ساخت عروسک شخصیت‌های کارتونی ایرانی

روزنامه جام جم: کانون پرورش فكری به فکر ساخت عروسك شخصیت‌های کارتونی ایرانی افتاده است.

ایستادن در مقابل سیطره سالیان شركت‌های بزرگ انیمیشن‌سازی جهان، كار ساده‌ای نیست، ولی كانون پرورش فكری قصد دارد در بازاری مملو از عروسك‌ها، اسباب‌بازی‌ها و اكشن‌فیگورهای شخصیت‌های دیزنی و دیگر شرکت‌‌های انیمیشن‌سازی آمریكا، عروسك‌ انیمیشن‌های ایرانی را عرضه كند. اگر این نكته را در نظر بگیریم كه انیمیشن زمانی وارد ایران شد و اولین تجربه‌های انیمیشن‌سازی زمانی در كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان شكل می‌گرفت كه شرکت‌ دیزنی هزاران نفر كارمند داشت و اگر این را هم مد‌نظر داشته باشیم كه بخش قابل توجهی از درآمد شركت‌های انیمیشن‌سازی جهان، حاصل فروش محصولات جانبی یعنی عروسك‌هاست.

اینجاست كه متوجه می‌شویم چه كار بزرگی در كانون آغاز شده و چقدر لازم است كه سرمایه‌گذاران و نیز مصرف‌كنندگان از این اقدام حمایت كنند. برای روشن شدن ابعاد تصمیمی كه كانون پرورش فكری كودكان و نوجوان انجام داده، محمدرضا كریمی‌صارمی گفت‌وگویی با جام‌جم‌ داشته و البته خیلی كوتاه با یكی از سازندگان این عروسك‌ها هم صحبت كرده‌ایم.

داستان چیست؟

ماجرا از این قرار است كه به سفارش كانون 100 نمونه عروسك كچه (الیاف پشمی) از شخصیت‌های انیمیشنی ساخته می‌شود كه تا امروز 70 عروسك توسط چیستا تاجور و رادین ابراهیم‌پور تولید شده و بقیه هم به‌زودی آماده می‌شوند. چیستا تاجور، كارشناسی نقاشی از دانشگاه آزاد تهران دارد و رادین ابراهیم دارای دیپلم انیمیشن و دانشجوی رشته‌ گرافیك دانشگاه آزاد تهران است. تا این لحظه شخصیت‌های «یكی كم است» و «بهادر» به كارگردانی عبدا... علیمراد، «توكا در قفس» به كارگردانی مهرداد شیخان، «مجموعه عروسی عروسی» به كارگردانی مهین جواهریان، «شب ترسناك لومو» به كارگردانی ساره شفیعی‌پور، «قصه‌ پنیرك» اثر پروین تجوید و «ماهی رنگین‌كمان» اثر فرخنده ترابی تبدیل به عروسك شده‌اند و شخصیت انیمیشن‌های «زال و سیمرغ»، «من آنم كه» و «رخ» از مجموعه‌ آثار علی‌اكبر صادقی در دست تولید قرار دارند. قرار است به‌زودی این‌ عروسك‌ها در یك نمایشگاه مجازی در معرض دید علاقه‌مندان قرار بگیرند و با حمایت سرمایه‌گذران داخلی به تولید انبوه برسند.

تولید عروسك‌ها، اتفاقی مبارك است

انیمیشن ایران، دارد رونق می‌گیرد و قدم در مسیر صنعتی شدن می‌گذارد، بنابراین شاید حالا بهترین فرصت باشد برای توجه به محصولات جانبی انیمیشن‌های ایرانی. این اتفاق را مثل جریان تولید انیمیشن در ایران، كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان رقم می‌زند.

معاون تولید كانون توضیح می‌دهد كه سال گذشته آثار هنرمندی را دیده كه عروسك‌هایی از الیاف پشمی و شبیه نمد تولید می‌كرده است.

این عروسك‌ها می‌توانستند فرم و شكل‌های متنوع داشته باشند و شبیه شخصیت‌های كارتونی ساخته شوند. این عروسك‌ها می‌توانستند ایده قدیمی را به واقعیت بدل كنند؛ ایده ساخت عروسك از شخصیت‌های انیمیشنی.
به گفته كریمی‌صارمی ساخت ۱۰۰ عروسك به چیستا تاجور سفارش داده شد و او با همكاری رادین ابراهیم‌پور نمونه‌سازی را آغاز كرد. به این منظور فیلم‌ انیمیشن‌های ساخته شده در كانون در اختیار این دو هنرمند قرار گرفت و حالا كه بخش اعظمی از آنها آماده شده، قرار است نمایشگاهی از آثارشان برگزار شود.

كریمی‌صارمی می‌گوید: این نمایشگاه به صورت VR یا به عبارتی در قالب موزه مجازی به نمایش گذاشته خواهد شد و امیدواریم نظر سرمایه‌گذاران برای تولید انبوه عروسك‌ها جلب شود.

معاون تولید كانون می‌گوید تولید این عروسك‌ها اقدامی است برای حمایت از هنر صنعت انیمیشن؛ چرا كه این صنعت صرفا با تولید فیلم پیشرفت نمی‌كند و توضیح می‌دهد: این عروسك‌ها هم بومی هستند، با تكنیك‌های كاملا ایرانی ساخته شده‌اند و بر آمده از فرهنگ اقوام ایرانی هستند كه می‌توانند یك جریان جدید را در فرهنگ ما به‌وجود بیاورند. بدون تردید خانواده‌ها به عروسك‌های مربوط به شخصیت‌های VM انیمیشن‌های ایرانی تمایل بیشتری دارند و همین می‌تواند اتفاقات بزرگی را در پی داشته باشد.

بر‌اساس توضیحات معاون تولید كانون پرورش فكری در مرحله اول صد شخصیت انیمیشنی نمونه‌سازی شده اما بیش از ۲۰۰۰ شخصیت در تولیدات انیمیشنی كانون در طول ۵۰ سال وجود دارد كه تمام آنها قابلیت تبدیل شدن به عروسك را دارند. گویا قرار است در آینده‌ای نه‌ چندان دور، كتاب این شخصیت‌ها منتشر شود و همین‌طور اسباب‌بازی‌ها و بازی‌های رومیزی كه به همراه انیمیشن‌ها به مخاطبان عرضه خواهد شد.

یكی از مهم‌ترین دلایلی كه سبب می‌شود عروسك‌های ساخته شده از شخصیت‌های انیمیشنی در بازار مورد استقبال قرار بگیرند، پخش و نمایش خود انیمیشن‌ها و خوگرفتن مخاطب با قهرمانان این انیمیشن‌هاست.

كریمی‌صارمی در این‌باره می‌گوید: تلویزیون، كتابخانه‌ها و مراكز فرهنگی ثابت و سیار كانون، مراكز نمایش و پایگاه‌های كانون انیمیشن‌ها را عرضه می‌كنند و زمینه برای توجه بیشتر به انیمیشن‌ها و به تبع آن توجه به عروسك‌ها فراهم می‌شود.

ساماندهی سالن‌های نمایش كانون به انجام رسیده و براساس اظهارات كریمی‌صارمی ۸۰ سالن آماده نمایش است كه فیلم‌ها و انیمیشن‌های كانون را عرضه خواهند كرد. وی نمونه‌سازی شخصیت‌های كارتونی كانون به شكل عروسك را یك اتفاق مبارك توصیف می‌كند كه چنانچه به تولید انبوه برسد، گام بسیار بزرگی در حمایت از صنایع جانبی انیمیشن برداشته خواهد شد.

گپی کوتاه با یکی از طراحان عروسک‌ها

نمونه‌سازی کرده‌ایم

ظاهر عروسك‌های ساخته شده از انیمیشن‌های ایرانی، شبیه عروسك‌های نمدی هستند و البته كه جنس آنها از نوعی پشم فشرده است كه نوعی نمد محسوب می‌شود. گویا این عروسك‌ها بسیار نرم بوده و به عنوان اسباب‌بازی در اختیار بچه‌ها قرار نخواهد گرفت.

چیستا تاجور درباره داستان تولید آنها به جام‌جم می‌گوید: ساخت عروسك‌ها خیلی ذوقی شروع شد. من شخصیت‌های مربوط به قصه‌های كودكان را به‌صورت حجم ساختم و به كانون معرفی كردم. آقای كریمی‌صارمی از این كار استقبال كردند و قرار شد جمع زیادی از شخصیت‌های انیمیشنی كه دو‌بعدی است را به صورت سه‌بعدی بسازیم و در قالب عروسك نمونه‌سازی كنیم.

تاجور كه دانش‌آموخته نقاشی است با همكاری پسرش رادین ابراهیم‌پور دست به كار شدند و از روی تصاویر فیلم شروع به ساختن عروسك‌ها كردند. این هنرمند درباره شیوه نمونه‌سازی می‌گوید: از روی فیلم، زوایای مختلف عروسك‌ها را طراحی می‌كردیم و بعد طراحی‌ها تبدیل به حجم می‌شد. گاهی برخی از شخصیت‌ها صرفا از یكی دو نما در انیمیشن‌ها دیده می‌شدند؛ مثلا هیچ نمایی از پشت‌سر یا مثلا نیم‌رخ آنها وجود نداشت. در نتیجه باید زوایای مختلف این عروسك‌ها را تجسم می‌كردیم و بعد می‌ساختیم.

آشنایی با مبانی رنگ و حجم به تاجور كمك كرد عروسك‌ها را در قالب سه‌بعدی تجسم و طراحی كند و در نهایت به كمك الیاف پشمی خاصی كه با سوزن مخصوص فرم می‌گیرند، عروسك‌ها را بسازد. این شیوه كچه‌دوزی نام‌ دارد كه برآمده از فرهنگ و هنر تركمن است.

گویا این نمونه‌ها برای ارائه مدل به صنعت‌ عروسك‌سازی ساخته شده و قرار نیست با همین شكل به كودكان و خانواده‌ها عرضه شود. تاجور می‌گوید: عروسك‌ها بسیار نرم بوده و اثر تماس ممكن است تغییر شكل بدهد. بنابراین چیزی كه فعلا تولید شده نمونه ویترینی است برای این‌كه اطلاعات مربوط به هر عروسك قابل اسكن و انتقال به رایانه باشد.

نمونه‌سازی عروسك‌ها از نظر چیستا تاجور یك اتفاق تازه ولی مبارك است كه تا به‌حال درباره شخصیت‌های انیمیشنی رخ نداده و او امیدوار است روزی این شخصیت‌ها بتوانند جای باربی، تن‌تن، بتمن، اسپایدرمن و سایر شخصیت‌های خارجی را بگیرند.