طنز؛شخصیت های مهم و جوک محورِ سالی که گذشت

بی قانون، ضمیمه طنز روزنامه قانون - حسام حیدری: آخرین روزهای سال ۱۳۹۴ با بحث بر سر دلایل حذف فریال، دماغ رضا، عاسیسم و رابطه کلی قمقمه با موفقیت سپری شد. در حالی که مجری های صداوسیما خودشان را آماده می کردند که با استفاده از عباراتی مثل «امروز اولین روز فلان از سال جدیده» یا «عید نوروز رو با لهجه شیرین خودت تبریک بگو» اجرای برنامه های سال تحویل را آغاز کنند و آمار تلفات جاده ای مثل همیشه منتظر بود تا ۱۰%کاهش پیدا کند؛ این طنزنویس ها بودند که سرِ سفره هفت سین برای رونق کارشان و افزایش سوژه دعا می کردند.

سال ۹۵، گرچه مثل سال های قبل از ۹۲ برای طنزنویس ها پر سوژه و جذاب نبود اما لحظات پر جوک و توئیت نیز کم نداشت. در ادامه مروری کلی داریم بر شخصیت هایی که در سال گذشته، تنور طنزنویسی را گرم کردند:

عباس جدیدی، شاخ ها چرا می شکنند؟

پهلوان عباس جدیدی یک سال طولانی را پشت سر گذاشت، حتی خوشبین ترین طنزنویس ها هم پیش بینی نمی کردند که یک عضو ساده شورای شهر بتواند به این راحتی جای خالی رییس جمهور سابق را برای مان پر کند. او که در ابتدای سال فقط در زمینه تالیف کتاب وارد شده بود با نزدیک شدن به انتخابات شوراها با چند زیر یک خم استادانه دست در مایه دو خم حریف کرد و با یک اشگل گربه خود را به صدر جدول سوژه ها رساند.

او حتی خودش هم بی خیال ماجرا نمی شد. پشت سر هم مصاحبه می کرد و تند تند افق زاویه بدنش را جلوی چشم طنزنویس ها قرار می داد. منش پهلوانی استاد جدیدی و سرعت او برای حضور در صحنه های حساس چنان بود که حتی برای آقای دوربینی و وزیر بهداشت هم قابل باور نبود. او در ادامه با باز کردن بحث شاخ بز، ثابت کرد که دو چیز را پایانی نیست: جهان هستی و کار و کوشش اعضای شورای شهر.

یوآخیم لو، سفیر بهداشت

کی فکرش را می کرد زمانی که اساتید بزرگی همچون جواد خیابانی بازار طنزنویسی را قبضه کرده بودند یک نفر آلمانی بدون استفاده از هیچ وسیله ای و فقط با یک انگشت، آنقدر خود را مطرح کند؟ این مرد کیست؟ به انگشت باریک او نگاه کنید که چه هنرمندانه با آن جادو می کند، بیرون می کشد، می بوید و می خورد. دست او چه بویی می دهد که این گونه جمعی را شیفته خود کرده است؟

بعضی ها معتقدند فشار و استرسی که مربیان حریف برای دست ندادن با آقای لو در بازی های یورو تحمل کردند، مهمترین عامل شکست آنها مقابل آلمان بوده است. این حرکات آن قدر در طول بازی ها ادامه پیدا کرد که سازمان بهداشت جهانی مجبور به اعلام وضع هشدار شد. فوتبال ماشینی و محکم آلمان، اگرچه نتوانست قهرمانی مسابقات یورو سال گذشته را به دست آورد اما با معرفی سوژه بکری چون یوآخیم لو ثابت کرد در آینده حرف های زیادی برای گفتن خواهد داشت.

مصطفی کواکبیان، ما گییییلاسیم

اگرچه خبر درگذشت عباس کیارستمی در تابستان کام مردم را تلخ کرد اما باعث رویش یک استعداد جدید در عرصه طنز کشور شد. این شما و این مصطفی کواکبیان: مردی که برای درگذشت ها «بالاخره در فصل گیلاس، آفریننده طعم گیلاس، به خدای آفریننده اصلی گیلاس پیوست». درست چند ثانیه بعد بیان این جمله تاریخی بود که سهام انجمن کشاورزی آمریکا با ۸۷ درصد افزایش به بیشترین مقدار خود در ده سال اخیر رسید. قیمت گیلاس وست تگزاس اینترمدییت (تحویل ماه اوت) در بازار تره بار آمریکا به شدت بالا رفت و گیلاس در کل قاره آسیا نایاب شد.

جمله زیبای آقای کواکبیان به حدی جامعه طنزپردازی کشور را تکان داد که هر چه خاطره در مورد خانم سکینه الماسی و خداوند رنگین کمان مانده بود را با خود شست و برد. بعد از آن بود که دکتر کواکبیان با جملات کوتاه (البته با صدای بند) خود به یکی از منابع طنزنویسی بدل شد.

حسام نواب صفوی، لاهه انتظارت را می کشد

سال ۹۵ سال حقوق دان ها و آدم های محکمی بود که دنیا را تکان دادند. مثل نواب صفوی و دونالد ترامپ. برقرار کردن اتحاد بین وکلای جهانی و گرفتن حقوق مردم ایران در دادگاه لاهه کاری نیست که هر کسی توانایی انجامش را داشته باشد. حسام نواب صفوی الان یک شخصیت جهانی و شناخته شده است که طنزنویس های کل دنیا به او افتخار می کنند. البته خارجی ها قبلا هم سعی کرده بودند که یک نسخه بدلی از روی حسام ما طراحی کنند اما اتودهای ضعیفی که تحت عنوان الویس پریسلی زدند، مشکلات زیادی داشت که با نسخه اصلی قابل مقایسه نبود. به شخصه امیدوارم با رفتن افرادی مثل پهلوان رضازاده و پهلوان جدیدی از شورای شهر، در انتخابات پیش رو جای آنها با بزرگانی چون حسام نواب صفوی پر شود.

