روزنامه آرمان نوشت: صنعت قطعه‌سازی از مهم‌ترین صنایع پایین‌دستی خودروسازی در کشور است و نمی‌توان از نقش مهم آن در تولید ناخالص داخلی و ایجاد ارزش افزوده چشم پوشی کرد. اخیرا معاون وزیر صنعت اعلام کرده که قطعه‌سازان ایرانی اگر بخواهند در صحنه جهانی حرفی برای گفتن داشته باشند، چاره‌ای جز تجمیع ندارند.
روزنامه آرمان نوشت: صنعت قطعه‌سازی از مهم‌ترین صنایع پایین‌دستی خودروسازی در کشور است و نمی‌توان از نقش مهم آن در تولید ناخالص داخلی و ایجاد ارزش افزوده چشم پوشی کرد. اخیرا معاون وزیر صنعت اعلام کرده که قطعه‌سازان ایرانی اگر بخواهند در صحنه جهانی حرفی برای گفتن داشته باشند، چاره‌ای جز تجمیع ندارند.
با این حال این اظهارنظر با واکنش‌های مختلفی مواجه شده است. برخی با تمجید از این طرح، معتقدند که خودروسازی‌هایی که تیراژ کمتر از ۱۰۰هزار دستگاه در سال دارند باید با یکدیگر ادغام شوند تا تیراژ اقتصادی داشته باشند. در مقابل اما برخی بر این باورند که هرچند ادغام راهکار مناسبی است، ولی زمان آن فرا نرسیده و در این راستا ابتدا باید فرهنگسازی و سپس قانونگذاری صورت گیرد. همچنین عده‌ای نیز با توجه به این موضوع که ادغام هنوز در کشور ما با موانع حقوقی و قانونی و همچنین فرهنگی و مدیریتی مواجه است، تشکیل کنسرسیوم را مسیر مناسب‌تری نسبت به ادغام می‌دانند.
میزان صادرات صنعت قطعه‌سازی در افق ۱۴۰۴، شش‌هزار‌میلیون دلار و میزان درآمدزایی آن برای کشور ۳۱میلیارد دلار پیش‌بینی شده است. بر اساس برخی آمار رسمی در حال حاضر، دو هزار واحد تولیدی قطعه‌سازی در کشور وجود دارد که از این تعداد، ۱۲۰۰ واحد آن به تولیدکنندگان رسمی و دارای مجوز و ۸۰۰ واحد دیگر نیز مربوط به قطعه‌سازان غیررسمی و بدون شناسنامه تعلق دارد. البته برخی دیگر از آمارها در حالی از فعالیت بیش از ۱۰۰۰ قطعه ساز در کشور خبر می‌دهند که معتقدند، فقط ۶۰۰ شرکت قطعه‌ساز توسط انجمن قطعه‌سازان شناسایی شده و مقید به تولید قطعات داخلی باکیفیت هستند. البته برخی آمار و اطلاعات نیز حاکی از این مطلب است که از مجموعه ۱۰۰۰ واحد قطعه‌سازی، تنها حدود ۳۰ قطعه‌ساز بزرگ سکان هدایت این صنعت را در دست دارند. همچنین اخیرا نیز منصور معظمی، معاون وزیر صنعت اعلام کرده است که اکنون ۱۵ قطعه‌ساز داخلی داریم که تولیداتشان از قابلیت صادرات برخوردار است و در قرارداد منعقده با رنو مقرر شده شمار آنها یعنی قطعه‌سازانی که تولیداتشان در سطح استاندارد جهانی باشد، به ۶۰ مورد برسد.
قطعه‌سازی گرفتار در حلقه مشکلات
صنعت خودروسازی یکی از مهم‌ترین صنایعی است که نقش مهم و قابل ملاحظه‌ای در تولید ناخالص داخلی و ایجاد ارزش افزوده برای هر کشوری دارد. در واقع صنعت قطعه‌سازی از مهم‌ترین صنایع پایین‌دستی خودروسازی در کشور بوده و حیات کمی و کیفی تولید خودرو به آن وابسته است. با این‌همه، این صنعت نیز که حلقه اصلی در اعتماد به تولید داخلی محسوب می‌شود، با مشکلات عدیده‌ای دست به گریبان است. درواقع طی سال‌های تحریم تولید خودرو نیز در کشور کاهش پیدا کرد که در نتیجه آن نیاز به قطعات کم شد و در نهایت تیراژ تولید قطعه در شرکت‌ها با کاهش جدی مواجه شد. در همین رابطه محمدحسین شیرکوند، فعال اقتصادی و پخش‌کننده قطعات خودرو در گفت‌و‌گو با خبرگزاری مهر گفته است: «کاهش سفارشات از یک سو و تسویه‌های بلندمدت سفارشات از سوی شرکت‌های سفارش‌دهنده از سوی دیگر منجر به کاهش سرمایه در گردش این شرکت‌ها شد.
این دور باطل طی مدت زمان طولانی ادامه پیدا کرد. به دلیل تیراژ تولید پایین و تقسیم‌شدن تولید بین چندین شرکت، امکان تحقیق و توسعه از سوی قطعه‌ساز و همچنین نظارت و دقت بر فرایندهای تولید از سوی خودروساز کاهش یافت.» همچنین، مشکل نقدینگی که با عدم تسویه به‌موقع بدهی از سوی خودروسازان تشدید شده و باعث کاهش بنیه مالی این صنعت شده است، نبود دانش فنی در شرکت‌ها و درنهایت تولید قطعات بی‌کیفیت و... از دیگر مشکلات صنعت قطعه‌سازی نام برده شده است.
راهی برای عرض‌اندام در عرصه جهانی
۲۵ آبان‌ماه دوازدهمین نمایشگاه بین‌المللی قطعات، لوازم و مجموعه‌های خودرو تهران که بزرگ‌ترین نمایشگاه در این حوزه در خاورمیانه محسوب می‌شود، برگزار شد. در این نمایشگاه معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد که «قطعه‌سازان ایرانی اگر بخواهند در صحنه جهانی حرفی برای گفتن داشته باشند، چاره‌ای جز تجمیع ندارند، زیرا مقیاس و اندازه آنها در حد صادراتی‌شدن نیست و باید با هم ادغام شوند تا قدرت رقابتشان افزایش یابد.» منصور معظمی همچنین گفت که در این زمینه طرحی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت ارائه شده است که مراحل ابتدایی کار خود را می‌گذراند.
واکنش‌ها به تجمیع قطعه‌سازان
تجمیع قطعه‌سازان به‌منظور افزایش قدرت رقابت آنها در عرصه جهانی با واکنش‌های بعضا متفاوتی روبه‌رو شده است. احمد نعمت‌بخش، دبیر انحمن خودروسازان با بیان این مطلب که اولویت بر ادغام قطعه‌سازان است، معتقد است که « قطعه‌سازان کوچک باید با یکدیگر ادغام شوند تا با قدرت بیشتری در زنجیره تامین خودروسازان قرار بگیرند. دولت‌ها باید شرایط را به‌گونه‌ای فراهم کنند تا خودروسازان به سمت ادغام حرکت کنند. درواقع خودروسازی‌هایی که تیراژ کمتر از ۱۰۰هزار دستگاه در سال دارند باید با یکدیگر ادغام شوند تا تیراژ اقتصادی داشته باشند.» در مقابل اما هستند کسانی که ادغام قطعه‌سازان را راه مناسبی می‌دانند، اما معتقدند هنوز زمان آن فرا نرسیده است. در همین رابطه، دبیر انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی ایران با مثبت ارزیابی‌کردن ادغام در صنعت قطعه‌سازی کشور، گفت: «نفس این کار خوب است، اما الان زمان مناسبی برای انجام آن نیست.» آرش محبی‌نژاد افزود: «متاسفانه فرهنگ مشارکت و انجام کار گروهی در کشور ما بسیار ضعیف است و این بدان معنی است که اگر همین امروز این ادغام رخ دهد بزرگان این صنعت کوچک‌ترها را می‌بلعند. او همچنین بر این باور است که «اول باید
فرهنگسازی و سپس قانونگذاری کنیم و بعد بگوییم ادغام شوید. چنانچه این اتفاق مهم بدون برنامه رخ دهد، تنها موجب از بین‌رفتن منافع جمعی بزرگ توسط جمعی کوچک خواهد شد.» همچنین دبیر انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو ایران در اظهارنظری اعلام کرده است که «انجمن سازندگان قطعات با طرح تجمیع قطعه‌سازان و ایجاد مجموعه‌سازی در این صنعت مشکلی ندارد، اما با شرایطی که در ایران پیاده می‌شود و روشی که خودروسازان در پیش گرفتند، مخالف است.» مازیار بیگلو افزود: «متاسفانه هیچ استانداردی در مورد تجمیع قطعه‌سازان وجود ندارد و نگرانی اغلب واحدهای قطعه‌سازی از شرایطی است که خودروسازان به آن دچار شده و می‌خواهند این مساله را به‌صورت افراطی اجرا کنند.» او همچنین معتقد است که «این حرکت افراطی و بدون مطالعه کامل خودروسازان، تاکنون نتیجه خوبی در صنعت قطعه‌سازی کشور نداشته و پیش‌بینی می‌شود از این به بعد هم نتیجه خوبی نخواهد داشت.»
تشکیل کنسرسیوم جای ادغام
یک کارشناس صنعت قطعه‌سازی در مورد طرح ادغام قطعه‌سازان در گفت‌و‌گو با «آرمان» می‌گوید: این بحث قبلا در انجمن قطعه‌سازان مطرح شد، در این راستا ما نشست‌ها و سمینارهایی برگزار کردیم و در آن زمان پیش‌بینی شد که شرکت‌های کوچک قادر به رقابت نخواهند بود، بنابراین ادغام به عنوان راهکار مطرح شد تا شرکت‌های کوچک به شرکت‌های بزرگ تبدیل شوند، اما چند مانع بر سر راه این موضوع وجود داشت که هنوز هم وجود دارد. بهرام شهریاری در تشریح این موانع، می‌افزاید: یک‌سری موانع حقوقی و قانونی بود و یک‌سری از موانع نیز فرهنگی و دیدگاه‌های مدیریتی بود. او ادامه می‌دهد: اینکه یک مقام دولتی این موضوع را مطرح کند، کمکی به تحقق آن نخواهد کرد، مگر اینکه مسیر هموار شود. این کارشناس درباره موانع حقوقی و قانونی، می‌گوید: اخذ مالیات‌های مکرر، مسائل مالی و بازرسی و نحوه ارزش‌گذاری روی واحدهای موجود از جمله موانع قانونی بودند که از اجماع و نتیجه واحد جلوگیری می‌کردند. این موانع هنوز هم باقی است. شهریاری در مورد موانع فرهنگی و مدیریتی نیز توضیح می‌دهد: متاسفانه ما هنوز فرهنگ جدایی مدیریت از مالکیت را نداریم و همچنان مالک مدیر است.
او ادامه می‌دهد: ما مسیر دیگری را نیز مورد بررسی و تحقیق قرار دادیم که فکر می‌کنم مسیر خوبی است و درنهایت می‌تواند به نتیجه مورد نظر برسد. این مسیر چیزی جز تشکیل کنسرسیوم‌ها نیست. این کارشناس صنعت خودرو تاکید می‌کند: کنسرسیوم‌ها دیگر دارای موانع حقوقی و دولتی نیستند تا ارزش‌گذاری صورت گیرد یا مالیات‌های مکرر داده شود. دیگر اینکه، هرکدام از این واحدها در عین اینکه مستقل کار خودشان را انجام می‌دهند می‌توانند با یکدیگر منافع مشترکی نیز پیش ببرند که تمام اینها تعریف شده است. شهریاری می‌افزاید: به نظر می‌رسد مسئولان مربوط جای اینکه نسخه‌های غیرقابل اجرا بپیچند، بهتر است روی موضوعات بررسی‌شده و تعریف‌شده کار کنند و آنها را به منصه ظهور برسانند.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر