استیضاح روحانی چگونه ممکن می‌شود؟
نعمت احمدی حقوقدان در روزنامه شرق نوشت: این روزها خبرهایی به گوش می‌رسد که چند نماینده درصدد هستند با جمع‌آوری امضا، چنین اقدامی را کلید بزنند؛ اما قانون اساسی از نظر شکلی و ماهوی با استیضاح رئیس‌جمهور چگونه برخورد کرده است؟
نعمت احمدی حقوقدان در روزنامه شرق نوشت: این روزها خبرهایی به گوش می‌رسد که چند نماینده درصدد هستند با جمع‌آوری امضا، چنین اقدامی را کلید بزنند؛ اما قانون اساسی از نظر شکلی و ماهوی با استیضاح رئیس‌جمهور چگونه برخورد کرده است؟
الف) از نظر شکلی حسب اصل ۸۹ قانون اساسی نمایندگان مجلس می‌توانند در مواردی که لازم می‌دانند هیئت وزیران یا هریک از وزرا و نیز رئیس‌جمهور را با جمع‌آوری امضا استیضاح کنند. برابر بند ۲ اصل ۸۹ قانون اساسی، درصورتی‌که حداقل یک‌سوم از نمایندگان مجلس شورای اسلامی خواستار استیضاح رئیس‌جمهور باشند، درخواست استیضاح را امضا و به هیئت‌رئیسه مجلس تقدیم می‌کنند، در این صورت رئیس‌جمهور باید در یک ماه پس از طرح درخواست استیضاح، در مجلس حاضر شود و درباره مسائل مطرح‌شده در نامه درخواست استیضاح، توضیحات کافی را به نمایندگان درخواست‌کننده استیضاح بدهد.
موافقان و مخالفان استیضاح رئیس‌جمهور استدلال‌های خود را چه به‌عنوان مخالف و چه به‌عنوان موافق در صحن علنی مطرح می‌کنند و رئیس‌جمهور هم در پاسخ، دفاع لازم را به عمل می‌آورد. پس از آن رأی‌گیری می‌شود و درصورتی‌که اکثریت دوسوم کل نمایندگان به عدم کفایت رئیس‌جمهور رأی دادند، مراتب استیضاح رئیس‌جمهور در اجرای بند ۱۰ اصل ۱۱۰ قانون اساسی عزل رئیس‌جمهور به اطلاع مقام معظم رهبری می‌رسد.
یکی از اختیارات ایشان حسب بند ۱۰ اصل ۱۱۰ قانون اساسی، عزل رئیس‌جمهور پس از رأی عدم کفایت وی براساس اصل ۸۹ قانون اساسی است. آیین‌نامه داخلی مجلس در مبحث استیضاح ذیل مواد ۲۲۸ و بعد به نحوه استیضاح رئیس‌جمهور پرداخته است. حداکثر وقت برای مذاکره موافقان و مخالفان پنج ساعت است که به تساوی و متناوب انجام می‌شود. مدت صحبت برای هریک از موافقان و مخالفان حداکثر نیم‌ساعت خواهد بود که با رأی مجلس تا یک ساعت می‌توان آن را تمدید کرد.
برابر ماده ۲۳۱ آیین‌نامه داخلی مجلس، وقت برای توضیحات و پاسخ‌های رئیس‌جمهور هم در مجموع پنج ساعت است؛ رئیس‌جمهور می‌تواند قسمتی از وقت خود را به نمایندگان موافق واگذار کند، البته این وقت، اضافه بر فرصتی است که خود نمایندگان برابر ماده ۲۳۰ آیین‌نامه از آن برخوردارند، با این توضیح که رئیس‌جمهور می‌تواند بخشی از وقت خود را به نماینده یا نمایندگانی که موافق او هستند، تفویض کند.
ب) از نظر ماهیتی باید درخواست استیضاح رئیس‌جمهور حسب اصل ۸۹ قانون اساسی روشن و معلوم باشد. نمایندگان مجلس هرگاه رئیس‌جمهور را در مقام اجرای وظایف مدیریت قوه مجریه و اداره امور کشور ناتوان ببینند، او را استیضاح می‌کنند؛ یعنی ناتوانی رئیس‌جمهور را در مقام اجرای وظایف مدیریتی قوه مجریه و اداره امور کشور اعلام می‌کنند. این بخش از اصل ۸۹ قانون اساسی کلی و به باور نگارنده نارساست.
« اجرای وظایف مدیریت قوه مجریه و اداره امور اجرائی کشور» مطالبی کلی است و بدون ذکر علت، عنوان، موضوع و مصداق می‌توان با کلی‌گویی هر رئیس‌جمهوری را استیضاح کرد. البته آیین‌نامه داخلی مجلس در ماده ۲۳۷ این ابهام کلی را به‌نوعی برطرف کرده و صراحتا اعلام می‌کند: «تقاضای استیضاح رئیس‌جمهور که -باید با ذکر موارد صریح و روشن و مستدل باشد- به رئیس مجلس داده شود. این تقاضا باید در اولین جلسه قرائت شود و ضمن چاپ و توزیع بین نمایندگان برای رئیس‌جمهور ارسال شود. در این صورت است که رئیس‌جمهور باید ظرف یک ماه در مجلس حاضر شود و درخصوص مسائل مطرح‌شده توضیحات کامل بدهد».
ملاحظه می‌شود استیضاح رئیس‌جمهور با تکیه بر قانون اساسی و نیز روند آیین‌نامه داخلی مجلس بسیار مشکل است. جمع‌آوری امضا از یک‌سوم نمایندگان و اطمینان از اینکه دوسوم نمایندگان در رأی‌گیری نهایی به درخواست استیضاح رأی مثبت بدهند، موضوعی نیست که قابل انجام باشد، چراکه عملکرد آقای روحانی در مدیریت اجرائی کشور منفی نیست. می‌دانیم کلیت نظام در مقابل شرایط به‌وجودآمده خواه دلخواه جریان‌های سیاسی باشد یا نباشد، مسئول است.
نمی‌دانم نمایندگانی که قصد جمع‌آوری امضا برای استیضاح رئیس‌جمهور را دارند چه موضوع یا موضوعاتی را مصداق اجرانشدن وظایف مدیریت قوه مجریه و اداره امور اجرائی کشور می‌دانند؟ از منظر حقوقی درخواست بدون پشتوانه مردود است، به‌ویژه اگر چند نماینده در شرایط دشوار فعلی بخواهند از آن برای مطرح‌کردن خود در سال منتهی به انتخابات مجلس استفاده کنند و الا کیست که نداند در شرایط موجود و خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های ظالمانه آمریکا و شرایط ویژه اقتصادی که بر کشور حاکم شده است، نمی‌توان یک فرد یا قوه را مقصر قلمداد کرد.
نگارنده بر این باور است که از منظر تقسیم وظایف و نسبت اختیار و وظیفه، سهم نمایندگان مجلس در وضع موجود کشور کمتر از دولت نیست. آنان در تصویب قوانین اقتصادی و نیز لوایح بودجه سنواتی و نظارت بر حسن اجرای امور، باید پاسخ‌گوی موکلان خود باشند، نه رئیس‌جمهوری که در شرایط خاص و ویژه کشور، در کنار هیئت دولت برای حل مشکلات می‌کوشد، هرچند ترکیب این کابینه را نسبت به کابینه دولت اول دکتر روحانی، ضعیف‌تر بدانیم باید نیاز به حضور مدیران کارآمد و باانگیزه و دارای نیروی جوانی را به دولت یادآوری کنیم.
- شرایط موجود، همدلی و همراهی و وحدت را می‌طلبد نه مطرح‌کردن خود به‌عنوان طراح استیضاحی که امکان عملیاتی‌شدن آن از منظر تفسیر حقوقی شروط استیضاح، محل اشکال و از منظر سیاسی، تقریبا محال به نظر برسد.
نظر کاربران
به نظر منم بايد هر چه زودتر استيضاح شود
ريس جمهور يا بايد مشكلات را حل كند يا مشكلات رو اعلام كند ...
ايشون نه چيزي را حل ميكنند و نه شهامت حرف زدن دارند .....
پاسخ ها
چه فایده سری قبل هم که استیضاح شد باید برفت قوه قضاییه جواب میداد ولی از اونجایی که دست هیأت رییسه مجلس با روحانی در یه کاسه است نشد
جناب نگارنده قطعا مستقیما از سفره ریاست محترم جمهوری ارتزاق میفرمایید، وگرنه با این شدت و حرارت سنگ به سینه نمی زدید.
آیا در حمایت از دولت جناح رقیب هم ( در شرایط مساوی )همینطور دفاع میکردید ؟
آیا از اوضاع آشفته بازار ، برای خرید منزل بیرون رفته اید؟
آیا اطلاع دارید که مردم این روزها دارند سفره خالی می فروشند تا نان بخرند ؟
اصلا آیا تا بحال طعم فقر و بیکاری و شرمندگی مقابل همسر و فرزند را چشیده اید؟
قطعا جواب منفی است
لعن الله علی قوم الظالمین
اصلا نمیشود چرا که اگر حتی مانند قوه قضائیه خیلی زود عملی کنند سه چهار سالی طول میکشد و و و
الهی به حق امام زمان عج الله این استیضاح به حقیقت به پیوند وایران از شر این دولت نجات پیدا کند یا الله خودت ایران را نجات بده
پاسخ ها
فکر کردی این بره بهترش میاد؟ مشکل جای دیگه است.
این هیچ مشکلی راحل نمی کند فقط خوراک تبلیغی دشمن میباشدوبهتره تمرکزنمایندگان برحل مشکلات کشورباشدوهمه باهم متحدباشندوگرانی-تورم-اشتغالزایی-خودرو-سرمایه گذاری درداخل کشور-مبارزه باقاچاق ودلالی-مبارزه بااخلالگران اقتصادی و کم کردن دخل و خرج کشور و قطع کردن و کم کردن بودجه موسسات بدون بارده و کم بازده،خصوصی سازی شفاف،حل مشکلات جوانان را سرلوحه خودشان قراردهنندوالبته به قشرمحرومان-بازنشستگان لشگری و کشوری هم برسند
به تولید هم برسید
کلی دری وری گفتی که استیضاح نشدن رئیس جمهور بی کفایت رو توجیه کنی تو یا سرت تو آخور دولته یا نفست از جای گرم بلند میشه و یا هر جوری هست از مشکلات این روزهای مملکت خبر نداری از بازار خودرو بگیر تا گرونی گوشت و ارزاق مردم ، تو اینقدر عقل نداری که وضع موجود رو به کلیت نظام ربط میدی پس دولت چه کاره است ؟؟! اون روزی که روحانی با فتح الفتوح برجام سر مردم رو شیره می مالید و میگفت تمام تحریمها بالمره لغو میشه چی شد
یه کم فکر کن (البته اگر بتونی و عقل داشته باشی) بعد سعی در توجیه عملکرد دولت بنفش داشته باش
پاسخ ها
سید جان روحانی خیانت نکرد این ترامپ پدر سوخته بود که قانون آمریکا را زیر پا گذاشت و الان هم پشیمان شده روحانی خوب حرکت کرد کلی دلار و هواپیما و ماشین عاید کشور کرد
خدایا شکر
مجلس نیازمندنمایندگان دانش بالاواقتصاد دان دراین شرایط میباشدودولتمردان دانش بالا
بودجه نهادهاوسازمانهای کم-بازده(بجزنظامی-ارتشوسپاه)راکم وتقلیل دهید
پاسخ ها
اینهاهمه زدوبندهای سیاسیه همشون باهمندفقط مردم وسرکارگذاشتند
رئیس جمهور شدنش چطور ممکن شد استیضاح شدنش از اون راحت تر است کاری ندارد مردم الله خدای زندگی می کند هرکس هر کاری دلش خاست انجام می دهد
ریس جمهوری که نتواند مملکت اداره کند وهر هر روز اجناس و معشیت مردم را به خطر اناخته وهر ارز وطلا دارد گران می شود وجوانان بیکار هستند به چه درد م خورد بایستی بر کنار شود فقط تو مملکت دزدی وفساد را زیاد کرده است ونمی تواند راه حلی برای نجات اقتصاد مملکت بنماید
شما به جای این که حقوقدان باشین باید می رفتین گاو چرونی
خالی بندیه.