علائم سرطان تخمدان چیست؟

مجله سیب سبز : سرطان تخمدان يكي از كابوس‌هاي زنان در سراسر جهان است. آمارها نشان مي‌دهد اين سرطان پنجمين سرطان شايع زنان در سراسر جهان است. در آمريكاي‌شمالي حدود ۲۳هزار زن مبتلا به سرطان تخمدان زندگي مي‌كنند كه در مراحل مختلف درمان هستند. برخي آمارها نشان مي‌دهد در برخي نقاط جهان از جمله در آسياي جنوب شرقي يك زن از هر ۳۰ زن به اين سرطان مبتلا مي‌شود.

اما آمار سازمان بهداشت جهاني نشانگر اين است كه يك زن از بين هر ۵۵ زن در جهان مبتلا به اين بيماري در مقطعي از زندگي‌اش مي‌شود. به طور معمول اين سرطان بيماري‌اي است كه زنان بالاي ۵۰سال را درگير مي‌كند.

خطرناك‌ترها و كم‌خطرها

چندين نوع از سرطان‌هاي تخمدان وجود دارد؛ از جمله سرطان اپي‌تليال، سرطان بوردرلاين و سرطان سلول‌هاي زاينده. شايع‌ترين نوع، سرطان سلول‌هاي اپي‌تليال يا سلول‌هاي پوشش‌دهنده تخمدان‌هاست و حدود ۸۰ تا ۹۰درصد سرطان‌هاي تخمدان از اين نوع هستند. سرطان‌هاي بوردرلاين يا سرطان سلول‌هاي بنيادين سرطان‌هاي نسبتا خوش‌خيم‌تر و كم‌خطرتري هستند كه با يك جراحي كوچك قابل درمانند. سرطان سلول‌هاي زاينده يا جرم سل تخمدان هم بين ۵ تا ۱۰درصد سرطان‌هاي اين عضو است و در سلول‌هايي كه در آينده به تخمك بدل مي‌شوند، رخ مي‌دهد.

آنهايي كه فرزند ندارند بيشتر در خطر هستند

اما عوامل خطر و نكاتي كه ممكن است احتمال سرطان را در زنان بالاتر ببرد چيست؟ به طور كلي مي‌توان چند عامل خطر اصلي را در اين مورد ذكر كرد:

۱- نداشتن فرزند و باردار نشدن، دختراني كه ازدواج نمي‌كنند يا پس از ازدواج باردار نمي‌شوند بيشتر درمعرض ابتلا به اين بيماري هستند.

۲- هرقدر سن بالاتر رود احتمال ابتلا به بيماري بيشتر مي‌شود. عموما اين سرطان زنان بالاي ۵۰ سال را به‌خود درگير مي‌كند و بيشترين افراد مبتلا بين ۵۵ تا ۶۰ سال را دارند.

۳- داشتن سابقه ابتلا به سرطان تخمدان در يكي از افراد نزديك خانواده از مهم‌ترين فاكتورهاي ابتلا به اين بيماري است. مطالعات همچنين نشان داده ابتلاي نزديكان فرد به سرطان‌‌هاي روده بزرگ، ركتوم، رحم يا سرطان سينه هم احتمال ابتلاي فرد به سرطان تخمدان را افزايش مي‌دهد.

۴- زناني كه براي برطرف كردن علائم دوران يائسگي تحت هورمون درماني قرار مي‌گيرند و براي آنها داروهاي هورموني صرفا استروژني تجويز مي‌شود، اگر براي ۱۰سال اين هورمون‌ها را دريافت كنند احتمال ابتلاي آنها به سرطان تخمدان افزايش مي‌يابد.

۵- برخي تحقيقات نشان داده، داروهاي تحريك‌‌كننده تخمدان‌ها كه براي استفاده‌كنندگان از شيوه درمان ناباروري IVF تجويز مي‌شود، احتمال بروز سرطان تخمدان از نوع بوردرلاين را افزايش مي‌دهد.

۶- زناني كه به بيماري آندومتريوز مبتلا هستند احتمال بيشتري براي ابتلا به سرطان تخمدان دارند.

۷- زنان با اضافه‌وزن زياد و داراي BMI بالاي ۳۰ هم احتمال ابتلاي بيشتري دارند.

۸- زنان پاكستاني، نروژي، ايسلندي، لهستاني و هلندي بالاترين درصد مبتلايان به اين بيماري را تشكيل مي‌دهند.

اين دو بيماري را از هم تشخيص دهيد

در مورد همه سرطان‌ها بايد علائم اوليه و نشانه‌هاي اوليه بيماري را شناخت تا بتوان در صورت ابتلا به آن سرطان، تشخيص زودرس و درمان كامل‌تري داشت. در مورد سرطان تخمدان هم علائم هشداردهنده‌اي وجود دارد كه بايد آنها را بشناسيد.

دكتر ژانت موسلين، پزشك متخصص زنان در بيمارستان شيكاگو سنتر مي‌گويد: «يك نكته بسيار مهم در مورد علائم سرطان تخمدان وجود دارد، آن هم اين است كه اگر زني علائمي مشابه بيماري سندرم روده تحريك‌پذير TBS را براي اولين‌بار در سن بالاتر از ۵۰ سال تجربه كند بايد به احتمال ابتلا به سرطان تخمدان هم فكر كند و از اين لحاظ هم مورد بررسي پزشكان متخصص قرار بگيرد.»

علائمي كه مي‌توان آنها را علائم احتمالي اوليه سرطان تخمدان دانست عبارتند از:

۱- افزايش ناگهاني سايز شكم و علائم شبيه به نفخ شكم

۲- درد دائمي و گنگ در ناحيه شكم و زير شكم

۳- سير شدن پس از خوردن مقدار بسيار كم غذا

۴- مشكل در بلع غذا

۵- علائم ادراري از جمله احساس فوريت و تكرر ادرار

۶- تغيير در شيوه معمول دفع

۷- درد پشت به همراه احساس خستگي عمومي

نكته‌اي كه بايد به آن توجه كرد اين است علائمي كه مشابه علائم بيماري IBS هستند اگر ناشي از سرطان تخمدان باشند هميشه حاضر و پايدارند در حالي كه علائم IBS به صورت مقطعي ظاهر مي‌شود.

اگر فرزند مي‌خواهيد

درمان اصلي سرطان تخمدان جراحي است البته جراحي براي برداشتن كانسر يا تخمدان‌ها ممكن است با درمان تكميلي به صورت راديوتراپي همراه شود. اگر پزشكان به باقي ماندن سلول‌هاي سرطاني در محل يا مجاورت آن شك داشته باشند براي بيمار درخواست راديوتراپي مي‌كنند.

گاهي هم ممكن است پزشكان براي بيمار درخواست شيمي‌درماني كنند كه شيمي‌درماني يا از راه تجويز دهاني يا به‌وسيله تزريق وريدي يا از راه گذاشتن لوله كوچكي در شكم فرد بيمار انجام مي‌شود.

يكي از نكات اصلي در انتخاب شيوه درمان تمايل بيمار به داشتن فرزند پس از بيماري است. در صورتي كه فرد بخواهد صاحب فرزند شود پزشكان بايد به احتمال درمان او بدون برداشتن تخمدان‌هايش فكر كنند البته عامل اصلي در تصميم‌گيري در اين مورد مرحله و ميزان پيشرفت سرطان است. در واقع در زنان جواني كه در مرحله ابتدايي سرطانشان تشخيص داده شده‌ است مي‌توان با حفظ تخمدان به خارج كردن سرطان فكر كرد. پس از جراحي برداشتن سرطان تخمدان فرد ممكن است همچنان احساس درد شكمي داشته باشد كه براي او به مدت چند هفته داروهاي مسكن تجويز مي‌شود. احساس برگشتن به حالت طبيعي و وضعيت طبيعي بدن ممكن است تا چند هفته پس از انجام اين جراحي وجود نداشته باشد.