خطر حاشیه‌نشین‌های خارجی برای اصفهان و یزد

خبرگزاری ایلنا: معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور از زندگی مهاجران ملیت‌های مختلف در بافت‌های تاریخی یزد و اصفهان خبر داد.

مهدی جمالی‌نژاد (معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور)، درباره حاشیه‌نشینی در شهرها گفت: در حاشیه‌نشینی با دو موضوع روبرو هستیم؛ یکی بررسی علت‌های اصلی‌ حاشیه‌نشینی و دیگر اینکه باید به دنبال معلول باشیم.

وی با اشاره به علت حاشیه‌نشینی گفت: مهاجرت علت اصلی حاشیه‌نشینی است. به طور یقین باید از مهاجرت جلوگیری کرد و برای جلوگیری از آن باید توزیع عادلانه خدمات و امکانات در همه نقاط کشور داشته باشیم. اگر بتوانیم در شهرهای کوچک و روستاها به ویژه در استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان توزیع عادلانه خدمات داشته و مردم را حمایت کرده و به آنها خدمت‌رسانی کنیم، این افراد قطعا به شهرهای بزرگ مهاجرت نخواهند کرد و حاشیه‌نشینی و سکونتگاه‌های غیررسمی ایجاد نخواهد شد. در برخی مناطق نیز این اتفاق افتاده و ما شاهد مهاجرت معکوس هستیم.

معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با اشاره به آمارهایی در خصوص سکونتگاه‌های غیررسمی و مناطق حاشیه‌نشین خاطرنشان کرد: حاشیه‌نشینی فقط مختص در اطراف شهرها نیست، حتی در بافت‌های تاریخی و بافت‌های فرسوده داخل شهر نیز وجود دارد.همچنین در بافت های ناکارآمد شهری که در مراکز شهر قرار دارند، ما شاهد حاشیه‌نشینی هستیم. کمااینکه در بافت های تاریخی شهرهایی مثل یزد و اصفهان مهاجرانی از ملیت‌های مختلف داریم.

جمالی‌نژاد ادامه داد: بافت‌های تاریخی که دارای میراث ارزشمند شهری و در برگیرنده ارزش‌های معماری هستند، در حال حاضر به دلیل نداشتن برنامه منسجم و اثربخش صدمات بسیاری دیده‌اند. بخش زیادی از مهاجران در این مناطق شامل ۳۴ هزار و ۱۴۱ هکتار در ۱۷۵ شهر و ۶۰۰ محل ساکن شده‌اند.

وی در خصوص بافت‌های ناکارآمد شهری توضیح داد: در شهرها چیزی در حدود ۵۵ هزار و ۱۰۴ هکتار بافت ناکارآمد شهری در ۴۶۵ و ۱۰۰۰ محله وجود دارد. بافت های ناکارآمد شهری از دهه ۱۳۳۰ شکل گرفتند و متاسفانه اکثر مهاجران در داخل این بافت های فرسوده مستقر شده‌اند.

معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور همچنین درخصوص سکونتگاه‌های غیررسمی تصریح کرد: برآورد می‌شود؛ ۱۱ میلیون از جمعیت کشورمان در سکونتگاههای غیررسمی در ۱۱۰ شهر و در ۱۱۰۰ محله در مساحتی حدود ۶۱ هزار و ۶۵۷ هکتار از اراضی شهری و روستایی مستقر هستند.

جمالی‌نژاد با اشاره به سیاست‌های اصلی شهرداری‌ها برای مقابله با حاشیه‌نشینی خاطرنشان کرد: سیاست‌های شهرداری‌ها به این گونه نیست که خدایی ناکرده برخورد انتزاعی با این افراد مهاجر صورت گیرد، به طور یقین نمی‌توان با این میزان زیاد از مساحت و این میزان زیاد از جمعیت برخورد کرد.

معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با بیان اینکه عدم توجه به شهرهای کوچک و روستاها باعث بروز مهاجرت می‌شود، خاطرنشان کرد: معتقدم در کنار اینکه باید به علت‌ها پرداخت و به علل اصلی توجه کرد، باید در بافت‌های ناکارآمد و حاشیه نیز ظرفیت‌های فرهنگی را فعال کرده و خدمات‌رسانی اجتماعی در این منطقه داشته و به آسیب‌های اجتماعی توجه داشته باشیم. همچنین باید زیرساخت‌های شهری را تقویت کرده و تلاش کنیم، موضوعات و آسیب‌های اجتماعی را در این مناطق به حداقل رسانده و با یک سری اقدامات نرم‌افزاری شهرسازی مانع توسعه سکونتگاه‌های غیررسمی شویم.

جمالی‌نژاد یادآور شد: همچنین در بسیاری از شهرهای بزرگ توانستند با ایجاد کمربندهای سبز شهری این اقدامات را انجام دهند که این اقدامات نیز که بیشتر اقدامات سخت‌افزاری است، می‌تواند به جلوگیری از ایجاد سکونتگاههای غیر رسمی کمک کند.

وی درباره بازآفرینی شهری تصریح کرد: اخیرا در خصوص موضوع بازآفرینی شهری با اجماع تمام دستگاه‌های کشور برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته تا قبل از بازآفرینی یک باز اندیشی و بازخوانی در این محلات داشته باشیم. سپس اقدامات بازآفرینی را آغاز کنیم. با این اقدام در عین حال که ساماندهی مراکز شهری صورت می‌گیرد و خدمات و سرویس‌ها ارائه می‌شود، تلاش بر این است که حداقل سرانه‌ها برای مجموعه‌های آسیب‌پذیر آماده شده و در کنار برطرف کردن علت‌های مهاجرت یک ساماندهی منسجم و نظامند را در این مناطق حاشیه‌نشین داشته باشیم. این برنامه در مناطقی مانند اطراف حرم رضوی در مشهد، همت‌آباد در اصفهان و ... در حال اجرا است.