تاثیر برجام بر صنعت ICT

ایران: همایش «معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و کسب و کار در صنعت ارتباطات و فناوری اطلاعات (ICT)» با حضور ۱۹ شرکت (۳۶ نفر) از ۱۳ کشور خارجی از جمله کانادا، کره جنوبی، چین، هند، ارمنستان، نیجریه، هنگ کنگ، روسیه، ویتنام، ترکیه، امارات و ۲۵۰ شرکت داخلی به کار خود پایان داد.

محمدرضا طلایی، رئیس کمیسیون ارتباطات و فناوری اطلاعات اتاق بازرگانی ایران در گفت‌و‌گو با «ایران» هدف از برگزاری این همایش را معرفی توانمندی‌های علمی و تکنولوژی ایران در حوزه ICT، مزیت‌های رقابتی ایران در تولید نرم افزار و محتوا، تجهیزات و زیرساخت‌های ICT و خدمات الکترونیک، تهیه فهرستی از فرصت‌های آماده سرمایه‌گذاری در حوزه ICT ایران، اعلام قوانین سرمایه‌گذاری خارجی در ایران و روش‌های تأمین مالی طرح‌ها به شیوه سرمایه‌گذاری خارجی عنوان کرد.

طلایی رئیس اتحادیه تولید‌کنندگان و صادر‌کنندگان نرم افزار گفت: منطقه منا (خاورمیانه و منطقه شمال آفریقا) ظرفیت عظیمی برای رشد و توسعه صنعت ICT دارد و ایران به عنوان کشور بزرگ منطقه می‌تواند نقش بسیار مهمی در این حوزه داشته باشد. بنابراین سعی کردیم در این سه روز پتانسیل‌های صنعت ICT ایران را به میهمانان حاضر در کنفرانس معرفی کنیم.

طلایی در پاسخ به این سؤال «ایران» که برجام به چه میزان در حضور شرکت‌های خارجی در ایران نقش داشته است، گفت: قطعاً تأثیر مثبتی داشته و در آینده نیز با برداشته شدن تحریم‌ها تأثیر مثبت بیشتری خواهد داشت. از سوی دیگرکشورهایی که پیش از این در نمایشگاه جی تکس اعلام آمادگی کرده بودند در این همایش شرکت کردند.

وی درپاسخ به این سؤال که آیا با وجود برجام، ایران می‌تواند بعد از این بدون واسطه در نمایشگاه‌های جی تکس دوبی و سیبت آلمان شرکت کند، گفت: پاویون‌های ایران در زمان تحریم نیز در این نمایشگاه‌ها شرکت داشتند اما زمان‌هایی که حمایت مالی دولت وجود نداشت وقفه‌ای ایجاد شد که خوشبختانه با حمایت دولت تدبیر وامید از سال گذشته شرکت‌ها به طور منظم در نمایشگاه‌های فناوری منطقه حضور یافته و این روند ادامه خواهد داشت.

محمدرضا طلایی درباره راه‌اندازی سایت مرکز تجاری مجازی ICT که قرار بود به دو زبان فارسی و انگلیسی برای نخستین بار در کشور رونمایی شود نیز گفت: این سایت WWW.ICTMARKETPLACE.IR اکنون آماده است و برخی از شرکت‌های ایرانی ثبت‌نام کرده‌اند و به شرکت‌های خارجی حاضر در این همایش هم معرفی شد تا آنها هم در این سایت حضور داشته باشند.

ایران موتور محرکه پیشگام

امیرحسین دوایی، معاون فناوری و نوآوری وزیر ارتباطات نیز در همایش فرصت‌های سرمایه‌گذاری و کسب و کار فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران در بخشی از سخنان خود گفت: از منظر سرمایه‌گذاری ۳۲ هزار میلیارد تومان در خصوص توسعه شبکه پهن باند کشور تحت عنوان شبکه ملی اطلاعات سرمایه‌گذاری شده که بیش از دو سوم آن در بخش غیر دولتی است. برای طرح توسعه و تکمیل زیرساخت‌های خدمات و محتوای الکترونیکی نیز ۱۱ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری شده است.

دوایی افزود: سرمایه‌گذاری دولت در بخش زیرساخت‌ها بین سال‌های ۹۲ تا ۹۴ حدود ۳۵۰۰ میلیارد تومان بوده و اپراتورها و بخش غیردولتی مبلغ ۶۵۰۰ میلیارد تومان در لایه دسترسی سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

وی با اشاره به ایجاد کریدور فناوری اطلاعات و ارتباطات که تا پایان دولت یازدهم نهایی می‌شود، گفت: در صدد هستیم تا شهر فناوری اطلاعات و ارتباطات در منطقه اقتصادی ویژه پیام را راه‌اندازی کنیم. علاوه بر آن قرار است پارک اینترنت اشیا (IOT) در فضایی به مساحت ۲۰ هکتار در جاده کرج تأسیس شود. هدف از ایجاد این پارک تولید اپلیکیشن‌هایی با تراز بین‌المللی با استفاده از زیرساخت‌های سخت‌افزاری اینترنت اشیا است.پدرام سلطانی، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران که یکی دیگر از سخنرانان این همایش بود نیز گفت: توسعه بر پایه فناوری اطلاعات و ارتباطات است. با توجه به ظرفیت‌های انسانی، ایران می‌تواند موتور محرکه پیشگام و نخستین کشور در حوزه ICT در منطقه منا باشد.

سلطانی افزود: در تلاش هستیم با کمک دو وزارت ارتباطات و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی محیط کسب و کار در حوزه ICT و فرهنگ را بهبود بخشیم و این همایش فراخوانی از سرمایه‌گذاران خارجی برای سرعت بخشیدن به حرکت در این حوزه است.
همچنین «مارتینا لوبون»، مدیر کل نمایشگاه‌های CEBIT هانوفرآلمان نیز در این همایش گفت: همه ساله حدود 180 هزار غرفه مشارکت‌کننده و 10 میلیون بازدیدکننده در نمایشگاه‌های آلمان شرکت می‌کنند. با وجود اینترنت، نمایشگاه‌ها همچنان به‌عنوان یک ابزار مدرن و چندکاره در بازاریابی به حساب می‌آیند که تأثیرات اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی را به دنبال دارند.

وی افزود: کشور آلمان به دلیل بهره‌وری بالای اقتصادی، سطح بالای رقابت در زمینه تکنولوژی با کشورهای دیگر و دارا بودن افراد متخصص و مجرب در زمینه برگزاری نمایشگاه، تبدیل به بهترین مکان نمایشگاهی نسبت به دیگر کشور‌های اروپایی شده است. از سوی دیگر گسترش سریع و عظیم رسانه‌های اجتماعی، دیجیتالی شدن و ... تأثیر بسزایی در ایجاد فرصت‌ها، رقابت‌ها و کسب و کار جدید در اروپا دارند.

رساندن سهم ایران در بازار جهانی به عدد یک

در روز دوم این همایش درباره فرصت‌های سرمایه‌گذاری ICT و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بخش نرم افزار ایران سخنرانی شد. ابتدا حسن پوراسماعیلی، مشاور کارشناس کمیسیون ICT اتاق بازرگانی ایران اعلام کرد، رتبه ایران در رشد جهانی فضای کسب و کار در سال ۹۲، ۱۵۲ بود ولی با بهبود وضعیت رتبه ایران در سال ۹۴ به ۱۱۸ رسیده که خود نشان از فضای کسب و کار خوب در ایران دارد و سهم ایران از بازار جهانی ICT حدود ۰/۰۴ برآورد شده است اما دولت قصد دارد سهم ایران در بازار جهانی را به یک درصد برساند.

حسن ‌پوراسماعیلی افزود: تاکنون در بخش ICT، ۱۰۱ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری در کشور شده است که از این میزان ۶۵ هزار میلیارد ریال را بخش دولتی و ۳۶ هزار میلیارد ریال را بخش خصوصی هزینه کرده است که از جمله بخش‌هایی که در آن از سوی دولت سرمایه‌گذاری شده می‌توان به شبکه ملی اطلاعات، دولت الکترونیک، فضای مجازی، محتوا و... اشاره کرد.

پوراسماعیلی در ادامه به موفق بودن دو شرکت مخابرات ایران و اپراتور دوم اشاره کرد و گفت: موفقیت این دو شرکت در کشور نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران می‌توانند در زمینه‌های مختلف صنعت ICT سرمایه‌گذاری کنند.

پوراسماعیلی، مشاور کارشناس کمیسیون ICT اتاق بازرگانی ایران سرمایه‌گذاری در بخش تجهیزات زیرساخت ICT کشور را نیز دارای پتانسیل بالایی عنوان کرده و با ارائه آماری گفت: حدود 3 میلیارد دلار واردات رسمی در زمینه تجهیزات ICT در گمرک ثبت شده و بالغ بر همین مقدار نیز تجهیزات زیرساخت به صورت غیررسمی وارد بازار کشور شده است و این آمار نشان می‌دهد بخش تجهیزات زیرساخت نیز جزو مواردی است که می‌توان در این بازار سرمایه‌گذاری کرد حتی می‌توان با حمایت بیشتر شرکت‌های داخلی فعال در بخش تولید تجهیزات را نیز تقویت کرد.

رشد خدمات و نرم افزار تا 25 درصد

«پیش‌بینی می‌شود بازار ICT کشور تا سال ۲۰۲۰، ۱۲/۰۷ درصد رشد داشته باشد که بخشی از این رقم شامل نرم افزار می‌شود و حتی پیش‌بینی شده است که بخش خدمات و نرم افزار از صنعت ICT نسبت به دیگر بخش‌های صنعت ICT تا ۲۵/۰۸ درصد رشد داشته باشد.»

فرهاد الیشاهی، رئیس کمیته صادرات اتحادیه تولید‌کنندگان و صادرکنندگان نرم افزار ایران گفت: در حال حاضر کمتر از نیم درصد از صنعت کشور مربوط به صنعت ICT است و هدف دولت انجام سرمایه‌گذاری در این بخش و رساندن آن به عدد ۲ تا سال ۲۰۲۰ است. به عبارتی قصد دارد در این صنعت ۴۰۰درصد رشد ایجاد کند.

الیشاهی افزود: در ایران بیش از ۸ هزار شرکت فعال در بخش خصوصی ICT فعالیت می‌کنند که بخشی از این تعداد در بخش نرم افزار فعال هستند ولی در بخش‌های حسابداری، امنیت، سلامت الکترونیک، دولت الکترونیک، گیم، IOT و... به سرمایه‌گذاری خارجی نیاز است.الیشاهی به دو نمونه موفق (دیجی کالا که اخیراً از سوی یک شرکت خارجی خریداری شده وMTN) اشاره کرد و گفت: این دو شرکت سود زیادی به خارج از ایران منتقل می‌کنند و این حاکی از آن است که بازار ایران برخلاف کشورهای دیگر دارای امنیت بالایی است و بهترین شرایط را برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های خارجی دارد.

گفتنی است همایش پتانسیل های سرمایه گذاری در صنعت ICT در حالی به کار خود پایان داد که یکی از دستاوردهای مهم آن حضور شرکت های تولید کننده و صادر کننده فناوری اطلاعات در قالب پاویون ایران در نمایشگاه فناوری اطلاعات سیبت آلمان است.