۱۱ آذر - ۲ دسامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟

برترین ها: امروز 11 آذر برابر با 2 دسامبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

931 میلادی - ورود پيروزمندانه «مرداويز» به اصفهان

دوم دسامبر سال 931 ميلادي (آذرماه 310 هجري خورشيدي) مرداويز زياري حكمران و رهبر مردم مازندران، گرگان، گيلان و ري كه «تاريخ» از او به عنوان يك ايراندوست بزرگ انقلابي، يك رنسانسير و از بانيان تجديد استقلال ايران و حاكميت ملي ايرانيان نام مي برد پس از بيرون راندن عوامل و نظاميان خليفه عباسي از كاشان، همدان و ديگر شهرهاي مركزي ايران و درهم كوبيدن آنان درنبردي در 49 كيلومتري اصفهان وارد اين شهر شد و آن را پايتخت همه ايران اعلام كرد.

در همين روز مرداويز در اجتماع مردم اصفهان كه براي ابراز احساسات نسبت به او گرد آمده بودند خطاب به آنان مطالب مهمي بيان داشت كه مضمون آن از اين قرار است:

«من و يارانم كه به خاطر گرامي ميهن، شمشير برگرفته و جان بر كف نهاده ايم در زادروز روشنايي و گرمي (روز آتش؛ روز نهم از ماه نهم سال ايراني ــ 9 آذر) كه روز خوش يمني براي ايرانيان بوده است در نزديكي اصفهان سپاهيان وفادار به خليفه را بشكستيم و از ايران بگريزانديم. من از ديلمان برخاسته ام ــ از ميان مردمي شكست ناپذير. هيچكس به خاطر كارهاي غير ميهني كه تا به امروز كرده است؛ بازخواست و مجازات نخواهد شد. ولي از امروز مجازات خيانت به ميهن و همكاري با بيگانه؛ مرگ است. مي خواهم كه ازاين پس جز به پارسي سخن نگوييد و همه آيين ها و جشن هاي گذشته را كه ميراث فرهنگي مان و بازمانده از نياكان مان هستند به همان صورت و با رعايت اصالت هر چه تمامتر برگزار كنيد، ترس و دروغ را از خود دور سازيد كه مايه همه بدبختي ها هستند. مي دانيد كه من يك مسلمان هستم؛ برگزاري آيين هاي ملي با اسلام مغايرت ندارد. تا اين جشنها و مراسم را رعايت كنيم ايراني باقي خواهيم ماند. «گفتار نيك ــ كردار نيك ــ پندار نيك» يك اندرز نياكان مان است كه تمدن و بزرگي خودرا بر پايه آن استوار داشته بودند و هرگاه كه از چارچوب آن خارج شدند آسيب ديدند. از رعايت اين اندرزها كسي آسيب نخواهد ديد. من همين امسال ــ 58 روز ديگر ــ در همينجا جشن سده را بر پا مي دارم تا يادآور سه آموزشي باشد كه يادآور شدم».

در اين اجتماع، ياران و پيروان مرداويز ازجمله برادران بويه حضور داشتند كه پس از مرگ مرداويز سراسر ايران را آزاد و بغداد را هم تصرف، مذهب شیعه را ترویج و خليفه سنّی را دست نشانده خود كردند.

مردوايز درسال 935 - چهار سال پس از ورود به اصفهان - در همين شهر به دست کارگران غير ايراني به دليل سختگيري نسبت به آنان در برپايي مراسم نوروز كشته شد. اصفهان در سال 641 ميلادي به دست اعراب مسلمان افتاده بود.

مرداويز جاه طلب نبود. او «ايران» را مي خواست و به آن عشق مي ورزيد، نه خودش را و دليلش شريك كردن نصر ساماني - ناسيوناليست ايراني ديگر در رهبري مناطق شمال خاوري ايران (خراسان بزرگتر ازجمله منطقه «فرارود») بود؛ زيرا هر دو داراي يك هدف بودند و آن آزادي و بزرگي ايران بود.

بوئيان ـ پيروان راه مرداويز ـ براي جداساختن ايران و فرهنگ ملي آن از قلمرو اعراب؛ به گسترش و ترويج شيعه پرداختند و مراسم عاشورا برپا داشتند. بوئيان حاکم بر بغداد حتي خليفه سني را مجبور ساختند كه روز عاشورا با پاي برهنه در خيابانهاي بغداد راه برود و در عزاي حسين بن علي (ع ) سينه بزند.

1944 - قانون بسيار مهم منع مقامات ايران ازمذاكره بابيگانه درباره نفت

دوم دسامبر سال 1944 ميلادي (11 آذر ماه 1323 خورشيدي) دكتر محمد مصدق نماينده تهران هنگام تسليم طرح مهم خود كه چند نماينده ديگر هم آنرا امضاء كرده بودند به مجلس مبني بر محدود كردن مذاكره مقامات دولتي در زمينه نفت با بيگانگان نطق مهمي ايراد كرد و نياز جهان به نفت و بازي هاي سياسي و اعمال نفوذ ناشي از آن و مسا ئل مربوط ديگر را برشمرد و طرح، همان روز به تصويب رسيد.


به موجب اين طرح كه قانون شده است هيچ مقام ايراني حق مذاكره با بيگانه بر سر نفت، جز فروش آن را ندارد و متخلفان به ۳ تا ۸ سال زندان و محروميت ابد از خدمات دولتي محكوم خواهند شد. در پي تصويب همين طرح بود كه معاون اول وزارت امور خارجه شوروي كه براي مذاكره درباره امتياز نفت شمال ايران به تهران آمده بود دست خالي از ايران رفت.

۳۲۴ میلادی - قسطنطنيه (استانبول) ساخته شد

كنستانتين پس از دستگيري و اعدام شريك حكومتي خود ــ لوسيوس ــ و اعلام حود به عنوان امپراتور همه قلمرو روم، دوم دسامبر سال ۳۲۴ ميلادي در اردوي خود در كنار بسفور تصميم گرفت كه شهر بيزانتيوم ــ مهاجر نشين قديمي يونان ــ را با ساختن بناهاي تازه تكميل كند و آن را پايتخت دوم امپراتوري قرار دهد كه به ايران نزديكتر باشد. کنستانتين گفته بود که مراقب حركات ايران بودن از آنجا آسانتر است و در صورت تصميم به مقابله نظامي، هزينه سنگين لشكركشي از راه دور را ندارد.

كنستانتين پس از اعدام لوسيوس اجازه نداد كه سناي روم براي او شريك حكومتي ديگري انتخاب كند.


شهر بيزانتيوم در سال 330 ميلادي از هر لحاظ آماده شد و نام كنستانتين بر آن نهاده شد. شهر كنستانتينوپل (قسطنطنيه - استانبول) تا سال 1918 به مدت 1588 سال از مهمترين مراكز تصميمگيري در جهان بود.

كنستانين 22 ماه مه سال 337 ميلادي درگذشت و جنگ جانشينان او با شاپور دوم (ذولاكتاف) شاه وقت ايران از دودمان ساساني در«سنگره» و شكست روميان ثابت كرد كه پايتخت روم، دور و يا نزديك ايران باشد در سرنوشت جنگ بي تاثير است و ارتش ايران هميشه پيروز است.

29 ماه مه سال 1453 ميلادي كنستانتينوپل به دست عثماني افتاد كه آن را به اسلامبول تغيير نام دادند كه پس از تبديل حروف الفباي عربي به لاتين در تركيه در قرن 20 به صورت استانبول نوشته و خوانده مي شود.

1805 - جنگ آسترليتس و پيروزي ناپلئون و تاجگذاری وی

دوم دسامبر سال 1805 ميلادي ناپلئون بناپارت دريكمين سالروز امپراتور شدنش در يك جنگ يكروزه در منطقه «آسترليتس Austerlitz » ارتشهاي متحد روسيه و اتريش را شكست داد. شمار سربازان روسيه و اتريش در اين جنگ دو برابر نيروهاي ناپلئون بود. در اين جنگ 26 هزار تن كشته شدند.

سحرگاه اين روز ناپلئون وانمود كرد كه تصميم به انصراف از جنگ و بازگشت گرفته است و سپس با يك تاكتيك تازه نيروهاي خود را به صورت متمركز وارد ميدان ساخت و از تمام توان جنگي آنان استفاده برد و پيروز شد.


ناپلئون دوم دسامبر سال 1804 به دست پاپ پي هفتم تاجگذاري کرده و امپراتور فرانسه شده بود. لوئي ناپلئون نيز در همين روز در سال 1853 به عنوان دومين امپراتور فرانسه تاج بر سر نهاد.

1859 - اعدام «جان براون»

دوم دسامبر سال 1859 ميلادي ـ و دو سال پيش از آغاز جنگ داخلي 4 ساله ـ «جان براون» مردي كه عمل برده داري اروپايي تبارهاي مهاجرت کرده به آمريكا را «گناه مطلق» و يك اقدام غير بشري اعلام كرده بود و برضد برده داري دست به اقدام مسلحانه زده بود در «چارلز تاون» واقع در 90 كيلومتري شمال غربي شهر واشنكتن به دار آويخته شد. [چالزتاون اينک از شهرهاي ايالت ويرجينياي غربي است].

جان براون كه در الهيات تحصيل كرده بود چون از راه مسالمت آميز (نطق و نوشته) نتوانست به الغاء بردگي برسد تصميم به اقدام مسلحانه گرفت و دست به مسلح كردن پيروانش از جمله 13 پسر خود زد. وي گمان مي كرد كه قيام مسلحانه او سبب خواهد شد كه بردگان سياه به او به پيوندند و بر توان نظامي او بيافزايند و داد خود از از اربابان سفيد پوستشان بستانند.

با اين انديشه، جان براون به يك انبار اسلحه ارتش آمريكا در منطقه «هارپر فري» حمله برد و آنجا را متصرف شد تا سلاحهاي موجود در انبار را در اختيار سياهپوستان بگذارد، ولي برخلاف تصور او، سياهپوستان به كمكش نشتافتند و وي از نيروي اعزامي دولت فدرال آمريكا شكست خورد و دستگير شد. «هارپر فري» كه براون به آنجا حمله مسلحانه برد تا شهر واشنگتن فاصله اي چندان زياد ندارد.


براون در طول محاكمه، تنها اين جملات را در دفاع خود بيان مي كرد:

من به خاطر رضاي خدا و آرامش وجدان دست به اين اقدام زدم و كوشش در راه نجات و آزادي انسانها را جرم نمي دانم.

طولي نكشيد كه همين افكار «براون» كمك كرد كه آبراهام لينكلن اعلاميه الغاء بردگي را صادر كند. اقدام براون و اظهارات او شديدا آمريكاييان ساكن ايالات شمالي را تحت تاثير قرار داده بود به گونه اي كه به پشتيباني از عمل لينكلن بپاخاستند و براي تحقق لغو بردگي دست به جنگ زدند. «تاريخ» از جان براون به عنوان مردي بزرگ نام برده و بپاخيزي او را سرآغاز فصل آزادي بردگان سياه و تامين حقوق مدني انسانها قرار داده و گور او يكي از نقاط مورد علاقه و بازديد روشنفكران و مصلحان جهان و توريستها شده است.

۱۹۰۸ - سرانجام امپراتور ۳ ساله چين

دوم دسامبر سال ۱۹۰۸ چين داراي يك امپراتور سه ساله شد كه او را «سوان تونگ» ناميدند. وي دهمين امپراتور از دودمان كوينگ بود و نيز آخرين امپراتور چين. نام اصلي وي «پو ــ يي» بود.


۱۹۶۱ - روزي که فيدل كاسترو گفت: من يك ماركسيست هستم

دوسال پس از پيروزي انقلاب كوبا، دوم دسامبر سال ۱۹۶۱ فيدل كاسترو رسما اعلام كرد كه يك ماركسيست است و خواهد كوشيد كه در كوبا نظام سوسياليستي برقرار كند. بنابراين، درجامعه کوبا آموزش وپرورش و بهداشت مطلقا رايگان و يکنواخت خواهد بود، براي همه دست كم در حد متعارف مسكن و رفاه و وسيله زندگاني به صورت برابر تامين خواهد شد، همگان و بلا استثناء از بازنشستگي عمومي برخوردار بوده و دغدغه ايام پيري و ارکار افتادگي را نخواهند داشت و در كوبا طبقه اجتماعي وجود نخواهد داشت و اين سوسياليسم با توجه به شرايط و امکانات كوبا برقرار خواهد شد. کاسترو «مارکسيست بودن» خودرا در سالروز بازگشت به کوبا (با هدف انقلاب) اعلام کرده بود. وي دوم دسامبر ۱۹۵۶ با کشتي و با ۸۰ همفکر خود وارد کوبا شده بود که در جريان زد و خوردي مسلحانه دستگير و زنداني شده بود. کاسترو در ۱۹۵۹ قيام مسلحانه خود را از سر گرفت و پيروز شد.


كاسترو با اعلام نظام سوسياليستي در کوبا، از همان لحظه دشمني دولت واشنگتن را برانگيخت و كارشكني ها و تحريم ها بر ضد كوباي سوسياليست آغاز گرديد. در آغاز انقلاب كوبا، مقامات آمريكايي گمان نمي كردند كه كاسترو افكار ماركسيستي داشته باشد. او را يک سوسيال دمکرات و اصلاح طلب مي پنداشتند. كاسترو با اعلام سوسياليسم به عنوان نظام كوبا بر سرعت ملي كردن وسائل توليد افزود كه ضمن آن دارايي بقيه آمريكائيان نيز مصادره و ملي شد. فيدل کاسترو در دهه يکم قرن ۲۱ درپي يک بيماري و عمل جراحي بازنشسته شده و برادرش رائول برجاي او نشسته است. فيدل کاسترو پس از بازنشسته شدن به نوشتن مقاله و کتاب ادامه مي دهد و مقالات او بلافاصله به سراسر جهان مخابره مي شود.

۱۹۷۱ - تاسیس امارات عربی متحده

دوم دسامبر ۱۹۷۱ شش شیخ نشین ساحل جنوبی خلیج فارس با هم متحد و امارات عربی متحده را تشکیل دادند. این شش امارت عبارتند از: ابوظبی، ام القوین، دوبی، شارجه، عجمان و فجیره. سال بعد راس الخیمه ـ نه چندان دور از تنگه هرمز ـ به این اتحادیه پیوست. این امارات قبلا تحت حمایت انگلستان بودند که همان سال نیروهای نظامی خودرا از شرق آبراه سوئز خارج ساخت. در سال ۲۰۰۹ و در سالگرد تاسیس این کنفدراسيون، دشواری مالی در ارتباط با سرمایه گذاری ۵۹ میلیارد دلاری در دوبی از اخبار ردیف اول رسانه ها بود.

۱۸۹۹ - آلمان و ايالات متحده آمريکا جزاير ساموآ واقع در اقيانوس آرام را ميان خود قسمت کردند!

۱۹۰۱ - اولین تيغ ژيلت به بازار آمد.


۱۹۱۴ - در جريان جنگ جهاني اول ، ارتش اتريش پس از ماهها حمله بالاخره شهر بلگراد را تصرف کرد.

۱۹۴۲ - دکتر انريکو فومي موفق شد که در لابراتواري که در دانشگاه شيکاگو براي تحقيقات اتمي تاسيس شده بود،واکنش زنجيره اي اتم را کنترل کند که سرآغاز توليد سلاح اتمي بود.


1971 - مارس - 3 سفينه شوروي به آرامي در سطح سياره مريخ فرود آمد.


1300 شمسی - میرزا کوچک خان جنگلی به شهادت رسید.

میرزا یونس، فرزند میرزا بزرگ، كه بعدها مشهور به میرزاكوچك خان جنگلی شد، در سال 1298 هجری قمری در محله استاد سرای رشت و در خانواده ای مذهبی چشم به جهان گشود و تحصیلات مقدماتی را در رشت در مدرسه علمیه حاج حسن (صالح آباد) گذراند.

بعد از چندی در جرگه طلاب مدرسه جامع وارد شد كه از لحاظ تعلیمات دینی در سطحی بالاتر قرار داشت.

میرزاكوچك خان در خلال تحصیل مقدمات فقه و اصول در مخالفت با نارواییها بی پروا بود به همین سبب احترام سایر طلاب را به خود جلب كرد.


