زلاتکو کرانچار؛ از فتح ومبلی تا دائم الخمری!

هفته نامه تماشاگر: زلاتکو کرانچار این روزها، یکی از مهم ترین نام های مطرح شده در ورزش ایران است. این که این مربی چه ویژگی های رفتاری دارد و چگونه به این حال و روز افتاده را در دیگر صفحات این شماره تماشاگر مطلع می شوید. اما جالب است بدانید که در مواجهه با موضوعات این روزها، دو نوع طرز فکر وجود دارد. گروهی که بیشتر آن ها منتقدان و مخالفان سیاست های وزارت ورزش و جوانان هستند، کرانچار را یک مربی موفق با کارنامه ای درخشان خطاب می کنند و محور بیشتر اظهارنظرهای شان تخصیص بالای کرانچار و لزوم به کارگیری این تخصیص در خدمت ورزش است.

گروه دوم اما به بی اخلاقی های متعدد کرانچار اشاره می کنند. این گروه را بیشتر حامیان سیاست های وزارت ورزش و جوانان و فعالان رسانه ای همسو با روابط عمومی این وزارتخانه تشکیل داده اند. این گروه با اشاره به انواع و اقسام اشتباهات فردی کرانچار در دوران مدیریت ورزشی اش، معتقدند حضور وی در راس تیم ملی المپیک ایران، می تواند باعث و بانی بروز یک حاشیه دیگر از این جنس باشد. در این صفحه شما با کرانچار از هر دو زاویه آشنا می شوید. یکی کرانچاری با همه مشخصات یک مربی موفق و دیگری کرانچاری با انواع و اقسام حاشیه های اخلاقی. شاید این بهترین شیوه برای معرفی یک حاشیه جالب از دنیای ورزش به سیک ایرانی باشد.


• اول؛ کرانچار پرافتخار

.... با کوهی از رکوردها

زلاتکو کرانچار فوتبال را از ۷ سالگی به تیم پایه دیناموزاگرب و در ۱۷ سالگی به تیم اصلی آن پیوست. او در خلال سال های ۱۹۶۶ تا سال ۱۹۸۳ در ۵۵۶ بازی برای این تیم به میدان رفت و توانست ۹۸ گل به ثمر برساند. وی همچنین سابقه بازی در تیم های راپیدوین و سنت پولتن را هم دارد و به همراه راپیدوین به مقام نایب قهرمانی جام برندگان جام اروپا در سال ۱۹۸۵ نیز رسید. کرانچار همچنین یکی از بازیکنانی بود که پس از فروپاشی و تجزیه یوگسلاوی و تشکیل کشور کرواسی در نخستین بازی تیم ملی فوتبال این کشور برابر آمریکا در ۱۷ اکتبر ۱۹۹۰ به میدان رفت و نخستین کاپیتان تاریخ تیم ملی فوتبال کرواسی به شمار می آید.

وی پس از خداحافظی از بازیکنی فوتبال، پای به دنیای مربیگری فوتبال گذاشت. سال ۱۹۹۱ مربیگری را از یک تیم باشگاهی اتریش آغاز کرد. وی سابقه مربیگری در تیم های زیادی از جمله دیناموزاگرب را دارد. او مربی تیم های ملی فوتبال کرواسی و مونته نگرو هم بوده است. تیم ملی کرواسی با هدایت کرانچار به عنوان تیم اول از گروه ۸ موفق به راهیابی به جام جهانی ۲۰۰۶ شد.
کرانچار به عنوان بازیکن در دیناموزاگرب لیگ اول یوگسلاوی را در سال 82، دو جام یوگسلاوری را در سال های 1980 و 1983 و با راپیدوین نیز دو بار بوندس لیگای اتریش را در سال های 87 و 88 فتح کرد. وی به عنوان سرمربی در دیناموزاگرب دو بار لیگ برتر را در سال های 96 و 2002 و دو بار جام کرواسی را در سال های 94 و 96 فتح کرده است.

در سپاهان نیز دو بار لیگ برتر و یک بار جام حذفی را فتح کرده و یکی از مربیان پرافتخار لیگ برتر به شمار می رود.

در عرصه ملی وی علاوه بر موفقیت با تیم ملی کرواسی در صعود به جام جهانی، در تیم مونته نگرو نیز عملکرد خوبی داشت و حتی توانست انگلیس را در ومبلی شکست بدهد. اما به دلیل مشکلات انضباطی از قبیل شرب خمر، از سمت خود برکنار شد. کرانچار کرواسی را بدون شکست به جام جهانی برد و در آنجا تنها با نتیجه یک بر صفر به برزیل باخت و با دو تساوی در دیار قبلی، از صعود به دور بعدی رقابت ها بازماند.

زلاتکو کرانچار قبل از این که سرمربی ساپاهان شود برای چند هفته و در فصول قبل، هدایت تیم پرسپولیس را در اختیار داشت. وی تیم سرخپوش پایتخت را پس از چند ماه با رتبه سومی لیگ برتر و حضور در مرحله نیمه نهایی جام حذفی تحویل علی دایی داد. در آن فصل پرسپولیس به رتبه چهارم لیگ رسید و البته قهرمان جام حذفی شد.

پس از مدتی کرانچار به ایران بازگشت و این بار هدایت تیم سپاهان را در اختیار گرفت. در حالی که طلایی پوشان نصف جهان 9 امتیاز از صدرنشین مسابقات کمتر امتیاز داشتند، در نهایت توانستند به قهرمانی برای سپاهان به ارمغان آورده و فصل قبل نیز اسیر بازیکنانی مانند جباری و افشین شد که به امضای خود پایبند نبودند!

در رزوهایی که مربیان داخلی ریسک پذیر نبوده و به ندرت از بازیکنان جوان استفاده می کردند، کرانچار با شهامت چندین بازیکن را به فوتبال کشور معرفی کرد. امین جهان عالیان، مهدی شریفی، علی کریمی، حسین مرادمند، امیرحسین کریمی و سعید قائدی فر شاگردان این مربی هستند که حالا در لیگ کشوری برای خود نامی به دست آورده اند. آیا همه مربیان ما در این سال ها از یک مربی دارای ضعف اخلاقی و عدم تعادل روانی شکست خورده و جام قهرمانی را به وی تقدیم کرده اند؟ پس وای به حال فوتبال ما!

پی نوشت: سوای آنچه از زبان مدیرعامل باشگاه بزرگی چون سپاهان و مترجم کرانچار به میان آمد، آیا اهالی فوتبال در حین کنفرانس های مطبوعاتی یا پخش زنده مسابقات فوتبال حرکت نادرستی از کرانچار دیده اند؟ جالب است بدانید که تقریبا تمام بازی های سپاهان چه از شبکه های سراسری و چه از شبکه استان اصفهان به صورت زنده پخش می شود. در این سال های حضور این مربی کروات روی نیمکت سپاهان هرگز حرکت ناپسندی از وی دیده نشده است. در بیشتر تمرینات سپاهان همواره تعداد زیادی از هواداران این تیم حضور دارند و از نزدیک نظاره گر تمرینات تیم محبوب خود هستند. اگر چنین مشکلی در سر تمرینات سپاهان به وجود می آمد شک نکنید با توجه به وسایل ارتباط جمعی و شبکه های اجتماعی به سرعت در کشور پخش می شد. از بازیکنان ایرانی حرکت های غیراخلاقی دیده ایم ولی از مربی ای که نماینده وزرات ورزش علنا وی را دائم الخمر معرفی می کند خیر! اگر چنین مشکلی وجود داشته چرا نهادهای ذی ربط در این سال ها دست روی دست گذاشته اند و اجازه کار به این مربی داده اند؟! آیا سایر مربیان خارجی که در فوتبال و سایر رشته های ورزشی کشورمان به فعالیت مشغول هستند با توجه به آداب و فرهنگ خود با مساله ای از این دست مواجه نیستند؟


• دوم؛ کرانچار بی اخلاق

پرده اول؛ کتک زدن رئیس

ماجرای دائم الخمر بودن پدر بازیکن سابق تاتنهام از چه زمانی رسانه ای شد؟ پای شخصی به نام «زدراکو مامیچ» رئیسی که از سال ۲۰۰۳، ۱۵ مربی دیناموزاگرب را عوض کرد، وسط است. او به عنوان مخالف سنتی مربیان تیمش، وقتی سال ۱۹۹۸ با دیکتاتوری کرانچار و نپذیرفته شدن بازیکن توصیه شده توسط سرمربی مواجه شد در اقدامی تلافی جویانه در مصاحبه ای با روزنامه «یوتارنی لیست» از دائم الخمر بودن و اقدامات غیراخلاقی سرمربی وقت تمیش (کرانچار) حرف زد.

براساس گزارشی که سال ۲۰۰۹در روزنامه کروات اسلوبودنا دالماتسیا منتشر شده، او یک بار حتی در شرایطی غیرمتعادل با رئیس باشگاهش دست به یقه شده و سرانجام حکم اخراج را مقابل خود دیده است. جالب این که به فاصله تنها چندماه، کرانچار سرمربی پرسپولیس شد و هیچ کدام از کمیته های فوتبال ایران، مانعی سر راه او قرار ندادند.

پرده دوم؛ شرایط یکسان با گاسکویین

هیچ کس تصور نمی کرد بلایی که سر گاسکویین آمد، بین مربیان شاغل در ایران هم نمونه مشابه داشته باشد امادرست اندکی پس از زد و خورد با رئیس اشترادا، خبر رسید کرانچار پس از مصرف مقدار زیادی الکل، کنار در خانه اش زمین خورد و به شدت از ناحیه چشم آسیب دید. مراحل انتقال او به بیمارستان، بُعد خبری گسترده ای در رسانه های کرواسی داشت.


پرده سوم؛ فریاد برانکو

کرانچار شاهکارهایش را تا جام جهانی هم پیش برد. اردوی کرواسی در جام جهانی ۲۰۰۶ محلی برای مصرف مشروبات الکلی از سوی سرمربی وقت کروات ها بود؛ به حدی که داد امثال برانکو و بلاژویچ، سرمربیان سابق تیم ملی کرواسی هم در آمد و آن ها از جو متشنج تیم انتقاد کردند. حذف کروات ها و تداوم دائم الخمری های کرانچار، ادامه حضور او در سمت سرمربیگری کرواسی را ناممکن می کرد.

پرده چهارم؛ در حاشیه خلیج فارس

کرانچار عادت بد خود را ترک نکرد و در روزهای مربیگری در امارات (کشوری با حجم گسترده مسلمانان) مدام در حال مصرف مشروبات الکلی دیده شد. این اقدام او، خشم روسای تیم های عربی را در پی داشت و عاقبت زلاتکو از خلیج فارس هم جداشد. در همان زمان بسیاری از روزنامه های وطنی، سربسته و آشکارا از مشکل اخلاقی سرمربی دارای تجربه قهرمانی در لیگ برتر کشورمان نوشته بودند.