ستاره‌های زیرزمینی که مجاز شدند!

مجله زندگی ایده آل - وحید لشکری: تا اوایل دهه ۸۰ هیچ دسته‌بندی در بین خوانندگان پاپ وجود نداشت. ظهور پدیده اینترنت در ایران و انقلابی كه توام با آن به راه افتاد باعث شد نسل جدید خواننده‌ها خود را به مردم معرفی كنند؛ خواننده‌هایی كه اغلب ناشناخته بودند ولی طرفداران زیادی داشتند. تقریبا تا قبل از آن دوران هیچ‌كسی جرأت نداشت بدون مجوز اثری را بخواند و منتشر كند اما با فراگیر شدن اینترنت و فضای مجازی این موضوع از بین رفت.

از همان سال‌ها بود كه لفظ زیرزمینی در موسیقی ایران رواج پیدا كرد. بلافاصله و با عرض اندام خواننده‌های رپ، طیف زیرزمینی‌ها گسترده‌تر شد و حالا دیگر صرفا مختص یك قشر خاص نبودند. با ورود به نیمه دوم دهه ۸۰ شرایط دستخوش تغییر شد و همان زیرزمینی‌های سابق، یك به یك آلبوم‌های رسمی خود را منتشر ‌كردند. در پشت این اتفاق هم از آن دوره تا امروز سیاست‌ها و دیدگاه‌های متفاوتی نهفته بوده و هست اما بحث مجاز شدن و مجوز گرفتن همیشه جنجال‌های متعددی را به دنبال خود داشته است. در گزارش پیش رونگاهی داشته ایم به آلبوم‌های ستاره‌های زیرزمینی که به‌تازگی مجوزشان اخذ شده و به‌زودی شاهد انتشار آنها خواهیم بود.

سینا حجازی

اشك‌ها و لبخندها



گاهی در آثارش حتی از ته‌دل هم قهقهه می‌زند اما در میان همان خنده‌ها هم حرف‌هایی برای گفتن دارد؛ مثل ترانه ساده و بدون پیچیدگی كه برای تیتراژ ابتدایی فیلم سینمایی «خط ویژه» خواند اما تندترین كنایه‌ها را در همان اثر بیان كرد. یكی دیگر از دلایل معروف شدن آثارش این است كه به قول خودش هر كدام از آنها یك دكوپاژ ویژه دارند. فرزند «صدرالدین حجازی»، بازیگر سینما و تلویزیون برخی از ترانه‌هایش را دقیقا عین یك فیلم با صحنه‌سازی روایت می‌كند. پس از انتشار ۳۲ تك‌قطعه اعم از تیتراژ سریال، فیلم سینمایی و حضور در آلبوم گروهی «من و ما» و طی كردن یك مسیر هشت ساله بالاخره عكس «سینا حجازی» با آن موهای آشفته‌اش به جلد نشریات راه پیدا كرد.

پیش از این هم نشریات و رسانه‌های زیادی با او مصاحبه كرده بودند اما این‌بار تفاوت داشت و این سینا یك سینای مجاز و رسمی بود. در بهار ۹۱ و زمانی كه تیتراژ سریال «مسیر انحرافی» را خواند، دیگر خیلی‌ها او را در جمع خوانندگان رسمی قلمداد كردند اما چنین اتفاقی رخ نداد. پس از آلبوم من و ما هم سیل پیام‌های تبریك به سمت این رگه خوان ۳۱ ساله روانه شد اما باز هم رسما مجاز نشد كه نشد! این مسئله كه او مجوز رسمی فعالیت از وزارت ارشاد را دریافت نمی‌كرد باعث ایجاد حواشی و شایعات گوناگونی شده بود حتی در مقطعی برخی منابع غیررسمی اعلام كردند حجازی قصد خروج از ایران را دارد تا اینكه چند هفته قبل و در روزهای خلوت رسانه‌ها، خبر مجاز شدن سینا حجازی مثل یك بمب منفجر شد.

چند روز بعد هم با انتشار چند عكس در فضای مجازی رسما از اركستر خود كه متشكل از چهره‌های سرشناس است رونمایی كرد تا بخشی از چارت كنسرت‌های زمستانی را برای خود رزرو كرده باشد. «همایون نصیری»، «بهنام ابطحی» و «دارا دارایی» از جمله نوازندگانی هستند كه در آن عكس‌ها حضور داشتند؛ عكس‌هایی كه در گوشه آن تهیه‌كننده كنسرتش هم حضور داشت و به نوعی می‌توان از آنها به عنوان یك رجزخوانی ملایم یاد كرد! اكنون سینا حجازی با دنیایی از انتظارات وارد عرصه پرپیچ و خم موسیقی رسمی خواهد شد؛ عرصه پر پیچ و خمی كه خیلی از خواننده‌های غیرمجاز با توپ پر به آن وارد شده‌اند ولی تعداد انگشت‌شماری از آنها با موفقیت در مسیر آن راه خود را ادامه داده‌اند.

عماد طالب‌زاده

پیشتازتر از برادر

تصورش برای طرفداران خواننده قطعه «همه چی آرومه» سخت بود كه روزی آن جوان موبلند كه در ویدئوی «دوست دارم» حمید طالب‌زاده، تار می‌نواخت از برادرش معروف‌تر شود. جوانی كه در قطعه «اگه یه عاشق» هم در كنار برادرش حضور خوبی داشت و پس از آن دیگر برای خودش طرفداران متفاوتی دست و پا كرد. «عماد طالب‌زاده» هم همانند برادرش با موزیك ویدئوهای آنچنانی كه تحت لیبل چند شركت لس‌آنجلسی منتشر می‌شد به شهرت رسید. پس از خروج حمید طالب‌زاده از ایران، شایعات پیرامون كوچ عماد هم از گوشه و كنار شنیده می‌شد ولی او راه متفاوتی را انتخاب كرد. خواننده قطعه «عزیزم» ترجیح داد در ایران بماند و به دنبال انتشار آلبوم مجاز باشد.

او همكاری خودش با شبكه‌های ماهواره‌ای را كم و به صفر رساند و دیگر فقط به انتشار تك‌قطعاتش بسنده كرد. فعالیت‌های این خواننده از زمستان ۹۲ شكل رسمی به خود گرفت؛ زمانی كه تیتراژ سریال «خواب بلند» از شبكه سوم سیما پخش شد در عین ناباوری صدای عماد طالب‌زاده به گوش رسید! نكته حائز اهمیت این است كه كارگردان و سایر عوامل سریال خواب بلند تا زمان پخش قسمت اول اسمی از عماد طالب‌زاده در رسانه‌ها مطرح نكرده بودند. همان شب خبر این قطعه دست به دست در فضای مجازی چرخید و دیگر همه منتظر آلبوم او بودند.

چند روز بعد یكی از خوانندگان قدیمی و پرطرفدار پاپ در گفت‌وگویی بسیار تند نسبت به روند صدور مجوز برای خوانندگان زیرزمینی انتقاد كرد. او به شكل غیر مستقیم از عماد نام برد که صحبت‌های او واكنش‌های متعددی را در میان مخاطبان به دنبال داشت. داستان طالب‌زاده در بهار سال جاری پیچیده‌تر شد؛ زمانی كه او در گفت‌وگوی كوتاه با یكی از هفته‌نامه‌ها رسما اعلام كرد درگیر قرارداد تركمانچای است خیلی‌ها متوجه شدند كه جریان چیست. عماد طالب‌زاده با یكی از تهیه‌كننده‌های معروف موسیقی پاپ قراردادی را امضا كرد كه سرانجامش دادگاه بود! می‌گویند او هنوز هم درگیر آن قرارداد است و هیچ خبری از آلبوم و كنسرت‌هایش نیست.

