ربیعی: درباره «سانچی»، داستان تخیلی نسازید

خبرگزاری ایسنا: نماینده ویژه رییس‌جمهور در حادثه سانچی از راه‌اندازی سایت دولتی برای پاسخ به ابهامات حادثه سانچی و اعلام نتایج این موضوع خبر داد و گفت: چینی‌ها کوتاهی نکرده‌اند و برخی ابهامات مطرح شده داستان‌سرایی‌های ژول‌ورنی است.

نفتکش سانچی متعلق به ایران که ۱۶ دی ماه ۱۳۶ هزار تن میعانات گازی به مقصد کره جنوبی حمل می‌کرد در آبهای چین پس از برخورد با کشتی فله بر چینی به نام "سی اف کریستال" دچار حریق شد و ۳۲ پرسنل آن مفقود شدند و نفتکش ایرانی پس از هشت روز سوختن نهایتا غرق شد و همه پرسنل کشتی جان باختند.

در این راستا امروز (سه شنبه) نشست خبری کمیته ویژه رسیدگی به حادثه نفتکش سانچی با حضور همه اعضای این کمیته به ریاست علی ربیعی، نماینده ویژه رییس جمهور تشکیل شد. در این نشست راستاد، معاون وزیر راه و شهرسازی رییس سازمان بنادر و دریانوردی و همچنین سیروس کیان ارثی، مدیرعامل شرکت ملی نفت‌کش و سایر اعضای این کمیته حضور دارند.

علی ربیعی به عنوان نماینده ویژه رییس جمهور برای رسیدگی به حادثه نفتکش سانچی اظهار کرد: همه تلاش‌هایی که در ارتباط با این فاجعه متصور بود را صورت دادیم اما نوع شهادت این عزیزان بر غم همه افزوده است.

به زودی گزارش کاملی منتشر می‌کنیم تا هیچ ابهامی نماند

وی گفت: همه ابهامات مطرح شده جمع‌آوری شده و سعی می‌کنیم در این جلسه پاسخ مناسبی به آنها بدهیم. وظیفه ما روشنگری افکار عمومی ایران است که حقیقت ماجرا برای مردم روشن شود. برخی ابهامات هم با انگیزه‌های غیر روشنگرانه مطرح شده که موجب می‌شود اطلاع رسانی به مسیر درستی هدایت نشود.

ربیعی افزود: موضوع در ابعاد سیاسی، فنی، انسانی و عملیاتی تشریح خواهد شد و قرار است دولت سایتی را پیرامون این موضوع راه اندازی کند و هرگونه سوال را تا مدتی طولانی پاسخ دهیم و به زودی گزارش کاملی را منتشر خواهم کرد که هیچ نکته ابهامی باقی نماند.

برخی ابهامات، داستان‌سرایی ژول‌ورنی است

نماینده ویژه رییس جمهور برای رسیدگی به حادثه نفتکش سانچی اظهار کرد: برخی ابهامات که درباره غیر قانونی بودن مسیر نفتکش یا اینکه حرکت به مقصد کره شمالی داشته یا اینکه نفتکش با موشک آمریکایی هدف گرفته شده، داستان سرایی‌های ژول ورنی است که از سوی کسانی مطرح می‌شود که آگاهی از مسائل دریایی، سیاسی و بین‌ الملل ندارند.

هیچ شواهدی مبنی بر اینکه جان انسان‌ها برای چینی‌ها مهم نباشد را مشاهده نکردیم

ربیعی تاکید کرد: هیچ شواهدی مبنی بر اینکه جان انسان‌ها برای چینی ها مهم نباشد را مشاهده نکردیم.

همچنین محمود برازنده - مدیرکل آسیا و اقیانوسیه وزارت خارجه - در این نشست گفت:‌ این سوال مطرح می‌شود که چرا از فردای حادثه عملیات نجات آغاز شده است. باتوجه به فاصله ۳۰۰ کیلومتری سانحه از ساحل شانگهای، از زمان شروع عملیات ۱۰ تا ۱۵ ساعت برای رسیدن اولین کشتی ها به محل حادثه طول می‌کشد. اینکه مسائل زیست محیطی و آلودگی‌های نفتی مخابره شده، صحت ندارد و تحت تاثیر جو روانی موجود مطرح شده است.

جان‌باختگان، شهدای خدمت محسوب می‌شوند

وی گفت: طی نامه ای از رییس‌جمهور درخواست کردم جان باختن شهید محسوب شوند، ایشان هم موافق بودند و گفتند با رییس بنیاد شهید مذاکره کنید. موافقت شد این افراد تحت عنوان شهدای خدمت محسوب شوند و سه پیکر عزیزان هم به تهران خواهد رسید که اگر اهل تهران باشند در قطعه شهدای خدمت مدفون خواهند شد.

نماینده ویژه رییس جمهور برای رسیدگی به حادثه نفتکش سانچی گفت: فردای موضوع با کارشناسان پزشکی، کارشناسان شیمی، کاپیتان‌ها و متخصصان دریانوردی صحبت کردم. گفتند درست است که موتورخانه تا حدودی امن است اما هوای خود را از عرشه دریافت می‌کند. چینی ها هم تصریح کرده بودند که ۱۱۱ هزار و ۵۱۰ تن میعانات گازی، مازوت و گازوییل و مواد شیمیایی، شانسی برای زنده ماندن باقی نمی‌گذارد. اما باور کنید که پیکر دریانوردان هم برای ما مهم بود و این پاسخ سوالی است که میگویند "چرا تکاوران را بردید". صادقانه میگویم باوجود همه اطلاعات، من با یک ابسیلون احتمال هم که کسی جایی و فرصتی شانس زنده ماندن داشته باشد تصمیم گیری را سخت می‌کرد و تصمیم به ادامه عملیات بود.

ربیعی گفت: کارشناسی می‌گفت اگر گرفتار آتش نشده باشند، هم گرفتار گازهای سمی شده اند و شانس زنده ماندن‌ نداشته‌اند اما تصمیم انسانی مانع از این می‌شد که عملیات نجات را متوقف کنیم. قصد نداشتیم یک احتمال بسیار ضعیف را هم از دست دهیم.

نمی‌شد از روز اول به حرف چینی‌ها مبنی بر "جان‌باختن همه پرسنل" اکتفا می‌کردیم

وی اظهار کرد: اگر از روز اول اعلام کرده بودیم که پرسنل جان باخته‌اند این سوال مطرح نمی‌شد که چرا به حرف چینی ها اعتماد کردید و نرفتید برای نجات؟ انتقاد نمی‌شد که چرا همه تلاشمان را برای کمترین شانس هم نکردیم؟ اکنون حداقل اگر رنج مضاعفی به خانواده‌ها تحمیل شد، پیش خودمان و خدای خودمان می‌دانیم همه تلاش‌مان را کرده‌ایم.

در ادامه این توضیحات، بهرامی - سخنگوی شرکت ملی نفتکش - نیز اظهار کرد: دو نوع رادار داریم. یک مدل برای مسافت‌های طولانی تر استفاده می‌شود و دیگری همه اشتباهات تا فاصله نزدیک را نشان می‌دهد. این کشتی از لحاظ تجهیزات راداری هیچ مشکلی نداشته و تمام مسائل ایمنی را رعایت می‌کرده است.

رادار به تنهایی کامل نیست؛ واکنش به رادار توسط اپراتور انجام می‌شود

به گفته وی، درخصوص اینکه بتوانند پیش‌بینی کنند می‌توانند تا ۳۰ - ۴۰ مایل حرکت اشیا را رصد کنند، بحث این نیست که دوستان کشتی را دیدند یا نه. بحث این است که عکس‌العمل‌هایی که انجام شده چطور بوده و دو کشتی چطور با هم ارتباط می‌گیرند و همچنین زیرساخت‌های مسیر آبی امکان حرکت را می‌داده یا خیر.

بهرامی گفت: در سال ۲۰۱۶ در این منطقه ۴۰ درصد کل حوادث دریایی رخ داده است. ۳۶ کشتی در این منطقه غرق شدند. چندی پیش نیز یکی از ناوهای آمریکا در این مکان تصادف کرد. این منطقه، منطقه شلوغی است و ریسک بالایی دارد. رادار به تنهایی کامل نیست و واکنش به رادار توسط اپراتور انجام می‌شود.

تکاوران را برای اطفای حریق نبردیم

در ادامه نشست، نماینده ویژه رییس جمهور برای رسیدگی به حادثه نفتکش سانچی گفت: ما تکاوران را برای اطفای حریق نبردیم. تخصص آنها ورود به مکان‌های مملو از آتش و نجات جان افراد است. این اتفاق در مرز آبی ما نبوده است. نمی‌شود ۵۰ کشتی برای حمل فوم مورد نیاز از ایران اعزام شود و معمولا از کشور نزدیک محل حادثه ارسال می‌شود.

به گفته او، در روز اعزام تکاوران ایرانی به محل حادثه، کشتی اعزامی با حداکثر سرعت حرکت کرد که حداقل ۱۵ ساعت زمان می‌برد.

کشتی چینی را ندیده‌ایم

ربیعی اظهار کرد: کشتی کریستال چینی‌ها را دوستان ندیده اند. اندازه ای که از دماغه کشتی را بررسی کردند، وارد نفتکش شده و جداره مخازن را شکافته است. اینکه چرا مشتعل شده شاید به خاطر شدت برخورد بوده است، شاید هم به دلیل عقب رفتن کشتی چینی پس از برخورد بوده است؛ علت دقیق حادثه نیازمند بررسی بیشتر است.

وی افزود: در بررسی سانحه علاوه بر جعبه سیاه، بخشی به ملاقات با خدمه کشتی مقابل برمی‌گردد که پس از بررسی معاینه دقیق کشتی کریستال و مصاحبه با کارکنانش در فرآیند بررسی، مورد استفاده قرار خواهد گرفت‌ که هنوز این مراحل بررسی آغاز نشده است.

چینی‌ها کوتاهی نکرده‌اند/ جان یک ایرانی به صدهزار رابطه سیاسی می‌ارزد

ربیعی اظهار کرد: ما باید درک واقعی خودمان از سانحه را بیان کنیم‌. اینکه روز اول چه ادراکی داشتیم و الان چه ادراکی داریم همیشه سعی کردیم دروغ نگوییم و ادراکمان از واقعه را بررسی کنیم. دوست داشتیم هرکس در جهان هرکاری از دستش بر میاد انجام دهد. وقتی رفتیم آنجا و با کارشناسان متخصص صحبت کردیم و در اتاق عملیات نشستیم، دیدیم اینکه ابتدا با آب خنک کنند و بعد فوم بپاشند کار غلطی نبوده است.

او ادامه داد: ما همیشه دنبال این بودیم که حقیقت گفته شود نه با چینی ها عهد اخوت داریم، نه چیزی. جان یک عزیز ایرانی برای ما به صد هزار رابطه سیاسی می‌ارزد. آنچه درباره تلاش چینی‌ها می بینیم را به عنوان ادراک و فهم ما باید بگوییم تصور اینکه چینی ها کوتاهی کرده اند تصور اشتباهی است.

هنگام حادثه حداقل یک افسر و یک دانشجو در اتاق کنترل بوده‌اند

در ادامه این نشست راستاد - رییس سازمان بنادر و دریانوردی - نیز اظهار کرد: حداقل یک افسر ناوبر یعنی افسر دوم یا سوم کشتی در اتاق کنترل در زمان حادثه حضور داشته و امکان ندارد همه پرسنل در حال استراحت بوده باشند. باتوجه به حضور دانشجویان کارآموز در کشتی حداقل یک دانشجوی کارآموز هم در اتاق کنترل در کنار افسر ناوبر حاضر بوده است اما دلیل دقیق اینکه چطور دو کشتی با یکدیگر برخورد کرده اند باید پس از بررسی های دقیق تر مشخص شود.

تا نیم ساعت قبل از حادثه با سانچی در ارتباط بودیم

کیان ارثی - مدیرعامل شرکت ملی نفتکش - نیز در ادامه گفت: هر هفنه یک محموله یک میلیون بشکه‌ای به مسیر کره جنوبی حمل می‌کنیم و همین کشتی سانچی برای هشتیمن باری بود که به کره جنوبی می‌رفت. حتی زمانی را که کشتی برای برگشت اعلام کرده بود، نیم ساعت قبل از حادثه بوده که نشان می‌دهد همه مسیر از پیش تعیین شده بود.

برومندی - رییس کمیسون امنیت ملی مجلس - نیز اظهار کرد: وقتی به چین رفتیم تصمیم داشتیم اگر کوتاهی و نقصی در چینی ها دیدیم همان روز به توکیو برویم و از آنجا کارها را پیگیری کنیم. وقتی شرایط را دیدیم، همانجا مستقر شدیم. اینکه افکار عمومی را قانع کنیم، وظیفه داریم اخبار صحیح به مردم بدهیم. اگر یک کشتی در آبهای آزاد دچار سانحه شود اجازه داریم از همه کشورها کمک بخواهیم اما قوانین بین المللی و نزدیکی به سواحل چین حکم می‌کرد از نیروی آنها استفاده کنیم.

چرا چینی‌ها آسیب ندیدند؟

در ادامه این نشست راستاد - رییس سازمان بنادر و دریانوردی - نیز گفت: محموله کشتی چینی‌ها، سویا بوده و اصلا ریسک اشتعال ندارد. این کشتی با دماغه که بالاترین استحکام را دارد به کشتی ایرانی برخورد کرده و با توجه به مواد قابل اشتعال در کشتی ایرانی بوده حریق ایجاد شده است و با توجه به اینکه پرسنل‌ چینی‌ها در انتهای کشتی‌شان بوده‌داند بلافاصله با قایق نجات از کشتی کریستال خارج شده‌اند و نیروهای امدادی آنها را نجات می‌دهند و علت حادثه ندیدن آنها این است.

جعبه سیاه در دسترس بود که اول آن را پیدا کردند

نماینده ویژه رییس جمهور برای پیگیری حادثه سانچی در ادامه توضیحات خود در این نشست گفت: روزی که چینی ها برای ورود به کشتی رفتند ۸۰ تا ۹۰ درجه، حرارت در بعضی نقاط کشتی بود. دسترسی به جعبه سیاه در دسترس‌ترین نقطه برای دسترسی بوده و در همین حین توانستند دو پیکر را هم پیدا و از طریق سبد ویژه از نفتکش خارج کنند. تجهیزاتی هم که در اختیار داشتند فقط ۲۰ تا ۳۰ دقیقه اجازه باقی ماندن روی کشتی در میان گازهای سمی را به آنها می‌داد.

به گفته وی، جعبه سیاه در اتاق کنترل بوده و دسترسی بهتری داشته است.

ربیعی ادامه داد: بحث محموله به وزارت نفت بر می‌گشت. بخشی به وزارت راه برمی‌گشت و بخش‌هایی به وزارت خارجه؛ لذا دولت تصمیم گرفت یک نفر موضوع را پیگیری و مدیریت کند. نماینده وزارت نفت، راه و امور خارجه در همه مراحل همراه من بودند. بیش از چهار بار تماس‌های تلفنی مکرر با وزیر امور خارجه داشتیم. اجازه دهید این سنت را تمرین کنیم که در مواقع بحرانی یک نفر صحبت کند و همه مسئولان نخواهند حضور داشته باشد.

چرا یکی از دریانوردان لباس نجات بر تن داشته است؟

نماینده ویژه رییس جمهور برای پیگیری حادثه سانچی در پاسخ به ایسنا مبنی بر اینکه با توجه به اینکه پیکر یکی از دریانوردان ایرانی با لباس نجات پیدا شده، آیا امکان پیش بینی حادثه وجود داشته است؟ گفت: این لباس شناوری بوده و احتمالا یکی از پرسنل هنگام حادثه در جایی قرار داشته که توانسته از گزینه انفجار اولیه در امان بماند و با لباس شناوری وارد آب شود.

راستاد - رییس سازمان بنادر و دریانوردی - نیز در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر اینکه چرا کشتی چینی با دماغه به نفتکش ایرانی خورده و چرا برای کاهش شدت حادثه جهت خود را تغییر نداده است؟ گفت: ممکن است این کشتی با این هدف که کمترین آسیب را ببیند این کار را کرده باشد و شاید هم سرعت اتفاق و حادثه به گونه‌ای بوده که تغییر مسیر قابل اجتناب نبوده است.