معرفیِ مهمترین مکان‌ های اعتراض در جهان

ساسان گلفر در روزنامه شرق نوشت: انتخاب مکانی رسمی برای اعتراض‌های مدنی، مسئله‌ای است که این روزها در تیتر اخبار دیده می‌شود و گویا به ابتکار شهرداری تهران و پیشنهاد شورای شهر مشهد قرار است در بزرگ‌ترین شهرهای ایران عملی شود.

در عرف و تاریخ سیاست بین‌الملل کمتر موردی می‌توان پیدا کرد که یک مکان خاص به‌عنوان مکان اعتراضات رسمی تعیین شود و معمولا بعد از وقوع رویدادهاست که چنین مکان‌هایی شهرت پیدا می‌کنند، چون کمتر پیش می‌آید که نیازی به تعیین مکان احساس شود و طبق قوانین اساسی برگزاری اجتماعات مسالمت‌آمیز امری آزاد و عادی است و به‌طور طبیعی پارک‌های بزرگ و خیابان‌های وسیع نزدیک به مراکز مهم تصمیم‌گیری خودبه‌خود به محل نمایش اعتراض مدنی بدل می‌شوند. مکان‌هایی مانند هایدپارک لندن و پارک رئیس‌جمهور در واشنگتن نیز شهرتشان را مدیون همین رویدادهای تاریخی هستند. مجله آمریکایی تایم در فوریه ٢٠١١ و به مناسبت تظاهرات تاریخی در میدان تحریر قاهره مصر و پایان حکومت حسنی مبارک در مصر، فهرستی از ١٠ میدان مشهور اعتراض در سراسر دنیا عرضه کرد که نام میدان تحریر قاهره در صدر آن دیده می‌شد. در این فهرست پس از نام میدان تحریر، به‌ترتیب نام میدان تیان‌آن‌من پکن، میدان ونسسلاس پراگ، میدان آزادی تهران، میدان باستیل پاریس، میدان «سه فرهنگ» مکزیکوسیتی، میدان دسامبریست‌ها در سنت‌پترزبورگ، میدان ترافالگار لندن، میدان استقلال کی‌یف و میدان اتحاد نیویورک آمده است.

هایدپارک لندن

یکی از مشهورترین مکان‌های تاریخی اعتراض مسالمت‌آمیز که اکنون دیگر به یک مکان رسمی و نمادین برای این امر بدل شده، هایدپارک در مرکز شهر لندن است. هایدپارک بزرگ‌ترین مکان در میان چهار پارک سلطنتی است که به شکل زنجیری از ورودی کاخ کنزینگتون تا باکینگهام را به هم پیوسته‌اند. این پارک را دریاچه مصنوعی سرپنتاین و دریاچه لانگ‌واتر به دو بخش تقسیم کرده‌اند. زمین این پارک در قرون وسطا متعلق به کلیسای وست‌مینستر بود. هایدپارک را هنری هشتم در سال ١٥٣٦ ساخت و پادشاه و درباریان حدود یک قرن از آن به‌عنوان منطقه شکار استفاده کردند. در سال ١٦٣٧ این پارک روی عموم لندنی‌ها گشوده شد و به‌سرعت به جایگاه گردش و مخصوصا جشنواره سالانه روز اول ماه می‌ تبدیل شد. در اوایل قرن ١٨ ملکه کارولین سروشکل بهتری به پارک داد. در سال ١٨٥١ نمایشگاهی بزرگ در هایدپارک برگزار شد و جوزف پاکستن، معمار و سیاست‌مدار مشهور آن عصر، به این مناسبت کاخ کریستال را در پارک بنا کرد.

در نیمه قرن نوزدهم بود که آزادی بیان و آزادی اعتراض به یک وجه مشخصه هایدپارک بدل شد. در سال ١٨٧٢ مکان روباز وسیعی به نام «گوشه سخنرانان» (Speaker's Corner) در پارک تعبیه شد. جنبش‌های «منشورگرایان»، «لیگ اصلاحات»، «سافراجت» (طرفداران حق رأی برای زنان) در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم و تظاهرات ضدجنگ عراق در سال ٢٠٠٣ نمونه‌های مشهور راهپیمایی‌های تاریخی این پارک بوده‌اند.

پارک رئیس‌جمهور واشنگتن دی.سی

منطقه‌ای به وسعت ٨٠ جریب در شهر واشنگتن دی.سی است که شامل کاخ سفید و دفتر آیزنهاور، وزارت خزانه‌داری، مرکز بازدیدکنندگان کاخ سفید و میدان لافایت می‌شود و بزرگ‌ترین بخش آن «محوطه بیضی‌شکل» (The Ellipse) نام دارد که به وسعت ٥٢ جریب (نزدیک به ٢١٠ هزار مترمربع) در جنوب پارک قرار دارد. این فضای باز را که یک محوطه چمن بزرگ محصور در میان درختان است، پی‌یر شارل لانفان فرانسوی در سال ١٧٩١ طراحی کرد. پارک لافایت در شمال کاخ سفید که به یادبود بازدید مارکی دو لافایت فرانسوی از کاخ سفید در سال ١٨٢٥ این نام را گرفته، یک گورستان قدیمی بوده و در سال ١٨٠٤ از کاخ سفید جدا شده و مکان وقوع بسیاری از رویدادهای مشهور و اعتراضات تاریخی بوده است. این مکان درحال‌حاضر به‌عنوان مکان امن تظاهرات در پایتخت سیاسی ایالات متحده شهرت پیدا کرده است.

فیلادلفیا