رپورتاژ آگهی
همه چیز درباره تعویض مفصل زانو
تعویض مفصل زانو یکی از موفق‌ترین جراحی‌های ارتوپدی است که با هدف کاهش یا از بین بردن درد زانو، افزایش توانایی حرکتی و بهبود کیفیت زندگی بیماران انجام می‌شود.
جراحی تعویض مفصل زانو چیست؟
به فرآیندی که در آن قسمت‌های آسیب دیده استخوان مفصل زانو برداشته و با ایمپلنت‌های مصنوعی جایگزین می‌شود، جراحی تعویض مفصل زانو می‌گویند. این جراحی معمولا به منظور تسکین درد و سفتی زانو ناشی از آرتروز انجام می‌شود زیرا در این عارضه، سطح زانو به دلیل از بین رفتن غضروف سوراخ، فرسایش و ناهموار می‌شود. جراحی تعویض مفصل زانو همچنین برای افرادی که مفصل زانوی آن‌ها به دلیل آسیب دیدگی ضعیف شده است نیز انجام می‌شود.
انواع مختلف جراحی تعویض مفصل زانو
به طور کلی، جراحی تعویض مفصل زانو را می‌توان به دو دسته اصلی زیر تقسیم کرد:
تعویض کامل زانو رایج‌ترین روش جراحی تعویض مفصل زانو است که در آن کل مفصل زانو با موارد مصنوعی جایگزین می‌شود.
تعویض جزئی زانو که در آن تنها قسمتی از مفصل زانو که مورد آسیب دیدگی قرار گرفته است، جایگزین می‌شود.
آناتومی زانو
برای درک بهتر جراحی تعویض مفصل زانو، ابتدا بهتر است با آناتومی زانو آشنا شوید. مفصل زانو، مصلی پیچیده است که از سه استخوان زیر تشکیل می‌شود:
1. استخوان ران پا
2. استخوان ساق پا
3. کشکک زانو
علاوه بر این سه استخوان، مفصل زانو همچنین دارای رباط‌های بسیار قوی است که عضلات ران و ساق پا را به منظور کنترل حرکت و عملکرد زانو، به استخوان‌های اطراف زانو متصل می‌کند. غضروف‌هایی مانند مینیسک نیز در داخل زانو وجود دارند که موجب بهبود حرکت استخوان‌ها و عدم برخورد با یکدیگر می‌شوند.
زمانی که غضروف موجود در مفصل تحلیل می‌رود یا فرسوده می‌شود، استخوان‌ها به یکدیگر ساییده می‌شوند و آرتروز بوجود می‌آید. این عارضه مشکلات بسیار زیادی را برای افراد ایجاد می‌کند و به همین دلیل است که ایمپلنت‌های شبیه به یک زانوی صاف و سالم، جایگزین زانوی فرسوده می‌شود.
جراحی تعویض کامل مفصل زانو چگونه انجام می‌شود؟
مراحل جراحی تعویض کامل مفصل زانو که توسط فوق تخصص زانو دکتر آقاعلیخانی انجام می‌شود به شرح زیر است:
1. ابتدا یک برش در زانو ایجاد می‌شود و کشکک زانو مورد جابجایی قرار می‌گیرد. در این مرحله اگر خار استخوانی به دلیل آرتروز ایجاد شده باشد، برداشته می‌شود.
2. پس از آن، دو مینیسک میان استخوان ران و درشت نی به همراه رباط متقاطع قدامی و رباط متقاطع خلفی برداشته می‌شوند. در برخی از جراحی‌ها ممکن است رباط متقاطع خلفی حفظ شود.
3. سپس غضروف و مقداری استخوان از قسمت فوقانی تیبیا و بخش تحتانی استخوان ران برداشته و استخوان درشت نی و استخوان ران با ایمپلنت‌های فلزی پوشانده می‌شود تا سطوح جدید مفصل ایجاد شود. در این مرحله، اگر کاسه زانو نیز از بین رفته باشد، سطح زیرین آن برداشته و با ایمپلنت پلی اتیلن جایگزین می‌شود.
