ارتودنسی کوتاه مدت | مزایا و معایب ارتودنسی در زمان کوتاه

ارتودنسی دندان یک راه ماندگار برای رفع مشکلاتی  از جمله روی هم بودن و یا فاصله بین دندان‌ها،   همچنین درمان ناهنجاری‌ها و مشکلات فک است. اما این روش نیاز به مدت زمان طولانی برای رسیدن به نتیجه دلخواه دارد. ارتودنسی کوتاه مدت یا فوری برای کسانی است که  به دنبال مرتب کردن دندان‌های جلویی خود هستند.

 

ارتودنسی چیست؟

ارتودنسی یک روش درمانی برای بهبود ظاهر دندان‌ها و درمان مشکلات و ناهنجاری‌های موجود در فک و دندان‌ها می‌باشد. کلمه ارتودنسی از دو واژه لاتین «ارتو» به معنای راست یا درست و «ادوس» به معنای دندان تشکیل شده است و به طور کلی می‎توان گفت این اصطلاح به معنی درست کردن شکل دندان‌ها می‌باشد. طرز کار دستگاه ارتودنسی بدین صورت است که از طریق اعمال نیروی خارجی به دندان‌ها موجب حرکت دادن آن‌ها در جهت قرار گرفتن در مقعیت صحیح خود می‌باشد.

اجزای اصلی دستگاه ارتودنسی شامل موارد زیر می‌باشد:

• براکت ارتودنسی
• بریس ارتودنسی
• سیم های آرک ارتودنسی

در صورتی که مشکلات و ناهنجاری‌های دندان زیاد باشد و درمان بیشتری برای آن مورد نیاز باشد، از ابزار‌های دیگری نیز برای ارتودنسی استفاده می‌شود. یکی از دیگر ابزار‌های مهم ارتودنسی برای درمان‌های دشوارتر، هدگیر می‌باشد.

معمولا زمان دقیق و مشخصی برای طول درمان با ارتودنسی مشخص نمی‌کنند. زیرا این درمان تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که نتیجه‌بخش بوده و موقعیت دندان‌ها را بهبود بخشیده باشد. از آن جایی که اعمال نیرو به دندان‌ها به صورت تدریجی انجام می‌شود، در نتیجه حرکت دندان‌ها نیز تدریجی خواهد بود.

به صورت میانگین طول درمان ارتودنسی و رسیدن به نتیجه رضایت‌بخش بین ۹ الی ۱۸ ماه زمان میبرد. اما آیا ممکن است طول درمان ارتودنسی زمان کمتری برده و زودتر به نتیجه مورد انتظار رسید؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که ارتودنسی کوتاه مدت  یا همان aligeners امکان‌پذیر است، اما این روش تنها برای افراد خاص و در شرایط مشخصی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه بیشتر به معرفی این روش درمانی خواهیم پرداخت.

ارتودنسی کوتاه مدت چیست؟

ارتودنسی کوتاه‌مدت نوعی درمان ارتودنسی است که هدف آن اصلاح مشکلات دندانی و ناهنجاری‌های مربوط به ترتیب دندان‌ها در مدت زمان کوتاه‌تری نسبت به درمان‌های سنتی است. این روش معمولاً برای مشکلات جزئی یا نیاز به اصلاح سریع طراحی شده و می‌تواند شامل استفاده از بریس‌های متحرک، بریس‌های ثابت یا روش‌های نامرئی باشد. درمان ارتودنسی کوتاه‌مدت  بین ۶ تا ۱۲ ماه ادامه دارد، در حالی که روش‌های سنتی ممکن است ۲ تا ۳ سال به طول بینجامند. این روش بیشتر برای ناهنجاری‌های جزئی یا اصلاحات ظاهری دندان‌ها مانند فواصل بین دندان‌ها یا چرخش‌های جزئی مناسب است. همچنین ارتودنسی کوتاه مدت درد و ناراحتی کمتری به همراه دارد.

ارتودنسی کوتاه مدت چگونه انجام می‌شود؟

کسانی که قصد انجام ارتودنسی کوتاه مدت دارند، باید ابتدا به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنند تا مورد معاینه و مشاوره قرار گیرند. در این جلسه، ارتودنتیست تمام دندان‌ها و لثه و فک فرد را به صورت همه جانبه و از طریق عکس رادیولوژی دندان معاینه می‌کند تا مطمئن شود فرد برای انجام ارتودنسی کوتاه مدت مناسب است یا خیر.

اگر متخصص ارتودنسی تشخیص داد که فرد برای انجام ارتودنسی کوتاه مدت مناسب است، از وضعیت دندان‌ها قالب‌گیری می‌کند. این کار موجب می‌شود که ارتودنتیست بتواند جنبه‌های مختلف انجام ارتودنسی را تعیین کند.

سپس براکت‌های شفاف و سیم‌های رنگ دندان روی دندان‌ها جایگزاری می‌شوند. در جلسه بعدی براکت‌ها و سیم‌ها با استفاده از باندینگ روی دندان‌ها فیت می‌شوند. این کار با استفاده از چسب باندینگ صورت می‌گیرد.

بعد از انجام این مرحله باید هر ۴ الی ۵ هفته یکبار به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کنید تا سیم‌ها و براکت‌های شما مورد بررسی قرار گرفته و در صورت نیاز روی آن‌ها تغییرات اعمال شود. پس از تکمیل دوره درمان و مرتب شدن دندان‌ها، سیم‌ها و براکت‌ها برداشته می‌شوند.

ارتودنسی در زمان کوتاه چه مزایایی دارد؟

این یک روش محبوب برای کسانی است که می‌خواهند در کمترین زمان ممکن به فرم ایده‌آلی از دندان‌های خود برسند. بیایید هر یک از مزایای ارتودنسی کوتاه‌مدت و سریع را به‌طور مفصل توضیح دهیم:

استفاده از براکت شفاف دندان برای کوتاه مدت

براکت‌های شفاف این امکان را فراهم می‌کنند که تجهیزات ارتودنسی بر روی دندان ها کمتر دیده شوند. این براکت‌ها معمولاً از مواد سرامیکی یا پلاستیکی ساخته شده‌اند که با رنگ دندان‌ها هماهنگ است و در نتیجه کمتر جلب توجه می‌کند.

امکان استفاده از انواع براکت دندان 

در ارتودنسی کوتاه‌مدت، می‌توانید از انواع مختلف براکت‌ها استفاده کنید. این شامل براکت‌های فلزی، سرامیکی و حتی براکت‌های مخفی است که به پشت دندان‌ها متصل می‌شوند. هر یک از این گزینه‌ها مزایای خاص خود را دارند و به نیازهای فردی بیمار پاسخ می‌دهند.

تعداد جلسات کم

این نوع درمان معمولاً به تعداد جلسات کمتری نیاز دارد. معمولاً فقط چند جلسه برای بررسی پیشرفت و تنظیم براکت‌ها کافی است. این ویژگی به بیماران کمک می‌کند تا زمان کمتری را در مطب ارتودنتیست سپری کنند.

نتیجه قطعی‌تر

از آنجایی که هدف این نوع درمان اصلاح مشکلات خاص و جزئی در مدت زمان کوتاه است، نتایج معمولاً سریع‌تر و واضح‌تر قابل مشاهده هستند. علاوه بر این، با توجه به تمرکز روی اصلاحات مشخص، نتیجه نهایی ممکن است از نظر ظاهری بهبود بیشتری داشته باشد.

مکان ارتودنسی نامرئی

برای بیمارانی که ترجیح می‌دهند درمان آن‌ها نامرئی باشد، گزینه‌هایی مانندAligners شفاف (مانند اینویزالاین) وجود دارد. این دستگاه‌ها به راحتی قابل برداشت هستند و به‌طور کلی از نظر ظاهری کمتر از بریس‌های سنتی قابل توجه‌اند.

