تنگنای بی پایان کنسرت ها
روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: «در حقوق شهروندی یک اصل اساسی به نام «حق به تصویر» وجود دارد. به این معنی که شهروندان حق دارند با تصویربرداری دیگران از خودشان مخالفت کنند و اجازه ندهند که کسی از آنها تصویر بگیرد. بنابراین تصویربرداری از کنسرت‌های موسیقی با این اصل و با این حق شهروندی کاملا در تعارض است و مخاطبان کنسرت‌ها می‌توانند این موضوع را به لحاظ حقوقی تعقیب قضایی کنند.»
روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: «در حقوق شهروندی یک اصل اساسی به نام «حق به تصویر» وجود دارد. به این معنی که شهروندان حق دارند با تصویربرداری دیگران از خودشان مخالفت کنند و اجازه ندهند که کسی از آنها تصویر بگیرد. بنابراین تصویربرداری از کنسرت‌های موسیقی با این اصل و با این حق شهروندی کاملا در تعارض است و مخاطبان کنسرت‌ها می‌توانند این موضوع را به لحاظ حقوقی تعقیب قضایی کنند.»
«ماجرای لغو سریالی کنسرت‌ها در روزهای اخیر به یکی از مهم‌ترین چالش‌های فرهنگی جامعه بدل شده است. اگر چه لغو اجراهای زنده موسیقی به دلایل مختلف در سال‌های اخیر سابقه زیادی داشته است اما آتش اختلاف‌ها زمانی زبانه گرفت که امام جمعه مشهد در یک سخنرانی، اجرای کنسرت در این شهر را خلاف حیثیت و هویت این شهر دانست. به دنبال آن ائمه جمعه چند شهر دیگر هم از این رویکرد حمایت کردند. اگر چه واکنش‌های شکل گرفته باعث شد تا علی جنتی در گفت‌وگو با خبرگزاری‌های رسمی اعلام کند که از برگزاری کنسرت در مشهد صرف‌نظر کرده است و موانع اجرای زنده در خراسان را می‌پذیرد اما رئیس‌جمهوری در دیدار اخیرش با پزشکان تاکید کرد که هیچ وزیری نباید در برابر هیچ فشاری کوتاه بیاید و عقب‌نشینی کند و به نظر می‌رسد همین جمله باعث شد تا وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مواضع خود را تغییر دهد و در گفت‌وگوهای روزهای بعدش تمام‌قد از برگزاری کنسرت‌ها دفاع کند و حتی در سخنرانی‌اش در جمع اصحاب فرهنگ، اندیشه، هنر و رسانه استان گیلان بگوید که برپایی کنسرت‌ها نه اشکال شرعی دارد و نه اشکال قانونی.
حتی بعد از آن وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: به هیچ وجه قصد عقب‌نشینی از مواضع خود را نداریم و با رئیس قوه قضائیه مکاتباتی را انجام دادیم تا موانع هر چه سریع‌تر از پیش رو برداشته شود. شاید همین مکاتبات باعث شد تا دادستان تهران، دادستان عمومی و انقلاب تهران با ارائه سه پیشنهاد برای اجرای کنسرت‌ها، توجه به این سه پیشنهاد را مانع از ایجاد تنش در برگزاری کنسرت‌ها و لغو آنها بدانند. عباس جعفری دولت‌آبادی در نشست خبری خود گفت: دادستانی تهران پیشنهاد می‌کند برگزاری کنسرت‌ها در تهران منوط به تضمین و تامین امنیت مراسم از سوی استاندار یا فرماندار تهران و تضمین سلامت محتوای برنامه ارائه شده توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گردد.
