفریحی طبیعی و مسیرهای محبوب کوه نوردی شمال تهران درکه است. این محله قدیمی به خاطر طبیعت زیبا، آب و هوای دلپذیر، کوچه باغ های باصفا، آلوهای ترش و شیرین، آب انار و رستوران های سنتی خود مشهور شده است.
-
چشمه علی شهرری: از نقاط باستانی، دیدنی و تفریحی شهرری در جنوب تهران است و در بین مردم محلی به نام چشملی نیز خوانده می شود. چشمه ای که از میان صخره ای بزرگ بیرون می ریزد و راه خود را به سمت جنوب و جنوب شرقی ادامه می دهد. تخمین زده شده است که قدمت آن به ۸۰۰۰ سال پیش برمی گردد. در گذشته مردم تهران فرش ها، قالی ها و قالیچه های خود را در آب این چشمه می شستند.
آنها اعتقاد داشتند آب این چشمه خاصیتی داشت که فرش را خوب تمیز می کرد و رنگ آن را روشن تر و پر جلاتر می ساخت.
۱۱- جاذبه های نزدیک به تهران
فاصله این جاذبه ها از مرکز شهر تهران اندازه گیری شده است.
- پیست دیزین: در فاصله ۱۲۳ کیلومتری
- پیست شمشک: در فاصله ۶۰ کیلومتری
- ابتدای جاده چالوس: در فاصله ۴۰ کیلومتری
- روستای آهار: در فاصله ۵۵ کیلومتری
- روستای شهرستانک: در فاصله ۱۰۵ کیلومتری
- تنگه واشی فیروزکوه: جاده تنگه واشی در فاصله ۱۷۰ کیلومتری
- دماوند: در فاصله ۷۸ کیلومتری
- لواسان: در فاصله ۳۷ کیلومتری
حمل و نقل در تهران
سفر و جا به جایی در تهران از راه های مختلفی صورت می گیرد و مردم از وسایل نقلیه مختلفی برای رسیدن به مقاصد گوناگون استفاده می کنند. در اینجا قصد داریم تا این راه ها را به صورت مختصر و مفید به شما معرفی کنیم.
۱- حمل و نقل برون شهری
برای رسیدن به پایتخت ایران می توانید از سیستم های حمل و نقل هوایی، ریلی و جاده ای استفاده کنید. فرودگاه بین المللی امام خمینی و فرودگاه مهرآباد، ایستگاه راه آهن تهران و پایانه های اتوبوس رانی غرب (نزدیک میدان آزادی)، جنوب (بزرگراه بعثت)، شرق (تهرانپارس) در مسیرهای ورودی شهر به مسافران خدمات رسانی می کنند.
۲- حمل و نقل درون شهری
تردد در شهر تهران بر عهده تاکسی های متعدد خطی، تاکسی های آنلاین، خطوط اتوبوس رانی شهری خصوصی و تندرو (بی آر تی)، مترو، موتوری ها و ماشین های شخصی است.
هر چند با وجود ترافیک گسترده و همه روزه، طرح ترافیک شهری و طرح زوج و فرد، رسیدن از نقطه ای به نقطه ای دیگر مشکلات خاص خود را دارد.
از جمله سیستم هایی که می تواند کمک بزرگی به شما در جابه‌جایی در تهران باشد سامانه جامع و حمل و نقل هوشمند تهران است. شما می توانید با استفاده از این سامانه موقعیت مکانی خود را بر روی نقشه به راحتی مشخص کرده و با استفاده از وسایل نقلیه ای که می خواهید، مسیر خود را به راحتی پیدا کنید. همچنین با استفاده از این نقشه آنلاین می توانید به راحتی از ترافیک آنلاین، دوربین ها، پارکینگ ها، مناطق شهرداری، محدوده طرح ترافیک، جایگاه های CNG، مراکز معاینه فنی، پایانه های مسافربری، قطار شهری، ایستگاه دوچرخه، پارکینگ معلولین و جایگاه های بنزین باخبر شوید.
آشنایی بیشتر با سایت جامع حمل و نقل و ترافیک تهران | گردشی راحت در پایتخت
یکی از وبسایت هایی بسیار کاربردی که به تازگی در دسترس شهروندان چند شهر از جمله مشهد، تهران و اصفهان قرار گرفته، سایت جامع ترافیک حمل و نقل هوشمند است که با استفاده از آن می توان با چند کلیک، اطلاعات متنوع و مفیدی از شهر به دست آورد. در ادامه این سایت و خدمات آن را بیشتر خواهیم شناخت.
پایه این سایت بر روی نقشه تهران قرار گرفته و قصد دارد تا تمام اماکن مهم و ضروری برای شهروندان و مسافران نظیر مکان های اقامتی، ایستگاه های اتوبوس، مترو و تاکسی، انواع غذاخوری ها، جایگاه های پمپ بنزین و گاز، مراکز و بازارهای خرید، جاذبه های تفریحی و تاریخی و ... را به نمایش بگذارد.
در کنار این ها، این نقشه می تواند در مسیریابی دو نقطه از شهر نیز به شما کمک کند و راه دسترسی از یک نقطه به نقطه ای دیگر با استفاده از اتوبوس، تاکسی، پیاده یا دوچرخه را در اختیارتان بگذارد. همچنین با فعال کردن دکمه ترافیک، می توانید از آخرین وضعیت حمل و نقلی و ترافیک تهران در کسری از ثانیه باخبر شوید.
چگونه استفاده کنیم؟ | انتخاب مکان
اگر می خواهید از محل قرارگیری اماکن و خدمات مختلف شهری مانند رستوران، سرویس های بهداشتی، خودپردازهای بانک و ... مطلع شوید تنها کافیست بر روی دکمه انتخاب لایه ها در قسمت چپ و بالای صفحه کلیک کنید. در این قسمت لایه های مختلفی در مقابل شما باز می شود که با کلیک بر روی هر کدام از آنها می توانید به زیر مجموعه های همان بخش دسترسی پیدا کنید.
به طور مثال اگر بر روی دکمه آنلاین کلیک کنید سه زیر شاخه ترافیک معابر، دوربین ها و پارکینگ ها برای شما باز می شود. با کلیک بر روی مربع کناری موقعیت مکانی آنها مشخص می شود.
چگونه از این سایت استفاده کنیم؟ | مسیریابی
برای انجام این کار باید از چهار آیکون رنگی بالا که با نام های مسیریابی دوچرخه، اتوبوس، تاکسی و خودرو نشان داده شده استفاده کنید. باید بدانید که این آیکون ها در صفحه موبایل شما در قسمت بالا چپ به شکل سه خط افقی نشان داده شده است. ابتدا تصمیم بگیرید که با استفاده از کدام یک از این وسایل نقلیه می خواهید به مقصد برسید. بر روی همان وسیله کلیک کنید.
یک کارت با دو باکس جستجوی مبدا و مقصد در مقابل شما ظاهر می شود. برای انتخاب مبدا، پین قرمز رنگی با حرف A بر روی نقشه قرار می گیرد. این پین قرمز را بر روی نقطه ای که می خواهید از آن حرکت کنید قرار داده و کلیک کنید. مبدا شما انتخاب شد.
حال نوبت انتخاب مقصد است. پین آبی رنگی با حرف B بر روی نقشه ظاهر می شود. این پین آبی را بر روی نقطه ای که می خواهید به آنجا بروید قرار داده و کلیک کنید. مسیر شما اکنون مشخص است. دکمه آبی مسیریابی را روی کارت بزنید تا مسیری کامل از راه هایی که باید و می توانید بروید در سمت راست مانیتور مشخص شود. برای استفاده دوباره از این امکان، باید کارت و مسیر را با استفاده از ضربدر قرمز ببندید و دوباره این کار را از اول امتحان کنید.
اقلیم تهران:
آب و هوای تهران از دو عنصر کوهستان در شمال و دشت در جنوب تاثیر می گیرد. منطقه های شمالی تهران، تحت تاثیر کوهستان تا اندازه ای معتدل و مرطوب و دیگر منطقه ها کم و بیش گرم و خشک است. مهمترین منبع بارش در تهران بادهای مرطوب مدیترانه ای و اطلسی ست که از سمت غرب می وزد. رشته کوه البرز در شمال شهر به مانند سدی مانع از نفوذ توده های مختلف هوا می شود که این امر به خشکی هوا در تهران دامن می زند. گرمترین ماه های سال در پایتخت مرداد و شهریور است که دما بین ۳۵ الی ۴۵ درجه بالا می رود و سردترین ماه های سال نیز دی ماه و بهمن ماه است که دمای هوا به ۵ درجه زیر صفر نیز می رسد. میزان بارندگی در شهر تهران به طور کلی کم وتا ۲۴۵.۸ میلی متر به طور متوسط اندازه گیری شده است. البته در سال های اخیر خشکسالی از میزان بارش ها در کل ایران و تهران کم کرده و بر منابع آبی آن تاثیر فراوانی گذاشته است.
- بهار: بهار تهران تا دو ماه فروردین و اریبهشت بسیار دل انگیز است و این دو ماه بهترین زمان برای بازدید از این شهر محسوب می شود. خرداد ماه اما دمای هوا رو به گرمی می رود.
- تابستان: روزهای تابستان در تهران به ویژه در ماه های تیر و مرداد بسیار گرم و طولانی است. البته به دلیل تعطیلی مدارس و دانشگاه از حجم ترافیک شهر در این زمان کاسته شده که این موضوع گردش در شهر را به ویژه در تیر و مردادماه آسانتر می کند.
- پاییز: پاییز تهران بسیار دلفریب و تماشایی است. تبدیل رنگ درختان چنار شهر به رنگ های زرد، نارنجی و قرمز و باران های گاه و بیگاه پاییزی گردش در تهران را بسیار جذاب می کند.
- زمستان: این فصل پربارش ترین فصل سال برای تهران است. در بیشتر زمان ها کوه های شمالی شهر پوشیده از برف هستند و دمای هوا به وضوح در ماه های دی و بهمن کاهش می یابد. از طرفی اما آلودگی هوا و پدیده وارونگی باعث می شود تا برخی روزها هوا بسیار کثیف و دودزده باشد تا اندازه ای که موجب تعطیلی شهر می شود.
جغرافیای تهران
تهران در ۵۱ درجه و ۲ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۳۶ دقیقه طول شرقی و ۳۵ درجه و ۳۴ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۵۰ دقیقه عرض شمالی قرار دارد. ارتفاع آن در بالاترین نقطه از سطح دریا ۲۰۰۰ متر، در مرکز ۱۲۰۰ متر و در جنوب ۱۰۵۰ متر است. تهران مابین کوه و کویر واقع شده و در دامنه های جنوبی رشته کوه البرز گسترده شده است. از شمال به کوه های البرز و از جنوب به کوه های ری، بی بی شهربانو، دشت های شهریار و ورامین می رسد. تهران از لحاظ موقعیت زمین‌شناختی بر روی گسل‌های فعالی قرار دارد که باعث رانش زمین و زمین‌لرزه در آن می‌شوند. گسل های مشاء، شمال تهران، ری، طالقان، ایوانکی و ایپک از مهمترین گسل های تهران تا شعاع ۱۵۰ کیلومتری آن به شمار می آیند. منبع اصلی آب شرب پایتخت نیز رودهای کرج، جاجرود و لار است که به وسیله سه سدی که بر روی آنها قرار دارد تامین می شود.
