فیلم‌های عاشقانه با پایان‌های تلخ

وب‌سایت روزیاتو - حسین علی پناهی: عشق دیوانه وار یکی از جالب ترین انواع احساسات است که در یک لحظه می تواند از اوج شادی و شعف به شکستن قلب تبدیل شود. عشق چیزی است که تقریباً همه انسان ها آن را تجربه کرده اند و به همین دلیل است که فیلم های عاشقانه غم انگیز از محبوب ترین ژانرهای سینمایی به شمار می آیند. چه به دلیل اجبار جامعه باشد و چه به دلیل بیماری یا متأهل بودن یا کنار نیامدن با هم، تماشای زن و مردی که برای هم ساخته شده اند اما نمی توانند زندگی مشترک لذت بخشی داشته باشند باعث می شوند که تماشاگران خیلی زود به سراغ دستمال کاغذی هایشان بروند.

در پسِ این دلتنگی و حزن معنای خاصی نهفته است. این فیلم ها می توانند یک اخطار باشند، یک یادآوری برای لذت بردن از عشق واقعی و ساده از کنار آن نگذشتن. و برای کسانی که عشق ناکامی داشته اند، تاثیر تماشای یک فیلم عاشقانه غم انگیز هم می تواند آرامش بخش باشد و هم باعث شود که احساساتتان را در نهایت حد ممکن خود به عشقتان نشان دهید. از فیلم های عاشقانه و گریه دار هالیوودی گرفته تا برخی از فیلم های هنری تاریخ سینما، در ادامه این مطلب شما را با ۱۰ فیلم عاشقانه غم انگیز تاریخ آشنا خواهیم کرد که در ژانر خود بهترین به شمار می آیند. از دهه ۴۰ میلادی در بریتانیا گرفته تا دوران اتحاد جماهیر شوروی و از هنگ کنگ گرفته تا کوهستان های وایومینگ، انتخاب های ما ثابت خواهند کرد که دلشکستگی یک احساس جهانی است و می تواند برای هر کسی در هر نقطه ای از این کره خاکی رخ دهد.

اخطار اسپویل: با توجه به عنوان و ماهیت مطلب، در برخی از موارد چاره ای جز اسپویل کردن داستان فیلم نداریم که پیشاپیش در این باره به شما خواننده عزیز اخطار داده و از شما عذرخواهی می کنیم.

۱- دفترچه خاطرات (۲۰۰۴)

نمی توانید در مورد غم انگیزترین فیلم های رمانتیک تاریخ سینما صحبت کنید و نامی از یکی از اقتباس های سینمایی رمان های نیکلاس اسپارکس نبرید. این رمان نویس آمریکایی در نوشتن داستان های رمانتیک در مورد زوجینی تبحر دارد که در ابتدا به نظر می رسد سرنوشت خوب و دوست داشتنی دارند. «دفترچه خاطرات» (The Notebook) اولین رمان منتشر شده اسپارکس بود که نسخه سینمایی آن با بازی رایان گاسلینگ و ریچل مک آدامز ساخته شد. این دو در فیلم نقش های نوآه و الی را بازی می کنند، زوج جوانی در دهه ۴۰ قرن بیستم در ایالات متحده که در سایه نگاه مشکوک والدین ثروتمند الی، که از بودن دخترشان با یک مرد جوان فقیر احساس خوبی ندارند، عاشق یکدیگر می شوند.

این داستان رمانتیک دردناک را به ناحق به عنوان رمانی بی معنا مورد نقد قرار دادند اما نسخه سینمایی آن ساخته نیک کاساویتز، فزرند جان کاساویتز، کارگردان مشهور، باعث شد که زیبایی های داستان اولیه خود را نشان دهند، داستانی ساده که در بطن خود هوشمندی خاصی دارد. دیالوگ های ماندگار و بسیار جذاب داستان با قدرت و تاثیرگذاری خاص توسط بازیگران و به خصوص رایان گاسلینگ ادا شده اند که بسیاری او را گزینه ای مناسب برای بازی در این فیلم نمی دانستند.

با قاب بندی بی نقص خود، کاساویتز در پایان داستان موضوعی را برملا می کند که قلب بیننده را بدرد می آورد، اینکه زن مبتلا به فراموشی ابتدای داستان کسی جز الی نیست و مردی که برای او داستان می خواند نیز نوآه بوده است. این فیلم یک احساس بسیار نادر را در پایان خود ایجاد می کند: پایانی ظاهراً شاد و خوش که عمیقاً دردناک است.

