۱۱۸ روز تا جام جهانی: کرایف، مهندس فوتبال

ایسنا: هندریک یوهانس کرایف ۲۵ آوریل سال ۱۹۴۷ در آمستردام هلند به دنیا آمد. کرایف یکی از بااستعدادترین بازیسازان تمام تاریخ فوتبال و سمبل تیم ملی فوتبال هلند در دهه ۷۰ محسوب می‌شود.

یوهان کرایف فوتبال را در هفت سالگی آغاز کرد. مادرش یک نظافتچی در باشگاه آژاکس آمستردام بود، جایی که رینوس میشل او را کشف کرد و بعد ها به عنوان یکی از برترین بازیکنان تاریخ فوتبال هلند شناخته شد و افتخارات ریز و درشت زیادی را با لاله‌های نارنجی کسب کرد.

شیوه بازی

او به نوعی یک مهاجم میانی بود، اما به دلیل سیستم کلی بازی، در همه جای زمین بازی می کرد. گاهی توپ را تا عمق زمین خودی می‌برد، گاهی ناگهان با عملی مخرب (برای حریف)، به بال راست یا چپ می رفت. او برای فوتبال آن زمان یک مرد انقلابی بود! یک سنت شکن به تمام معنا. درست مانند توتال فوتبال هلند که سبک نوینی از بازی فوتبال را معرفی کرد.

کرایف پیش از هرچیز به خاطر قدرت تکنیکی، سرعت و قدرت رهبری‌اش شهرت داشت. با این وجود، بزرگ‌ترین نقطه قدرت او نگاه کلی‌اش به بازی بود که او را به عنوان یک بازی‌ساز متمایز می‌کرد.

فعالیت باشگاهی

کرایف در طول دوران بازی‌اش در تیم‌های باشگاهی آژاکس آمستردام، بارسلونا، لس‌آنجلس آزتک، واشنگتن، لوانته و فاینورد روتردام بازی کرده است.

آژاکس آمستردام

حضور او در آژاکس در۱۵ نوامبر سال ۱۹۶۴ در بازی مقابل تیم خرونینخن آغاز شد که او در آن دیدار که تیمش ۱ بر ۳ بازنده شد، تک گل آژاکس را به ثمر رساند. اما تازه در فصل ۱۹۶۶/۱۹۶۵ بود که موفق شد توجه همگان را به خود جلب کند. بعد از زدن دو گل در بازی مقابل دور ویلسکراخت اشترک در لیگ هلند، تبدیل به بازیکن ثابت تیمش شد. در آن فصل کرایف موفق شد در ۲۵ بازی، ۲۳ گل وارد دروازه حریفان کند و آژاکس با حضور او قهرمان هلند شد.او سال بعد با آژاکس به هردو قهرمانی لیگ و حذفی دست یافت و با زدن ۳۳ گل، آقای گل مسابقات شد.سال بعد هم موفق شد جام قهرمانی را بالای سر برده و برای دومین بار مرد سال فوتبال هلند شود. او با آژاکس به فینال جام باشگاه‌های اروپا هم رسید که در آن دیدار با نتیجه۱ بر ۴ بازی را به تیم ایتالیایی میلان واگذار کرد.

در فصل ۱۹۷۰/۱۹۶۹ برای دومین بار فاتح هردو جام باشگاهی هلند شد. در فصل بعد برای اولین بار به شدت مصدوم شد. پس از انجام یک عمل جراحی در دیدار مقابل آیندهوون در ۳۰ اکتبر ۱۹۷۰ به میدان بازگشت. در این بازی برای اولین بار، شماره ۱۴ اسطوره‌ای را به تن کرد، چراکه هم‌تیمی‌اش، گری مورن پیراهن شماره ۹ کرایف را تصاحب کرد. از این زمان به بعد، او در بیشتر بازی‌ها با شماره ۱۴ ظاهر شد. در ۲۹ نوامبر سال ۱۹۷۰ در دیدار مقابل آلکمار که با پپیروزی ۸ بر ۱ همراه بود، به رکورد ۶ گل در یک بازی دست یافت. در همان فصل، آژاکس با پیروزی ۲ بر ۰ در بازی فینال جام باشگاه‌های اروپا برابر پاناتینایکوس یونان، برای اولین بار قهرمان باشگاه‌های اروپا شد. در همان سال، یوهان کرایف هم برای اولین بار مرد سال فوتبال اروپا شد تا افتخاری بزرگ در کارنامه او ثبت شود.

در فصل ۷۲/۱۹۷۱ آژاکس توانست با کرایف از عنوان قهرمانی اروپا مقابل اینتر دفاع کند. در بازی فینال، کرایف هر دو گل آژاکس را وارد دروازه اینتر کرد. در فصل پاییز بعد از آن، آژاکس با برتری مقابل تیم ایندپندنته از آرژانتین، قهرمان جام باشگاه‌های جهان شد. در ژانویه ۱۹۷۳، با پیروزی ۳ بر ۲ برابر گلاسکو رنجرز اسکاتلند، قهرمانی سوپرجام اروپا را هم به دست آورد. آژاکس فصل ۷۳/۱۹۷۲را با سومین قهرمانی پیاپی لیگ به پایان برد. در این فصل، کرایف در دیدار دربی مقابل آمستردام، اولین و نیز آخرین گل به خودی را وارد دروازه تیمش کرد.

در تابستان ۱۹۷۳ یوهان کرایف پس از کسب شش قهرمانی لیگ، چهار قهرمانی حذفی، سه قهرمانی اروپا، یک قهرمانی باشگاهی جهان و یک قهرمانی سوپرجام اروپا، آژاکس را به مقصد بارسلونا ترک کرد. کاتالان‌ها برای این انتقال، تقریبا ۶ میلیون گولدن هلند پرداخت کردند.

کرایف از همان بدو ورود به بارسلونا تبدیل به بازیکن محبوب کاتالان‌ها شد و قبل از هرچیز به خاطر یکی از اظهاراتش مبنی بر این که بارسلونا را در مقابل رئال مادرید انتخاب کرده است، چراکه نمی‌توانسته در باشگاهی بازی کند که با دیکتارتور آن زمان اسپانیا، فرانسیسکو فرانکو مرتبط بوده است. پس از آن هم به دلیل این که پسرش را به شکل نام‌های کاتالانی، یوردی نامید بر محبوبیتش افزوده شد. بارسلونا با کرایف برای اولین بار پس از سال ۱۹۶۰ قهرمانی باشگاه‌های اسپانیا را کسب کرد و در همان سال بازهم کرایف به عنوان مرد سال فوتبال اروپا برگزیده شد.

او در دورانی که در بارسا بازی می‌کرد گل معروفش را زد. در بازی مقابل آتلتیکو مادرید، کرایف به هوا پرید و با وجود این که توپ پشت سرش بود، بدون این که آن را ببیند با پاشنه پای راستش آن را وارد دروازه آتلتیکو کرد.

در سال ۱۹۷۹، زمانی که بیش از ۳۰ سال سن داشت به آمریکا رفت. او قراردادی با باشگاه لس آنجلس آزتک به امضاء رساند. در آنجا فقط یک فصل ماند. فصل بعد، یک سال در شهر واشنگتن دی سی در تیم واشینگتن دیپلماتس بازی کرد.

بازگشت به هلند

پس از حضوری کوتاه در باشگاه اسپانیایی لوانته، به وطنش، هلند برگشت. با کسب دو عنوان قهرمانی با آژاکس در سال*های ۱۹۸۲ و ۱۹۸۳، این تیم قرارداد کرایف را تمدید نکرد و او راهی روتردام شد. در آخرین فصل بازی*اش در فاینورد روتردام، یک بار دیگر توانست هردو عنوان قهرمانی باشگاهی هلند را به دست بیاورد. وی در سال ۱۹۸۴ به فعالیتش پایان داد.

تیم ملی

اولین بازی ملی کرایف در تاریخ ۷ سپتامبر سال ۱۹۶۶ در روتردام در دیدار مقدماتی جام ملت‌های اروپا در برابر مجارستان بود (۲ : ۲). درست در دومین بازی ملی بود که شیوه بازی شتاب‌زده و بدون فکر او منجر به یک بدبیاری شد. او در بازی مقابل چکسلواکی از سوی رودی گلوکنر، داور اهل آلمان شرقی آن دیدار در دقیقه ۷۶ از زمین اخراج شد. بدین ترتیب او اولین بازیکن هلندی بود که در یک دیدار ملی از زمین مسابقه اخراج می‌شد. پس از گذراندن یک سال محرومیت از سوی فدراسیون فوتبال هلند، در تاریخ ۱۳ سپتامبر ۱۹۶۷ توانست دوباره در تیم ملی حضور پیدا کند. در این دیدار، تنها پس از دو دقیقه در دیدار مقدماتی جام ملت‌های اروپا، گل پیروزی را وارد دروازه آلمان شرقی کرد.

کرایف در سال ۱۹۷۴ که هلند نایب قهرمان جام جهانی شد، کاپیتان این تیم بود. در آن جام، هلند در نمایشی درخشان با چهار گل آرژانتین را شکست داده و نیز برزیل، مدافع عنوان قهرمانی را با دو گل از پیش رو برداشت. اما در فینال در مقابل آلمان، میزبان بازی‌ها ۱ بر ۲ مغلوب شد.

وی آخرین بازی ملی‌اش را در۲۶ اکتبر سال ۱۹۷۷ در آمستردام در مقدماتی جام جهانی در مقابل بلژیک انجام داد که به پیروزی ۱ بر ۰ هلند انجامید. بعد از این که کرایف از تیم ملی کناره‌گیری کرد، ارنست هاپل که کمی قبل از جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین از سوی فدراسیون فوتبال هلند به سرمربیگری تیم ملی منصوب شده بود، سعی کرد او ار متقاعد به بازگشت به تیم کند،‌ اما موفق نشد. دلیل واقعی تصمیم وی، تا امروز بر کسی آشکار نشده است.

یوهان کرایف در مجموع ۴۸ بازی ملی انجام داد و ۳۳ گل هم زد و تیمش را ۳۳ بار به عنوان کاپیتان در زمین هدایت کرد. به علاوه وی دوبار هم برای تیم منتخب کاتالان بازی کرد که البته گلی به ثمر نرساند.

فعالیت به عنوان مربی

آژاکس آمستردام

در فقط دو سال مربیگری در آژاکس، دوبار در سال‌های ۱۹۸۶ و ۱۹۸۷ قهرمانی جام حذفی هلند و یک بار قهرمانی جام در جام اروپا (۱۹۸۷) را به دست آورد. او توانست با این کار، پا جای پای سلف و استاد خود، رینوس میشل بگذارد.

بارسلونا

کرایف یک بار دیگر در سال ۱۹۸۸ آمستردام را به مقصد کاتالونیا ترک کرد. بارسلونا تحت هدایت وی، چهار بار پیاپی قهرمانی لالیگا، یک بار قهرمانی جام حذفی اسپانیا، سال ۱۹۹۲ قهرمانی جام باشگاه های اروپا، و یک بار قهرمانی سوپرجام اروپا را به دست آورد. کرایف بازیکنانی چون رونال کومان، میشائیل لادروپ، هریستو استویچکوف و روماریو را به بارسا آورد.

نام کرایف در نزد هواداران بارسلونا تا امروز " ال سالوادور " به معنای نجات بخش باقی مانده است.

افتخارات

۹ بار قهرمانی باشگاه های هلند با آژاکس آمستردام: ۱۹۶۶، ۱۹۶۷، ۱۹۶۸، ۱۹۷۰، ۱۹۷۲، ۱۹۷۳، ۱۹۸۲، ۱۹۸۳، و یک بار با فاینورد روتردام: ۱۹۸۴

شش بار قهرمانی جام حذفی هلند با آژاکس آمستردام: ۱۹۶۷، ۱۹۷۰، ۱۹۷۱، ۱۹۷۲، ۱۹۸۳، و یک بار با فاینورد روتردام: ۱۹۸۴

دو بار آقای گلی هلند با آژاکس آمستردام: ۱۹۶۷، ۱۹۷۲

یک بار قهرمانی باشگاه های اسپانیا با بارسلونا: ۱۹۷۴

یک بار قهرمانی جام حذفی اسپانیا با بارسلونان: ۱۹۷۸

سه بار قهرمانی باشگاه های اروپا با آژاکس آمستردام: ۱۹۷۱، ۱۹۷۲، ۱۹۷۳

نایب قهرمانی جام جهانی با تیم ملی هلند: ۱۹۷۴

مقام سومی جام ملت های اروپا با تیم ملی هلند: ۱۹۷۶

فوتبالیست قرن اروپا: ۱۹۹۹

سه بار مرد سال فوتبال اروپا: ۱۹۷۱، ۱۹۷۳، ۱۹۷۴

به عنوان مربی

دو بار قهرمانی جام حذفی هلند با آژاکس آمستردام: ۱۹۸۶، ۱۹۸۷

یک بار قهرمانی جام در جام باشگاه های اروپا با آژاکس آمستردام: ۱۹۸۷، و یک بار با بارسلونا: ۱۹۸۹

چهار بار قهرمانی باشگاه های اسپانیا با بارسلونا: ۱۹۹۱، ۱۹۹۲، ۱۹۹۳، ۱۹۹۴

یک بار قهرمانی جام حذفی اسپانیا با بارسلونا: ۱۹۹۰

یک بار قهرمانی جام باشگاه های اروپا با بارسلونا: ۱۹۹۲

یک بار قهرمان سوپرجام اروپا با بارسلونا: ۱۹۹۲

کسب لقب شوالیه لژیون افتخاری: ۱۹۹۹

برای شصتمین سال تولد وی در ۲۵ آوریل سال ۲۰۰۷، باشگاه آژاکس آمستردام اعلام کرد که پیراهن شماره ۱۴ را بایگانی کرده و به هیچ بازیکن دیگری نخواهد داد.

کرایف در حال حاضر در تلویزیون هلند به عنوان مفسر ورزشی مشغول فعالیت است.