تاریخچه تهران
تهران، برای بسیاری شهر آرزوها و رویاهاست. پایتخت بزرگ ایران، با وسعت و فرصت های بی شمار و امکاناتی که در اختیار افراد می گذارد، به مقصد آمال بسیاری از ایرانیان، به ویژه جوانان بدل شده است؛ اما تهران از ابتدا این گونه نبوده و به مرور زمان و طی قرن ها شکل کنونی خود را پیدا کرده است. به احتمال زیاد این نکته را درباره تاریخچه تهران شنیده اید که اولین بار قریه ای خوش آب و هوا در اطراف شهر ری کنونی بوده است.
چه بسا بنا به دانشِ تاریخی که از دوران مدرسه برای تان به یادگار مانده هم می دانید که در زمان قاجار، یعنی چیزی بیش از ۲۰۰ سال پیش، به پایتختی ایران زمین برگزیده شده است. اما این دانش تنها گوشه ای از سرنوشت شهر تهران در طی زمان را به نمایش می گذارد. تهران روایت های بسیاری از آنچه که بود، آنچه که بدان تبدیل شد و آنچه که در آینده خواهد شد را در دل دارد.
در جنوبی ترین دامنه کوه های البرز، زمانی که خبری از ساختمان ها، راه ها و شهرهای کنونی نبود، روستایی کوچک و ناشناخته به نام تهران روزگار می گذراند. تحقیقات باستان شناسی جدید و کشف های تازه، تاریخ تهران را به ماورای آنچه تاکنون در مورد آن فکر شده می برد و صفحات جدیدی از قدمت ۷۰۰۰ ساله پایتخت ایران را در برابر دوستداران این کلانشهر زیبا قرار می دهد.
نام تهران برای نخستین بار در تذکره های قرن سوم هجری آمده است. "ابوعبدالله محمد بن حماد طهرانی" مشهور به "حافظ تهرانی" شخصی است که نام تهران را در شهرت خود یدک می کشد و این گونه موجب ثبت این اسم در تاریخ می شود. زمان برای تهران و اهالی آن به سرعت می گذرد اما تغییرات زیادی در شکل و شمایل روستا اتفاق نمی افتد. سده هفتم هجری است و غازان خان، مشهورترین پادشاه ایلخانی، قریه خوش آب و هوای تهران را به عنوان استراحت گاه خود انتخاب می کند؛ انتخابی که مسیر جدیدی را پیش روی این روستا که شهره به انارهایش بوده است، می گذارد.
اندک اندک این منطقه خوش منظره جای خود را میان جاذبه های ایران باز کرده و سیاحان زیادی وصف آن را در سفرنامه های خود می آورند. تهران که حالا از شرق و غرب گسترش یافته، میزبان شاه طهماسب، دومین پادشاه صفویان می شود. او که خسته از جنگ با ازبکیان به سوی پایتخت آن روزهای صفویان، یعنی قزوین روانه بود، آوازه زیبایی های تهران را شنیده و تصمیم می گیرد در این مکان نفسی تازه کند.
وجود قبر "سید حمزه (ع)"، جد صفویان، در شهر ری و علاقه مندی شاه به تهران از یک سو و حمله مداوم راهزنان به این شهر که باعث شده بود تهران شهری زیرزمینی شود، از سوی دیگر باعث شد طهماسب صفوی دستور دهد تا حصار و برج و باروهایی بلند به تعداد ۱۱۴ عدد در اطراف شهر ساخته شده و نگهبان آن باشند. این حصار با ۴ دروازه به نامهای دروازه عبدالعظیم، دروازه شمیران، دروازه قزوین و دروازه دولاب تا دوره ناصرالدین شاه قاجار پایدار ماند.
علاوه بر این دروازه ها، بازار تهران یادگار دیگری است که شاه طهماسب برای تهران برجای گذاشت. ساخت و ساز در این شهرِ ییلاق مانند اما به اینجا ختم نشد و در دوران شاه عباس کبیر، مقتدرترین پادشاه صفوی نیز ادامه یافت.
