مهمترین عوامل پوسیدگی دندان در کودکان

برترین ها: آيا مي‌دانيد يكي از مهم‌ترين عوامل پوسيدگي دندان در كودكان اشتباهات والدين آن‌هاست؟ اگر شما هم فكر مي‌كنيد كودك شما بايد بلافاصله بعد از غذا خوردن مسواك بزند و ميوه براي سلامت دندان‌هايش مفيد است خواندن اين مطلب را از دست ندهيد.

با اين‌كه بسياري از والدين نسبت به پاكيزگي دندان‌هاي كودكان خود توجه ويژه‌اي نشان مي‌دهند، باز هم آمار پوسيدگي دندان در بين كودكان بسيار بالاست.

آمارها نشان مي‌دهد، يك سوم مراجعات كودكان به بيمارستان‌ها و مراكز درماني به دليل دندان‌درد و پوسيدگي دندان‌ آن‌هاست. اين موضوع باعث شد، محققان به دنبال عوامل ديگري غير از رعايت‌نكردن بهداشت براي توضيح علت خرابي دندان‌هاي كودكان بيفتند.بعد از انجام تحقيقات گسترده مشخص شد، درصد زيادي از پوسيدگي‌هاي دندان در بين كودكان به‌دليل اشتباهات پدر و مادرها و باورهاي غلط آن‌هاست.



بر‌خلاف باور بسياري از والدين، خميردندان‌هاي معمولي نمي‌توانند به خوبي از دندان‌هاي كودكان محافظت كنند. دليل اين موضوع هم كاملا مشخص است، زيرا در اين خميردندان‌ها فلورايد كافي وجود ندارد.به اعتقاد كارشناسان بايد خميردندان‌هايي براي كودكان تهيه كرد كه بيش از ميزان معمول فلورايد دارند تا به اين ترتيب محافظت بهتري از دندان‌هاي آن‌ها صورت بگيرد البته بايد توجه داشت كه استفاده از خميردندان‌هاي حاوي فلورايد براي كودكان زير يك سال توصيه نمي‌شود، زيرا در اين زمان كودكان ممكن است بخش زيادي از خميردندان را بلعيده و به اين ترتيب دچار فلوروسيس شوند.در سال‌هاي اوليه زندگي كودكان كه دندان‌ها در حال شكل‌گيري هستند، وارد‌شدن بيش‌از‌اندازه فلورايد به داخل بدن مي‌تواند باعث لكه‌دار شدن و ناهمواري سطح دندان‌ها شود كه از آن با‌ عنوان فلوروسيس ياد مي‌شود.البته تا قبل از 6 سالگي خطر خوردن خميردندان توسط كودكان وجود دارد اما اگر در اين دوران شما از مقدار بسيار كم از خميردندان‌هايي استفاده كنيد كه فلورايد زيادي دارند، تا حد زيادي اين مشكل برطرف خواهد شد.به هر حال براي كودكاني كه در معرض خطر پوسيدگي دندان‌ هستند، فوايد استفاده از خميردندان‌هاي حاوي فلورايد بالا به مراتب بيشتر از مضرات احتمالي آن است.



حتما از شنيدن اين موضوع تعجب خواهيد كرد اما حقيقت اين است كه بازي‌هاي كامپيوتري هم باعث پوسيدگي دندان مي‌شود.

نتايج مطالعات كارشناسان نشان مي‌دهد، كودكاني كه بيش از اندازه بازي‌هاي كامپيوتري انجام مي‌دهند ۲برابر كودكان ديگر دچار پوسيدگي دندان مي‌شوند. زماني كه كودكان مشغول اين بازي‌ها مي‌شوند بيش‌از اندازه خوراكي‌هاي شيرين مي‌خورند و كنترلي روي ميزان غذا خوردن خود ندارند. توجه بيش‌‌از‌اندازه به اين بازي‌ها هم‌چنين باعث مي‌شود، كودكان نسبت به بهداشت دهان خود توجه كمتري داشته باشند و مسواك‌زدن را فراموش كنند.