البته چندی پیش او با یكی از كنسرت‌گذاران مطرح یك عكس سلفی انداخت و آن آقای تهیه‌كننده در توضیح عكس نوشت كه منتظر اتفاقات خوب باشید. در روزگاری كه همه از مافیای موسیقی دم می‌زنند شاید عماد یكی از بدشانس‌ترین‌هاست كه هنوز نیامده قربانی این مافیا شده است! گفتنی است او این روزها تك‌قطعات خود را طبق برنامه‌ریزی منتشر می‌كند و قطعات «بنفش» و «خاص» را طی آذرماه در فضایی كاملا اكتیو ارائه كرد. درضمن از ما نشنیده بگیرید اما می‌گویند در یكی از شب‌های زمستان ۹۳ باید منتظر حضور عماد روی استیج یكی از سالن‌های پایتخت باشیم.

سیامك عباسی

تو را نمی‌شناسیم

«سیامك عباسی» تنها خواننده‌ای است كه هنوز هیچ عكسی از او منتشر نشده و به غیر از اهالی موسیقی، قشر عامه مردم و مخاطبان چهره واقعی او را ندیده‌اند. او هیت‌هایی مانند «وقتی دلت شكست»، «خوشبختیت آرزومه»، «جوون‌تر كه بودم» و «من راهی‌ام» و. . . را در كارنامه دارد كه ویدئوی همه آنها با بهره‌گیری از انیمیشن تولید شده‌اند. در این گزارش قصد قضاوت خوب یا بد بودن این روند كاری سیامك عباسی را نداریم اما او هم مخاطبان خود را در برابر یك علامت سوال بزرگ قرار داده است.

درست همانند «محسن چاوشی» كه تاكنون فقط یك‌بار و آن هم به مدت كوتاهی در یك محفل عمومی ظاهر شده و به پیشنهاد تمامی كنسرت‌ها و برنامه‌ها و اجراها یك «نه» قاطع گفته است، سیامك عباسی همچنین روندی را در پیش گرفته و كاری كرده است كه طرفدارانش با گمانه‌زنی روزگار سپری كنند و برای دیدنش اشتیاق زیادی داشته باشند. قطعا اگر كار سیامك عباسی به برگزاری كنسرت برسد، سولداوت چند اجرای اولش از همین الان تضمین شده است یا كافی است كه سیامك عباسی عكس خود را روی جلد اولین آلبوم مجازش بزند تا به فروش چندده و شاید هم چندصد هزار نسخه‌ای دست پیدا كند.

ناگفته نماند این ترفند او تا الان یك‌بار به خوبی جواب داده است. كتاب ترانه‌های عباسی با نام خوشبختیت آرزومه در نمایشگاه بین‌المللی كتاب سال ۹۱ عرضه شد. كتاب ظرف مدت كمتر از یك هفته به چاپ دوم رسید و روند چاپ آن تا همین امروز هم ادامه دارد. اینكه وی تاكنون چهره واقعی خود را برملا نكرده آنچنان هم بی‌حاشیه نبوده است. كافی است در بین كامنت‌های صفحه شخصی او چرخی بزنید تا با جملات جالبی مانند اینكه سیامك عباسی اصلا وجود خارجی ندارد روبه‌رو شوید! بعضی‌ها در همان بحث‌های همیشگی می‌گویند كه شاید سیامك خجالتی است. در حالی‌كه اگر در هنر، اعم از بازیگری یا خوانندگی، كم‌رو باشید قطعا كلاه شما پس معركه است!

شنیده‌ها حكایت از آن دارد كه او این روزها مشغول مذاكره با چند تهیه‌كننده سرشناس است. قطعاتی را آماده دارد و همزمان پروسه تولید آثار جدیدش را هم دنبال می‌كند. او هم از آن دسته خوانندگان غیررسمی است كه می‌توانیم لقب غیرمجازِ مجاز را برایش انتخاب كنیم. این بدان معناست كه به انتشار آلبوم رسمی خود بسیار نزدیك است اما به كنسرت؟ هنوز معلوم نیست.

رستاك حلاج

از پاییز سال بعد تا امروز

بیشتر با ترانه‌ها و ملودی‌هایش شهرت دارد اما در عرصه خوانندگی هم طرفداران پر و پا قرص زیادی را به سمت خود جذب كرده است. آثاری كه «رستاك حلاج» برای خودش می‌سازد، معمولا در سبكی است كه چندان پاپیولار نیست و حتی بعضی‌ها به كارهایش لقب روشنفكرانه را هم می‌دهند و انتقاد می‌كنند. البته او هم از آن دسته هنرمندانی است كه قطعات خود را با وسواس تولید می‌كند و در ترانه‌هایش معمولا قصه‌ای را روایت می‌كند؛ قصه‌هایی عمدتا با درون‌مایه عاشقانه كه با گاه با چاشنی انتقاد همراه می‌شوند. البته ترانه‌های عامه‌پسند زیادی را هم سروده است ولی باز هم در آنها حرف‌های جالبی برای گفتن دارد.


«مادر»، «عطر تو»، «از خودت خبر بیار» و «زمستون» از جمله ترانه‌های اوست كه با صدای «مهدی یراحی» شنیده و هیت شدند. از ماه‌ها قبل خبرهای غیر رسمی مبنی بر ورود رستاك حلاج به پروسه اخذ مجوز شنیده می‌شد تا اینكه در ایام جام‌جهانی ۲۰۱۴ برزیل برای اولین‌بار صدای او از تلویزیون پخش شد. قطعه «شال سه‌رنگ» با موضوع ایران اولین حضور رسمی رستاك در رسانه ملی بود. با وجود اینكه اسم خواننده در ویدئوهای آن ذكر نشد اما قطعه او توانست نظر مثبت عامه مردم را به سمت خود جلب كند. همزمان با پخش آن اثر از تلویزیون چند چهره مطرح پاپ هم در صفحات شخصی خود به رستاك تبریك گفتند.

در پرانتز این نكته را هم ذكر كنیم كه همزمان با روز ولنتاین سال گذشته، قطعه «عشق» با صدای او و «كاوه آفاق» منتشر شد كه مورد توجه مخاطبان قرار گرفت. رستاك اصولا هنرمند جنجال‌سازی نیست و مصاحبه‌های چندان زیادی هم تاكنون انجام نداده است و ترجیح می‌دهد كارهای خود را در سكوت پیگیری كند اما شنیده شده كه پرونده مجوز او در مراحل پایانی تایید و صدور قرار دارد و طی ماه‌های نه چندان دور باید منتظر آلبومش در بازار باشیم.

سعید كرمانی

ریتم به توان شش و هشت

برخلاف ظاهرش كه كمی بی‌بی فیس است و سن واقعی‌اش را نشان نمی‌دهد! اما حدود ۱۰ سال است كه در موسیقی زیرزمینی فعالیت دارد. در سال ۸۲ و همزمان با ظهور پدیده قطعات اینترنتی، قطعه «دیگه نمی‌خوامت» از «سعید كرمانی» در بین مخاطبان مطرح شد. در آن سال‌ها با چند خواننده، آثار اصطلاحا فیت را منتشر كرد و همزمان موزیك‌ویدئوهای او هم از شبكه‌های ماهواره‌ای پخش می‌شد. ذكر این نكته هم ضروری است كه او یكی از چهره‌های فعال در زمینه قطعات شش و هشت است.


به عبارت دیگر یكی از دلایل شهرت سعید كرمانی همان كارهای ریتمیك بود كه تحت هر شرایطی در بازار و میان مخاطبان موسیقی ایران طرفدار دارد. از حدود یك سال قبل، پخش ویدئوهای این خواننده از شبكه‌های ماهواره‌ای به‌طور كامل متوقف شد. در بهار امسال هم انتشار خبر اخذ مجوز فعالیت رسمی سعید كرمانی با واكنش‌های مختلفی روبه‌رو شد. او در ادامه طی یك مصاحبه اعلام كرد اولین آلبوم مجازش روزهای پایانی ساخت را سپری می‌كند و از آن با لفظ پرستاره‌ترین آلبوم پاپ یاد كرد. همچنین باید منتظر برگزاری كنسرت‌های سعید كرمانی هم باشیم كه قطعا از آن برنامه‌های شاد خواهد بود.

كاوه آفاق

قصه آقای the ways

قصه «كاوه آفاق» هم همانند قصه زیرزمینش، مفصل است و ناگفته‌های زیادی دارد. قصه‌ای كه از سال ۲۰۰۳ و با شروع به كار گروه «the ways» رنگ جدی‌تری به خود گرفت و كم‌كم به یك برند معتبر در زمینه موسیقی راك و پاپ - راك تبدیل شد. the ways به یك جریان در موسیقی زیرزمینی تبدیل شد و توانست برای خیلی‌ها خاطره‌ساز باشد. این گروه در حالی كه پتانسیل بسیار خوبی برای ادامه فعالیت داشت از یك قانون نانوشته تبعیت كرد و آن هم اینكه فعالیت گروهی در ایران محكوم به شكست است. كاوه آفاق از این گروه جدا شد و ترجیح داد فعالیت‌های خود را در ایران دنبال كند. در همان سال ۲۰۱۰ كه تقریبا زمزمه‌های جدایی این خواننده از آن گروه در حال جدی‌تر شدن بود، او قطعه «قصه زیرزمین» را منتشر كرد.


قطعه‌ای كه از عشق، امید، انگیزه و كلا هر نوع قصه‌ای كه بخواهید در ترانه آن یافت می‌شد. قصه زیرزمین آنقدر در داخل و خارج مطرح شد كه دومین جایزه جشنواره جهانی موزیك زیرزمینی را در سال ۲۰۱۰ كسب كرد. در همین دوران كه او در حال ورود به موسیقی روی زمین بود، سراغ چند تجربه متفاوت از جمله بازی در تئاتر رفت. «نمایش خاكستری» و «درخت بلوط» دو تئاتری بود كه او در آنها نمایش قابل قبولی داشت و البته می‌شد حدس زد او چنین توانی داشته باشد. به دلیل اینكه یكی از جذابیت ویدئوهای آفاق اكت‌های پرهیجان اوست كه خصوصا در ویدئوی قطعه «خواب‌بازی» نمود زیادی داشت. اما در تابستان سال گذشته بود كه جشنواره موسیقی مقاومت در تهران برگزار شد و بمب خبری آن فستیوال نه چندان پركشش، اجرای كاوه آفاق بود.

آفاق برای اولین‌بار و به شكل رسمی با مخاطبان خود دیدار كرد و در فضای باز برج میلاد تهران روی صحنه رفت. اجرایی كه در رسانه‌ها بازخورد داشت و باز هم همان اكت‌های جالب مختص خودش را چاشنی كنسرتش كرد. اهدای یكی از جوایز جشنواره مقاومت به این خواننده دیگر بر همگان مسجل كرد كه او مجاز شده است و حتی خیلی‌ها شمارش معكوس انتشار آلبومش را هم شروع كردند. ماه‌ها گذشت و گذشت و گذشت و باز هم خبری از آلبوم یا كنسرت رسمی آفاق نشد. همین مسئله به قوت گرفتن یك شایعه بزرگ دامن زد. آن هم اینكه مسئولان گذشته دفتر موسیقی با قول مجوز، كاوه آفاق را برای اجرا در جشنواره موسیقی مقاومت ترغیب كردند و پس از تغییرات در وزارت ارشاد باز هم او غیرمجاز ماند.

نهایتا اگر در مورد آخرین وضعیت وی می‌پرسید باید بگوییم كاوه آفاق اكنون یك خواننده مجاز است. چندی پیش نسخه‌ای از تیزر آلبوم او در فضای مجازی منتشر شد كه كامل نبود. نسخه اصلی آن به‌زودی منتشر خواهد شد (شاید زمانی كه این مطلب را می‌خوانید اصلا آن را دانلود كرده‌اید!) و در ادامه اولین آلبوم مجاز آفاق راه پیشخوان‌های فروشگاه‌ها را در پیش خواهد گرفت.

امیرعباس گلاب

*ستایش؛ از سریال تا آلبوم

طی سال‌های گذشته قطعاتی مانند «قدم»، «خدایا كجایی»، «توبه» و «كابوس» را در فضای مجازی منتشر كرده بود ولی همانند اغلب چهره‌های پاپ با تلویزیون به شهرت رسید. تیتراژ سریال «ستایش» با صدای «امیرعباس گلاب» در زمان انتشار توانست به ركورد خوبی از جهت تعداد دانلود دست یابد و با استقبال مخاطبان مواجه شود. نوع وكال، مضمون ترانه و تنظیم سوزناك آن هم با موضوع سریال ستایش همخوانی خوبی داشت. پس از قطعی شدن ساخت سری دوم این مجموعه، باز هم نام امیرعباس گلاب مطرح شد.


او این بار هم برای تیتراژ پایانی قطعه دیگری را آماده كرد و تقریبا در چهار یا پنج قسمت اول سریال هم صدایش با تیتراژ پایانی همراه بود اما ناگهان و در اتفاقی غیرمنتظره، «فریدون بیگدلی» همان ترانه را با همان ملودی و تنظیم خواند. صدای او اصلا با گام‌های بالای این اثر و ترانه همخوانی نداشت و گمانه‌زنی‌های فراوانی پیرامون این اتفاق شكل گرفت. امیرعباس پیش از ستایش ۲ قطعه‌ای را با موضوع «زن» منتشر كرده بود كه همان اثر باعث آن تغییر و تحولات شد. البته مدتی بعد این قطعه از تمامی سایت‌ها در فضای مجازی پاك شد. آلبوم امیرعباس گلاب با حضور جمعی از چهره‌های مطرح پاپ آماده شده است.

او در سكوت، كارهای خود را دنبال می‌كند و هنوز جزئیات آلبوم پرخرج خود را اعلام نكرده است اما فعلا اسم «رضا تاجبخش» و «هومن نامداری» را از ما داشته باشید كه در تیم تولید این كار حضور دارند.

علیرضا طلیسچی

*سال‌های بعد «علیرضا و حمیدرضا»

خواننده قطعه معروف «قرار نبود» هم در سال ۹۲ به جمع خوانندگان مجاز پاپ قدم گذاشت. خواننده گروه «علیرضا و حمیدرضا» از اواخر دهه ۸۰ فعالیت خود را به شكل انفرادی دنبال كرد. «علیرضا طلیسچی» كه ویدئوهای خود را از طریق شبكه‌های ماهواره‌ای منتشر می‌كرد در سال ۹۲ و طی یك مصاحبه رسما در مورد انتشار آلبوم مجاز خود سخن گفت.


وی همچنین اعلام كرد پس از محرم و صفر نسبت به برگزاری كنسرت اقدام خواهد كرد. هرچند تاكنون چنین اتفاقی رخ نداده است اما طلیسچی هم یكی از تازه مجازشده‌هایی است كه منتظر مجوز آلبومش است؛ آلبومی كه معلوم نیست بتواند در حد تك‌قطعه‌هایش مطرح شود یا خیر. او در هفته‌های گذشته بارها درباره انگیزه‌ها واهدافش در حوزه موسیقی در صفحات شخصی‌اش حرف زده و مشخص است که به‌شدت در این حوزه باانگیزه است.

نکته مهم درباره این خواننده این است که در ابتدای ورودش به حوزه موسیقی برخی تهیه کننده‌ها به دلیل اسم خاصش حاضر نبودند با او قرارداد امضا کنند ! حتی کار به جایی رسیده بود که او چیزی نمانده بود اسمش را عوض کند.