رادیو ۷۴ ساله شد

رادیو ۷۴ ساله شدساعت چهار روز چهارم اردیبهشت ۱۳۱۹ بود که نخستین جمله از رادیوی ایران به گوش رسید: «اینجا تهران است، رادیو ایران».

واحد مرکزی خبر: تاریخچه حضور رادیو در ایران به سال‌های قبل از ۱۳۱۹ بر می‌گردد؛ ‌ردپای این حضور از سال۱۳۰۳ هجری شمسی آغاز شد که در آن زمان مقدمات استفاده از بیسیم در کشورمان فراهم شد.

در سال ۱۳۰۵ بیسیم وارد ایران شد و از سال ۱۳۱۱ سامانه بیسیم در ایران توسعه پیدا کرد که در نهایت به تولید رادیو منتهی شد.

در سال ۱۳۱۶ مقدمات ایجاد مرکز رادیو در وزارت پست و تلگراف و تلفن فراهم شد و در چهارم اردیبهشت ۱۳۱۹ نخستین دستگاه پخش صدا یا همان رادیو در تهران در محلی که امروز به عمارت کلاه فرنگی، بیسیم معروف است برنامه‌های چند ساعته رادیوئی شامل شعر، موسیقی و خبر پخش می‌کرد.

از فاصله سال‌های ۱۳۱۹ تا ۱۳۲۷برنامه‌های رادیو در همان استودیوی اولیه اجرا و پخش می‌شد، اما فاصله نه کیلومتری فرستنده از شهر و وجود تنها یک اتومبیل برای رفت و آمد اعضای پخش برنامه و گویندگان باعث شد محلی در ضلع غربی میدان توپخانه در نظر گرفته شود و به این ترتیب دو استودیوی رادیویی در ارگ تهران که اکنون نیز برپاست برای اجرا و پخش برنامه‌های رادیویی ساخته شود که اخبار نیز از آن محل پخش می‌شد.

جالب اینکه در ابتدای‌ کار برای اطلاع رسانی و پخش اخبار، آژانس‌ پارس، اخبار روزنامه‌ها را قیچی‌ می‌کرد و به‌ دست‌ گویندگان‌ رادیو می‌داد، اما رفته‌ رفته‌ پس‌ از پنج‌ سال‌ این‌ آژانس‌ به‌ یک ‌خبرگزاری‌ تبدیل‌ شد که‌ علاوه‌ بر تهیه‌ و پخش‌ اخبار رادیویی‌، هر روز چهار شماره‌ بولتن ‌صبح‌ و عصر از اخبار ایران‌ و جهان‌ تهیه‌ می‌کرد و به‌ رایگان‌ در اختیار روزنامه‌ها قرار می‌داد.

گزارش‌های‌ رادیویی‌ نیز یا از طریق‌ فرستنده‌ سیار به‌ طور زنده‌ پخش‌ می‌شد و یا جریان‌ رویداد روی‌ نوار ضبط و در بخش‌ اخبار از رادیو پخش‌ می‌‌شد.

اخبار خارجی‌ نیز از طریق‌ تله‌ تایپ‌ (دستگاه‌ خودکار خبرگیری‌) که‌ نقش‌ خبرنگار را بازی‌ می‌کرد دریافت‌ و سپس‌ مترجمان‌ در مدت‌ کوتاهی‌ آن را ترجمه‌ و برای‌ تنظیم‌ خبر ‌تحویل‌ سردبیر اخبار می‌دادند.

ناگفته نماند که از سال‌ ۱۳۲۵ تا ۱۳۳۸ نیز به‌ مرور هر استانی‌ برای‌ خود (زیر نظر اداره‌ کل‌ انتشارت‌ و رادیو) اقدام‌ به‌ تاسیس‌ رادیو کرد و اخبار استانی خود را مخابره می‌کرد.

رفته رفته رادیو همچون یکی‌ از اعضای خانواده‌ و مصاحبی مطلع ‌به حساب آمد، اگر روزی برای دریافت امواج رادیو باید پیچ آن را بارها و بارها می‌پیچاندیم و آن ‌را به گوش می‌چسباندیم تا صدای شفافی داشته باشیم، امروز این امواج به راحتی و با بهترین کیفیت از بیش از ۲۵ شبکه رادیویی عمومی و تخصصی به گوش می‌رسد و برای بهتر شنیده شدن با یکدیگر به رقابت می‌پردازند.