آقایان فقط با رای مردم مشکل دارند!

«آرمان ملي» با هدايت‌ا... آقايي فعال سياسي اصلاح‌طلب به گفت‌وگو پرداخته است که در ادامه مي‌خوانيد.

شرايط سياسي و اقتصادي کشور را در آخرين دهه قرن چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟

سيستم اجتماعي‌، مديريتي و در مجموع نظام تصميم‌گيري ما مانند قطاري است که از ريل خارج شده و به پرتگاه نزديک مي‌شود. اما در داخل اين قطار مسافراني هستند که بيشتر بر سر کوپه و نشستن روي کدام صندلي دعوا مي‌کنند و رقابت‌ها و اختلافات آنها بدون اينکه متوجه باشند سبب شده قطار از ريل خارج شود. در اين راستا بحث انتخابات هم يکي از مسائل مهمي است که به اين مساله مربوط مي‌شود.

اصلاح‌طلبان به‌طور سنتي در انتخابات‌هاي رياست‌جمهوري، مجلس يا هر انتخابات ديگري در بين مردم اميد ايجاد مي‌کردند و فکر مي‌کردند که مي‌توانند با حضور نيروهاي فرهيخته و آزاد‌انديش مطالبات مردم را محقق کنند و مردم‌سالاري و دموکراسي را در کشور به ارمغان بياورند و شکوفايي در کشور ايجاد کنند.

اما از سال ۸۸ با اتفاقاتي که در انتخابات رخ داد و بعد از آن هم مسائلي که در کشور ايجاد شد، مخصوصا رد‌صلاحيت مرحوم آيت‌ا.. هاشمي‌رفسنجاني و همچنين رد‌صلاحيت‌ها در مجلس دهم و يازدهم و نامزدهاي رياست‌جمهوري و راي دادن مردم در شرايط خاص به روحاني. عده‌اي براي شوراهاي اسلامي شهر و روستا هم نسخه دارند و مي‌خواهند آنها را مثل قبل نسان ندهند. بعضي از شهرداران شهرستان‌هاي کشور دستگير شده‌اند. شما وقتي به اين موضوعات دقت مي‌کنيد، متوجه مي‌شويد که نهادهاي ذي‌ربط به دنبال چه هستند.

فکر مي‌کنيد، نارضايتي‌هاي اخير در کشور باعث شده مردم از شرکت کردن در انتخابات دوري کنند و پايه‌هاي دموکراسي در کشور ضعيف شود؟

اين اتفاقات باعث مي‌شود مردم به دو دسته در کشور تبديل شوند؛ اول افرادي که با هوشمندي و به صورت هدفمند براي حفظ پايه‌هاي دموکراسي و آزادي‌ اجتماعي در انتخابات شرکت مي‌کنند و بخشي هم افرادي هستند که با توجه به درگيري‌هاي روزانه‌، مسائل قوميتي و مشکلاتي که در کشور دارند، در انتخابات به هر وسيله‌اي پاي صندوق‌هاي راي مي‌روند. اما متاسفانه ما بخش اعظمي از مردم را که در انتخابات حضور پيدا مي‌کردند، از دست داده‌ايم. آنان اميد چنداني ندارند که نهادهاي انتخاباتي در کشور ما رنگ‌و‌بوي شعارهاي اول انقلاب را داشته باشند و بحث دموکراسي و مطالبات مردم را محقق کنند.

اما در گروه دوم، افرادي وجود دارند که اقوام و فاميل‌هاي آنها در انتخابات شهر و روستا شرکت مي‌کنند و تنها بنا به حضور اقوام خود در انتخابات شرکت مي‌کنند. در اين رابطه بايد به اين نکته توجه کرد که از نظر محتوايي گروه دومي که در انتخابات شرکت مي‌کنند، بخش اعظم مردم نيستند و به صورت هدفمند براي دموکراسي و آزادي‌هاي اجتماعي راي نمي‌دهند.

چه دلايلي وجود دارد که نهادهاي انتخاباتي در کشور ما نمي‌توانند مطالبات مردم را برآورده کنند و در برطرف کردن مشکلات مردم با مشکلات عديده‌اي روبه‌رو هستند؟

نمايندگان مجلس بايد صداي مردم باشند، اما در انتخابات مجلس يازدهم افرادي که مي‌توانستند مطالبات مردم را برآورده کنند، همه تايي صلاحيت نشدند. کساني وارد مجلس شده‌اند که انگار بايد در چارچوب خاصي فعاليت کنند. قطعا همين نمايندگاني که در مجلس يازدهم هستند بي‌شک زماني متوجه مي‌شوند که اگر حرف مردم را داد نزنند، از طرف مردم طرد خواهند شد و قطعا دچار دست‌اندازهاي شديدي مي‌شوند.

مردم بعد از شرکت کردن در انتخابات و راي دادن به کانديداي خود در نهايت به اين نتيجه خواهند رسيد که رئيس‌جمهور منتخب آنها اختيارات کافي ندارد. در اين راستا تنها نهادي که در کشور ما به صورت مستقل عمل مي‌کرد، شوراهاي اسلامي شهرو‌روستا بود که به نظر مي‌آيد عده‌اي به دنبال آن هستند تا آنها را هم کنار بزنند. با وجود اينکه بيش از ۴۰ سال از انقلاب اسلامي و تصويب قانون اساسي مي‌گذرد اما هنوز بعضي از شعار‌هاي انقلاب تعريف نشده است. ما هنوز نمي‌دانيم جمهوري اسلامي به معناي يک سيستم است که لايه‌اي از معنويات ديني روي آن است يا اينکه دين اسلام، دموکراسي خاصي دارد که با دموکراسي‌هايي که در غرب وجود دارد، متفاوت است.

من به عنوان کسي که سال‌ها در انقلاب بوده‌ام اعتقاد دارم جمهوري اسلامي در ۴۰ سال گذشته نتوانسته از موضع و خاستگاه دين، دموکراسي صدر درذ صد مورد نظرش را مطرح کند‌. در اين برهه، اين بحث در کشور انجام مي‌شود که گروه‌هايي، قدرت خود را در خارج از اراده ديگران در قبضه دارند و نمي‌خواهند قدرت را در محک آراي مردم قرار دهند و اين مسائل را به دين و اسلام ربط مي‌دهند و مي‌خواهند هر کسي که با اين تعريف موافق است به رياست‌جمهوري برسد. صاحبان قدرت مي‌خواهند مردم تنها به عده‌اي خاص،که مورد تاييد مراکز قدرت هستند، راي‌دهند و فضاي حضور و راي دادن مردم در انتخابات را بازتر کنند.