آیا ایلان ماسک می‌توانست در ایران باشد؟

رضا غبیشاوی در عصر ایران نوشت: به تازگی فیلمی در شبکه های اجتماعی بازنشر شد که نشان می داد ایلان ماسک (کارآفرین بزرگ) از خانه در حال ارائه سخنرانی آنلاین برای آکادمی ملی علوم مهندسی و پزشکی آمریکاست. در این ارائه، فرزند خردسال را در بغل دارد و هر دو باهم به ارائه می پردازند. خنده های کودک در کنار تصاویر فراز و فرود موشک ها تصویری انسانی از زندگی شخصی و کاری وی را به نمایش گذاشت.

ایلان ماسک را شاید بشناسید. فردی که در توصیف او به این چالش می‌خوریم که وی را چه بنامیم. در اینگونه موارد، یکی از بهترین راه حل ها، مراجعه به ویکی‌پدیا و بررسی توصیف این دانشنامه است (البته ضمن توانایی تشخیص مطالب جعلی).

ایلان ماسک، هم یکی از بزرگترین کارآفرینان جهان است هم هم اکنون ثروتمندترین در دنیا. هم مبتکر است و هم خودروساز است (مدیر شرکت تولید خودروی برقی تسلا). هم مدیرعامل مجموعه ای از شرکت های دانش بنیان و سودده است و هم در خرید و فروش رمزارزها فعالیت می کند.

شرکت فضایی دارد (شرکت اسپیس ایکس) و به عنوان پیمانکار پروژه های فضایی، با استفاده از موشک های خود، ماهواره های ناسا را به فضا پرتاب می کند. یکی از ایده های اصلی او این بود که برای اولین بار، موشک هایی ساخت که بعد از رسیدن به فضا به همان شکل به زمین برمی گردند و به سرجای اولیه خود قرار می گیرند و در فضا نابود نمی شوند.

او در کار اینترنت هم هست و در قالب شرکت های فضایی اسپیس ایکس و استارلینک به دنبال برقراری اینترنت ماهواره ای برای سراسر کره زمین است. در این همین چارچوب تاکنون چند هزار ماهواره به فضا پرتاب کرده و قرار است چند هزار ماهواره دیگر هم به آسمان پرتاب کند.

او کارهای دیگری هم می کند. از جمله اینکه در قالب شرکت هایپرلوپ به دنبال راه اندازی و عمومی سازی یک وسیله جدید حمل و نقل به اسم هایپرلوپ است. لوله هایی بزرگ که بر روی زمین قرار می گیرند و کپسول هایی که انسان ها در آن نشسته‌اند، در این لوله ها، با سرعتی برابر با سرعت هواپیما از نقطه ای به نقطه دیگر می روند.

او در زمینه هوش مصنوعی، انرژی خورشیدی، بانکداری و ... هم فعالیت زیادی دارد. او هم اکنون یکی از پولدارترین، کارآفرین‌ و مبتکرترین انسان های روی زمین است که در موضوعات مختلف، نه فقط ایده های جدیدی را مطرح می کند بلکه ایده های خود را به مرحله اجرا و سوددهی هم رساند.

سوالی در ذهن شکل می گیرد. آیا ایلان ماسک می توانست در ایران باشد و همه این اقدامات را انجام دهد؟
فارغ از اینکه چه پاسخی به این سوال بدهیم، ایلان ماسک احتمالا برای کار در ایران با چالش های زیر روبه رو می شد:

1- چند تابعیتی بودن (ایلان ماسک متولد آفریقای جنوبی از مادری کانادایی و پدری اهل همین کشور است. وی در آمریکا تحصیل کرد و آنجا زندگی می کند. او هم اکنون شهروندی سه کشور آفریقای جنوبی، کانادا و آمریکا را دارد).

2- محرمانه بودن صنعت فضایی و موشکی (در ایران موضوع فضایی و موشکی، بخشی از امور محرمانه است که طرف های دیگر مثل شرکت های خصوصی نمی توانند به این مسائل ورود کنند).

3- عدم واگذاری امور موشکی و فضایی به بخش خصوصی (بعید است در ایران پرتاب ماهواره ها را بتوان به یک شرکت خصوصی واگذار کرد؛ شرکتی خصوصی که موشک می سازد و مالک آن یک فرد چند شهروندی است. اصولا آیا یک شرکت خصوصی می تواند موشک تولید کند؟)

4- اینترنت (ایلان ماسک از طریق شرکت فضایی خود یعنی شرکت اسپس ایکس در حال اجرای برنامه اینترنت ماهواره ای سراسری به نام استارلینک است. اینترنتی که با استفاده از تجهیزات زمینی قابل دریافت است و بعید نیست در آینده خیلی نزدیک کل این تجهیزات در گوشی موبایل ادغام شود و به وسیله گوشی موبایل یا لپ تاپ تا تبلت به راحتی بتوان از این اینترنت استفاده کرد؛ اینترنت بدون فیلتر که مستقیم از ماهواره دریافت می شود.
حال مقایسه کنید با شرایطی که در آن به شکل عجیب و غریبی بخش زیادی از سایت های اینترنتی از جمله تعداد زیادی از مهمترین شبکه های اجتماعی و سایت های خبری یا خدماتی جهان فیلتر است.

علاوه بر این به موارد دیگر هم می توان اشاره کرد. اینکه ایلان ماسک سربازی اجباری نرفت. با تحریم های شدید روبه رو نبود. با قطع رسمی انتقال بین المللی پول روبه رو نبود و ... .

ویدیو: وقتی پسر ایلان ماسک سخنرانی پدر را به هنگام سخنرانی برای آکادمی ملی علوم مهندسی و پزشکی آمریکا قطع می‌کند.