رتبه ایران در رده بندی جهانی شادمانی

روزنامه آرمان: در نظر گرفتن شادی به عنوان یک احساس و رضایتمندی اجتماعی می‌تواند راه‌هایی برای بررسی شادمانی باشد. به نظر می‌رسد آنچه امروزه مورد توجه پژوهشگران و کارشناسان این حوزه است شادکامی به عنوان رضایتمندی اجتماعی است.

شادمانی می‌تواند ابزاری برای اندازه‌گیری پیشرفت اجتماعی باشد. از طرف دیگر رفاه و پیشرفت اجتماعی نیز نقش مهمی را در شادی شهروندان جوامع ایفا می‌کنند. بنابراین، همپوشانی قابل‌توجهی میان عوامل خوشبختی و اهداف توسعه انسانی وجود دارد.

توسعه انسانی عللی برای شادی است و جامعه‌ای که شاد نباشد، نمی‌تواند به‌سوی پیشرفت حرکت کند. بسیاری از جنبه‌های پیشرفت به‌عنوان متغیرهای کلیدی برای توضیح رفاه استفاده می‌شوند. و برعکس، شاخص‌های کلی ارزیابی زندگی جنبه‌های کلی توسعه انسانی هستند.

وضعیت رفاه و پیشرفت اجتماعی در تمام کشورهای جهان وضعیت ثابتی نبوده است. بحران مالی سال ۲۰۰۸ باعث شد کشورهای غربی به ارزیابی دوباره وضعیت کشورهای خود بپردازند. بهار عربی تحولات سیاسی و اجتماعی را در کشورهای عربی سبب شد و از همه جدیدتر، کشمکش داخلی سوریه نمونه‌هایی از تغییراتی است که شرایط اجتماعی، سیاسی جوامع مختلف را دستخوش تغییر کرده است. کارشناسان برجسته حوزه اقتصاد، روانشناسی، نظرسنجی و تجزیه وتحلیل، آمار و... اندازه‌گیری رفاه را در ارزیابی پیشرفت کشورها موثر می‌دانند. برای سیاستگذاران مهم است که بدانند چه چیزی بر شادی تاثیرگذار است.

سیاست‌های گسترده رفاه اجتماعی عاملی است که کشورهای اسکاندیناوی، دانمارک، سوئد، فنلاند، نروژ را سال‌هاست در رتبه‌بندی‌ای بالاتری از دیگر کشورهای ثروتمند غربی قرار می‌دهد. برخی از مطالعات نشان می‌دهد که سلامت روانی مهم‌ترین عامل برای اندازه‌گیری شادی افراد است. با این حال، حتی در کشورهای ثروتمند، کمتر از یک‌سوم افراد از بیماری روانی رنج می‌برند. به همین دلیل می‌توان گفت شرایط رفاه اجتماعی مانند بهداشت و درمان کم هزینه و مناسب اگر بیشتر در دسترس انسان‌ها در سراسر دنیا بود، شادکامی در تمام نقاط جهان افزایش پیدا می‌کرد. گزارش شادی جهانی که سال ۲۰۱۳ توسط شبکه راه‌حل‌های توسعه پایدار و با حمایت سازمان ملل انجام شد، رفاه را جزئی حیاتی در اندازه‌گیری توسعه اجتماعی و اقتصادی در نظر می‌گیرد.

این گزارش توسط دانشگاه کلمبیا و موسسه کانادایی تحقیقات پیشرفته و مشاور ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد ویرایش شده است. اولین گزارش این سازمان سال ۲۰۱۲ قبل از نشست سازمان ملل متحد درباره شادی و رفاه منتشر شد و تجربه جامعه بین‌المللی را به خود جلب کرد. اما گزارش جدید سال ۲۰۱۳ فراتر از گزارش پیشین رفته است و به تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به شادی و بررسی این فرایند در طول زمان پرداخته است. علاوه بر این در این گزارش با تقسیم‌کردن گزارش مربوط به هر کشور به جزئیات آن به شهروندان و سیاستگذاران کشورها این امکان را می‌دهد که با آگاه شدن از عوامل و جزئیات موثر در شادی افراد در راستای بهبود رتبه‌بندی خود در جهان قدم بردارند.

این گزارش مانند دیگر گزارش‌ها کشورهای شمال اروپا و اسکاندیناوی را در صدر شادترین کشورهای جهان عنوان کرده است. دانمارک در رتبه اول شادی جهانی قرار دارد. رتبه ایران در این گزارش از میان ۱۵۶ کشور جهان، ۱۱۵ عنوان شده است. این گزراش تغییرات قابل‌توجهی، شامل افزایش در برخی کشورها و سقوط در وضعیت شادمانی برخی دیگر را در طول زمان نشان می‌دهد. شواهد حاکی از این است که کشورهای جنوب صحرای آفریقا کمترین شادی را دارند، اما آنچه درباره این کشورها حائز اهمیت است، روند افزایش شادمانی آنها در طول سال‌های گذشته است. علاوه بر این میزان شادمانی در آمریکای لاتین افزایش پیدا کرده است و درکشورهای صنعتی رو به کاهش است.

توگو کشوری است که طبق این گزارش در بدترین وضعیت شادی قرار دارد. همچنین به‌طور کل وضعیت در خاورمیانه و شمال آفریقا در طول این سال‌ها روند کاهشی داشته است. این گزارش همچنین اثرات جانبی مهم منتج از شادی را نشان می‌دهد. افراد شاد طول عمر بیشتری دارند، سازنده‌تر هستند و درآمد بیشتری دارند و شهروندان بهتری نیز هستند. همچنین گزراش موسسه پژوهشی لگاتوم در لندن سال ۲۰۱۳ با در نظر گرفتن صلح، آزادی، بهداشت مناسب، کیفیت آموزش و پرورش، سیستم سیاسی کارآمد و فرصت‌های در دسترس کشورهای اسکاندیناوی، کانادا و نیوزیلند را در صدر رتبه‌بندی جهانی شادی قرار داده است.

نروژ که در این رتبه‌بندی در صدر جدول قرار دارد، رتبه اول در سرمایه اجتماعی و اقتصاد را نیز به خود اختصاص داده است. کشوری که پایین‌ترین رتبه در میان کشورهای آفریقای شمالی و خاورمیانه را به خود اختصاص داده افغانستان است. گزارش دوره پنجساله مطالعه شده توسط لگاتوم نشان می‌دهد که بزرگ‌ترین پیشرفت در زمینه شادی در کشورهای شرق آسیا و امریکای جنوبی اتفاق افتاده است، درحالی که در اروپا وضعیت همچنان ثابت است. چاد کشوری است که پایین‌ترین رتبه شادی جهانی را به خود اختصاص داده است.

ایالات‌متحده آمریکا در رتبه یازدهم این رتبه‌بندی قرار دارد و بدترین نمره به وضعیت امنیت و بهترین نمره به وضعیت سلامت در این کشور داده شده است. ایران در این گزارش از مجموع ۱۴۲ کشور در رتبه ۱۰۱ قرار دارد. به‌طور خاص ایران در آزادی‌های فردی با رتبه ۱۲۶ و در امنیت با رتبه ۱۲۳ وضعیت قرمز دارد. از طرفی بالاترین رتبه در ایران به سلامت با رتبه ۶۷ و آموزش با رتبه ۵۷ داده شده است. همچنین این گزراش روند نزولی ایران در طول سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ را نشان می‌دهد. برای مثال، رتبه ایران از ۹۳ در سال ۲۰۰۹ به رتبه ۱۰۱ در سال ۲۰۱۳ رسید.