مردمی‌ترین شاعر زبان فارسی کیست؟

ایبنا: زیبا اشراقی در بخش‌هایی از رساله «زیبایی‌شناسی تکرار در غزل سعدی» می‌گوید: سعدی، شاعر بی‌رقیب شعر فارسی در غزل عاشقانه و زبان سهل و ممتنع است. زبان روان و موسیقی نرم کلام او در کنار ارزش‌های اخلاقی رایج و احساسات عاشقانه متناسب با ذوق و اعتقادات مشترک و به سرعت قابل درک، سعدی را به مردمی‌ترین شاعر همه ادوار شعر فارسی از نظر گستردگی مخاطبان بدل کرده است.

او ادامه داد: درباره سعدی و شعر او تاکنون بسیار سخن رفته است، اما اغلب به مضامین آثار و جوانب دانش شاعر در اخلاق و عرفان و لغت و ادب عربی و فارسی و... پرداخته‌اند و از منظر فرم، کمتر در باب شعر او پژوهش شده است. البته سخن گفتن از سبک سعدی و بررسی ابعاد هنر او نیز کاری «سهل و ممتنع» است.

از سویی، ساختارهای نحوی شعر او، بیشترین نزدیکی را با جمله‌های معیار و هنجار زبان فارسی دارند و از سوی دیگر، تمام برجسته‌سازی‌ها و هنجارگریزی‌های شعری او، در همین بافت و ساخت طبیعی و سهل و ساده اتفاق می‌افتد.

همسر زنده‌یاد قیصر امین‌پور با اشاره به ویژگی‌های شعر سعدی گفت:‌ سعدی غالبا با زبان ساده و طبیعی و «عاری از استعاره» و با حداقل جابه‌جایی در ارکان جمله‌های خبری و انشایی سخن می‌گوید. تکرار، همواره دلپذیر نیست و به تعبیر دکترشفیعی‌کدکنی؛ «تکرار از دیدگاه روانشناسی، مهم‌ترین عامل القای فکر است. اما از دیدگاه ادبی و مسائل ساخت و صورت، زشت است». اعجاز سعدی در همین است که از عامل روانشناسی تکرار بیشترین بهره را می‌برد ولی نقطه ضعف تکرار را که مربوط به ساخت و صورت شعر است، پنهان می‌کند.