وی ضبط رسمی مراسم از سوی پلیس را به عنوان پیشنهاد دیگر مطرح کرد و گفت این اقدام می‌تواند در جلوگیری از مشکلات کنسرت‌ها پیشگیرانه باشد. دادستان تهران توجه به این سه پیشنهاد را مانع از ایجاد تنش در برگزاری کنسرت‌ها و لغو آنها دانست و تاکید کرد که عملیاتی کردن این سه پیشنهاد باعث می‌شود که مسوولان در برگزاری کنسرت‌ها احساس مسوولیت کنند و تنش‌های فعلی از بین برود و مسوولان به وظایف خود عمل کنند.
نظر سخنگوی ارشاد درباره پیشنهادهای دادستان
روز گذشته اما سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمع‌بندی این وزارتخانه درباره راهکارهای دادستان تهران را تشریح کرد. حسین نوش‌آبادی در گفت‌وگو با «ایسنا» با اشاره به سه پیشنهاد دادستان تهران برای برگزاری کنسرت گفت هر نهاد و دستگاهی بر اساس وظایف قانونی‌اش یک‌سری اقدامات انجام می‌دهد و وظیفه ما به عنوان دستگاه متولی حوزه فرهنگ و هنر، صدور مجوز و نظارت بر اجرای مطلوب آن برنامه بر اساس تعهدات اخذ شده از برگزار کننده برنامه است.
او افزود: وقتی فرد، مجموعه، موسسه یا شرکتی، تقاضای اجرای کنسرت را مطرح می‌کند، ما بر اساس روند قانونی، کار را دنبال می‌کنیم و به طور طبیعی از آنها تعهداتی را می‌گیریم. بنابراین یکی از پیشنهادهای دادستان مبنی بر «تضمین سلامت محتوا» از سوی وزارت ارشاد در حال حاضر انجام می‌شود؛ آن هم با تعهداتی که ما از برگزار کننده می‌گیریم.
به گفته نوش‌آبادی، پیشنهادهای دادستان تهران می‌تواند در راستای تقویت هر چه بهتر برنامه‌های موسیقی باشد؛ البته منوط بر این که این پیشنهادها به خوبی اجرایی شوند چون در حال حاضر برخی از این شروط در روند اجرای کنسرت‌ها انجام می‌شوند.
او ادامه داد: احتمالا آنها اعتقاد دارند که اگر برنامه‌ای ضبط شود و مخاطبان از ضبط آن آگاه باشند، مراعاتی نسبت به بروز برخی مسائل می‌کنند. ما به طور کلی، از حاکم شدن امنیت در کنسرت‌ها نگران نیستیم و اتفاقا هر چه شرایط برای تامین امنیت فراهم‌تر باشد، دیگر دغدغه چندانی برای برگزارکنندگان مراسم به وجود نمی‌آید.
او توضیح داد: در برخی مواقع ممکن است خواننده به صورت ناخودآگاه رفتاری خلاف عرف و ضابطه داشته باشد یا تماشاچیان و مخاطبان در فضای هیجانی قرار بگیرند و رفتارهایی بر خلاف ضوابط شرعی، قانونی و تعهدات اخذ شده نشان دهند. اتفاقی که به ندرت رخ می‌دهد ولی احتمالا منظور دادستان آن است که باید تدابیر لازم برای پیشگیری از جرم به کار گرفته شود تا از بروز حواشی جلوگیری شود.
واکنش کارشناسان به تصمیم وزارت ارشاد
این در حالی است که دکتر علی تقی‌زاده، عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی در پاسخ به این پرسش که آیا تصویربرداری از مخاطبان یک کنسرت موسیقی با اصول حقوق شهروندی تعارض دارد یا خیر، به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: در حقوق شهروندی یک اصل اساسی به نام «حق به تصویر» وجود دارد. به این معنی که شهروندان حق دارند با تصویربرداری دیگران از خودشان مخالفت کنند و اجازه ندهند که کسی از آنها تصویر بگیرد. بنابراین تصویربرداری از کنسرت‌های موسیقی با این اصل و با این حق شهروندی کاملا در تعارض است و مخاطبان کنسرت‌ها می‌توانند این موضوع را به لحاظ حقوقی تعقیب قضایی کنند.
