رقابت ۱۰ تیم برای چهارم‌شدن

روزنامه شرق: برنده‌نشدن تیم‌های ذوب‌آهن، سپاهان، پیکان، نفت تهران، گسترش فولاد و استقلال خوزستان در هفته بیست‌وششم لیگ برتر، میانه جدول لیگ ایران را فشرده کرد. در صدر جدول معادلات مشخص است. پرسپولیس از قهرمانی خود مطمئن شده و دو تیم استقلال تهران و تراکتورسازی برای دومی می‌جنگند این دو تیم، نه امیدی به قهرمانی دارند و نه خطر سقوط به پله چهارم تهدید‌شان می‌کند. در میانه جدول اما، حدود ١٠ تیم برای چهارم‌شدن در تلاش‌اند. پیش از بازی‌های این هفته هم رقابت این تیم‌ها داغ بود، اما با نتایج این هفته، رقابت بر سر چهارمی نزدیک‌تر هم شد. سپاهان، ذوب‌آهن یا پیکان، اگر بازی خود را می‌بردند، از دیگر تیم‌‌ها فاصله می‌گرفتند و شانس اول چهارمی می‌شدند، اما حالا تمام این تیم‌های مدعی چهارم‌شدن، منتظر چهار بازی باقی‌مانده‌اند. قطعا این رقابت جذاب تا هفته سی‌ام ادامه پیدا خواهد کرد و در هفته پایانی لیگ، تیم چهارم لیگ معرفی می‌شود.

چرا چهارمی ارزش دارد؟

در شرایط عادی سه تیم اول لیگ و قهرمان جام حذفی سهمیه حضور در آسیا را کسب می‌کنند. براساس سهمیه سالانه ایران در لیگ قهرمانان آسیا، دو یا سه تیم راهی مرحله گروهی می‌شوند و تیم‌های باقی‌‌مانده بازی‌های خود را از دیدارهای انتخابی (پلی‌آف) شروع می‌کنند. این فصل اما حضور تراکتورسازی در فینال جام حذفی این امیدواری را برای تیم‌های میانه جدول به ‌وجود آورده که تیم چهارم لیگ هم بتواند سهمیه حضور در لیگ قهرمانان آسیا (پلی‌آف) را کسب کند. تراکتورسازی اگر در فینال جام حذفی، نفت تهران را شکست دهد و قهرمان شود، آن موقع چون تراکتورسازی در پایان لیگ دوم یا سوم می‌شود و از طریق لیگ هم سهمیه گرفته، تراکتورسازی به عنوان قهرمان جام حذفی راهی مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا می‌شود و سهمیه تیم سوم لیگ به تیم چهارم جدول می‌رسد. اما اگر نفت قهرمان شود، این تیم به همراه سه تیم اول تا سوم لیگ (پرسپولیس، استقلال و تراکتورسازی) راهی آسیا می‌شوند.

این معادلات نشان می‌دهد اگر تراکتورسازی قهرمان جام حذفی شود، چهارمی در لیگ به چه میزان ارزش خواهد داشت و به همین دلیل است که چندین تیم سخت در تلاش‌اند که در پایان فصل چهارم بشوند و به انتظار قهرمانی تراکتورسازی در جام حذفی بنشینند. جالب اینکه در شرایطی که چهار هفته به پایان لیگ مانده است، ١٠ تیم برای چهارم‌شدن در رقابت‌اند.