او با اینکه در ابتدا در شهر تهران به مریضی سختی دچار شد و این شهر را نفرین کرد اما بعدها دلش با حال و هوای چهار فصل آن نرم شد و دستور داد تا چنارهای متعددی در جای جای تهران کاشته شود؛ به گونه ای که بعد از آن تهران به چنارستان مشهور شد. دوران صفویه و افشاریه برای تهران به سرعت طی شد و اتفاقات ریز و درشتی بر سر راه پیشرفت آن قرار گرفت. روزگار گذشت تا اینکه زمان حکومت سلسله زندیه رسید.
وکیل الرعایا، کریم خان زند به تهران و به ویژه منطقه شمیران علاقه بسیار داشت. چندبار از این مکان خوش آب و هوا بازدید کرد و دستور آبادانی هرچه بیشتر آن را صادر کرد. هرچند اجل به او مهلت نداد تا شکوه تهران را بعد از صدور فرامین خود ببیند.
نوبت فرمانروایی در ایران، به ایل قاجار رسیده و آغا محمد خان قاجار بر مسند قدرت تکیه زده است. او مهمترین تصمیم را در حیات شهری، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تهران گرفت و آن را به عنوان پایتخت جدید حکومت در ایران انتخاب کرد. روزی که او در کاخ گلستان تاج سلطنت را بر سر می گذاشت، شاید هرگز فکر نمی کرد شهری که او برای مرکزیت سلطنت خود انتخاب کرده تا ۲۰۰ سال بعد به اندازه ای رشد کند که چندین برابر جمعیت آن روزها را در خود جای دهد.
تهران تا پایان حکومت دومین شاه بی مبالات قاجار، فتحعلی شاه چندان گسترش پیدا نکرد و معدود ساختمان ها و محلاتی مانند کاخ صاحبقرانیه، محله های دروازه شمیران و نگارستان به مجموعه شهری آن اضافه شد. ناصرالدین شاه اما مرزهای تهران را فراتر از جایی که از شاه تهماسب و نادرشاه به یادگار مانده بود برد؛ بناهای شهری فراوانی را در آن تاسیس و مقدمات مدرن شدن آن را مهیا کرد.
وجود افرادی مانند امیرکبیر در کنار سفرهای متعدد شاه به خارج موجب شد تهران رنگ و بوی شهرهای مهم دنیا را به خود بگیرد، صاحب مدرسه دارالفنون و شفاخانه دولتی شود، آب رودخانه کرج را در شریان رگ های خود جاری ببیند و میزبان خیابان هایی مدرن مانند لاله زار و ناصریه شود. نخستین آسمان خراش آن زمانِ تهران، شمس العماره نیز در همین زمان ساخته شد. در زمان وزارت میرزاحسین خان سپهسالار، نهاد بلدیه برای اولین بار در تهران پاگرفت و در دوره مظفرالدین شاه ساختمان پارلمان نیز به این مجموعه شهری اضافه شد.
کار توسعه تهران به هنگام سلطنت پهلوی اول با سرعت ادامه پیدا کرد. با حکم رضاخان دروازه های قدیمی این شهر تخریب شد و تهران از هر جهت گسترش پیدا کرد. مهمترین ساختمانی که در این زمان به شهر جلا و اعتبار بخشید، دانشگاه شهیر تهران بود. خیابان ولیعصر نیز در زمان رضاشاه ساخته شد. کم کم راه مهاجرت به سوی تهران باز و این شهر میزبان مهاجرانی از بسیاری نقاط ایران و دنیا شد.
رشد و توسعه برای تهران در دوره محمدرضا شاه سرعت بسیاری داشت و هر روز پایتخت ایران شاهد سازه، محله، خیابان و افرادی تازه شد. چنین طهران قدیم جای خود را به تهران کنونی داد.