درصد بالايي از پوسيدگي دنداني كودكان ناشي از شيردادن به كودك هنگام شب است.بيشتر مادران در طول شب به دفعات مكرر به كودك به خود شير مي دهند غافل از اين‌كه همين كار بيشترين تاثير را در پوسيدگي دندان‌ها دارد. براي پيشگيري از پوسيدگي دندان‌هاي كودك بعد از يك سالگي بايد شير دادن هنگام شب به صورت كنترل شده باشد.كارشناسان معتقدند، با نزديك‌شدن به ساعت‌هاي پاياني شب بايد تغذيه كودكان با استفاده از مواد شيرين متوقف شده يا به حداقل برسد، زيرا ترشح بزاق دهان هنگام خواب كاهش مي‌يابد و مواد شيرين مدت بيشتري روي دندان‌ها باقي مي‌ماند.


هميشه به والدين توصيه مي‌شود، هر روز در ۵ نوبت به فرزندان خود تكه‌هاي ميوه بدهند اما اين كار مي‌تواند در دراز مدت باعث پوسيدگي دندان‌ها شود.

درصد زيادي از ميوه‌ها و آبميوه‌ها باعث اسيدي شدن محيط دندان مي‌شود و همان‌طور كه در بالا ذكر شد اين عامل باعث تخريب ميناي دندان مي‌شود.

با اين كه ميوه‌ها مقادير زيادي از ويتامين‌ها را داشته و اهميت زيادي براي سلامت بدن دارند اما مقدار قندهاي طبيعي هم در آن‌ها بسيار بالاست كه پوسيدگي دندان‌ها را اجتناب‌ناپذير مي‌سازد. دانشمندان معتقدند، بهتر است به جاي آبميوه‌ها از خود ميوه استفاده كرد. آبميوه‌ها دندان را بيشتر در معرض قند طبيعي موجود در ميوه قرار مي‌دهند و به اين ترتيب احتمال پوسيدگي را بيشتر مي‌كنند. هم‌چنين بهتراست آبميوه را به سرعت و به يك‌باره نوشيد. هر چقدر نوشيدن يك آبميوه با زمان بيشتري همراه باشد، به همان‌اندازه احتمال پوسيدگي بيشتر مي‌شود. كارشناسان توصيه مي‌كنند، كودكان درست مانند گذشته به‌مصرف ميوه ادامه دهند اما بهتر است بلافاصله بعد از خوردن ميوه‌ها آب بنوشند تا اسيد موجود در دهان شسته شود. هم‌چنين بهتر است بعد از مصرف ميوه يك ماده حاوي كلسيم مانند پنير خورده شود تا اثر اسيدي دهان را خنثي كند.


يكي از مهم‌ترين عوامل شيوع بيش از حد پوسيدگي دندان در بين كودكان رواج استفاده از نوشابه‌هاي مختلف، آبميوه‌هاي صنعتي و نوشيدني‌هاي شيرين است.

متاسفانه بعضي از كارخانه‌ها موادي را به محصولات خود اضافه مي‌كنند كه خطر پوسيدگي را بيش از پيش افزايش مي‌دهد. بيش‌از دو‌سوم افراد بين ۴ تا ۱۸سال دچار پوسيدگي دندان هستند كه اين موضوع مي‌تواند در آينده هزينه‌هاي سنگيني را براي درمان به خانواده آن‌ها وارد كند.

آمارها نشان مي‌دهد، يك‌پنجم كودكان در هفته بيش از ۱۰بطري از انواع مختلف نوشابه‌ها و نوشيدني‌هاي صنعتي مصرف مي‌كنند. اسيد موجود در اين محصولات به سطح دندان حمله كرده و ميناي دندان را در خود حل مي‌كند.



اگر از خواندن اين بخش متعجب شديد، بايد بگوييم كه پوسيدگي دندان هم مي‌تواند مانند بيماري‌هاي مسري منتقل شود.

پوسيدگي دنداني يك بيماري عفوني و قابل سرايت است و بيشترين انتقال آن هم از مادر به فرزند اتفاق مي‌افتد. صرف نظر از اين‌كه چه ماده غذايي مي خوريد، پوسيدگي دندان‌ها بدون وجود باكتري‌ها به وجود نمي‌آيد. اين ميكروب‌ها و جرم‌ها مي‌توانند از دهان شخصي به دهان افراد ديگري از راه‌هاي مختلف مانند استفاده از غذاهايي كه به‌صورت مشترك خورده مي‌شوند ‌يا ظروفي كه به‌صورت مشترك استفاده شوند منتقل شود. به‌علت ارتباط نزديك بين مادر و فرزند بخشي از اين باكتري‌ها از طريق مادر به فرزند انتقال پيدا مي‌كند.

يكي از بهترين راه‌هاي پيشگيري از پوسيدگي‌هاي كودكان كنترل پوسيدگي‌هاي مادر و كاهش سطح ميكروبي دهان آن‌هاست و بهتر است اين كار قبل از تولد فرزندان صورت بگيرد.



تقريبا همه مادران مي‌دانند كه بعد از رشد دندان‌هاي شيري در نوزادشان بايد مسواك‌زدن را شروع كنند اما اكنون دانشمندان توصيه مي‌كنند مادران نبايد منتظر رشد دندان‌هاي شيري شوند و از همان ماه‌هاي اول تميز كردن لثه‌ها را آغاز كنند.

آكادمي دندان‌پزشكي كودكان توصيه مي‌كند، لثه‌هاي كودكان حتي در صورتي كه فاقد دندان هستند تميز شود تا از رشد باكتري‌هاي مخرب دندان در آن‌ها جلوگيري به عمل بيايد.

پوسيدگي دندان درست مانند بسياري از بيماري‌هاي ديگر در نتيجه تجمع باكتري‌ها در بدن به وجود مي‌آيد و هر چه مراقبت از لثه‌ها از سن پايين‌تري آغاز شود به‌همان اندازه شانس سالم ماندن دندان‌ها بعد از رشد بيشتر مي‌شود.

هم‌چنين والدين بهتر است براي تغذيه نوزادان و كودكان خود از غذاها و نوشيدني‌هايي استفاده كنند كه مقادير پايين شكر را دارند. البته اين يافته‌ها چندان در مورد كودكاني كه به طور اختصاصي با شير مادر تغذيه شده‌اند كاربرد ندارد. شير مادر آنتي‌بادي و آنتي‌اكسيدان‌هايي دارد كه به‌خوبي وظيفه محافظت از دندان‌ها را انجام مي‌دهد، اين در حالي است كه شير خشك نه تنها اين خاصيت را ندارد بلكه مقادير زيادي شكر دارد كه منجر به پوسيدگي دندان‌ها مي‌شود.

هم‌چنين بهتر است از دادن آبميوه به كودكان در شيشه‌هاي شير اجتناب كرد و به جاي آن اين نوشيدني را با قاشق‌هاي كوچك در گلوي كودكان ريخت تا تماس نوشيدني‌ها با سطح دندان به كمترين ميزان برسد.


برخلاف تصور بسياري از والدين، مسواك زدن كودكان بلافاصله بعد از غذا خوردن باعث آسيب‌رساندن به دندان‌هاي آن‌ها مي‌شود.

تحقيقات نشان مي‌دهد، اسيد موجود در غذا و نوشيدني‌ها باعث نرم‌شدن ميناي دندان مي‌شود. بنابراين استفاده از‌مسواك بلافاصله بعد از صرف وعده‌هاي غذايي مي‌تواند باعث خراشيده شدن سطح دندان و خرابي آن شود. مصرف موادي كه اسيد بالا دارد مانند آبميوه و بعضي از انواع سس‌‌ها مي‌تواند بيشتر از حد معمول ميزان اسيدي شدن محيط دهان را بعد از مصرف غذا افزايش دهد. براساس آمار نزديك به ۵۳درصد از كودكان ۵‌ساله در اثر همين اشتباه دچار خرابي دندان شده‌اند.