۳۱ تیر - ۲۲ جولای؛ در تاریخ چه گذشت؟

برترین ها: امروز ۳۱ تیر برابر با ۲۲ جولای تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

۱۵۸۷ - نخستين مهاجرنشين انگليسي در جزيره رونوك (Roanoke) در آمريكاي شمالي ـ در ساحل كاروليناي شمالي امروز ـ تاسيس شد كه بعدا همه مهاجران ناپديد شدند و هنوز معلوم نيست که بر سر آنان چه آمد.


۱۹۱۵ - وقوع نبرد معروف "ايزونزو" بين ايتاليا و اتريش در جريان جنگ جهاني اول

پس از آغاز جنگ جهاني اول و بروز اختلاف بين اتحاد سه‏گانه شامل آلمان، اتريش و ايتاليا، نيروهاي ايتاليا از متحدين جدا شده و به متفقين پيوستند. ورود ايتاليا به جنگ، اهميت زيادي نداشت، چرا كه اين كشور نه داراي صنايع وسيعي بود و نه از قشون و نيروهاي عالي برخوردار بود، بلكه تنها باعث اين مي‏شد كه اتريش عده زيادي از نيروهاي خود را بدون اين‏كه فعاليتي ازخود نشان دهند، در مرزهاي ايتاليا نگه دارد. سرانجام در ۲۲ ژوئيه ۱۹۱۵م، نبرد معروف ايزُونْزو در ناحيه‏اي كوهستاني به همين نام در ايتاليا بين ارتش‏هاي ايتاليا و اتريش در گرفت و تا پانزدهم اوت همان سال ادامه يافت. در اين نبرد، در حدود هفتاد هزار نفر كشته شدند كه اكثر آن‏ها ايتاليايي بودند. با اين حال، در پايان جنگ ايزونْزُو، اتريش از ايتاليا شكست خورد.

۱۹۵۲ - روز شادي ايرانيان و برکناري ژنرالهايي که دستور تير اندازي به مردم را داده بودند

۳۱ تير ماه ۱۳۳۱ (۲۲ جولای ۱۹۵۲) روز شادي ايرانيان به خاطر پيروزي سياسي در «سي ام تير» و بازگرداندن دكتر مصدق به حكومت بر خود بود و در سراسر كشور جشن و مراسم شادمانه برگزار بود.

در همين روز دكتر مصدق دستور داد كه به اتهام تيراندازي به مردم در سي ام تير ماه، سرلشكر محمد صادق كوپال رئيس شهرباني، سرلشكر عباس گرزن رئيس ستاد ارتش و سرلشكر مهديقلي علوي مقدم فرماندار نظامي تهران از كار بركنار، بازنشسته و جهت محاکمه و مجازات تسليم دستگاه قضايي شوند. تعقيب قضائي اينان و ساير متهمان به تيراندازي به مردم كه چيزي جز دمكراسي، حقوق اساسي خود و حكومت قانون نمي خواستند از روز بعد آغاز شد. براندازي ۲۸ مرداد نه تنها مانع از مجازات اين متهمان شد بلکه بازنشستگي آنان لغو و به مقامات مهم تازه منصوب شدند. سرلشکر گرزن فرمانده واحدهاي نظامي مستقر در جنوب کشور و علوي مقدم نخست رئيس شهرباني و سپس وزير کشور و سپهبد شد. سرلشکر کوپال از همقطاران رضا شاه براي نخستين بار در ۱۳۰۸ رئيس شهرباني شده بود.


دكتر مصدق در همين روز وصيت كرد كه پس از مرگ، او را دركنار كشته شدگان سي ام تير و در همان گورستان دفن كنند. در اسفندماه 1345 كه مصدق درگذشت، شاه مانع از انجام اين وصيت شد زيرا مي ترسيد كه مردم تظاهرات عليه او را از همين گورستان آغاز كنند.

1987 - کویت نوکری برای آمریکا را به اوج خود رساند

22 جولای 1987 و در جريان جنگ عراق با ايران، بدرقه كشتي هاي غيرنظامي کویت و عمدتا نفتكش كه پرچم آمريكا را برفراز خود برافراشته بودند توسط کشتی های نظامی این دولت در آبهاي خليج فارس آغاز شد. كشتي بازرگاني در هر كشوري كه ثبت شود پرچم همان كشور را حمل مي كند و مي توان كشتي را تجديد ثبت كرد تا پرچم كشور تازه را همراه داشته باشد و زير آن حركت كند و اين كشور مسئول حمايت از كشتي است، بمانند حمايت از اتباع.

به باور تاريخنگاران که بررسي هاي آنان هنوز ادامه دارد، تجديد پرچم و بدرقه کشتی های کویتی زمینه را برای ایجاد یک فرماندهی نظامی دائمی آمریکا در منطقه به مرکزیت بحرین هموار ساخت که به «فرماندهی مرکزی» معروف است. آمریکا در چند منطقه دیگر جهان نيز دارای فرماندهی نظامی است. برخي از مورخان همچنين گفته اند که نه تنها کويت بلکه جمهوري اسلامي ايران هم ـ که با عراق در جنگ بود و کويت و سعودي به عراق کمک مالي مي کردند ـ با برخي تهديد ها و گاهي عمليات دريايي، ناخواسته باعث شد که واشنگتن استقرار نظامي در خليج فارس را توجيه کند.

1331 - رأي مثبت دادگاه "لاهه" نسبت به حقانيت ايران در اختلاف با انگليس

پس از ملي شدن صنعت نفت ايران در آخر اسفند 1329، شركت نفتي انگليس كه طرف قرارداد شركت نفت ايران بود، به اين دليل كه متضرّر شده است خواهان ادامه همكاري با ايران گرديد. ولي چون نفت، ملي اعلام شده بود، شركت انگليسي به ديوان بين‏المللي دادگستري شكايت برد و خواهان احقاق حقوق خود بود. ايران، ديوان را براي رسيدگي به اين پرونده داراي صلاحيت نمي‏دانست زيرا مسأله بر سر دولت‏ها نبود، بلكه دو شركت با هم اختلاف داشتند. سرانجام رأي ديوان بر حقانيت ايران صادر شد و از انگلستان در امور نفتي ايران خلع يد شد.


۱۳۴۴ - مرگ احمد قوام سياستمدار و نخست وزير دوره قاجار و پهلوي

احمد قوام، معروف به قوام السلطنه، از بزرگترين رجال و سياستمداران دوران معاصرايران در سال ۱۲۵۲ ش در تهران به دنيا آمد. وي از زمان سلطنت ناصرالدين شاه قاجار وارد امور ديواني شد و بعدها رئيس دفتر صدر اعظم گرديد. بعدها فرمانرواي خراسان و سيستان شد و پس از سيدضياءالدين طباطبائي دوبار به صدارت رسيد. قوام پس از دوره دوم نخست‏وزيري ظاهراً به جرم توطئه‏اي عليه رضاخان وزير جنگ تحت تعقيب قرار گرفت و پس از مدتي زنداني شدن، راهي اروپا شد. او پس از چند سال به ايران بازگشت و در لاهيجان به كشاورزي پرداخت. قوام السلطنه از آن پس در كارهاي سياسي دخالت نكرد تا اينكه رضاخان پهلوي سقوط كرد. در اين هنگام قوام بار ديگر به نخست‏وزيري رسيد و در سال‏هاي ۱۳۲۴ و ۱۳۳۱ نيز در اين مقام بود. وي در سال ۱۳۲۴ جهت حل مسأله حضور نيروهاي روسي در ايران راهي مسكو شد و مذاكراتي انجام داد. در سال ۱۳۳۱ پس از اختلافي كه بين مصدق و شاه بروز كرد، شاه براي اينكه حريف قَدَري در مقابل مصدق بتراشد، سراغ قوام السلطنه رفت.


قوام‏السلطنه جاه‏طلب كه در آن هنگام 80 سال از سنش مي‏گذشت با اكثريت ضعيفي از مجلس راي اعتماد گرفت. اما اين صدارت بيش از چهار روز دوام نياورد و با مقاومت و خروش ملت مسلمان ايران به رهبري آيت‏اللَّه كاشاني، قوام در سي تير 1331، مجبور به استعفا شد. قوام پس از استعفا، مدتي در حالت اختفا مي‏زيست و احساس خطر مي‏كرد. مجلس حكم به مصادره اموال او داد و او كه بعد از اين جريان، كاملاً تاب و توان خود را از دست داده بود سرانجام در 31 تيرماه 1334 در 83 سالگي درگذشت. احمد قوام، روي هم، پنج بار به نخست وزيري رسيد و بيش از بيست بار به وزارت دست يافت. قوام ذاتاً مردي مستبد و قانون‏شكن و جاه طلب بود و از جنجال و سر و صدا لذت مي‏برد. از تملق لذت مي‏برد به همين دليل، اطرافيان او را هميشه افراد چاپلوس تشكيل مي‏دادند. او هم‏چنين از علوم زمان بهره داشت و گاهي شعر هم مي‏سرود.

1992 - پابلو اسکوبار، قاچاقچی مخوف کلمبیایی مواد مخدر از «زندان اختصاصی‌اش» در کلمبیا گریخت.


زادروزها

۱۷۸۴ - زادروز فریدریش بسل ستاره‌شناس آلمانی
۱۸۸۷ - زادروز گوستاو هرتز فیزیکدان آلمانی ، برنده جایزه فیزیک نوبل سال ۱۹۲۵


۱۹۸۰ - زادروز درک کویت فوتبالیست هلندی ، بازیکن باشگاه فوتبال لیورپول انگلیس
۱۲۰۱ - زادروز یوهان مندل، کشیش اتریشی و پدر دانش ژنتیک نوین


۱۳۵۰ - زادروز خسرو سینا، نویسنده و کارگردان تئاتر، سینما و تلویزیون ایرانی
۱۳۵۳ - زادروز سام درخشانی، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون ایرانی


۱۹۹۲ - زادروز سلنا گومز بازیگر و خواننده آمریکایی


درگذشت‌ها

۱۴۶۱ - درگذشت شارل هفتم پادشاه فرانسه از ۱۴۲۲ تا ۱۴۶۱
۱۶۷۶ - درگذشت کلمنت دهم از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم


۱۸۲۶ - درگذشت جوزپه پیاتسی ستاره‌شناس ایتالیایی
۱۸۳۲ - درگذشت ناپلئون دوم دومین امپراتور فرانسه برای مدت کوتاهی


۱۹۳۴ - درگذشت جان دیلینگر بانک دزد آمریکایی
۱۹۶۷ - درگذشت کارل سندبرگ شاعر، نویسنده و ویراستار آمریکایی ، برنده سه جایزه پولیتزر


۱۹۶۸ - درگذشت جووانی گوارسکی نویسنده، روزنامه‌نگار، کاریکاتوریست و طنزپرداز ایتالیایی
۱۳۸۷ - درگذشت ابوطالب طالبی، کشتی گیر ایرانی و دارنده مدال برنز رقابتهای کشتی آزاد بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۶۸ مکزیکوسیتی.


۱۳۹۰ - درگذشت لیلا اسفندیاری، کوهنورد زن ایرانی در قله گاشربروم


*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون