دست در جیب مردم کرده‌اید؟ کاش حداقل صداقت داشته باشید

برترین‌ها: روز گذشته پس از جلسه افزایش قیمت اینترنت در کشور، تغییراتی در بسته‌های اینترنتی اپراتورهای همراه اعمال شد که با موجی از واکنش‌ها در بین کاربران شبکه‌های اجتماعی همراه بود.

روزنامه فرهیختگان در مطلبی تحت عنوان «چند تا ۳۰ درصد؟» نوشت:

از یکی، دو ساعت پیش از اعلام این خبر، افزایش قیمت‌ها در کدهای خرید و اپلیکیشن‌های خرید اینترنت اپراتورها اعمال شد و البته این اعمال درحالی‌که بود که علی‌رغم اعلام حدود 30 درصدی تعرفه‌های اینترنت اما پایین‌ترین درصد افزوده‌شده بر قیمت تعرفه‌های اینترنت 33 درصدی و بالاترین نیز 152 درصدی بود.»

افزایش ۱۵۶ درصدی بسته اینترنت

برای مثال اپراتور همراه اول بسته 50 گیگ بلندمدت را که 119 هزار تومان ارائه می‌داد با افزایش 156 درصدی، قیمت این بسته به 300 هزارتومان تبدیل شده یا اپراتور ایرانسل پیش از افزایش تعرفه‌ها، بسته 10 گیگی را 36 هزار تومان برای مصرف‌کننده ارائه می‌داد و یکباره با افزایش 111 درصدی، قیمت این بسته به 76 هزار تومان رسیده است.

اکثر تخلف‌ها اپراتورها در افزایش قیمت‌ها و عدم رعایت 33 درصد افزایش قیمت، در بسته‌های با حجم بالا و معمولا پرمصرف است. کسی که مصرف‌کننده همیشگی اینترنت باشد معمولا حجم‌هایی مانند پنج تا 10 گیگ خریداری نمی‌کند؛ چراکه مدت زمان مصرف چنین حجم‌هایی عمدتا کم است و در مدت زمان کم، حجم بالا مصرف می‌کنند. از این رو اکثر افزایش‌های میلی و تقریبا غیرقانونی اپراتورها برای بسته‌های پر حجم است، مثلا همراه اول بسته 18 گیگی دوماهه را به 18 گیگ چهارماهه تبدیل کرده است. قیمت این حجم از 62 هزار تومان به 11 هزار تومان تبدیل شده است، یعنی یک افزایش 90 درصدی. البته ناگفته نماند که در این بین، حجم‌های پایین نیز افزایش 33 درصدی داشته‌اند، مثلا بسته اینترنتی شش گیگی که 23 هزار تومان بود، با افزایش 33 درصدی به 31 هزار تومان تبدیل شده است.

 ای کاش با مردم صداقت داشته باشید

هفت‌ روز گذشته که نامه افزایش تعرفه خدمات به رئیس‌جمهور منتشر شد، درهرصورت باید اعتراف کرد که مردم با وجود مخالفت دربرابر افزایش تعرفه اینترنت اما منتظر اعلام عدد نهایی افزایش تعرفه‌ها بودند. وزیر ارتباطات در این بین مخالفت دولت دربرابر افزایش صددرصدی را اعلام کرد. درنهایت اعلام شد که افزایش تعرفه‌ها تنها 30 درصد خواهد بود. اما با یک حساب و کتاب ساده‌ که تقریبا تمام مردم از آن سر در می‌آورند، می‌بینیم که تعرفه‌ها بیش از 30 درصد افزایش پیدا کرده و حتی در اعلام رقم نهایی افزایش تعرفه‌ها نیز وزارت ارتباطات و اپراتورها، با مردم صداقت به خرج نداده‌اند. به‌جز بی‌اعتمادی از سوی مردم، عدم شفافیت افزایش تعرفه‌ها چه دستاوردی برای وزارت ارتباطات و اپراتورها خواهد داشت؟

به‌نظر می‌رسید اگر قرار بر افزایش میلی اپراتورها بود، روز گذشته اعلام می‌شد که تعرفه‌ها به دلخواه هر اپراتور اعمال خواهد شد اما اعلام اعمال 30 درصدی تعرفه یعنی نظارت بر افزایش تعرفه‌ها، درصورتی‌که در عمل و واقعیت این اتفاق نیفتاد و باز هم حلقه گمشده در این بین، عدم نظارت حتی بر تعرفه از پیش اعلام شده بود.

در نامه درخواست صددرصدی افزایش تعرفه اینترنت به رئیس‌جمهور آمده بود که عمده درآمد اپراتور از مشترکان پرمصرف است که هیچ گونه حساسیتی درخصوص افزایش تعرفه آن هم به میزان حتی دوبرابری ندارند. این درحالی است که حتی مشترکان عادی و نه پرمصرف، به‌مدد فیلترینگ چند برابر هزینه اعلام‌شده و هزینه تمام‌شده و واقعی سه‌برابر هزینه اعلام شده است. اما این افزایش قیمت‌ تعرفه‌ها برای کدام اینترنت باکیفیت اعمال شده است؟ درحالی‌که وزیر ارتباطات در حاشیه جلسه هیات دولت اعلام می‌کند که کیفیت اینترنت خط قرمز ماست اما مدت‌هاست که به‌واسطه فیلترینگ شبکه‌های مجازی، کیفیت شبکه پایین آمده است و مشترکان هیچ بهبود کیفیتی را در دسترسی‌شان به اینترنت احساس نمی‌کنند.

علاوه‌بر این مساله، فیلترینگ شبکه‌های مجازی بازار وی‌پی‌ان‌فروشی را مدتی است که داغ کرده و درکنار هزینه خرید بسته‌های اینترنت، هزینه خرید وی‌پی‌ان‌ها نیز به‌صورت جداگانه به افراد تحمیل شده، یعنی هزینه تمام‌شده اینترنت برای هر فرد، چندبار هزینه پرداختی به اپراتورهاست. چگونه؟ میانگین قیمت وی‌پی‌ان یک‌ماهه نامحدود یک کاربره 130 تا 170 هزار تومان است. هزینه بسته اینترنت 35 گیگی از 99 هزار تومان با 102 درصد افزایش قیمت نیز به 200 هزار تومان تبدیل شده است. جمع هزینه پرداخت شده برای یک‌ماه اینترنت 330 تا 370 هزار تومان خواهد شد.

  چگونه سه‌برابر هزینه یک دسترسی به اینترنت را پرداخت می‌کنیم؟

از اینها گذشته با توجه به اینکه برای دسترسی به سرورهای خارج از کشور باید پهنای باند اختصاصی جداگانه از شرکت زیرساخت خریداری کند، در اینجا باید دو تا سه‌برابر هزینه پرداخت شود. وی‌پی‌ان‌فروشی، مستلزم خرید پهنای باند اختصاصی از شرکت زیرساخت کشور است. ذی‌نفع اصلی در این بین شرکت زیرساخت است. با توجه به کاهش قدرت خرید مردم و افزایش تورم، امکان خرید بین‌المللی با قیمت دلاری اینترنت و بسته‌های اینترنتی برای مردم وجود ندارد و تنها یک‌سوم هزینه اینترنت را نسبت به مردم سایر کشورهای همسایه پرداخت می‌کنند. اما باقی هزینه یعنی دوسوم چگونه جبران می‌شود؟ با اختلالی که روی دسترسی به سرورهای خارج کشور ایجاد می‌شود، یعنی فیلترینگ تا به این طریق اگر کسی بخواهد به سرورهای خارج کشور دسترسی پیدا کند، با خرید وی‌پی‌ان پرداخت کند. درنهایت فردی که در ابتدا بسته می‌خرد و پس از آن فیلترشکن دوبار هزینه یک دسترسی به اینترنت را می‌دهد.

 قیمت فیلترشکن‌ها از ۱۳۰ تا ۷۹۰ هزار تومان

«فرهیختگان» در آماری از سوی بسترهای فروش فیلترشکن ظاهرا پرکاربردترین فیلترشکن‌ها در میان ایرانیان فیلترشکن هاتسپات‌شیلد، ویتوری، وایرگارد، سیسکو و اوپن وی‌پی‌ان است.

قیمت وی‌پی‌ان ویتوری یک‌ماهه نامحدود تک‌کاربره 130 هزار تومان، یک‌ماهه نامحدود دو کاربره 170 هزار تومان، قیمت وی‌پی‌ان وایرگارد یک‌ماهه نامحدود تک‌کاربره 135 هزار تومان و یک‌ماهه نامحدود دو کاربره 230 هزار تومان است. وی‌پی‌ان سیسکو نامحدود تک‌کاربره آن 140 و سرویس یک‌ماهه نامحدود و دو کاربره آن 230 هزار تومان است. اوپن وی‌پی‌ان نیز یک‌ماهه سرویس نامحدود تک‌کاربره ۱۳۰ هزار تومان و یک‌ماهه سرویس نامحدود دو کاربره ۲۲۰ هزارتومان است.

تعرفه اشتراک هاتسپات یک‌ماهه دو کاربره اشتراکی ۱۷۰،  سه‌ماهه تک‌کاربره اشتراکی ۳۲۰،  سه‌ماهه دو کاربره اشتراکی ۳۷۰، سه‌ماهه پنج کاربره اختصاصی ۴۹۷ و ۱۲ ماهه پنج کاربره اختصاصی ۷۹۰ هزار تومان است.

این قیمت‌ها نشان می‌دهد که اگرچه مردم هزینه اینترنت‌شان را درظاهر به ریال پرداخت می‌کنند اما هزینه تمام‌شده خرید بسته اینترنت درکنار وی‌پی‌ان، فرقی با رقم دلاری اینترنت ندارد و از طرفی دیگر کیفیت اینترنت همچنان مانند سابق تعریفی ندارد.ال شد.

افزایش شکاف در جامعه

 اما گرانی اینترنت صدای بسیاری را درآورده است...

محمد‌جواد آذری جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات یکی از کسانی است که گران شدن اینترنت واکنش نشان داد و در کانال تلگرامش اینطور نوشت: «مارپیچ سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری فناوری اطلاعات را به سوی منافع مردم هدایت کنید نه به سوی جیب ایلان ماسک!». وی افزود: «نتیجه ظاهرا واضح است، انتهای این مارپیچ به تامین منافع اقتصادی اینترنت‌های ماهواره‌ای و ایجاد فاصله بیشتر بین مردم و نظام ختم خواهد شد. جناب آقای رییس جمهور: ایلان ماسک را ناجی مردم ایران نکنید. ملت خود را دریابید!».

توسعه ایرانی هم نوشت: هر چند هنوز بین تعرفه امروز استارلینک با اینترنت ایران فاصله معناداری وجود دارد و بر اساس بررسی‌ها، اینترنت ایران جزو اینترنت‌های ارزان در دنیا به حساب می‌آید، اما این ارزانی هیچ مدال افتخاری بر گردن بانیانش نمی‌آویزد. چرا که اینترنت ارائه شده نه تنها کیفیت مطلوبی ندارد و کند است و با اختلالات پی‌در‌پی همراه است که با مشکل فیلترینگ گسترده هم روبروست و اغلب مصرف‌کنندگان آن باید هم سنگ هزینه اینترنتشان بابت خرید وی‌پی‌ان و فیلترشکن پول پرداخت کنند که در نهایت هزینه اینترنت را در ایران برای کاربرانش ارزان تمام نمی‌کند. این در حالی است که این هزینه یاد شده به جیب اپراتورهایی نمی‌رود که قصد افزایش کیفیت و توسعه زیرساخت‌هایشان را دارند، بلکه به جیب شبکه‌ها و مافیاهای پنهان فروش فیلترشکن می‌روند.

واکنش برخی چهره‌های مطرح در این خصوص را بخوانید:

فاضل میبدی، استاده حوزه: آقای رییسی در دولت شما در کنار اتفاقات ناگوار، دو اتفاق ناگوارتربود، یکی فیلترکردن شبکه های اجتماعی و دیگری گران کردن اینترنت.

احسان بداغی، روزنامه نگار: بهانه افزایش قیمت اینترنت، مشکلات اقتصادی اپراتورها بود. مشکل اقتصادی هست وظیفه رفع مشکل با مردم از طرق پرداخت هزینه سنگین تعرفه اینترنت!

محمدرضا مهاجر، فعال سیاسی: یکی بره محاسبه کنه با فساد چای دبش چند گیگ اینترنت رایگان می‌شد توزیع کرد؟

بهنام صمدی، روزنامه نگار: جهش ۱۸۰ درصدی قیمت اینترنت در دولت محرومان! دولت سیزدهم در مدت دو سال و اندی فعالیت، اینترنت رو شدیدا فیلتر و ۱۸۰ درصد گرون کرد! روزی که رئیسی آمد قیمت بسته ۷۲ گیگ ۱۵۵ هزار تومان بود؛ این بسته به مدت طولانی حذف شده بود اما امروز با قیمت ۴۳۵ هزار تومان مجددا ارائه شد!

پدرام سلطانی، فعال اقتصادی: «افزایش ۳۰ درصدی تعرفه اینترنت.» جهش‌های چند ده درصدی قیمتها در اقتصاد امری عادی و تکرارشونده شده است. هیچ چیز به اندازه یک اقتصاد مشوش و بی‌ثبات به بنیان یک کشور آسیب نمی‌زند.

عباس عبدی، روزنامه نگار: ظاهراً گران کردن اینترنت و مخابرات و گوشت قرمز و سفید را انداخته‌اند امسال، چون سال آینده جا ندارد و باید بروند دنبال گران کردن برق و گاز و...!

جلال رشیدی کوچی، نماینده مجلس: افزایش ۳۰٪ تعرفه اینترنت(فیلتر شده) تبریک عرض نموده و از زحمات همه عزیزانی که بر سر ملت منت گذاشته و مقتدرانه با افزایش ۱۰۰٪ تعرفه‌ مخالفت کردند صمیمانه تشکر می‌کنم!