محو شدن طبقه متوسط و دگرگونی در جامعه
گفتگوی روزنامه اعتماد با وحيد محمودي، استاد دانشگاه تهران درباره شرایط فعلی کشور گفتگو کرده است.
گفتگوی روزنامه اعتماد با وحيد محمودي، استاد دانشگاه تهران درباره شرایط فعلی کشور گفتگو کرده است.
فقير كسي است كه قدرت حق انتخاب ندارد
عامل مهم ديگر در تبيين فقر قابليتي، سلامتي افراد است. به عنوان مثال فردي درآمدي بالاتر از خط فقر دارد اما دچار بيماري مزمن است. اين شخص عليالدوام در طول عمرش بايد دارو مصرف كند. اين شخص وضعيت خاصي دارد و چه بسا شرايط كسي كه درآمدي پايينتر از خط فقر دارد، كيفيت زندگياش بهتر از اين شخص باشد. پس سلامت عنصر مهمي در شكلگيري قابليتها و توانمنديهاي انسان است، چراكه انسان سالم قدرت توانگري بيشتري دارد و به راحتي ميتواند در جامعه ظاهر شده و فعاليت كند و قاعدتا از كيفيت زندگي بهتري نيز برخوردار شود. اما علاوه بر سلامت، آموزش، نظام تامين اجتماعي خوب نيز يكي ديگر از وجوه تفاوت ميان قابليتهاست.
محو شدن طبقه متوسط، جامعه را دگرگون ميكند
در ابتدا بايد به ويژگي طبقه متوسط اشاره شود. طبقه متوسط طبقه پيشران جامعه و متفكر است. طبقهاي است كه اصحاب فكر و انديشه، فعالان اجتماعي و تا حدودي اقتصادي و ظرفيتهاي دانشگاهي و فرهنگي و همه انسانهايي كه ميتوانند در جايگاه خودشان پيشران باشند در طبقه متوسط حضور دارند. باتوجه به موارد گفته شده، افراد اين طبقه تمكن درآمدي نيز دارند. يا كارمند دولت هستند يا از محل توانمندي خودشان ارتزاق ميكنند. از سوي ديگر افراد اين طبقه ظرفيتساز فرهنگي نيز هستند. آنهايي كه ميتوانند ظرفيت كارآفريني ايجاد كنند و نهادها خطرپذير و پيش برنده تفكر كارآفريني را شكل دهند نيز از جمله افراد حاضر در اين طبقه هستند. كساني كه ميتوانند به انديشههاي سياسي و اجتماعي معنا دهند.
منتقدهاي اقتصادي و اجتماعي نيز در اين طبقه هستند كه از ظرفيت خودشان در جهت اصلاحگري استفاده ميكنند، ضمن اينكه خود طبقه متوسط به لحاظ اقتصادي بيشترين ماليات را ميدهند و مشاركت اقتصادي نيز در اين طبقه وجود دارد. اگر افراد اين طبقه وضعيت نابساماني از نظر معيشتي و اقتصادي پيدا كنند و شرايط تورم و ركودي آنها را به طبقه پايين هل دهد، وضعيت كلي جامعه دگرگون ميشود. اگر تورم بهشدت افزايش يابد بخش اعظم طبقه متوسط كه داراي سطح درآمدي ميانه هستند، وضعيت بدتري پيدا ميكنند.
شكاف درآمدي جنگ فقير و غني راه مياندازد
وقتي اين طبقه از وظيفه پيشراني و منتوري همچنين مشاركت و سهمآفريني تهي يا تضعيف شود، نابرابري درآمدي و اقتصادي نيز افزايش مييابد. شكاف درآمدي ميان طبقات جامعه نبايد بهگونهاي باشد كه باعث ايجاد دوگانگي در جامعه شود كه سبب شكلگيري يك گروه برخوردار و يك گروه فقير شود. جنگ فقير و غني ثبات اقتصادي و اجتماعي را بههم ميريزد كه اين امر نيز يك وجه مهم كاهش يا تضعيف طبقه متوسط است. بنابراين ساحت سياستگذاري بايد به اهميت هر كدام از اين طبقات در اجتماع توجه كند، خصوصا طبقه متوسط كه بايد كمترين آسيب را از سياستگذاريها ببيند. از سوي ديگر سمت و سوي سياستگذاريها نيز بايد به نحوي باشد كه طبقات پايين درآمدي توانمند شده و به سطوح متوسط از نظر توانمندي، مشاركت اقتصادي و اجتماعي، تمكن درآمدي و اشتغال برسند.
لذا در سياستگذاريها اگر به وضع طبقات متوسط بيشتر اهميت داده شود يا كاري كنيم كه افراد بيشتري به اين طبقه وارد شوند، وضع جامعه بهبود مييابد. اما اگر نه تنها براي سه دهك پايين درآمدي سياست كارآمد را اجرا نكنيم، بلكه وضعيت باقي افراد را نيز با وضعيت اين دهكها همسان و همساز كنيم، شكاف اجتماعي ايجاد ميشود كه آينده توسعه اقتصادي، سياسي، ظرفيت و امنيت ملي را به خطر مياندازد.
بخش عمدهاي از اعتراضات آبان 98 به دست حاشيهنشينان بود
تمام بخش اعتراضات آبان ماه ۹۸ به دليل حضور معاندان نبود، بلكه آمار و اطلاعاتي وجود دارد كه بخش عمدهاي از افراد شركتكننده در اغتشاشات آبان ماه، حاشيهنشينهاي شهري و بيكاران بودند. بارها از خطر افزايش شهرنشيني براي كشور صحبت كردهام. اين معضل اجتماعي تاثيرش را در حوزههاي اقتصادي، اجتماعي و سياسي در آينده ميگذارد. برخي آمارها گوياي اين موضوع است كه ۱۲ ميليون حاشيهنشين در كشور وجود دارد.
۱۲ ميليون حاشيهنشين شهري ميتواند شورشي به متن جامعه باشد، لذا اين فشار اجتماعي همچنين افزايش حاشيهنشيني و بيكاري باعث ميشود رفتارهاي تخريبي شديدي صورت پذيرد، بانكها و منابع ملي به آتش كشيده شود و به صورت كلي رفتارهايي را شاهد باشيم كه نرم اجتماعي خارج است. ريشه و برآيند اتفاقات اخير به كيفيت حكمراني و سياستگذاري اقتصادي و اجتماعي برميگردد.
نظر کاربران
ملن نادان=== فریب خورده
پاسخ ها
کاربر8:29
حرف زدن بلد نیستی؟؟!!
وقتی نمیتونی دوخط ،جمله درست و حسابی بنویسی،چراکامنت میزاری؟؟
زورِت کردن؟؟؟؟
کار بر 9:04 شما حرف زدن بلد هستی. چشم نخوری
طبقه متوسط رو به بالا هم دارن فقیر میشن.
کاربر 9:04 هزار بار از گفتیم از موتوری جنس نگیرید
فقیر کیست کارگر جماعت باز نشسته و دست فروش و....خدا لعنت کنه باعث بانی این گرونی ها رو.
۹۹/ جامعه ایرانی طبقه متوسط آسا