زمان کوتاه تر

مدت زمان کلی درمان ارتودنسی کوتاه‌مدت به‌طور معمول بین ۶ تا ۱۲ ماه است. این زمان بسیار کمتر از درمان‌های سنتی است که معمولاً ۲ تا ۳ سال به طول می‌انجامد.

درد و ناراحتی کمتر

این نوع درمان معمولاً با درد و ناراحتی کمتری همراه است. زیرا در بسیاری از موارد، تغییرات جزئی و تدریجی در دندان‌ها صورت می‌گیرد که فشار کمتری به دندان‌ها و لثه‌ها وارد می‌کند.

بهبود سریع در ظاهر دندان ها

با توجه به اینکه درمان سریع و هدفمند است، بیماران می‌توانند به‌زودی نتیجه را مشاهده کنند. این بهبود سریع در اعتماد به نفس بیمار نیز تأثیر مثبت دارد.

 ارتودنسی در زمان کوتاه چه معایبی دارد؟ 

در ادامه به معایب ارتودنسی کوتاه‌مدت می‌پردازیم. با آگاهی از معایب این روش می‌توانید برای انجام دادن یا ندادن آن انتخاب بهتر و درست‌تری داشته باشید:

هزینه

اگرچه برخی از درمان‌های کوتاه‌مدت ممکن است هزینه کمتری نسبت به درمان‌های بلندمدت داشته باشند، اما هنوز هم ممکن است برای برخی افراد گران باشند. به‌خصوص اگر از بریس‌های شفاف یا تکنولوژی‌های پیشرفته‌تری استفاده شود. این هزینه‌ها می‌تواند بار مالی قابل توجهی برای بیماران به همراه داشته باشد و همه بیماران نتوانند آن را تأمین کنند.

نا کارآمد برای تمامی افراد

ارتودنسی کوتاه‌مدت برای همه مناسب نیست. این درمان معمولاً مناسب مشکلات جزئی و ناهنجاری‌های خفیف است. اگر فردی دارای ناهنجاری‌های پیچیده یا مشکلات جدی‌تر باشد، ممکن است این نوع درمان کافی نباشد و نیاز به درمان طولانی‌مدت و تخصصی‌تری داشته باشد.

نتایج موقتی

یکی از نگرانی‌ها در مورد ارتودنسی کوتاه‌مدت این است که ممکن است نتایج آن به اندازه درمان‌های طولانی‌مدت پایدار نباشد. برخی بیماران پس از پایان درمان، ممکن است به نگهدارنده (ریتنر) نیاز پیدا کنند تا دندان‌ها در موقعیت جدید باقی بمانند. در صورت عدم استفاده از نگهدارنده، ممکن است دندان‌ها به تدریج به موقعیت قبلی خود برگشته و از دست‌رفتگی نتایج به‌دست‌آمده باعث ناامیدی بیمار شود.

کاهش توجه به جزئیات

با هدف انجام سریع درمان، ممکن است در بعضی از موارد توجه کمتری به جزئیات مربوط به ناهنجاری‌های دندانی در طول درمان صورت گیرد. این موضوع می‌تواند منجر به عدم برطرف شدن مشکلاتی شود که نیازمند توجه دقیق‌تری هستند.

محدودیت‌های درمانی و دامنه عملکرد

ارتودنسی کوتاه‌مدت، به دلیل ماهیت سریع و هدفمند خود، دارای محدودیت‌هایی در دامنه عملکرد است. این روش بیشتر بر روی اصلاحات ظاهری دندان‌ها یا ناهنجاری‌های جزئی در ناحیه قدامی (جلویی) دندان‌ها تمرکز دارد. این بدان معناست که مشکلات پیچیده‌تر مانند ناهنجاری‌های فکی، مال‌اکلوژن‌های شدید و نیاز به کشیدن دندان با روش ارتودنسشی کوتاه مدت برطرف نمی‌شود.

ارتودنسی کوتاه مدت برای چه کسانی مناسب است؟

همانطور که پیشتر نیز اشاره کردیم، درمان ارتودنسی در مدت زمان کوتاه معمولا برای کسانی است که تنها دندان‌های جلویی آن‌ها با مشکلاتی از جمله فاصله میان دندان‌ها ، بهم ریختگی و دندان‌های روی هم، عدم تقارن و خطوط لبخند معکوس روبه‌رو بوده و دندان‌های دیگر آن‌ها با مشکلی مواجه نیستند. این روش ارتودنسی همچنین مناسب کسانی است که اکستروژن، روتیشن، اینتروژن و تیپینگ دارند.

به طور کلی می‌توان گفت کسانی که دندان‌هایی با بهم ریختگی بسیار زیاد و یا فک نا میزان دارند، گزینه مناسبی برای انجام ارتودنسی کوتاه مدت نمی‌باشند و باید روش‌های دیگری را برای رفع مشکلات دهان و دندان خود در پیش گیرند.

طول درمان ارتودنسی کوتاه مدت چقدر است؟

دوره درمان از طریق ارتودنسی در زمان کوتاه بسته به نوع دندان‌ها و قرار گرفتن آن‌ها در هر فرد می‌تواند متفاوت باشد. البته همانطور که گفتیم طول درمان ارتودنسی کوتاه مدت و رسیدن به نتیجه دلخواه از طریق آن به طور میانگین ۴ الی ۹ ماه زمان می‌برد.

اگر میزان به هم ریختگی و یا فاصله میان دندان‌هایتان چندان زیاد نباشد، بعد از حدود ۶ ماه به نتیجه دلخواه خود خواهید رسید، اما در صورتی که دندان‌هایتان به هم ریختگی بیشتری داشته باشد زمان زیادی برای ایجاد نظم بین آن‌ها نیاز است و طول مدت درمان می‌تواند تا ۹ ماه نیز به طول انجامد.

ارتودنسی کوتاه مدت، چه مراقبت هایی نیاز دارد؟

اگر قصد انجام ارتودنسی کوتاه مدت را دارید، یا به تازگی از این روش استفاده کرده‌اید، باید بدانید که ارتودنسی کوتاه مدت به چه مراقبت‌هایی نیاز دارد تا بهترین نتیجه از آن حاصل شود.

• استفاده صحیح از مسواک و نخ دندان مخصوص ارتودنسی

در دوران ارتودنسی، به‌خصوص اگر براکت دارید، مسواک زدن کمی پیچیده‌تر می‌شود. باید از مسواک‌های مخصوص ارتودنسی استفاده کنید تا هم سطح دندان‌ها و هم اطراف براکت‌ها تمیز شوند. بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید و حداقل 2 دقیقه وقت بگذارید.استفاده از نخ دندان هم در حضور سیم‌ها و براکت‌ها، یک چالش است اما ابزارهایی مثل نخ دندان‌های مخصوص ارتودنسی یا سوزن نخ دندان به کمک شما می‌آیند.

• استفاده از دهانشویه

دهانشویه‌های حاوی فلوراید به تقویت مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی کمک می‌کنند، به‌خصوص در نقاطی که دسترسی به آن‌ها با مسواک سخت‌تر است. دهانشویه‌های ضد باکتری هم به کاهش باکتری‌ها و پیشگیری از التهاب لثه کمک می‌کنند. هر چند روز یک بار بعد از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، دهانشویه را به مدت 30 تا 60 ثانیه در دهان بچرخانید و سپس تف کنید.

• مراجعه منظم به ارتودنتیست

حتی در ارتودنسی کوتاه‌مدت، دندانپزشک یا ارتودنتیست شما نیاز دارد به‌طور منظم (مثلاً هر 4 تا 8 هفته یک بار) دندان‌های شما را چک کند. این مراجعات برای تنظیم سیم‌ها، تعویض براکت‌ها (در صورت نیاز) و بررسی پیشرفت درمان ضروری است. در این جلسات، اگر سیمی شل شده باشد، براکتی کنده شده باشد یا هر مشکل دیگری پیش آمده باشد، ارتودنتیست می‌تواند آن را برطرف کند تا روند درمان دچار وقفه نشود.

• استفاده از واترجت دندانی

واترجت مثل یک دوش پرقدرت برای دندان‌ها و لثه‌های شماست. این دستگاه با استفاده از پاشش آب پرفشار، می‌تواند ذرات غذا و پلاک را از بین براکت‌ها، سیم‌ها و بین دندان‌ها بیرون بیاورد. این کار به‌خصوص برای کسانی که در استفاده از نخ دندان مشکل دارند، بسیار مفید است. جریان آب واترجت علاوه بر تمیز کردن، لثه‌ها را نیز ماساژ می‌دهد که به بهبود گردش خون و سلامت لثه کمک می‌کند.

چه زمان برای انجام ارتودنسی کوتاه مدت مناسب است؟

دوران کودکی تا اوایل نوجوانی و بین 7 تا 13 سالگی مناسب‌ترین زمان برای ارتودنسی در زمان کوتاه است. علت این موضوع این است که در این سنین رشد فک و دندان‌ها تکامل نیافته است پس در نتیجه ارتودنسی کوتاه مدت بهتر نتیجه خواهد داد. آغاز درمان ارتودنسی در سنین بالاتر می‌تواند با مشکلات و ناراحتی‌هایی همراه بوده و مدت زمان بیشتری به طول انجامد.

آیا در ارتودنسی کوتاه مدت سرعت حرکت دندان‌ها بیشتر است؟

اصلی‌ترین تفاوتی که ارتودنسی در زمان کوتاه با ارتودنسی بلند مدت دارد، این است که ارتودنسی کوتاه مدت تنها روی هشت دندان جلویی فرد متمرکز است و همین موضوع سبب می‌شود که مدت زمان کمتری صرف اصلاح فرم دندان‌ها و تصحیح موقعیت آن‌ها شود. پس این تفکر که سرعت حرکت دندان‌ها در ارتودنسی کوتاه مدت بیشتر است، اشتباه می‌باشد.

البته نوعی از ارتودنسی کوتاه مدت که با نام ارتودنسی دیمون شناخته می‌شود، به دلیل استفاده از تکنولوژی‌های جدید با سرعت بیشتری نسبت به سایر ارتودنسی‌ها عمل می‌کند و علاوه بر اینکه مدت زمان کمتری صرف درمان و بهبود ظاهر دندان‌ها می‌شود، تعداد دفعاتی که لازم است بیمار به متخصص ارتودنسی مراجعه کند نیز کمتر خواهد بود.

دقت داشته باشید که انجام ارتودنسی کوتاه مدت بسیار تخصصی می‌باشد و باید آن را به ارتودنتیست‌های با تجربه و کلینیک‌ تخصصی ارتودنسی بسپارید تا بهتربن نتیجه برایتان حاصل شود.

هزینه ارتودنسی کوتاه مدت چقدر است؟

هزینه‌ ارتودنسی کوتاه‌مدت مانند هر خدمات دندانپزشکی دیگری، یک رقم ثابت نیست و به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل مثل قطعات پازل کنار هم قرار می‌گیرند تا رقم نهایی هزینه را بسازند. مواردی همچون نوع ارتودنسی کوتاه‌مدت (بریس‌های شفاف، سیستم‌های سریع، اینویزیلاین)، پیچیدگی و شدت ناهنجاری دندانی، موقعیت جغرافیایی و کلینیک دندانپزشکی (هزینه‌ها در شهرها و مناطق مختلف متفاوت است)، آزمایش‌های تشخیصی و طرح درمان اولیه و نیاز به درمان‌های جانبی،  هزینه‌های نگهداری (ریتینر) و نوع پوشش بیمه در تخمین هزینه ارتودنسی کوتاه مدت موثر هستند. با در نظر گرفتن تمام این موارد می‌توان گفت این هزینه در حدود 15 تا 70 میلیون تومان است.