۲- درناها پرواز می کنند (۱۹۵۷)

فیلم رمانتیک «درناها پرواز می کنند» (The Cranes are Flying) به عنوان یکی از معدود شاهکارهای سینمایی دوران اتحاد جماهیر شوروی با بن مایه ای ضد جنگ، یک تجربه سینمایی ویرانگر به شمار می آید. فیلم میخاییل کالاتوزوف داستان عاشقانه بوریس، مرد جوانی که در نتیجه احساست وطن پرستانه به ارتش شوروی می پیوندد، و نامزدش ورونیکا را روایت می کند و در آن به زیبایی و با جزییاتی دردناک، فاصله ای که جنگ بین انسان های عاشق ایجاد می کند به تصویر کشیده می شود.

فیلم عاشقانه «درناها پرواز می کنند» یکی از اولین فیلم های دوران اتحاد جماهیر شوروی است که به تاثیرات منفی جنگ جهانی دوم پرداخته و تصویری که از زنان بر پرده سینماهای آن دوران شوروی ترسیم می شد را به کلی تغییر داد. در تغییر دردناک سرنوشت، بوریس در میدان نبرد کشته می شود. ورونیکا که از ماجرا خبر ندارد به اجبار با مردی دیگر ازدواج می کند اما خانواده اش فکر می کنند که او به بوریس خیانت کرده است. تاثیر احساسی مخرب این تصمیمات بر روی شخصیت ورونیکا، از طریق فیلم برداری با استفاده از دوربین دستی، که در آن دوران بسیار جدید و نوآورانه بود، به زیبایی و با تاثیرگذاری بسیار قابل توجه به نمایش در می آید.

در حالی که تکان های دوربین در بسیاری از فیلم های اکشن روزگار کنونی دیده می شود، اما فیلمبردار این فیلم، سرگئی اوروسفسکی، از این تکنیک برای به تصویر کشیدن احساسات شخصی و درونی شخصیت هایش استفاده کرد.بدین ترتیب شیوه فیلم برداری «درناها پرواز می کنند» تاثیری نفسگیر بر روی بیننده و داستان فیلم گذاشته و به ما امکان می دهد که احساسات و اعمال ورونیکا را تمام و کمال حس کنیم. بازی خیره کننده تاتیانا سامویلووا در دومین تجربه بازیگری خود نیز بر زیبایی های داستان و سبک فیلم برداری افزوده و فیلم رمانتیک اما دردناک «درناها پرواز می کنند» را به یک شاهکار سینمایی تبدیل کرده است، یک فیلم عاشقانه که مرثیه ای است برای همدردی با تمام زنانی که مردهایشان را در جنگ ها از دست داده اند.

3- دکتر ژیواگو (۱۹۵۶)

شاهکار سینمایی «دکتر ژیواگو» (Dr Zhivago) که بر اساس رمانی نوشته بوریس پاسترناک با همین عنوان، رمانی که انتشار آن در اتحاد جماهیر شوروی به دلیل پیام های ضد کمونیستی اش ممنوع شده بود، توسط دیوید لین بزرگ ساخته شد یک فیلم عاشقانه حماسی است که نسل های آینده نیز مانند گذشتگان از تماشای آن لذت خواهند برد. داستان این فیلم بی نقص با طول بیش از ۳ ساعت در دوران جنگ جهانی اول و انقلاب اکتبر روسیه روایت می شود. قهرمان داستان لارا نام دارد که نقش او را جولی کریستی با زیبایی هر چه تمام تر بازی می کند و با آهنگ دلنشین و تاثیرگذار مائوریس ژار به بیننده معرفی می شود.

سرنوشت او با سرنوشت شخصیت ژیواگو در هم تنیده شده است، که زن و شوهر هستند اما تنش های تاریخی و شرایط زندگی آن عصر زندگی شان را دچار فراز و نشیب های دردناک می سازد. این فیلم صبورانه داستان خود را شکل می دهد تا به پایانی ویرانگر و دل شکن می رسد. دیوید لین با فیلم های حماسی بیگانه نبود و قبل از این فیلم شاهکار حماسی دیگری به نام «لورنس عربستان» (Lawrence of Arabia) را با کمال استادی ساخته بود که یکی از بهترین فیلم های تاریخ سینما شناخته می شود.

لین در «دکتر ژیواگو» نیز از هر میلیمتر قاب دوربین برای عمق بخشیدن به داستان رابطه عاشقانه لارا و ژیواگو، منظره زیبای برفی، استپ ها و زندگی شهری با دقتی مثال زدنی استفاده می کند. او از نشان دادن تاریک ترین و بیرحمانه ترین جنبه های حکومت استالین نیز ابایی ندارد و مدیریت بیرحمانه و همراه با ظلم و ستم او را طوری به تصویر می کشد که نشان می دهد در دوران استالین انسان های خوب و درستکار نمی توانستند زندگی شاد و شیرینی در کنار هم داشته باشند.

۴- داستان عشق (۱۹۷۰)

فیلم «داستان عشق» (Love Story) ساخته آرتور هیلر که «دفترچه خاطرات» زمان خودش تلقی می شد داستانی است که به درازای تاریخ قدمت دارد. پسری با دختری آشنا شده و هر دو عاشق یکدیگر می شوند اما دختر ماجرا دچار بیماری مرگبار مغزی می شود. این فیلم که بسیاری آن را، مغرضانه و نادرست، فیلمی ملودرام تنها برای گریه کردن توصیف کرده اند که علیرغم داستان زنده و ملموسش، پایانی تراژیک را در نیمه پایانی داستان روایت می کند. الی مک گرو و رایان اونیل نقش دو عاشق داستان، الیور و جنی، که در هاروارد با هم آشنا می شوند را بازی می کنند.

به مانند بسیاری از فیلم های اینچنینی، الیور از یک خانواده بسیار ثروتمند و متمول آمده که ثروتی هنگفتی به نیز او رسیده اما جنی از طبقه کارگر و یک دانشجوی ساده رشته موسیقی است. دیالوگ هایی که بین این دو رد و بدل می شود بسیار واقعی جلوه می کنند تا این که در نهایت هر دو تفاوت های سیاسی-اقتصادی شان را کنار گذاشته و شیفته یکدیگر می شوند. در داستان، عشق بسیار مهم تر از ثروت جلوه می کند و به همین دلیل الیور می پذیرد که در ازای وصال جنی، حمایت مالی پدرش را از دست بدهد. اما در شرایطی که این دو برای تشکیل خانواده نقشه می کشند، الیور در می یابد که جنی در اثر بیماری مهلک مغزی در حال مرگ است.

در حالی که این داستان در روی کاغذ بسیار کسل کننده، کلیشه ای و بی مزه به نظر می رسد اما کارگردانی قدرتمند هیلر و بازی های بی نقص مگ گرو و اونیل، فیلم عاشقانه اما دردناک «داستان عشق» را به یک داستان رمانتیک بدون محدودیت زمانی تبدیل می کند. این فیلم همچنین حاوی یکی از کلمات قصار تاریخ سینما در مورد عشق است که الیور پس از مرگ جنی و عذرخواهی پدرش، در جواب او چنین می گوید: «عشق یعنی این که هیچ وقت مجبور نباشی بگی متاسفم».

5- بیمار انگلیسی (۱۹۹۶)

بر اساس رمانی به همین نام نوشته مایکل اوندا، «بیمار انگلیسی» (The English Patient) در زمان انتشارش به عنوان یک شاهکار بی بدیل مورد توجه منتقدان قرار گرفته و در ۱۲ بخش نامزد دریافت جایزه اسکار شد که ۹ مورد را دریافت کرد، از جمله بهترین فیلم سال. چنین موفقیت هنری قابل درک و شایسته فیلم آنتونی مینگلا بود زیرا داستان رمانتیک «بیمار انگلیسی» هر بیننده ای را تحت تاثیر قرار می دهد. در فیلم، رالف فاینس نقش کنت لازلو را بازی می کند، نقشه کش و خلبانی که در دهه ۱۹۳۰ در صحرای آفریقا شیفته جهانگردی به نام کاترین کلیفتون، با بازی کریستین اسکات توماس، می شود.

در ترکیب داستان با سرگذشت هانا، که ژولیت بینوش نقش او را بازی می کند، «بیمار انگلیسی» از مدت زمان قابل توجه خود برای غرق کردن واقعی مخاطب در زندگی شخصیت هایش نهایت استفاده را می برد. تدوین فیلم بسیار بی نقص و خیره کننده است که با راحتی تمام از فلش بک ها و قالب های زمانی متعدد استفاده می کند و در نهایت به پایان داستان می رسد، پایانی مخرب و دردناک که وقوع آن قابل پیشگیری بود و همین موضوع بر شدت تاثیرگذاری مخرب پایان داستان بر بیننده می افزاید.

فیلم عاشقانه دردناک «بیمار انگلیسی» یکی دیگر از فیلم های عاشقانه ای است که داستان دردناک آن در طول جنگ جهانی دوم روایت می شود که ترکیب قدرت رمانتیک داستان و قدرت بازیگران فیلم را به یک شاهکار سینمایی تبدیل می سازد. فیلم برداری فیلم نیز ما را به یاد فیلم برداری های شکوهمند و دراماتیک فیلم های دیوید لین می اندازد. اگر به دنبال یک فیلم عاشقانه با داستانی تاثیرگذار و درگیر کننده هستید این فیلم را از دست ندهید.

6- ولنتاین غم انگیز (۲۰۱۰)

با سبک داستان پردازی غیرخطی که بین لحظات شاد و غمگین شخصیت های داستانی در حال رفت و آمد است، فیلم عاشقانه غم انگیز «ولنتاین غمگین» (Blue Valentine) تلاش دارد نحوه پیچیده شدن ارتباط بین دین و سیندی را با نهایت تاثیرش به نمایش بگذارد. این فیلم حسی بسیار قابل درک تر نسبت به دیگر فیلم های این فهرست را به بیننده القا خواهد کرد زیرا در این جا دشمن یک نیروی خارجی نیست بلکه مشکلاتی است که در زندگی تمامی زوجین وجود دارد و همه با آن ها دست به گریبانند؛ چطور می توان عشق شدید اولیه را هنگامی که زندگی روی روال روتین خود می افتد حفظ کرد؟

این فیلم عاشقانه نشان می دهد که پس از وارد یک رابطه شدن، ممکن است انتظارات طرفین از یکدیگر تغییر کند یا از همان ابتدا تفاوت داشته باشد و نداشتن علایق و خواسته های مشترک می تواند اشتباهی مرگبار باشد. درک سیانفرانس این رابطه را به دقت و توجه بالایی به به تصویر می کشد و از رایان گاسلینگ و میشل ویلیامز بهترین بازی هایشان را می گیرد. در اینجا هیچ خبری از داستان های عاشقانه کلیشه ای نیست، تنها نگاهی بسیار دقیق و عمیق به این موضوع است که حفظ عشق و تازه نگه داشتن آن در یک رابطه عاشقانه تا چه اندازه می تواند وظیفه ای دشوار باشد. چیزی که در برابر چشمان بیننده اتفاق می افتد دردناک است اما نه به اندازه اینکه در نهایت در می یابیم این همه عشق جوانی که در ابتدای داستان وجود داشته به شکلی دردناک از بین می رود.

7- کوهستان بروکبک (۲۰۰۵)

اقتباسی از یک رمان کوتاه نوشته آنی پرولکس، فیلم «کوهستان بروکبک» (Brokeback Mountain) داستان یک عشق ممنوعه است که در مورد دو مرد گاوچران جوان و متأهل که رابطه ای غیرمعمول را در کوهستان های وایومینگ ایجاد می کنند. در طی سال های آینده آن ها مجبورند رابطه شان را از دیگران مخفی نگه داشت و حتی در خفا با هم ملاقات کنند. آن ها از زندگی زناشویی خود رضایت زیادی ندارند اما به دلیل فضای جامعه و ارزش های اخلاقی عصر خود قادر به افشا کردن روابط پنهان خود نیز نیستند.

آن ها مردانی هستند که از احساسات خود بیزارند و تماشای دردی که شخصیت های فیلم، اعم از مردان و زنان داستان، در نتیجه عشق می کشند به نوبه خود بسیار آزار دهنده است. فیلم رفته رفته داستانی عاشقانه را شکل می دهد و صحنه پایانی ویرانگر فیلم تیر خلاص را به قلب درد گرفته مخاطب شلیک می کند، سمبلی ساده از عشق که برای همیشه در ذهن باقی می ماند.

8- چترهای شربورگ (۱۹۶۴)

فیلم عاشقانه درام و تمام موزیکال «چترهای شربورگ» (The Umbrellas of Cherbourg) فیلمی بود که ژاک دمی، از کارگردانان موج نو فرانسه و سبک فیلم سازی غیرقابل تقلیدش را در معرض دید جامعه سینمایی کشور و جهان قرار داد. به جای یک فیلم موزیکال سرراست، در این فیلم عاشقانه با یک داستان موزیکال روبرو هستیم که از تکنولوژی تکنی کالر نهایت لذت را برده اما هیچ خبری از رقص فیلم های موزیکال در آن نیست. این فیلم داستان زنی به نام ژنویو که صاحب یک مغازه کوچک چتر فروشی است و مردی مکانیک به نام گای را روایت می کند که شیفته یکدیگر می شوند و کارگردان از موسیقی برای نشان دادن سبک زندگی عاشقانه این دو در نهایت حد ممکن خود استفاده می کند.

اما یک بار دیگر، در تمی که در فیلم های عاشقانه غم انگیز تکرار می شود، این دو در اثر جنگ از یکدیگر جدا می شوند زیرا گای مجبور است برای جنگیدن در الجزایر به ارتش بپیوندد. ژنویو با مردی دیگر ازدواج کرده و شربورگ را ترک می کند، و این موضوع زندگی گای که از جنگ به خانه برگشته را ویران می کند. اینجا سرنوشت درست در نقطه مخالف قهرمانان داستان قرار می گیرد و دو نفری که به شدت یکدیگر را دوست دارند به دلیل مداخله عواملی که هیچ کنترلی بر روی آن ها ندارند مجبور به جدایی از هم می شوند. سکانس پایانی فیلم یکی از به یاد ماندنی ترین سکانس های تاریخ سینما است که تاثیر آن را به وضوح می توان بر فیلم «لا لا لند» (La La Land) مشاهده کرد.

9- در حال و هوای عشق (۲۰۰۱)

به عنوان شاهکاری با موضوع محدودیت و ایهام، فیلم عاشقانه «در حال و هوای عشق» (In The Mood For Love) یک داستان قابل درک یک عشق ممنوعه و غیرقابل قبول است. وانک کار وای، کارگردان فیلم، با داستان های عاشقانه تلخ بیگانه نیست زیرا فیلم های کلاسیک عاشقانه دردناکی مانند «همانگونه که قطرات اشک جاری می شوند» (As Tears Go By)، «شادی در کنار هم» (Happy Together) و «چانگ کینگ اکسپرس» (Chungking Express) را نیز در کارنامه دارد اما در فیلم «در حال و هوای عشق»، این کارگردان به سطح جدیدی از مهارت کارگردانی دست یافته است.

داستان فیلم در سال ۱۹۶۲ در هنگ کنگ می گذرد که در آن تونی لونگ و مگی چئونگ نقش دو عاشق بخت برگشته را بازی می کنند که در می یابند همسرانشان با یکدیگر رابطه دارند. اگر چه این دو در می یابند که به یکدیگر علاقه دارند اما دوست ندارند احساسات بر آن ها غلبه کرده و به سطحی غیراخلاقی نزول کنند که در همسران خود دیده اند. به جای آن، کار وای از جزییات ریز داستانی برای تحت تاثیر قرار دادن مخاطب و القای احساسات دردناک شخصیت های اصلی فیلم به آن ها استفاده می کند، جزییاتی مانند سیگاری آغشته به رژ لب در زیرسیگاری یا تصویری از غذا خوردن هر یک از شخصیت های اصلی داستان در تنهایی و غم. سکانس پایانی فیلم که در آن شخصیت تونی لونگ عشق پنهان خود به زن داستان را با یک درخت در میان می گذارد بسیار تاثیرگذار و البته دردناک است، ایهامی ساده که با تمام افرادی سخن می گوید که به هر دلیل نتوانسته اند احساس واقعی شان را بروز دهند.

10- برخورد کوتاه (۱۹۴۵)

دومین فیلم دیوید لین در این فهرست، «برخورد کوتاه» (Brief Encounter) یک فیلم بریتانیایی در مورد سرکوب عشق است در بهترین شکل ممکن خود. این فیلم که بر اساس نمایشنامه ای از نوئل کاورد با عنوان «زندگی آرام» (Still Life) ساخته شده، داستان لارا را روایت می کند، یک زن خانه دار ساده که در نتیجه برخورد تصادفی با یک مرد در ایستگاه قطار، زندگی اش به یکباره زیر و رو می شود. رابطه معصومانه او و پزشکی که در ایستگاه قطار با او ملاقات می کند زمانی پیچیده می شود که آن ها در مدتی کوتاه به یکدیگر علاقمند می شوند. احساسات این دو به شیوه ای بسیار مودبانه به سبک بریتانیایی به نمایش در می آید و همین موضوع تاثیر آن بر روی تماشاگر را بیشتر می کند.

آن ها که هر یک همسران خود را نیز دوست دارند توان تحمل احساسات عاشقانه نسبت به یکدیگر را ندارند، به همین دلیل صحنه های فیلم معنای دوگانه خاصی را القا می کنند. این ایده که هر دو از خانه فرار کنند، ایده ای کاملاً احمقانه است از این رو از همان ابتدا دوستی و علاقه شان را نادیده می گیرند. فیلم برداری فیلم عاشقانه «برخورد کوتاه» یکی از بهترین فیلم برداری های دوران خود است که از قطارها به عنوان ایهامی برای طبیعت گذرا و موقت استفاده می کند. اتفاقات و احساسات داستان با کمک موسیقی متن به اوج خود می رسد و در نهایت از همه جانب با یک فیلم عاشقانه دردناک مواجه می شویم که از شاهکارهای تاریخ سینما به شمار می آید.