نبرد در اصفهان

در پایان هفته بیست‌وششم ذوب‌آهن و سپاهان با ٣٦ امتیاز در رده‌های چهارم و پنجم قرار دارند و تنها تفاضل گل ذوبی‌ها بهتر است. این دو تیم اصفهانی مدعیان اصلی چهارم شدن‌اند. سپاهان برای رسیدن به پله چهارم، عبدالله ویسی را کنار گذاشت و دست به دامن زلاتکو کرانچار شد. پیکان با ٣٥ امتیاز تنها یک امتیاز کمتر از اصفهانی‌ها دارد و دیگر مدعی این پله ارزشمند است. در جایگاه بعدی، نوبت به دو تیم ٣٤ امتیازی، پدیده و نفت تهران می‌رسد. دو تیمی که در دو امتیازی ذوب‌آهن ایستاده‌اند. پدیده پس از هفته بیست‌ویکم، کاملا خطر سقوط را احساس می‌کرد، اما پنج برد متوالی مقابل صنعت نفت آبادان، گسترش فولاد، پیکان، صبا و ماشین‌سازی موجب شد تا این تیم حالا در رده هفتم قرار بگیرد و شانس آسیایی‌شدن داشته باشد. نفت تهران دیگر تیمی است که برای چهارمی تلاش می‌کند؛ این تیم با وجود افت فاحش در هفته‌های اخیر، تنها دو امتیاز کمتر از تیم چهارم جدول دارد. نفت اگر چهارم شود قطعا آسیایی خواهد شد. این تیم اگر قهرمان جام حذفی شود که سهمیه حضور در مرحله گروهی لیگ قهرمانان ٢٠١٨ را کسب می‌کند، اگر هم در فینال به تراکتورسازی ببازد به عنوان تیم چهارم لیگ راهی مرحله پلی‌آف لیگ قهرمانان آسیا می‌شود. گسترش فولاد و استقلال خوزستان، تیم‌های نهم و دهم جدول هم تنها سه امتیاز از ذوب‌آهن کمتر دارند و با توجه به اینکه چهار هفته از لیگ باقی مانده باید به آنها حق داد که به چهارم‌شدن فکر کنند.

این هفت تیم کاملا به هم نزدیک‌اند و با یک برد می‌توانند پله چهارم را از آن خود کنند. با‌این‌حال با نگاهی به جدول مشخص می‌شود سه تیم فولاد با ٣١ امتیاز، صنعت نفت آبادان با ٢٩ امتیاز و سایپا با ٢٨ امتیاز هم برای چهارمی بدون شانس نیستند. تیم دوازدهم جدول، یعنی سایپا هشت امتیاز از تیم چهارم کمتر دارد و در فاصله چهار هفته به پایان لیگ برای رسیدن به چهارمی بدون شانس نیست. جالب اینکه سایپا و نفت آبادان هم خطر سقوط را احساس می‌کنند و هم شانس رسیدن به لیگ قهرمانان آسیا را دارند.

این اتفاق در لیگ ایران تقریبا کم‌سابقه بوده که این‌گونه در میانه جدول رقابت فشرده باشد و این اتفاقی مثبت برای لیگ محسوب می‌شود.

اگر تیم‌هایی که در میانه جدول حضور دارند، نه سقوط می‌کردند و نه شانس آسیایی شدند داشتند آن موقع بازی‌های خود را با انگیزه کامل دنبال نمی‌کردند.

برگزاری فینال جام حذفی پس از پایان لیگ باعث شده انگیزه اکثر تیم‌ها حفظ شود. فرض کنید فینال جام حذفی پیش از این برگزار شده بود و نفت به قهرمانی می‌رسید. در آن صورت علاوه بر نفت تهران که انگیزه‌اش را در لیگ از دست می‌داد، تیم‌هاي میانه جدول هم که متوجه می‌شدند با چهارم‌شدن در لیگ به جایی نمی‌رسند، دیگر مثل الان به آب و آتش نمی‌زدند تا امتیاز جمع کنند.

در اروپا کسب سهمیه لیگ اروپا این انگیزه را برای تیم‌های میانه جدول حفظ می‌کند که تا آخر لیگ بی‌تفاوت نشوند و در این فصل لیگ ایران، رده چهارمی این نقش را ایفا کرده است. به‌هر‌حال بعید است تا آخر لیگ مشاهده شود تیمی بی‌تفاوت شود، مگر پرسپولیسی که قهرمان زودهنگام لیگ خواهد شد و ماشین‌سازی که فاصله زیادی با سقوط ندارد. دوئل استقلال و تراکتورسازی برای دومی به این زودی‌ها تمام نمی‌شود، در میانه جدول هم چهارم‌شدن انگیزه اصلی است و در پایان جدول چند تیم می‌جنگند که تیم دوم سقوط‌کننده نباشند.