4. در مرحله آخر عمل جراحی، لایه‌های مختلف بافت با بخیه ترمیم و محل برش پوست بسته می‌شود. سپس بانداژ مناسبی دور زانو بسته می‌شود تا از مفصل مورد نظر محافظت کند و بیمار به بخش ریکاوری انتقال می‌یابد.
چه نوع بیهوشی در جراحی تعویض مفصل زانو مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
اکثر جراحی‌های تعویض مفصل زانو از طریق بی‌حسی منطقه‌ای که با آن اپیدورال نیز گفته می‌شود، صورت می‌گیرد. بی‌حسی اپیدورال، همان بی‌حسی است که در زایمان نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و در آن بیمار از کمر به پایین بی‌حس می‌شود و هیچ دردی حین جراحی حس نمی‌کند.
ایمپلنت‌های تعویض مفصل زانو از چه جنسی ساخته می‌شوند؟
دکتر آقاعلیخانی، طرح و نوع مواد پروتز مورد استفاده در جراحی تعویض مفصل زانو را بسته به هر بیمار و وضعیت آن انتخاب می‌کند. اجزای اصلی ایمپلنت زانو معمولا از آلیاژ‌های تیتانیوم، کروم یا کبالت ساخته می‌شود و این اجزا با یک عامل باندینگ سیمانی یا با استئواینتگراسیون در جای خود محکم می‌شوند. اسپیسر یا پلت فرم پلاستیکی که میان سطوح امپلنت تیبیا و فمورال قرار می‌گیرد و کشکک پلاستیک آن نیز از پلی اتیلن ساخته می‌شود.
بیمار چگونه می‌تواند جراحی تعویض مفصل زانوی خود را به تعویق بیاندازد یا از آن جلوگیری کند؟
استفاده از جراحی تعویض مفصل زانو برای درمان آرتروز مفصل زانو به عوامل متعددی از جمله وضعیت مفصل زانو، سن بیمار و سطح فعالیت آن بستگی دارد و در مواردی که آسیب دیدگی ناشی از آرتریت کم است، درمان‌های غیر جراحی مانند فیزیوتراپی، مصرف دارو‌های ضد التهاب غیر استروئیدی و کاهش وزن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چه زمانی انجام جراحی تعویض مفصل زانو ضرورت دارد؟
جراحی تعویض مفصل زانو زمانی ضرورت می‌یابد که بیمار شرایط زیر را داشته باشد:
- زانو‌هایی سفت و متورم
- احساس درد در طول روز و هنگام استراحت
- سخت و دردناک بودن انجام حرکاتی مانند راه رفتن، بلند شدن و بالا رفتن از پله ها
- عدم تسکین درد با مصرف دارو و دیگر روش‌های درمانی
- از بین رفتن کامل غضروف مفصل زانو
طول عمر پروتز جایگزین شده با مفصل زانو چقدر است؟
طول عمر پروتز جایگزین شده با مفصل زانو در 85 تا 90 درصد بیمارانی که عمل تعویض مفصل زانو انجام می‌دهند، حداقل 15 تا 20 سال است و پس از ایجاد علائمی مانند درد، سست شدن ایمپلنت، بی‌ثباتی زانو و عفونت، جراحی اصلاح زانو توسط متخصص صورت می‌گیرد.
آیا می‌توان هر دو زانو را به صورت همزمان تعویض کرد؟
بله، در بیماران سالم با سن کم‌تر از 75 سال و بدون بیماری قلبی و ریوی می‌توان هر دو زانو را در یک عمل جراحی و به صورت همزمان تعویض کرد.
مدت زمان جراحی تعویض مفصل زانو چقدر است؟
عمل جراحی تعویض مفصل زانو معمولا حدود 60 تا 90 دقیقه طول می‌کشد، اما این مدت زمان با اقدامات پیش و پس از جراحی ممکن است تا حدود 2 ساعت یا بیشتر بسته به وضعیت بیمار نیز طول بکشد.
نظر کاربران
مطلب بسیار مفید بود.