اثر کرونا بر اقتصاد ایران و جهان

روزنامه همدلی: در پی نوسان قیمت‌ها در اقتصاد جهانی، علاوه بر بازار نفت، سکه و دلار نیز دچار شوک شد.

چین بزرگترین صادر کننده جهان و دومین تولید کننده عمده کالاهای تجاری است و تاثیر قابل توجهی در عملکرد اقتصادی جهان دارد. حالا با شیوع ویروس کرونا در این کشور و محدود شدن حمل و نقل و رفت و آمدها در مناطق قرنطینه و همچنین قطع شدن برخی کانال‌های ارتباطی این کشور به منظور جلوگیری از انتقال این بیماری، به نظر می‌رسد این ویروس نه تنها بر اقتصاد منطقه، بلکه بر اقتصاد کل جهان تاثیر قابل‌توجهی داشته است.

به گفته تحلیل‌گران و کارشناسان کاهش رفت و آمدها و حمل و نقل در این کشور و کاهش نیروی کار به دلیل وضعیت قرنطینه برخی شهرها، تقاضای نفت از سوی این غول اقتصاد کاهش داشته است، به طوری که روی میزان تقاضای جهانی تاثیر گذاشته و توانسته قیمت نفت را جا به‌جا کند.

چه خبر از نفت؟

ویروس کرونا یکبار دیگر صدای هشدار کارشناسان در زمینه کاهش وابستگی به نفت را در اقتصادهای تک محصولی، به گوش رساند.

به باور تحلیل‌گران انرژی، کاهش قیمت جهانی نفت برای کشوری که اقتصادی وابسته به درآمدهای نفتی دارد عواقبی را در پی خواهد داشت.

از نظر کارشناسان ایرانی در چنین شرایطی که نوسانات قیمتی در بازار جهانی، نفت را تحت تاثیر قرار داده و به فشار تحریم‌ها علیه ایران افزوده، بهتر است که ایران صادرات نفتی را به سوی فرآورده‌های نفتی هدایت کند و میزان وابستگی به صادرات نفت خام را کاهش دهد، چراکه تحریم فرآورده‌های نفتی به سادگی نفت خام امکان‌پذیر نیست.
تحلیل‌گران بر این باورند که برخی عوامل تاثیرگذار بر قیمت نفت، عوامل پایدار هستند که بر روی میزان عرضه یا تقاضای بازار تاثیرگذارند.

این‌طور به نظر می‌رسد که ویروس کرونا نیز که باعث شوک بازار جهانی نفت شده است، یک عامل پایدار است چراکه میزان تقاضای جهانی را کاهش داده است، هر چندبه نظر نمی‌رسد که تاثیرات این عامل طولانی‌مدت باشد و قطعا دوره‌ای و گذرا خواهد بود، اما با این همه به باور تحلیل‌گران از تاثیرات روانی این ویروس بر قیمت نفت نباید غافل شد.

حسن مرادی، کارشناس انرژی درباره علت نوسانات قیمت نفت طی ماه‌های اخیر گفت: «در پی تنش‌هایی که بین ایران و آمریکا ایجاد شده بود بازار نفت هم تحت تاثیر آن با افزایش قیمت مواجه شده و طبیعی بود که با کاهش تنش‌ها و از میان رفتن تاثیرات روانی ناشی از تنش‌ها قیمت‌ها بار دیگر کاهش پیدا کند».

این کارشناس بر خلاف گفته دیگر تحلیل‌گران جهانی شیوع ویروس کرونا را در کاهش سطح قیمت‌های نفت در بازار جهانی بی تاثیر خوانده و گفت: «ممکن است که مصرف نفت به لحاظ کاهش رفت و آمدها و تبادلات در کشور چین به دلیل شیوع این ویروس کاهش یافته باشد ولی در سطح جهانی تاثیر معناداری نخواهد داشت».

مرادی در خصوص چشم‌انداز بازار نفت ایران به «همدلی» گفت: «ما در حال ورود به دورانی هستیم که در آن ممکن است با عربستان از در سازش آشتی وارد شده و همین امر به تلطیف فضای اوپک به نفع ما کمک خواهد کرد».

بازار داغ طلا

این‌روزها قیمت کالاها در بازارهای جهانی، به جای آنکه بر اساس وضعیت عرضه و تقاضا تعیین شود، بیشتر وابسته به ویروس خطرناکی است که صدای آن از چین بلند شده و کشورها را یکی پس از دیگری درگیر می‌کند.

از چند وقت پیش که کرونا با اخبار گره خورده و شمار مبتلایان به این ویروس در صدر اخبار رسانه‌ها جا باز کرده، جدای از بازتاب‌های اجتماعی این ماجرا در فضای مجازی، در مهمترین بازارهای جهانی نیز اتفاقات قابل‌توجهی افتاده تا بورس، نفت و طلا باز هم گرفتار تغییر قیمت و ارزش شوند.

در میان گزارش‌های رسیده از بازارهای جهانی و نوسان قیمت کالاها در بزرگترین اقتصادهای دنیا، این‌روزها اتفاقاتی که در جمهوری و چهارراه‌استانبول می‌افتد نیز قابل‌توجه است.

تحلیل‌گران معتقدند که با شیوع ویروس کرونا مردم جهان به منظور خرید سرمایه‌ای امن به خرید طلا روی آورده‌اند و این افزایش تقاضا در بازار طلا نسبت به بازار طلای سیاه تاثیر معکوس داشته و قیمت این طلای زرد را در سطح جهان افزایش داده است. نگاهی به حال و روز سکه و طلا در بازارهای داخلی نشان می‌دهد که طی چند روزی که از انتشار اخبار مربوط به این ویروس می‌گذرد، سکه‌ها در جمهوری نیز از ماراتن افزایش قیمت‌ها در بازارهای جهانی جانمانده و طی این مدت دچار شوک شده‌اند.

نگاهی به قیمت‌های بازار طلا و سکه کشور نشان می‌دهد که قیمت‌ها از چند روز گذشته در بازارهای طلای پایتخت سیر صعودی داشته به طوری که در هفتم همین ماه به بالاترین میزان خود رسیده است.

قیمت طلای گرمی 18 عیار در ششم بهمن 505هزار و 400 تومان و سکه بهار آزادی 4میلیون و 935هزار تومان در محله جمهوری معامله می‌شد که این رقم در هفتم بهمن ماه به 510هزار تومان برای طلای 18 عیار و 4میلیون و 990هزار تومان برای سکه بهار آزادی افزایش یافت.

همچنین نمودارهای قیمتی طلا نشان می‌دهند که این بازار حدودا از هفته گذشته روندی کاملا صعودی داشته است.
به باور تحلیل‌گران داخلی، قطعا ایران نیز از این جا به جایی قیمت در بازار جهانی بی نصیب نمانده و نخواهد ماند. گزارش‌ها نیز حکایت از این دارد که در چند روز اخیر در بازار کشور شاهد افزایش قیمت طلا بوده‌ایم که قطعا علاوه بر دلار از قیمت‌ها در بازار جهانی نیز تاثیر می‌گیرد.

در این میان محمد کشتی‌آرای، نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران در گفت‌و‌گو با رسانه‌ها عامل اصلی افزایش قیمت طلا در کشور را افزایش قیمت دلار دانسته و در ادامه درباره وضعیت بازار طلای کشور گفت: «در حالی که قیمت جهانی طلا نوسان چندانی نداشته است، ایام فاطمیه، شرایط جوی و سردی هوا و بارش‌ها نیز سبب شده تا بازارها کمی خلوت‌تر و دادوستدها کمتر باشد، بنابراین همین موضوع نشان می‌دهد که عامل تقاضا باعث افزایش قیمت‌ها نبوده است و تنها قیمت ارز تاثیرگذار بر قیمت‌های سکه و طلا شده است».

این در حالی است که دیگر تحلیل‌گران بازار طلا علاوه بر دلار، قیمت‌های جهانی را هم بر افزایش قیمت‌ طلا و سکه در کشور بی تاثیر نمی‌دانند.

اینطور به نظر می‌رسد که بخشی از افزایش طلا می‌تواند جنبه روانی داشته باشد که با عادی شدن دوباره شرایط بازار جهانی وضعیت قیمت طلا نیز به حالت عادی بازگردد. هر چه که هست، کرونا این‌روزها به بازارهای جهانی و داخلی نیز رسیده و باید دید طی روزهای آینده قیمت‌ها به کدام سمت می‌رود؟