پیشینه نام تهران
در مورد نام تهران نظرهای مختلفی وجود دارد که در این قسمت به آنها اشاره می کنیم:
برخی پژوهشگران بیان می کنند که "ران" پسوندی به معنای دامنه است و شمیران بالادست و تهران پایین دست معنی می دهد.
برخی اعتقاد دارند تهران تغییر یافته واژه "نهرام" به معنی منطقه گرمسیر است. در مقابل شمیرام یا شمیران منطقه سردسیر معنی می دهد.
برخی نیز بر این باورند از آنجایی که تهران در دشتی پهناور و گود قرار گرفته به همین دلیل "ته ران" خوانده شده است.
در برخی پژوهش ها نیز به این موضوع اشاره شده که تهران پس از شهر ری معروف توسعه یافته است. اینجا یکی از توابع ری بوده و در ته یا آخر آن قرار داشته است به همین دلیل تهران از عبارت "ته ری ان" به معنی محلی که در ته ری قرار دارد به شکل امروزی خود درآمده است.
اعتماد السلطنه نیز در مورد نام تهران می نویسد:
" چون اهل آنجا (تهران) در وقتی که دشمن برای آنها به هم می‌رسید در زیر زمین پنهان می‌شدند، از این جهت به این اسم موسوم شده‌است که به "ته ران" یعنی زیر زمین می‌رفته‌اند".
پایتخت بودن تهران باعث شد تا این شهر زودتر از دیگر شهرها با نمادهای زندگی مدرن آشنا شود. از این جمله نمادها، معماری مدرنی بود که پایه های آن در دوران ناصرالدین شاه گذاشته شد و تا دوره پهلوی ادامه پیدا کرد و به امروز رسید.
ناصرالدین شاه همان گونه که خواندیم نخستین آسمان خراش تهران، شمس العماره را در این شهر پایه گذاری کرد، خیابان هایی نظیر لاله زار، مدرسه دارالفنون، شفاخانه دولتی و بلدیه در زمان حکومت او به مجموعه شهری پایتخت اضافه شد و تهران تا اندازه ای شکل و شمایل شهرهای روز دنیا را به خود گرفت. ساختمان پارلمان از نشانه های دیگر مدرن شدن در تهران بود. در دوره رضا شاه اما معماری شهری راه خود را بازتر کرد و بانک ها، ساختمان های دولتی و نهادهایی مانند موزه، دانشگاه و ... چهره شهر را دگرگون کردند. طراحی این سازه ها با دانش آن روز معماران ایرانی امکان پذیر نبود و نیاز به دانش نو برای طراحی آنها احساس می شد. در این مقطع زمانی بود که معماران اروپایی یا ایرانی هایی دانش آموخته در دانشگاه و مکتب معماری اروپایی وارد ایران شدند و روح تازه ای به معماری شهری تهران بخشیدند. از مهمترین و مشهورترین آنها می توان به نیکلای مارکف معمار گرجستانی‌تبار دانش‌آموخته دانشکده هنرهای زیبای سن پترزبورگ، ماکسیم سیرو، آندره گدار معمار فرانسوی، محسن فروغی معمار ایرانی، گابریل گورکیان معمار ایرانی-ارمنی، وارطان هوانسیان و ... اشاره کرد. دستاورد این افراد ساخت سازه هایی با معماری مدرن و با الهام از معماری سنتی یا باستانی ایران بود که هنوز در گوشه و کنار شهر و کشور می توان سراغ آنها را گرفت. هدف آنها از ساخت چنین سازه هایی بازسازی شکوه از دست رفته ایران بود. از شاخص ترین آنها می توان به ساختمان موزه ملی ایران، ساختمان شهربانی در میدان مشق و ... اشاره کرد.
در دوره محمدرضاشاه پهلوی پایتخت ایران دیگر به طور کامل از حالت شهری با کاخ و برج و بارو در زمان شاهان قبلی در آمد و مدرن تر و به روز تر شد. طرح جامع تهران مهمترین طرح شهری بود که در دوره محمدرضا شاه پهلوی با طراحی ویکتور گروئن آمریکایی بر سر زبان ها افتاد اما به طور کامل اجرایی نشد. این طرح، این روزها در شهرداری تهران با تغییراتی در حال اجراست.
نکاتی که بهتر است در مورد تهران بدانید
از جمله مواردی که سفر شما به تهران را راحت تر می کند شماره تماس ۱۳۷ شهرداری است. شما می توانید با استفاده از این شماره به خدمات زیر دسترسی پیدا کنید:
۱- مشکلات، انتقادات و شکایات خود را از این طریق به گوش مسوولان شهری برسانید.
۲- در مورد طرح ترافیک، محدودیت های ترافیکی، طرح زوج و فرد و ... اطلاعات به دست آورید.
۳- با ستاد گردشگری شهر در تماس باشید.
۴- خدمات مربوط به شهرداری را پیگیری کنید.
در زمان زلزله به کجا پناه ببریم؟
اگر مسافر تهران هستید و نمی دانید که در زمان زلزله باید به کجا مراجعه کرده و پناه بگیرید می توانید از لیست مراکز تخلیه امن اضطراری در تهران استفاده کنید. شهرداری در هر منطقه مکان های خاصی را مشخص کرده و آن را با امکانات مورد نیاز زمان زلزله تجهیز کرده است.
مشکلات شهر تهران
در کنار زیبایی ها و جذابیت های شهر تهران برای اینکه بتوانیم به شناخت دقیقی از این شهر برسیم باید به مشکلات و دغدغه های آن نیز اشاره ای داشته باشیم. البته صحبت از تمام مشکلات شهری پایتخت خود به مقاله ای جداگانه نیاز دارد اما ما در این مطلب سعی می کنیم به طور خلاصه مروری بر آن داشته باشیم.
- ترافیک: نخستین معضل شهری در تهران به موضوع ترافیک و وجود تعداد بیش از ظرفیت خودرو در سطح شهر باز می گردد. مساله ای که تردد را به ویژه در ساعت های ابتدایی و انتهایی روز به شدت سخت می کند. به طور متوسط هر شهروند تهرانی در هر روز ۴۰ دقیقه از زمانش در ترافیک تلف می شود.مساله ای که در ماه های انتهایی سال، زمان بازگشایی مدارس و روزهای ابتدایی هفته تشدید می شود. در کنار اینها مشکلات فراوان در زمینه حمل و نقل عمومی به معضل ترافیک در شهر دامن می زند.
- آلودگی: معضل بعدی دیگر تهران آلودگی در انواع آن است. آلودگی هوای تهران که سالانه جان بسیاری از شهروندان را می گیرد و در برخی روزها به ویژه در زمستان شهر را به تعطیلی می کشاند. در کنار اینها آلودگی صوتی از دیگر مشکلات جدی شهر تهران محسوب می شود. سر و صدای سرسام آور عبور ماشین ها، ساخت و ساز ساختمان ها و ... به آرامش روانی مردم صدمه زیادی وارد می کند. آلودگی بصری، آلودگی آب و ... از دیگر معضل های شهری تهران است.
- حاشیه نشینی: حاشیه نشینی از دیگر مشکلات شهری پایتخت به شمار می آید. هزاران هزار نفر در گوشه و کنار تهران حتا در محله های بالای شهر در خانه های وقفی یا قدیمی سکونت دارند. افرادی که به دلیل بیکاری، فقر، بحران آب و خشکسالی و ... از شهر و روستای خود مهاجرت کرده و به امید کار و زندگی بهتر به پایتخت آمده اند و در محله هایی با وضعیت نامناسب آب و فاضلاب، مسکن، برق و گاز زندگی می کنند.