همچنین داریوش پیرنیاکان که این روزها سرگرم برگزاری ششمین دوره جشنواره موسیقی جوان است و دبیری این جشنواره را بر عهده دارد، درباره سخنان اخیر نوش‌آبادی به «دنیای اقتصاد» گفت: ما در خانه موسیقی با بررسی و تحلیل دقیق این تصمیم‌ها، در صورت لزوم حتما واکنش نشان خواهیم داد و پیگیر موضوع خواهیم بود تا خدشه‌ای به روال قانونی برگزاری کنسرت‌ها وارد نشود.
این موسیقیدان با بیان این که خانه موسیقی به هیچ وجه در موضوع کنسرت‌های موسیقی عقب‌نشینی نمی‌کند، افزود: ما با هم‌فکری اعضای خانه سعی داریم تا راهی را انتخاب کنیم که منطقی و درست باشد و به حصول نتیجه کامل بینجامد. بنابراین در آینده نزدیک با بررسی دقیق‌تر جوانب موضوع در مورد تصمیم‌های جدیدی که برای برگزاری کنسرت‌ها اتخاذ شده، اظهار نظر خواهیم کرد.
در حالی که فشارها روی وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی از جهت‌های مختلف افزایش یافته است و چند نماینده مجلس هم مخالف این هستند که وزیر به عدم برگزاری کنسرت در شهرهای حاشیه‌ساز تن بدهد، روز گذشته نایب رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی از طرح سوال سه نماینده از وزیر ارشاد در مورد لغو مجوز کنسرت‌ها خبر داد. عبدالکریم حسین‌زاده در گفت‌وگو با «ایسنا» اظهار کرد سوال مشترک اصلی من و آقایان مطهری و پارسایی از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مورد لغو مجوز کنسرت‌ها، تامین امنیت کنسرت‌ها و مسوولیت‌پذیری وزیر در قبال برنامه‌های فرهنگی که برای آنها مجوز صادر می‌شود، مطرح شده است. وی با بیان این که این طرح سوال روز سه‌شنبه تقدیم هیات رئیسه مجلس شده گفت که هیات رئیسه سوال از وزیر ارشاد را به کمیسیون فرهنگی مجلس ارجاع کرده است. این در حالی است که هنوز چاره‌ای برای گره‌های کور برپایی کنسرت پیدا نشده است و چگونگی ادامه مسیر در ابهام قرار دارد.»
«ماجرای لغو سریالی کنسرت‌ها در روزهای اخیر به یکی از مهم‌ترین چالش‌های فرهنگی جامعه بدل شده است. اگر چه لغو اجراهای زنده موسیقی به دلایل مختلف در سال‌های اخیر سابقه زیادی داشته است اما آتش اختلاف‌ها زمانی زبانه گرفت که امام جمعه مشهد در یک سخنرانی، اجرای کنسرت در این شهر را خلاف حیثیت و هویت این شهر دانست. به دنبال آن ائمه جمعه چند شهر دیگر هم از این رویکرد حمایت کردند. اگر چه واکنش‌های شکل گرفته باعث شد تا علی جنتی در گفت‌وگو با خبرگزاری‌های رسمی اعلام کند که از برگزاری کنسرت در مشهد صرف‌نظر کرده است و موانع اجرای زنده در خراسان را می‌پذیرد اما رئیس‌جمهوری در دیدار اخیرش با پزشکان تاکید کرد که هیچ وزیری نباید در برابر هیچ فشاری کوتاه بیاید و عقب‌نشینی کند و به نظر می‌رسد همین جمله باعث شد تا وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مواضع خود را تغییر دهد و در گفت‌وگوهای روزهای بعدش تمام‌قد از برگزاری کنسرت‌ها دفاع کند و حتی در سخنرانی‌اش در جمع اصحاب فرهنگ، اندیشه، هنر و رسانه استان گیلان بگوید که برپایی کنسرت‌ها نه اشکال شرعی دارد و نه اشکال قانونی.
حتی بعد از آن وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: به هیچ وجه قصد عقب‌نشینی از مواضع خود را نداریم و با رئیس قوه قضائیه مکاتباتی را انجام دادیم تا موانع هر چه سریع‌تر از پیش رو برداشته شود. شاید همین مکاتبات باعث شد تا دادستان تهران، دادستان عمومی و انقلاب تهران با ارائه سه پیشنهاد برای اجرای کنسرت‌ها، توجه به این سه پیشنهاد را مانع از ایجاد تنش در برگزاری کنسرت‌ها و لغو آنها بدانند. عباس جعفری دولت‌آبادی در نشست خبری خود گفت: دادستانی تهران پیشنهاد می‌کند برگزاری کنسرت‌ها در تهران منوط به تضمین و تامین امنیت مراسم از سوی استاندار یا فرماندار تهران و تضمین سلامت محتوای برنامه ارائه شده توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گردد.
وی ضبط رسمی مراسم از سوی پلیس را به عنوان پیشنهاد دیگر مطرح کرد و گفت این اقدام می‌تواند در جلوگیری از مشکلات کنسرت‌ها پیشگیرانه باشد. دادستان تهران توجه به این سه پیشنهاد را مانع از ایجاد تنش در برگزاری کنسرت‌ها و لغو آنها دانست و تاکید کرد که عملیاتی کردن این سه پیشنهاد باعث می‌شود که مسوولان در برگزاری کنسرت‌ها احساس مسوولیت کنند و تنش‌های فعلی از بین برود و مسوولان به وظایف خود عمل کنند.
نظر سخنگوی ارشاد درباره پیشنهادهای دادستان
روز گذشته اما سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمع‌بندی این وزارتخانه درباره راهکارهای دادستان تهران را تشریح کرد. حسین نوش‌آبادی در گفت‌وگو با «ایسنا» با اشاره به سه پیشنهاد دادستان تهران برای برگزاری کنسرت گفت هر نهاد و دستگاهی بر اساس وظایف قانونی‌اش یک‌سری اقدامات انجام می‌دهد و وظیفه ما به عنوان دستگاه متولی حوزه فرهنگ و هنر، صدور مجوز و نظارت بر اجرای مطلوب آن برنامه بر اساس تعهدات اخذ شده از برگزار کننده برنامه است.
او افزود: وقتی فرد، مجموعه، موسسه یا شرکتی، تقاضای اجرای کنسرت را مطرح می‌کند، ما بر اساس روند قانونی، کار را دنبال می‌کنیم و به طور طبیعی از آنها تعهداتی را می‌گیریم. بنابراین یکی از پیشنهادهای دادستان مبنی بر «تضمین سلامت محتوا» از سوی وزارت ارشاد در حال حاضر انجام می‌شود؛ آن هم با تعهداتی که ما از برگزار کننده می‌گیریم.
به گفته نوش‌آبادی، پیشنهادهای دادستان تهران می‌تواند در راستای تقویت هر چه بهتر برنامه‌های موسیقی باشد؛ البته منوط بر این که این پیشنهادها به خوبی اجرایی شوند چون در حال حاضر برخی از این شروط در روند اجرای کنسرت‌ها انجام می‌شوند.
او ادامه داد: احتمالا آنها اعتقاد دارند که اگر برنامه‌ای ضبط شود و مخاطبان از ضبط آن آگاه باشند، مراعاتی نسبت به بروز برخی مسائل می‌کنند. ما به طور کلی، از حاکم شدن امنیت در کنسرت‌ها نگران نیستیم و اتفاقا هر چه شرایط برای تامین امنیت فراهم‌تر باشد، دیگر دغدغه چندانی برای برگزارکنندگان مراسم به وجود نمی‌آید.
او توضیح داد: در برخی مواقع ممکن است خواننده به صورت ناخودآگاه رفتاری خلاف عرف و ضابطه داشته باشد یا تماشاچیان و مخاطبان در فضای هیجانی قرار بگیرند و رفتارهایی بر خلاف ضوابط شرعی، قانونی و تعهدات اخذ شده نشان دهند. اتفاقی که به ندرت رخ می‌دهد ولی احتمالا منظور دادستان آن است که باید تدابیر لازم برای پیشگیری از جرم به کار گرفته شود تا از بروز حواشی جلوگیری شود.
واکنش کارشناسان به تصمیم وزارت ارشاد
این در حالی است که دکتر علی تقی‌زاده، عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی در پاسخ به این پرسش که آیا تصویربرداری از مخاطبان یک کنسرت موسیقی با اصول حقوق شهروندی تعارض دارد یا خیر، به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: در حقوق شهروندی یک اصل اساسی به نام «حق به تصویر» وجود دارد. به این معنی که شهروندان حق دارند با تصویربرداری دیگران از خودشان مخالفت کنند و اجازه ندهند که کسی از آنها تصویر بگیرد. بنابراین تصویربرداری از کنسرت‌های موسیقی با این اصل و با این حق شهروندی کاملا در تعارض است و مخاطبان کنسرت‌ها می‌توانند این موضوع را به لحاظ حقوقی تعقیب قضایی کنند.
همچنین داریوش پیرنیاکان که این روزها سرگرم برگزاری ششمین دوره جشنواره موسیقی جوان است و دبیری این جشنواره را بر عهده دارد، درباره سخنان اخیر نوش‌آبادی به «دنیای اقتصاد» گفت: ما در خانه موسیقی با بررسی و تحلیل دقیق این تصمیم‌ها، در صورت لزوم حتما واکنش نشان خواهیم داد و پیگیر موضوع خواهیم بود تا خدشه‌ای به روال قانونی برگزاری کنسرت‌ها وارد نشود.
این موسیقیدان با بیان این که خانه موسیقی به هیچ وجه در موضوع کنسرت‌های موسیقی عقب‌نشینی نمی‌کند، افزود: ما با هم‌فکری اعضای خانه سعی داریم تا راهی را انتخاب کنیم که منطقی و درست باشد و به حصول نتیجه کامل بینجامد. بنابراین در آینده نزدیک با بررسی دقیق‌تر جوانب موضوع در مورد تصمیم‌های جدیدی که برای برگزاری کنسرت‌ها اتخاذ شده، اظهار نظر خواهیم کرد.
در حالی که فشارها روی وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی از جهت‌های مختلف افزایش یافته است و چند نماینده مجلس هم مخالف این هستند که وزیر به عدم برگزاری کنسرت در شهرهای حاشیه‌ساز تن بدهد، روز گذشته نایب رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی از طرح سوال سه نماینده از وزیر ارشاد در مورد لغو مجوز کنسرت‌ها خبر داد. عبدالکریم حسین‌زاده در گفت‌وگو با «ایسنا» اظهار کرد سوال مشترک اصلی من و آقایان مطهری و پارسایی از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مورد لغو مجوز کنسرت‌ها، تامین امنیت کنسرت‌ها و مسوولیت‌پذیری وزیر در قبال برنامه‌های فرهنگی که برای آنها مجوز صادر می‌شود، مطرح شده است. وی با بیان این که این طرح سوال روز سه‌شنبه تقدیم هیات رئیسه مجلس شده گفت که هیات رئیسه سوال از وزیر ارشاد را به کمیسیون فرهنگی مجلس ارجاع کرده است. این در حالی است که هنوز چاره‌ای برای گره‌های کور برپایی کنسرت پیدا نشده است و چگونگی ادامه مسیر در ابهام قرار دارد.»
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر