۳۱ خرداد؛ مرثیه‌ای برای ایران زمین

خبرگزاری ایسنا: ۳۱ خرداد، سالروز زلزله غم‌بار طارم است، روزی که علاوه بر لرزیدن طارم، دل ملت ایران نیز لرزید.

در اولین ساعت آخرین روزی که فصل بهار برچیده می‌شد زلزله نیز بساط تعدادی از خانواده‌های شهرستان طارم را برچید، زمین غرید، خاک لرزید، شهر درهم کوفته شد، سقف‌ها فرو ریخت، دیوارها شکست، سنگ و چوب و آهن، دست و پا و سر و سینه پیرزن و پیرمرد، نوزاد و نوپا را کوبید.

همانند دیشب که در آخرین روز از فصل بهار مردم ما در جای‌جای کشورمان به تماشای بازی ایران و اسپانیا نشسته بودند، مردم شهرستان طارم نیز در سال ۶۹ مانند سایر هموطنان به تماشای بازی تیم‌های برزیل و اسکاتلند در جام جهانی فوتبال ۱۹۹۰ ایتالیا نشسته بودند.

بازی بدون گل سپری می‌شد که زمین‌لرزه ۷.۳ ریشتری بازی را برای طارمی‌ها ناتمام گذاشت و آنها نتوانستند گل برتری برزیل در دقیقه ۸۰ را ببینند و خیلی‌ها آخرین جام جهانی عمرشان را تماشا کردند. بازی که تمام شد هواداران ایرانی فوتبال برزیل غمگین‌ترین هواداران فوتبال جهان بودند، زیرا در این حادثه دلخراش ۴۰ هزار نفر در رودبار و طارم جان خود را ازدست دادند.

زلزله طارم که از طریق گسل رودبار ایجاد شده است، محدوده‌ای به وسعت ۶۰ هزار کیلومترمربع را می‌لرزاند تا جایی که ساکنان تهران، تبریز و اصفهان، لرزش را حس می‌کنند.

زلزله به قدری شدید است که تا شعاع ۱۰۰ کیلومتری از کانون زلزله، همه چیز ویران می‌شود، ۵۰ پس‌لرزه در عرض ۳ ساعت، امکان کمک کردن را از بین می‌برد و حتی بر میزان تلفات افزوده می‌شود. ریزش سنگ، جاده‌ها را می‌بندد و در چند منطقه، لغزش زمین چند روستا را با ساکنانش زیر خاک دفن می‌کند.

در پی این زمین لرزه علاوه بر آن که حدود ۳۵ هزار نفر از هموطنان‌مان جان خود را از دست دادند. بیش از ۲۰۰ هزار واحد مسکونی تخریب شد و خسارات فراوانی به تأسیسات و اماکن عمومی در استان‌های گیلان و زنجان وارد آمد و حدود ۵۰۰ هزار نفر بی‌خانمان شدند.

این زلزله در لیست مرگ‌بارترین ۱۰ زلزله جهان در صدسال گذشته است که شهرهای رودبار، منجیل، لوشان و ۷۰۰ روستای اطراف را به نابودی کشاند، به ۳۰۰ روستای دیگر خسارت عمده وارد کرد و چهار روستا با تمام ساکنانش در دل خاک مدفون شد.

در این زلزله مهیب که جنبش ویرانگر زمین و غفلت از آمادگی در برابر این پدیده طبیعی چنان زخمی به چهره شهرستان زد که هنوز هم آلام و دردهای عمیق ناشی از آن پس از سال‌ها بر قلب و روح بازماندگان آن فاجعه غم بار بر پیکره مردمان این خطه باقی است یکصد هزار خانه خشتی و گلی با خاک یکسان شد تا جایی که خسارت حاصله از این زمین‌لرزه ۲۰۰ میلیارد دلار برآورد شد.

یکی از دلایل عمده آمار بالای تلفات این بود که میزان مقاوم‌سازی منازل مسکونی در سال ۶۹ زیر ۱۰ درصد بود که اکنون این میزان به ۸۰ درصد رسیده و آمادگی مدیریت بحران نیز در سال ۶۹ بسیار پایین بوده که اکنون با برگزاری مانورهای مختلف از آمادگی کامل برخوردار هستند.