در قیام آزادیخواهان رشت علیه پیمان شكنی محمد علی شاه (۱۳۲۶ ه.ق) در صف مشروطه طلبان جای گرفت و با آنان در تحصن شهبندری عثمانی (كنسولگری عثمانی) شركت جست و هر سحرگاه با صدای تكبیر خود متحصّنان را به ادای نماز فرا می‌خواند (تكبیر او و نماز متحصنان پاسخی بود به تبلیغات دولتیان كه آزادیخواهان را بابی مذهب معرفی می‌كردند) در واقعه تعرض مسلحانه مشروطه‌خواهان رشت علیه قوای مستبدان (۱۶ محرم ۱۳۲۷ هـ ق) از طرف همكاران وی بود و انجمنی به نام وفا را تشكیل داده بود و اداره می‌كرد.

هنگام بسیج قوای ملی رشت برای تصرف پایتخت، میرزا عنوان فرماندهی یك دسته از جنگاوران را در دوشنبه بازار سنگر بر عهده گرفت، در آنجا سخت بیمار و بستری شد و دسته جنگاورانش تحت فرمان یپرم خان ارمنی درآمد كه به سوی قزوین حركت كردند.

كوچك‌خان پس از مداوا به مجاهدان پیوست و در فتح تهران شركت جست در شورش‌ شاهسونان همراه یپرم خان و سردار اسعد به كمك مجاهدان آذربایجان رفت، هنگامی كه شاه مخلوع (محمدعلی) عمال خود را به قصد تصرف تركمن صحرا به آن منطقه (به دستیاری بیگانه) گسیل داشت، كوچك خان داوطلبانه به قوای دولت مشروطه ایران پیوست و به جبهه رفت.

در جریان جنگ بر اثر تیری كه زیر شانه‌اش نشسته بود از پای افتاد و اسیر شد كه به روسیه منتقلش كردند اما او پس از معالجه خود را به رشت رسانید.

در جریان تعرض قوای روس به آذربایجان و گیلان «به بهانه مخالفت شوستر مستشار مالی آمریكایی» و قتل و اسارت و حبس استقلال طلبان و مدافعان ایرانی (۳۰ـ ۱۳۲۹هـ . ق) و هم زمان با اعدام عبدالعزیز شریعتمداری تالش، یوسف خان جوبنه‌ای، صالح‌خان مژدهی، كاظم علی روستا در رشت و مقارن با تشكیل انجمن ایالتی گیلان و حبس و تبعید اعضاء انجمن و جمعی دیگر به قفقاز كوچك‌خان به فرمان اجنبی از اقامت در زادگاه خود محروم و به تهران رفت و مقیم شد مجدداً به تكمیل تحصیل پرداخت.

سه سال بعد، جنگ بین‌الملل اول در گرفت و به سال (۱۹۱۴ م ) روس‏ها از شمال و انگلیسی ها از جنوب، با قوای انبوه به ایران تاختند و بیطرفی اعلام شده كشور را نقض كردند.

كوچك خان با گروه استقلال طلبان و مدافعان كه در هر طبقه از بالا و پائین یافت می‌شدند هم داستان شده بدواً با سالار فاتح معروف به دیوسالار به كجور رفت كه در آن ناحیه پایگاهی دفاعی به وجود آورند. چون جریان را مساعد نیافت از دیو سالار جدا شد و به رشت رفت و از رشت پس از ملاقات پنهانی با بعضی یاران موافق به (خراط محله) تولم حركت كرده و در جنگل آن ناحیه نهضت جنگل را پایه گذاری كرد.

از آن تاریخ تا سال ۱۳۳۸ ه ق (۱۲۹۸ ش) مدام با قوای روسیه تزاری و پس از آن با قوای انكلیسی كه بعد از انقلاب روسیه در پناه لشكریان ژنرال پیچیرا خوف روسی خود را به گیلان و از گیلان به باكو رسانده بودند در حالت جنگ دفاعی و تعرضی بود.

در عین حال به احداث راههای ارتباطی و تشكیل دبستانها در نقاط مختلف فومنات و تأسیس مدرسه نظام در گوراب زرمیخ و ایجاد كارگاههای پارچه‌بافی برای تأمین نیازمندیهای سربازان و اموری از این قبیل اشتغال داشت.

