ویروس کرونا خطرناک است یا ویروس بی‌اعتمادی؟

علی تاجرنیا فعال سیاسی در سرمقاله امروز روزنامه اعتماد با عنوان ویروس بی‌اعتمادی نوشت: موضوع ویروس کرونا و ‏نگرانی که از ابتلا به آن مطرح شده است، به نظر می‌رسد تبعات بیشتری از خطرات و پیامد‌های ناشی از فراگیر شدن آن داشته ‏باشد. گرچه کرونا ویروس، ویروس خطرناکی است و درمان آن دشواری‌های خود را دارد.

اما شیوه مبتلا شدن به آن، مثل بیماری‌های دیگر متکی بر راه‌های مشخصی است. همان‌طور که آنفلوآنزای معمولی وارد کشوری ‏می‌شود و تمام افراد آن کشور را مبتلا نمی‌کند، ویروس کرونا نیز اگر وارد کشور شود، همه مردم را مبتلا نخواهد کرد. شایعاتی ‏که در فضای مجازی دست به دست می‌شود و صحبت‌های غیررسمی اصرار دارند که شیوه‌های ابتلا به ویروس کرونا متفاوت ‏است، در صورتی‌که چنین نیست و بار‌ها راه‌های انتقال و راه‌های پیشگیری در رسانه‌های رسمی کشور منتشر شده، اما بازار ‏شایعات همچنان داغ است.

در کشور‌های مختلف، بنا به نوع تعاملی که دولت با مردم خود دارد، اعتماد متقابلی میان دولت و مردم ‏شکل می‌گیرد و مردم، چون فکر می‌کنند به درستی در جریان اخبار قرار می‌گیرند، طبیعتا هر نوع همکاری را با دولت انجام ‏می‌دهند و در چنین شرایط فوق‌العاده‌ای هم به اخبار دولت اعتماد می‌کنند. برای مثال در چین نزدیک به ۴۰ میلیون نفر قرنطینه ‏شدند، دولت نیز وعده به ساخت بیمارستان طی ۱۰ روز داد و این قضیه شکل نابهنجاری به خود نگرفت، زیرا تصور مردم چین ‏این است که دولت در حال پیگیری این مساله است و مردم به دولت خود اعتماد دارند. این در حالی است که در ایران، با ‏دانشجویان خارج شده از قرنطینه یا با گردشگران چینی مواجهه درستی صورت نمی‌گیرد. بخشی از این مساله به نظرم برمی‌گردد ‏به رفتار‌هایی که مجموعه‌های رسمی دولت پیش از این انجام داده‌اند.

عدم ابراز تمامی اطلاعات به صورت شفاف در گذشته عاملی ‏است که به شایعات امروز دامن می‌زند و رسانه‌های غیررسمی متاسفانه اخباری را مطرح می‌کنند که با اصل ماجرا در تعارض ‏است. علاوه بر آن، در بین افکار عمومی در کشور ما، میلی به مخالفت با هر چه که در حاکمیت است شکل گرفته و این افراط و ‏تفریط هم دولت و هم مردم را دست به گریبان کرده است. راه درمان این بی‌اعتمادی راه کوتاه‌مدت نیست، بلکه مسیر آن طولانی ‏است و زمان می‌برد تا این ذهنیت‌ها اصلاح شوند. به عنوان افکار عمومی در وهله اول باید بدانیم با بی‌اعتمادی نسبت به اخبار ‏دولت نه تنها مشکلات‌مان حل نمی‌شود، بلکه پیچیده‌تر خواهند شد.

اگر منبعی را به عنوان مرجع موثق اخبار انتخاب و به آن اخبار ‏تمکین نکنیم، حتما اخبار پراکنده رشد خواهند کرد و فضای آرامش را در جامعه تحت تاثیر قرار خواهند داد. این وظیفه دولت است ‏که با اطلاع‌رسانی‌های دایمی، این امکان را از سودجویانی که در فضای مجازی هستند و با اهداف مختلف این مباحث را مطرح ‏می‌کنند، بگیرد. به نظرم ما نیازمند اقدامات متقابل هم از طرف مردم و هم از طرف دولت هستیم تا بتوانیم از چنین مسائلی که ‏برای جامعه جهانی رخ می‌دهد، به سلامت عبور کنیم. ‏