سرهنگ علیفر، همین جا بمون برادر

سرهنگ علیفر برعکس خیلی از افراد که یک شبه و بدون زحمت به صدر سوژه های خبری می رسند، برای رسیدن به این جایگاه بسیار زحمت کشیده است. چه نیمه شب ها که تا صبح فریاد نزده و ووووووع نگفته و از سیستم دفاع خطی انتقاد نکرده و چه روزها که در مورد اشتباهات مربیگری پپ گورادیولا سخن نگفته. یکی از مهارت های حیرت انگیز سرهنگ علیفر، محاسبه زمان دقیق بازی و تقسیم آن به عدد ۹۰ است. روشی که با استفاده از آن می تواند بفهمد دقیقا چند درصد از بازی انجام شده و چند درصد باقی مانده. او همچنین می داند که سرعت بازیکن با شتاب بازیکن فرق دارد و نباید این دو مفهوم را با هم اشتباه کرد.

بازی های یوروی سال گذشته با گزارش های عالی سرهنگ، رنگ و بوی دیگری داشت که همان طور که دیدیم تیم پرتغال با بازی خوب بازیکن شماره هفت شان یعنی امیر دولاب توانست قهرمان این دوره شود.

جواد خیابانی، جاوید بر این جواد

چه کسی است که استاد خیابانی را نشناسد؟ او سال ۹۵ هم مثل دیگر سال های فعالیت پربارش، غوغا کرد. همیشه بود، هیچ وقت تنهای مان نگذاشت و هر چند وقت یک بار آمد بالا، عرض اندامی کرد و دور شد. خواب ماندن در ماشین و دیر رسیدن به گزارش، جمله طوفانی «جاوید بر این جاوید باد!م بازخوانی اشعار حافظ، مصراع «نگار من که به مکتب نرفت و مشق ننوشت!» و کشف دوباره قانون نسبیت اینشتین (ده دقیقه تو فوتسال خودش هفت هشت دقیقه است.) تنها گوشه ای از تلاش های استاد در سال گذشته بود. البته بگذریم از کارهای تاکتیکی زیبای او که به ... گل تبدیل نشد!

هر چند فعالیت خیابانی در حال حاضر به اوج پختگی و عمق رسیده است، اما اصل جوانگرایی و آینده نگری حکم می کند که از همین الان بر روی استعدادهایی چون محمد سیانکی برنامه ریزی کنیم.

سعید عبدولی، بُعدی جدید از فلسفه

عبدولی یک ورزشکار نیست. او یک مکتب فکری و نوعی جهان بینی است. یک نوع نیهیلیسم مدرن. نیچه با زیرشلواری لم داده جلوی تلویزیون و در حال شکاندن تخمه آفتاب گردان. عبدولی یک آئین است. آئین صبح های زود شنبه. شب های قبل از امتحان. بعدازظهر سیزده به در. املای استیصال. لانگ دیستنس و غم فراق است. آهنگی جذاب است که موقع پیاده شدن از تاکسی پخش می شود. عبدلوی چیزی نیست که لب طاقچه عادت از یاد من و تو برود. با او باید زندگی کرد و روح عبدولیسم را جاری کرد. در همه زندگی و هر چی که هست. ببخشید احساساتی شدم.

تتلو، بذار تو حال خودم باشم

زندان رفتن تتلو غیر از این که باعث غم و اندوه فراوان در بین مجموعه بزرگ تتلیتی ها و جنگ و نزاع خونین بین ارتش بهنوشیا و سحریا شد؛ جامعه طنزنویس کشور را نیز به شدت نگران و ناراحت کرد. در روز انتشار این خبر سه افت فشار و دو سکته ناقص در تحریریه بی قانون ثبت شد که اگرچه با مرگ و جراحات روز رفتن احمدی نژاد قابل مقایسه نبود ولی در حد خود نگران کننده بود. به همین مناسبت در ادامه شعری را که در آن شب سهمگین در گوشه تحریریه (به روش شیفت - اینتر) سرودم، منتشر می کنم:

آن شب صدای بغا بغو
تا صبح
از گوشه گوشه این شهر
بلند بود
و هیچ کس نبود که دکمه لباس ها را
از پشت ببندد.

مرتضی حسینی، خاک بر دهانم

می دانم مرتضی حسینی سوژه طنز نبوده و کلا یادآوری اش در این متن ممکن است باعث خراب شدن تعطیلات عید و حتی سال جدیدتان شود اما چه کنیم که ویژه نامه و ضمیمه طنز چاپ کردن خرج دراد. پس قبل از هر چیزی طرفدارهای مسعود مرعشی عدد ۱ و طرفدارهای پدرام ابراهیمی عدد ۸۵ را به ۳۰۰۰۰۵ پیامک کنید تا تو قرعه کشی یک خودروی شاسی بلند شرکت داده شوید. دقت کنید که شاسی بلند. چی؟ اخطار می کنم که اگر پیامک نزنید مجبور می شویم در مورد بهمن هاشمی و مسعود روشن پژوه هم بنویسیم. حالا خود دانید.