تمام خط‌ قرمز‌های یک روشنفکر

مجله زندگی ایده آل: روشنفکری شاید کلمه ساده‌ای باشد، کسی که فکری روشن دارد یا بهتر است بگوییم واقع‌بین است اما آدم روشنفکر علاوه بر این خصوصیت، ارزش‌های جدیدی ایجاد می‌کند و در واقع منتقد و مبتکر است. او تمام سعی خود را به کار می‌گیرد تا در جامعه راه‌حل‌های مناسب برای معضلات مختلف پیدا کند. یک روشنفکر در این راه از قواعد و قوانین خاصی پیروی می‌کند. بد نیست با برخی از خط قرمزهای آدم روشنفکر آشنا شوید و بدانید که وقتی این قوانین نادیده گرفته می‌شوند، روشنفکری افراد زیر سؤال می‌رود.

دانلود نمی‌کند

آدم روشنفکر قانون کپی‌رایت را به شدت رعایت می‌کند. اگر کتاب،‌ موزیک یا هر چیز قابل دانلودی در اینترنت برایش فراهم باشد، باز هم او حاضر نیست دکمه دانلود را کلیک کند مگر آن‌که مولف اثر شماره کارتش را پایین اثر ذکر کرده باشد تا بعد از دانلود بتواند هزینه‌ای را پرداخت کند.


پلاستیک استفاده نمی‌کند

آدم روشنفکر علاوه بر آدم‌ها،‌ به زمینی که در آن زندگی می‌کند هم اهمیت می‌دهد و به همین دلیل تلاش می‌کند کمترین آسیب را به آن وارد کند. این آدم حتی اگر در خیابان ولیعصر از راه‌آهن تا تجریش هیچ سطل زباله‌ای پیدا نکند، زباله‌اش را نگه می‌دارد تا به خانه برسد و آن را در سطل زباله خانه بریزد. آدم روشنفکر به این نکته هم توجه دارد که وقتی خرید می‌کند تا آنجا که امکان دارد از پلاستیک استفاده نکند چون می‌داند تجزیه زباله‌ها در طبیعت چند سال طول می‌کشد. حتی وقتی قرار است محل کارش پرینت بگیرد از کاغذهایی که یک طرف‌شان هنوز سفید است استفاده می‌کند تا کمتر به محیط زیست آسیب بزند.

در تاکسی به تلفنش جواب نمی‌دهد

یکی از نکاتی که یک روشنفکر به شدت آن را رعایت می‌کند رعایت حقوق دیگران است. این فرد اگر در مکان عمومی مثل اتوبوس،‌ مترو یا تاکسی باشد و تلفنش زنگ بخورد به هیچ‌عنوان حاضر نیست جواب بدهد یا اگر هم مجبور به پاسخ‌دهی باشد بلافاصله به طرف مقابل مکالمه اطلاع می‌دهد که قادر به صحبت نیست و در شرایط مناسب با او تماس خواهد گرفت. یکی دیگر از نکاتی که روشنفکر آن را رعایت می‌کند این است که آهنگی که برای زنگ گوشی‌اش انتخاب می‌کند، به هیچ عنوان آزاردهنده و بلند نباشد.

چراغ قرمز خط قرمز اوست

یک روشنفکر بیش از هر چیز به قوانین راهنمایی و رانندگی به شدت پایبند است و حتی ساعت سه نصف شب از چراغ قرمز عبور نمی‌کند. وقتی می‌خواهد به مسافرت برود و از قضا ترافیک است، حتی اگر روزها در ترافیک بماند قوانین را نادیده نمی‌گیرد و مثلا خودش را به شانه خاکی جاده نمی‌زند. وقتی به خط عابر برسد،‌ بدون شک توقف می‌کند و عجله یا هر چیز دیگری بهانه‌ای برای انجام ندادن این کار نیست.

به حیوانات آزار نمی‌رساند

سیرک رفتن برای یک روشنفکر، یک خط قرمز محسوب می‌شود. او معتقد است آزار حیوانات به هیچ عنوان قابل قبول نیست و حتی اگر ببیند گربه‌ای در خیابان توسط کودکان مورد آزار قرار گرفته،‌ وارد عمل می‌شود و آنها را از این کار منع می‌کند.

به صف اعتقاد دارد

خط قرمز دیگر یک روشنفکر رعایت نکردن صف است. این صف می‌تواند صف نانوایی، عابر بانک، صف اتوبوس، یا صف چک کردن پاسپورت باشد. او نه تنها این کار را رعایت می‌کند بلکه از دیگرانی که این کار را انجام نمی‌دهند به شدت ناراحت می‌شود. مرزها و محتوای آنچه خصوصی قلمداد می‌شود در میان روشنفکران بسیار ارزشمند است.


