دلاکـی‌ قـرن بیست و یکمی !

قدیم‌ها یکی از مناسک همیشگی حمام‌های عمومی مشت و مال دلاک‌ها بود. هوای دم کرده و بخار گرفته حمام و آن مشت و مال دلاک‌ها بسياري از مشکلات عضلانی و قولنج‌ها را برطرف می‌کرد. این مشت و مال‌ها در واقع‌‌ همان ماساژ امروزی است که به روش‌های مختلف در سراسر دنیا انجام می‌شود و در گذشته نیز در چین، ایران، یونان، رم باستان و در بسیاری از فرهنگ‌های دیگر وجود داشته و سقراط نیز از ماساژ به عنوان هنر مشت و مال برای درمان بیماری‌ها نام برده است. اگرچه هنوز به صورت دقیق و علمی اثرات درمانی ماساژ بر بیماری‌ها مشخص نشده اما بعضی حتی ماساژ را به عنوان یک روش درمانی جایگزین برای تحریک سیستم ایمنی بدن به حساب می‌آورند ولي در هر حال تاثیر آن بر مشکلات اسکلتی و عضلانی با ریلکس کردن عضلات و تقویت گردش خون در آنها ثابت شده است.



در ماساژ بسته به تکنیک انجام آن، از انواع حرکات مالشی و ضربه‌های ملایم و محکم و حرکات چرخشی برای فشار وارد کردن به عضلات و دیگر بافت‌های نرم بدن استفاده می‌شود. در ماساژی مانند ماساژ عمیق، حتی به برخي اعضای داخلی و نقاط عمیق درون عضلات هم فشار وارد می‌شود تا اثر خاصی در بدن ایجاد شود. نحوه اثر ماساژ بر بدن هنوز مشخص نیست. ممکن است تحریک مداوم و منظم اعصاب محیطی باعث ترشح هورمون‌های عصبی خاصی در بدن شود که ایجاد آرامش یا حتی سرخوشی می‌کند یا این‌که تحریک متناوب سلول‌های عضلانی و انقباض و انبساط آنها باعث تغییری در وضعیت الکترولیت‌های بدن و دیگر هورمون‌ها می‌شود که آن‌ها هم به نوبه خود حالت خاصی را در فرد موجب می‌شوند. بلوکه کردن گیرنده‌های درد در اثر ماساژ هم یکی از دلایلی است که از ماساژ درمانی برای برطرف کردن درد مزمن عضلات و مفاصل استفاده می‌شود.



مهم‌ترین اثری که در نتیجه ماساژ بدن حاصل می‌شود و می‌توان با آزمایش هم آن را ثبت کرد، ترشح هورمون‌های مثل سروتونین و اندورفین است که هردو بر سطح هوشیاری و همچنین ایجاد حالت سرخوشی در بدن کنترل دارند و اثرات روانی ماساژ را موجب می‌شوند. ترکیب روش‌های ریلکسیشن مختلف با ماساژ درمانی هم بیشتر به تاثیرات روحی روانی آن در فرد کمک می‌کند. معمولا ماساژ در محیط‌های آرام و با موسیقی ملایم انجام می‌شود و ممکن است فرد ماساژ دهنده برای نرم کردن و هچنین چرب کردن بدن از روغن‌های گیاهی معطر مخصوصی استفاده کند که خود آنها هم موجب آرام‌تر شدن فرد می‌شوند و حتی با جذب پوستی اثرات موضعی یا سیستمیک خاصی را ایجاد کنند. به همین دلیل در بیمارستان‌های آسیای شرقی از ماساژ، نه به عنوان درمان اختصاصی که بیشتر به عنوان یک درمان مکمل برای آرام کردن یا کمک به وضعیت فیزیکی و روحی بیمار در دوران نقاهت استفاده می‌شود. برای بعضی بیماری‌های ارتوپدی یا عصبی عضلانی هم ماساژ در واقع‌‌ همان نقش فیزیوتراپی را دارد. تقویت گردش خون پوست و بهبود رشد سلول‌های پوستی و حتی مو‌ها هم یکی از فواید اثبات شده ماساژ بر پوست است.

• توصیه می‌شود به هیچ وجه برای درمان بیماری‌ها به طور خاص به ماساژ تکیه نكنيد و در ‌‌نهایت آن را به عنوان یک روش مکمل برای بعضی بیماری‌ها خاص در نظر بگیريد. به هیچ وجه اجازه ندهید ماساژ درمانی روند درمان کلینیکی بیماری‌تان را به تاخیربیندازد.
  

• در صورتی که می‌خواهید به ماساژ درمانی بروید به پزشک‌تان اطلاع دهید و از او بخواهید ماساژهای مناسب را به شما معرفی کند و در صورت عارضه خاصی آن را به شما اطلاع دهد.

• قبل از انجام ماساژ درمانی از صلاحیت فرد ماساژ دهنده یا موسسه ارائه‌دهنده خدمات مطمئن شوید.

• اگر به بو یا ماده خاصی حساسیت دارید حتما قبل از انجام ماساژ آن را به ماساژ دهنده اطلاع دهید.

• در صورتی که سابقه بیماری‌های خونی مانند مشکلات انعقادی یا سابقه لخته شدن خون و آمبولی دارید، سعی کنید تا مدتی از ماساژ درمانی استفاده نکنید. افرادی که داروهایی مانند وارفارین مصرف می‌کنند هم نباید از ماساژ استفاده کنند.

• استفاده بدون مهارت از ماساژ ممکن است باعث آسیب‌های جدی عضلانی و استخواني و مفاصل شود.