ملکه سینمای رزمی؛ خانم میشل یوه

روزنامه همشهری : شاید تاکنون فقط نام بازیگران مرد را در عرصه هنر‌های رزمی شنیده باشید، اما از نام میشل یوه، بازیگر زن چینی- مالزیایی که با لقب ملکه سینمای رزمی شناخته می‌شود هم نمی‌توان به سادگی عبور کرد.

میشل یوه یکی از معدود بازیگران زن فیلم‌های رزمی است که نام خود را کنار اسطوره‌هایی همچون بروس‌لی، جت لی و جکی چان قرار داده و به واسطه توانایی‌اش در اجرای نقش‌های متفاوت به چهره‌ای ماندگار در عرصه فیلم‌های رزمی و اکشن بدل شده است.

ورود به دنیای سینما

میشل یوه در آگوست ۱۹۶۲ در یکی از شهر‌های غربی مالزی و در خانواده‌ای چینی متولد شد. او از کودکی به ورزش علاقه زیادی داشت و ۴ ساله بود که آموزش حرکات نمایشی را از سر گرفت. میشل در ۱۵ سالگی برای ادامه تحصیل به انگلیس رفت، اما مهاجرت مانع علاقه او به ورزش‌های رزمی نشد.

مدتی بعد از مهاجرت به انگلیس و به‌واسطه تسلط بر حرکات نمایشی به آکادمی سلطنتی نمایش‌های لندن راه پیدا کرد و وارد دنیای حرفه‌ای‌ها شد، اما یک آسیب نخاعی او را به سمت طراحی و هنر‌های خلاق دیگر برد. میشل یوه لیسانس خود را در زمینه هنر‌های خلاق با گرایش نمایش دریافت کرد، اما یک اتفاق تازه دیگر مسیر زندگی او را به کلی تغییر داد.

از آگهی تا سینما

میشل در سال ۱۹۸۳ و در ۲۱ سالگی به‌عنوان ملکه زیبایی مالزی انتخاب شد و بعد از این ماجرا مورد توجه کارگردان‌ها قرار گرفت. بعد از برنده‌شدن میشل یوه در این مسابقه، یک کمپانی تولید ساعت از او دعوت کرد تا در یک آگهی تبلیغاتی حضور داشته باشد. میشل به اتفاق جکی چان، ستاره سرشناس فیلم‌های رزمی در این آگهی ظاهر شد و با همین کلیپ تبلیغاتی توجه معروف‌ترین کمپانی تولید فیلم هنگ کنگ را جلب کرد.

همکاری با جکی چان

میشل از سال ۱۹۸۵ به‌عنوان بازیگر فیلم‌های رزمی کارش را شروع کرد و در قامت بازیگر اصلی در چند فیلم رزمی ظاهر شد. فیلم «جغد و دامبو» (۱۹۸۴)، «بله مادام» (۱۹۸۵)، «ستاره‌های خوش‌اقبال بدرخشید» (۱۹۸۵)، «در راه وظیفه» (۱۹۸۶)، «جنگجویان شریف» (۱۹۸۷) «و پول آسال» (۱۹۸۷) از فیلم‌های مشهور او به‌شمار می‌روند. میشل با سرعت سرسام‌آوری در حال بدل‌شدن به ملکه بی‌چون و چرای سینمای رزمی بود، اما در سال ۱۹۸۷ با مدیر کمپانی فیلمسازی «D&D» ازدواج کرد و از هنرپیشگی دست کشید. این ازدواج فقط ۵ سال دوام داشت و میشل بعد از جدایی در سال ۱۹۹۲ دوباره به صحنه سینما بازگشت.

او بازگشت باشکوهی به سینما داشت و به‌دلیل اجرای حرکات نمایشی اعجاب‌آور در فیلم‌های حادثه‌ای و اکشن آرام‌آرام به اوج شهرت رسید. در همان سال‌ها بود که در فیلم «داستان پلیس» با جکی چان همبازی شد و در این فیلم چنان درخشید که جکی چان به استعداد خارق‌العاده او در اجرای حرکات نمایشی پی برد و اجازه داد در فیلم‌هایش، بدون استفاده از بدلکار حرکات خطرناک را اجرا کند.

میشل، بار‌ها دچار جراحت‌های جدی مثل شکستگی کتف، دررفتگی دست و پار‌گی تاندون‌های زانو و... شده، اما همه خطرات را به جان خریده تا تماشاگر را از دیدن صحنه‌های اکشن و حقیقی سیراب کند. فیلم داستان پلیس، میشل یوه را به‌عنوان بهترین بازیگر زن رزمی در دنیای سینما معرفی کرد و بعد از اکران این فیلم در بسیاری از کشور‌های جهان، نام او به‌عنوان ستاره فیلم‌های رزمی مطرح شد.

همبازی با جیمز باند

میشل یوه در دهه ۹۰ میلادی به هالیوود راه پیدا کرد و در هنگ‌کنگ و مالزی به شهرت فراوانی رسید، اما در سینمای غرب جایگاه قابل اعتنایی نداشت تا اینکه در سال ۱۹۹۷ در هجدهمین سری از فیلم‌های جیمز باند درخشید و در سینمای غرب هم به اوج شهرت رسید. میشل در نقش مأمور مخفی ارتش چین در فیلم «فردا هرگز نمی‌میرد» مقابل جیمز باند نقش‌آفرینی کرد و فروش ۱۲۵ میلیون دلار این فیلم به شهرت او افزود. این پایان ماجراجویی میشل یوه در‌سینمای هالیوود نبود؛ چرا که در انتظار جایزه اسکار به سر می‌برد.

او در فیلم‌های مطرحی مثل «پیک مهتاب» و «ببر خیزان و اژد‌های پنهان» هم بازی کرد و این فیلم‌ها برنده جایزه اسکار شدند. میشل موفقیت‌های زیادی در عرصه سینما کسب کرده و با بازیگران معروف بسیاری همبازی بود. سال ۲۰۰۱ به‌عنوان بهترین بازیگر جهان در جشنواره «شووست» شناخته شد و بعد از آن در سال ۲۰۰۲ کمپانی فیلم خودش را تاسیس کرده و فیلم «لمس» را کارگردانی و تولید کرد، اما همچنان برای ایفای نقش در فیلم‌های رزمی اشتیاق داشت. شاید برای همین در سال ۲۰۰۶ با «جت لی» ستاره مرد فیلم‌های اکشن در فیلم «بی‌باک» بازی کرد و این آخرین نقش‌آفرینی میشل یوه در یک فیلم رزمی بود.

فراتر از یک بازیگر

میشل یوه به‌خاطر بازی در بسیاری از فیلم‌های مطرح رزمی، جوایز، افتخارات و مدال‌های بسیاری کسب کرده و از سوی دولتمردان مطرح مورد تحسین قرار گرفته است. او در دنیای مردسالار رزمی‌کاران ثابت کرد که زن‌ها هم می‌توانند مثل رزمی‌کاران مرد درخشان ظاهر شوند و موفقیت فیلم‌های اکشن را در گیشه تضمین کنند. او عنوان یکی از شخصیت‌های برجسته جوان در جهان را از طرف اجلاس بین‌المللی جوانان دریافت کرده است. در سال ۲۰۰۱ هم عنوان تشریفاتی «داتو» از طرف پادشاه «پراک» که یکی از ایالت‌های مهم مالزی است به میشل اهدا شد.

داتو یک لقب افتخاری در مالزی و هم‌طراز لقب شوالیه در انگلیس است. او نشان افتخاری لژیون هنر فرانسه را هم در سال ۲۰۱۲ از آن خود کرد و این نشان که بالاترین درجه افتخاری در فرانسه است، طی مراسمی در پاریس با حضور سارکوزی، رئیس‌جمهور وقت فرانسه به این هنرپیشه چینی- مالزیایی اهدا شد. کسانی که با شخصیت میشل یوه آشنایی دارند می‌دانند که این جایزه‌ها و عنوان‌ها، پایان کار او در سینمای رزمی نیست و ملکه سینمای رزمی در ۵۷ سالگی در جست‌وجوی افتخارات تازه است.

راز میشل

میشل یوه یکی از گران‌ترین بازیگران زن سینمای چین است، اما از آنجا که در مالزی متولد شده به زبان چینی مسلط نیست. به همین دلیل در بسیاری از نخستین فیلم‌هایی که بازی کرده از تکنیک صداگذاری یا دوبله استفاده شده است. اینکه چرا کارگردان این فیلم‌ها از صدای اصلی بازیگر استفاده نمی‌کردند به یک معما بدل شده بود تا اینکه میشل اعتراف کرد به زبان چینی مسلط نیست و خودش را مالزیایی دانست.

ملکه فیلم‌های رزمی در فیلم‌های بعدی با صدای اصلی ظاهر شد، اما برای اینکه جملات چینی را به‌درستی ادا کند از یک نرم‌افزار کامپیوتری کمک می‌گرفت. او هنوز به زبان چینی مسلط نیست و گاهی در برخی فیلم‌های رزمی سینمای چین دچار مشکل می‌شود، اما کارگردان‌های چینی به این موضوع توجه نمی‌کنند؛ چرا که هیچ بازیگر زنی نمی‌تواند مثل او حرکات نمایشی و رزمی را با مهارت و ظرافت و بدون کمک بدلکار‌ها اجرا کند.