فاصله ایمنی را رعایت می‌کند

فرد روشنفکر حداقل فاصله دو متری را که جزء حریم شخصی شماست، رعایت می‌کند. هیچ وقت به خودش اجازه نمی‌دهد در گوشی موبایل شما یا حتی لپ‌تاپ‌تان سرک بکشد. او به خوبی می‌داند که این موارد جزء حوزه شخصی فرد محسوب می‌شود و حتی وقتی در صف عابر بانک است با فاصله نسبت به فردی که در حال انجام کار بانکی است، می‌ایستد.

به دیگران آزار نمی‌رساند

ویژگی دیگر روشنفکر این است که برای راحتی خودش، دیگران را نادیده نمی‌گیرد. مثال بسیار بارز آن زمانی است که سوار بر ماشین خودش در خیابان می‌رود و ناگهان متوجه می‌شود شیشه جلوی ماشین کثیف شده، یک روشنفکر هیچ وقت آبپاش ماشینش را در حالی که ماشین عقبی با فاصله‌ای نزدیک از او قرار دارد، روشن نمی‌کند.

همه برایش برابرند

آدم روشنفکر به جمله «همه با هم برابرند» ایمان دارد و بر این باور نیست که شاید بعضی‌ها بالاتر باشند. او همان‌قدر به آبدارچی اداره احترام می‌گذارد که به رئیس. این مساوات، برابری جنسیتی را هم شامل می‌شود. برای او احترام به زن و مرد یکسان است و جامعه مردسالار او را از این اعتقادی که دارد، بازنمی‌دارد.

از اموال عمومی درست استفاده می‌کند

یادگاری نوشتن پشت تشک اتوبوس، روی درخت و پشت در توالت از آن کارهایی است که هیچ روشنفکری حتی برای یک لحظه هم به آن فکر نمی‌کند. او به این جمله اعتقاد دارد که اموال عمومی هم مانند اموال شخصی باید درست و مرتب نگه داشته شود و به همان شکل به نسل بعد منتقل شود.

ضابطه را به رابطه ترجیح می‌دهد

آدم روشنفکر به هر محیطی که وارد شود سعی می‌کند ضابطه را به رابطه مقدم بشمرد. اگر برای کار اداری وارد اداره‌ای می‌شود که کارمند آن دوست چندساله‌اش است، به هیچ عنوان از این رابطه سوء استفاده نمی‌کند و از دوستش می‌خواهد که روال قانونی را برای او هم در نظر بگیرد.

حواسش به عابر پیاده هست

روزهای بارانی که سوار بر ماشین راحت نشسته و به مقصد فکر می‌کند، با دیدن یک چاله بزرگ که از قضا کلی آب باران در آن جمع شده، بدون شک به‌طور کامل می‌ایستد تا عابران پیاده بیش از این خیس نشوند.


امانت دار است

اتفاقی که برای روشنفکرها زیاد پیش می‌آید این است که بین خودشان کتاب، فیلم یا محصولات فرهنگی زیادی را به امانت می‌دهند. وقتی کتاب یا فیلمی به یک روشنفکر امانت می‌دهید خیال‌تان راحت باشد که به همان شکل آن را تحویل می‌گیرید. موضوع مهم دیگر برای روشنفکران وقت‌شناسی هنگام تحویل امانت است. اگر یک روشنفکر به شما بگوید دو هفته دیگر کتاب‌تان را تحویل می‌دهد حتی اگر وقت نکرده باشد آن را بخواند بعد از این مدت کتاب را به شما تحویل می‌دهد.

قوانینی برای سینما دارد

فرد روشنفکر وقتی برای دیدن فیلم محبوبش وارد سینما می‌شود، از قواعد خاص خودش پیروی می‌کند. یکی از مهم‌ترین اصول یک روشنفکر نخوردن هر نوع خوراکی در سینما است. خوردن چیپس و پفک در سینما برای او کابوس است. روشنفکر جماعت نه تنها خودش این کار را انجام نمی‌دهد بلکه دیگران را هم از این کار باز می‌دارد. او معتقد است دو ساعت تماشای فیلم را نباید از خود و دیگر تماشاگران دریغ کند چون این کار حتما سر و صدا دارد و آرامش را از دیگران نیز سلب می‌کند.