در سال ۱۲۹۹ ه ش بعد از ایجاد روابط دوستانه بین دولت های ایران و شوروی و شناسایی حكومت شوروی از جانب دولت وقت ایران برخی از دوستان طرفدار روسیه میرزا مثل احسان الله خان به وی خیانت كردند و از وی جدا شدند

میرزا كوچك خان در این زمان پس از حدود هفت سال مبارزه و جنگ و گریز با تعداد اندكی از یاران خود برای جمع آوری قوا به طرف خلخال حركت كرد كه در برف و بوران اسیر گشت و جان خود را از دست داد .

با شهادت وی در روز دوشنبه یازدهم آذر ۱۳۰۰ هجری خورشیدی (سوم ربیع الثانی ۱۳۴۰ ق) نهضت جنگل به نقطه پایان خود رسید.

جسد كوچك خان در گیلوان با مراقبت احترام آمیز آقا سید نصرالله گیلوانی به خاك سپرده شد اما اندكی بعد جسد كوچك خان به دست افراد سالار شجاع برادر سردار مقتدر طالشی افتاد.

یكی از آنان سر وی را جدا كرد و به نشانه پایان روزگار او به تهران منتقل و به سردار سپه ارائه كرد، در نهایت سرش در گورستان حسن‌آباد تهران در نقطه نامعلومی دفن شد كه بعداً از جانب یاران جنگلی محل دفن شناسایی شد چند سال پس از این واقعه كه گورستان حسن‌آباد شبانه‌ زیر و رو می‌شد تا مؤسسات آتش‌نشانی در آنجا مستقر شود، سر كوچك خان به وسیله آزادیخواهان كه در لباس كارگران شب درآمده بودند ربوده شد و به وسیلة میرزاخان سیگارودی به رشت انتقال یافت و در اختیار كربلایی كاس آقا (حسام) معروف به خیاط كه از وفاداران به آزادی بود، قرار گرفت كه در جلسه‌ای شبانه مورد شناسایی و تأیید یاران جنگلی حاضر قرار گرفت سپس در ایوان مرقد سلیمان داراب به امانت سپرده شد.


در سال 1321 خورشیدی جسد كوچك خان نیز بنا به وصیتی كه كرده بود پس از تحصیل فتوا از مجتهدان زمان از گیلوان به رشت انتقال یافت و بر زیر تپه‌ای مقابل بقعه سلیمان داراب در جوار سر وی به خاك سپرده شد كه بعداً بر آن بارگاهی ساخته شد.

مناسبت ها

روز جهانی لغو برده داری


روز ملی کشور لائوس

روز ملی کشور امارات متحده عربی

روز ارتش در کشور کوبا

زادروز ها

۱۳۰۲ - جلال آل احمد، نویسنده ایرانی (درگذشت ۱۳۴۸)
۱۳۵۶ - سالار عقیلی، خواننده سنتی ایرانی
۱۸۲۵ - پدروی دوم دومین و واپسین امپراتور برزیل.
۱۸۵۹ - ژرژ سورا نقاش فرانسوی و بنیان‌گذار نودریافتگری.
۱۸۸۵ - جرج مینوت زیست‌شناس آمریکائی برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال ۱۹۳۴ به خاطر کشف اثر کبد بر کم‌خونی.


۱۹۰۱ - رایموندو اورسی بازیکن فوتبال و اهل ایتالیا.
۱۹۱۵ - شاهزاده میکاسا عضوی از خاندان سلطنتی ژاپن.
۱۹۲۳ - ماریا کالاس خواننده یونانی-آمریکایی در محدوده صدایی سوپرانو.
۱۹۲۴ - الکساندر هیگ وزیر امورخارجه آمریکا در دوران زمامداری ریگان.
۱۹۳۰ - گری بکر اقتصاددان آمریکایی.
۱۹۳۹ - هری رید سناتور ایالات متحده آمریکا از نوادا.
۱۹۴۳ - وین آلارد سناتور ایالت کلرادو سابق عضو حزب جمهوری‌خواه ایالات متحده آمریکا.
۱۹۵۰ - امین سیکل مدیر مرکز مطالعات عرب و اسلامی و پروفسور علوم سیاسی دانشگاه ملی استرالیا.
۱۹۵۰ - پل واتسون مدیر مرکز مطالعات عرب و اسلامی و پروفسور علوم سیاسی دانشگاه ملی استرالیافعال محیط زیست اهل کشور کانادا.


۱۹۵۲ - پل واتسون نمایندهٔ حوزه انتخابیه اول نیوهمپشایر از حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا در مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا.
۱۹۵۸ - ولادیمیر پارفنوویچ ورزشکار مرد رشتهٔ قایق‌رانی اهل کشور اتحاد جماهیر شوروی.
۱۹۵۹ - بومان ایرانی از هنرپیشگان هندی فیلم و تئاتر است.او از پارسیان هند و پیرو آئین زرتشت است.
۱۹۶۳ - آن پچت رمان‌نویس آمریکایی.
۱۹۶۸ - لوسی لیو بازیگر آمریکایی تایوانی‌تبار.
۱۹۶۸ - دیوید بتی بازیکن فوتبال اهل کشور انگلستان.
۱۹۷۱ - فرانچسکو تولدو بازیکن فوتبال اهل ایتالیا.
۱۹۷۸ - جیسون کولینز بازیکن حرفه‌ای بسکتبال آمریکایی.
۱۹۷۹ - سبینه بابایوا خوانندهٔ اهل جمهوری آذربایجان.
۱۹۸۱ - دانیل پرانیچ بازیکن فوتبال اهل کشور کرواسی.


۱۹۸۳ - دانیلا رواه بازیگر پرتغالی-آمریکایی.
۱۹۸۳ - سارا وندلا یکی از بازیگران فیلم‌های پورنوی آمریکایی.
۱۹۸۵ - آموری لیویوکس شناگر اهل کشور فرانسه.
۱۹۸۶ - تل ویلکنفلد نوازندهٔ گیتار باس استرالیایی.

مرگ ها

۱۳۰۰ - میرزا کوچک‌خان جنگلی، مبارز انقلاب مشروطه و سردار جنبش جنگل
۱۵۴۷ - ارنان کورتس کنکیستادور و سردار اسپانیایی، فاتح امپراتوری آزتک در قاره آمریکا.
۱۷۷۴ - یوهان فریدریش آگریکولا آهنگساز، ارگنواز، خواننده، آموزگار و نویسندهٔ موسیقی آلمانی.
۱۸۱۴ - مارکی دوساد نویسنده و فیلسوف فرانسوی.


۱۸۵۹ - جان براون از جملهٔ آزادیخواهان، مبارزان و اندیشمندان ِ آمریکائی بود که تمایلات ِ ضدّ برده داری بسیار شدید داشت و معتقد بود که برای مبارزه با برده داری در آمریکا باید از طریق ِ مُسلّحانه اقدام کرد.
۱۸۸۸ - نامق کمال شاعر عثمانی، نویسنده، اصلاح‌طلب و روزنامه‌نگار ترکیه.
۱۹۱۸ - ادمون روستان نویسنده و شاعر قرن نوزدهم میلادی اهل فرانسه.
۱۹۳۱ - ونسان دندی هنگساز و آموزگار موسیقی فرانسوی.
۱۹۶۶ - لویتسن اخبرتوس یان براوئر هنگساز و آموزگار موسیقی فرانسوی.
۱۹۷۲ - ییپ من اولین استاد (سی‌فو) هنرهای رزمی بود که وینگ‌چون کونگ‌فو را به طور عمومی آموزش داد.
۱۹۸۰ - رومن گاری نویسنده، فیلم‌نامه‌نویس فرانسوی.
۱۹۸۲ - جیووانی فرراری بازیکن فوتبال و اهل ایتالیا.
۱۹۸۵ - فیلیپ لارکین از بزرگترین شاعران نیمه دوم سده بیستم.


۱۹۸۷ - لوییز اف لیلویر بیوشیمیست آرژانتینی و برنده جایزه نوبل.
۱۹۹۰ - آرون کوپلند از آهنگسازان سده بیستم آمریکا.
۱۹۹۳ - پابلو اسکوبار قاچاقچی کلمبیایی مواد مخدر.
۲۰۰۶ - ماریسکا فیرس خواننده هلندی.
۲۰۰۸ - اودتا خواننده، ترانه‌سرا، گیتاریست، هنرپیشه و فعال اجتماعی و حقوق بشر اهل آمریکا.

*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر