اعتراف جنجالی رئیس سابق صدا و سیما

روزنامه شرق در ادامه نوشت: او در پاسخ به این سوال که از اصلی‌ترین انتقادات به ریاست شما در سازمان صداوسیما نادیده گرفتن یک جناح سیاسی در برنامه‌های رسانه‌ملی است، به ایلنا گفت: «آن مساله در چارچوب اهداف صداوسیما بود.» این درحالی ‌است که او در یکی از آخرین اظهار نظرهای دوران ریاستش بر صداوسیما گفته ‌بود: «رسانه‌ملی با حفظ استقلال که یکی از مهم‌ترین دستاوردهای ١٠ساله صداوسیماست و عدم تاثیرپذیری از جریان‌های سیاسی، نقش مهمی در همگرایی آحاد جامعه در حوزه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی داشته است.»

بسیاری معتقدند روندی که صداوسیما در دوران مدیریت ضرغامی طی کرد آن را بیش‌ازپیش از یک رسانه‌ملی به یک رسانه جناحی بدل کرد. عبدالله رمضان‌زاده، سخنگوی دولت اصلاحات مثال جالبی درباره رویکرد جناحی صداوسیما به دولت اصلاحات دارد که زیاد بر زبان می‌آورد: «یک روز آقای دکتر عارف برای افتتاح کارخانه توربین‌سازی نیروگاهی رفتند. این اتفاق جزو کارهای بزرگی بود که در دولت اصلاحات افتاد و توربین‌سازی در ایران، بومی شد. ما درحال‌حاضر جزو ١٠ کشوری هستیم که توربین‌های نیروگاهی می‌سازیم.

همان روز آقای احمدی‌نژاد پل‌هوایی میدان هفت‌تیر را افتتاح کردند. هزینه این پل حدودا ٤٠٠میلیون به نرخ آن روز بود. در توربین‌های نیروگاه حدود ٢٠٠میلیارد به نرخ آن روز هزینه شده بود. صداوسیما چه رویکردی نسبت به این دو خبر داشت؟ در همان روز در هفت برنامه، خبر افتتاح پل به عنوان دومین خبر پخش شد. در حالی‌که در آن شب دهمین خبر در ساعت ١٢شب، خبر افتتاح توربین‌سازی بود. شما این پیام‌رسانی را چگونه می‌بینید؟»

از این نمونه‌ها در آن سال‌ها کم نبودند. پس از روی‌کارآمدن دولت نهم قیاس میان برخورد دوگانه رسانه عمومی با دولت اصلاحات و دولت وقت بسیار ساده‌تر شد. رسانه‌ملی در فقدان رسانه‌های فراگیر و نبود تریبون برای گفت‌وگوی گرایش‌های فکری غیراصولگرا با مردم، به وارونه‌نمایی اقدامات دولت احمدی‌نژاد در جهت بی‌نقص‌جلوه‌دادن آن می‌پرداخت.»

اوج عملکرد جناحی صداوسیما را می‌توان در مناظرات انتخاباتی سال ٨٨ دید. بسیاری معتقدند مدیریت مناظرات و ندادن فضا و امکان پاسخگویی به آنهایی که نامشان در مناظرات آمده‌ بود، اوج رفتارهای جناحی این رسانه ‌بود. رویکرد صداوسیما به اصلاح‌طلبان نادیده‌انگاشتن این جریان و چهره‌های اصلی آن بود، اما برای احمدی‌نژاد و دولتش هم این در، روی یک پاشنه نچرخید و دوران ماه عسل آنها هم بالاخره به سرآمد.

هرچه زاویه دولت دهم از اصولگرایان بیشتر می‌شد نگاه رسانه‌ملی به دولت، همتراز با آن تغییر می‌کرد. دولت پیشین که ابتدا به‌شدت مورد حمایت رسانه جناح اصولگرا بود هم رفت و دولت اعتدال و امید آمد. رسانه‌ملی اما انگار میل چندانی به «روحانی» هم نداشت که بارها از سوی این دولت از همان ابتدا مورد انتقاد قرار گرفت.

«علی یونسی» دستیار ویژه حسن روحانی گفته‌است: «متاسفانه صداوسیما در جایگاه رسانه اپوزیسیون نسبت به دولت عمل می‌کند؛ این در حالی است که جایگاه رسانه‌ملی، جایگاه یک رسانه اپوزیسیون نیست.» «حسام‌الدین آشنا» مشاور فرهنگی روحانی هم مدعی شد شورای نظارت بر صداو‌سیما توان نظارت بر این سازمان را ندارد. «ترکان» مشاور ارشد رییس‌جمهور هم گفته‌بود: «برخی از برنامه‌سازان صداوسیما هنوز در دوره انتخابات و رقابت‌های انتخاباتی قرار دارند.» انتقادات اما به تیم دولت محدود نیست.

«حسن روحانی» ٣٠ مرداد در سفر به اردبیل گفته‌بود: «مردم تنها گوششان به رادیو و تلویزیون نیست و چشم آنها خیلی وسیع‌تر می‌بیند و خیلی‌خوب قضاوت می‌کنند.» تیز‌ترین انتقادش را اما هفتم‌دی‌ در مراسم تجلیل از تولیدکنندگان برتر بخش کشاورزی بر زبان راند: «رسانه‌ها در زمینه انعکاس خدمات دولت به ما کمک نمی‌کنند و صداوسیما در انتقاد، صددرصد از این فرصت علیه دولت استفاده می‌کند. شاید این مشکل در دوربین‌ها و فرستنده‌های صداوسیما وجود دارد.» نقدها فقط به دولت محدود نماند و صدای «هاشمی‌رفسنجانی» را هم در دانشگاه تهران درآورد: «این روزها چقدر از صداوسیما علایم تفرقه پخش می‌شود و چیزهایی را به خورد مردم می‌دهیم که نبوده و این تفرقه‌ها خدمت به کشور و انقلاب نیست.»

رودستی که ضرغامی از دولت قبل خورد

«عبدالله ناصری» مدیرعامل خبرگزاری ایرنا در دولت اصلاحات ابتدا باور نمی‌کند که «ضرغامی» چنین حرفی زده‌باشد. تا اینکه خودش به سراغ خبر می‌رود و بعد از مشاهده آن با تعجب از این اعتراف می‌گوید: «اگر چنین چیزی در اهداف صداوسیما بوده که جریان اصلاح‌طلبی سهمی از این رسانه نداشته‌ باشد اتفاق بسیار ناگواری رخ داده‌است. مثل یک قانون نانوشته که به آن عمل شده درحالی که آیین‌نامه‌ها و قوانین این رسانه چیز دیگری می‌گویند.»

او در ادامه خاطره جالبی از دیدارش با «ضرغامی» برای ما نقل می‌کند: «سال ٨٦ در آستانه انتخابات مجلس هشتم، انتقاد به نوع عملکرد صداوسیما زیاد شده‌بود. نقدها به گوش ضرغامی رسیده‌بود و پیرو آن ما را به جلسه‌ای دعوت کرد. من به عنوان سخنگوی ستاد اصلاح‌طلبان، آقای بی‌طرف رییس برنامه‌ریزی ستاد و آقای مرعشی رییس ستاد تهران سه‌شخصیت حقوقی‌ای بودیم که در این جلسه شرکت کردیم. جلسه سه، ‌چهار ساعت طول کشید.

ناهار هم خدمت آقای ضرغامی بودیم. ما از این گلایه کردیم که چرا صداوسیما نه‌تنها به جریان اصلاح‌طلب فضا نمی‌دهد، بلکه حرکت‌های تخریبی خود را شدت داده‌ است. او هم بر این باور بود که از سوی هر دو جناح تحت فشار است، درحالی‌که جهت‌گیری اصولگرایی او کاملا محرز بود. حرف ما این بود که اصلا حوزه خبر و سیاسی صداوسیما دست شما نیست و از بیرون اداره می‌شود که به او برخورد. خاطرم هست این جلسه دقیقا روزی بود که ٢٤ ساعت قبلش، لاریجانی از سوی احمدی‌نژاد از دبیری شورای‌عالی امنیت ملی عزل و جلیلی به جایش منصوب شده بود.

ضرغامی به ما می‌گفت دولت به من فشار آورده که خبر برکناری لاریجانی را اعلام کنیم، من ٢٤ساعت است مماشت می‌کنم و می‌خواهم در شرایط عادی خبر را در قالب یک بیان شبه‌استعفا اعلام کنم. به او اعلام کردیم این خبر را ١٠صبح رادیو به صورت زنده از قول الهام، سخنگوی دولت پخش کرد. ضرغامی ناگهان نیم‌خیز از جایش بلند شد، باور نمی‌کرد. اتاق را ترک کرد و بعد از یک ربع با چهره‌ای گرفته بازگشت.

این یک نمونه از عدم تسلط او بر حوزه خبر و سیاسی بود. من درباره اینکه چرا ضرغامی چنین صحبتی کرده‌ است احتمال می‌دهم او حس می‌کند صداو‌سیما از نظر جریان سیاسی به سمت بی‌طرفی می‌رود و توصیه‌هایی هم شده که دو جناح حتی‌المقدور در صداوسیما دیده شود برای همین او دارد بابت عملکرد ١٠‌ساله خود سلب مسوولیت می‌کند و می‌خواهد بگوید من بر اساس نگرش جناحی رفتار نکردم.»

«محمدهاشمی»، رییس سابق صداوسیما هم درباره این اعتراف منحصربه‌فرد می‌گوید: «چون در زمان ایشان صداوسیما به‌شدت متهم به رویکرد جناحی بود من احتمال می‌دهم او می‌خواهد به نوعی از خودش دفاع کند و بگوید که من فقط مجری بودم درحالی که در زمان من اهداف صداوسیما مبتنی بر قانون اساسی و رهنمودهای امام راحل تعیین می‌شد.

امام(ره) یک جمله در مورد صداوسیما داشتند، می‌فرمودند صداوسیما متعلق به عموم است، سهامی نیست. بنابراین اینکه حالا بیاییم بگوییم در اهداف صداوسیما این نگاه جناحی پیش‌بینی‌شده، درست نیست چون من نه چنین برداشتی از قانون اساسی دارم و نه از فرمایشات امام(ره)، بلکه درست برعکس آن را دیدم. حالا اگر ایشان چنین برداشتی داشته باید از خودشان سوال کرد چرا چنین چیزی را الان مطرح کرده‌است و قبلا سکوت می‌کرد؟