- آسیب های اجتماعی: میزان آسیب های اجتماعی در شهر تهران بسیار بالاست و انواع این آسیب ها در میان شهروندان رواج دارد. در واقع تهران بنا به دلایل متعددی در صدر آسیب های اجتماعی کشور قرار دارد و هر روز عمق فاجعه در این شهر بیشتر و بیشتر می شود. مساله ای که به قشر خاصی محدود نمی شود و تمام گروه های جامعه را درگیر خود کرده است. دختران فرار، اعتیاد، خودکشی، کودکان کار، قتل های خانوادگی، زورگیری و ... از جمله مهمترین موارد آسیب های اجتماعی شهر به حساب می آیند. به همین دلیل در سال های اخیر اورژانس اجتماعی با شماره تماس ۱۲۳ ایجاد شده تا شهروندان برای کمک گرفتن و مطلع ساختن مددکاران از مشکلات به آن مراجعه کنند.
-
ساخت و سازهای بی قاعده و بی برنامه: از دیگر معضلات شهری تهران می توان به ساخت و سازهای افسارگسیخته و بدون برنامه در سطح شهر اشاره کرد. مساله ای که به منظر شهری بسیار آسیب زده و شهر را در برابر زلزله و دیگر بلایای طبیعی خلع سلاح کرده است. گسترش بدون برنامه خیابان ها، بزرگراه ها، ساختمان های عظیم، برج های چندین طبقه و ... همچنین موجب بسته شدن راه نفس کشیدن شهر و گردش هوا در آن شده است.
زلزله، سیل، بافت های فرسوده، عدم آمادگی مسوولان شهری در برابر بحران ها، کم بودن ظرفیت حمل و نقل عمومی در برابر سیل مردم متقاضی، توسعه نابرابر شهری، فاصله افتادن بین طبقه های مختلف جامعه، هزینه های سرسام آور زندگی به ویژه در مناطق شمال تهران، مشکلات محیط زیستی، بحران کمبود آب، مشکل فاضلاب و ... از دیگر معضل های پایتخت محسوب می شوند. مسایلی که زندگی در این شهر را با وجود تسهیلات و امکانات آن سخت می کند.
سخن آخر
امروز به همراه شما سفری به گوشه های مختلف شهر تهران داشتیم. با تاریخچه و نحوه شکل گیری پایتخت ایران بیشتر آشنا شدیم، در مورد جاذبه های مختلف آن اطلاعات فراوانی به دست آوردیم. جنبه های مختلف اقتصادی، فرهنگی، ورزشی، سیاسی آن را بررسی کردیم و بر آب و هوا و جغرافیای این کلانشهر دوست داشتنی مروری داشتیم.
نظر شما در مورد بزرگترین شهر ایران چیست؟ به احتمال زیاد سفری به آن داشته اید، از کدام جاذبه هایش دیدن کرده اید؟ کدام جنبه تهران را دوست داشتید و کدام بخش آن به دل تان ننشست؟
اگر بخواهید تغییری در این شهر ایجاد کنید، آن تغییر چه خواهد بود؟ اگر بخواهید تفریح یا جاذبه ای را در پایتخت توصیه کنید، آن پیشنهاد چیست؟
نظرها، پیشنهادها و تجربه های تان را با ما در میان بگذارید.
نظر کاربران
خُب که چی!!!
چرا انقد طولااااانیه !!!! خو باشه روزت مبارک تهران جان
امروز روز ملی دامپزشکی هست دریغ از یک تبریک یا مطلب...واقعا دامپزشکان سربازان گمنام عرصه سلامت هستن کاش به بهانه این روز به جای این همه خبر از ماشین و تناسب اندام فلان سلبریتی یک مطلب از این قشر مظلوم و خدوم میگذاشتید
عااااشقتم تهران ؛ بهترین خاطرات زندگیم توی این شهره