۴۳۲۰۳۸ ۰۹ آذر ۱۳۹۵ ۱۰:۴۴

۳ نظر

۵۰۶۵

۳ نظر

۵۰۶۵

پاراگراف کتاب (۹۷)

ما در اینجا سعی کرده ایم با انتخاب گزیده هایی متفاوت و زیبا از کتاب های مختلف آثار نویسندگان بزرگ، شما را با این کتاب ها آشنا کرده باشیم، شاید گام کوچکی در جهت آشتی با یار مهربان کودکی مان برداشته باشیم.

برترین ها: وقتي خواستم به دنبال معنی کلمه کتاب باشم فکر کردم که کار ساده اي را به عهده گرفته ام! اما وقتي دو روز تمام در گوگل کلمه کتاب و کتاب خواني را جستجو کردم آنهم به اميد يافتن چند تعريف مناسب نه تنها هيچ نيافتم، تازه فهمیدم که چقدر مطلب در مورد کتاب و کتابداری کم است. البته من عقيده ندارم که جستجوگر گوگل بدون نقص عمل مي کند، اما به هر حال يک جستجوگر قوي و مهم است و مي بايست مرا در يافتن ۲ يا ۳ تعريف در مورد كتاب کمک مي کرد؛ اما اين که بعد از مدتي جستجو راه به جايي نبردم، به اين معني است که تا چه اندازه کتاب مهجور و تنها مانده است.

راستي چرا؟ چرا در لابه لاي حوادث ، رخدادها و مناسبت هاي ايام مختلف سال، «کتاب و کتاب خواني» به اندازه يک ستون از کل روزنامه هاي يک سال ارزش ندارد؟ شايد يکي از دلايلي که آمار کتاب خواني مردم ما در مقايسه با ميانگين جهاني بسيار پايين است، کوتاهي و کم کاري رسانه هاي ماست. رسانه هايي که در امر آموزش همگاني نقش مهم و مسئوليت بزرگي را بر عهده دارند. کتاب، همان که از کودکي برايمان هديه اي دوست داشتني بود و يادمان داده اند که بهترين دوست است! اما اين کلام تنها در حد يک شعار در ذهن هايمان باقي مانده تا اگر روزي کسي از ما درباره کتاب پرسيد جمله اي هرچند کوتاه براي گفتن داشته باشيم. و واقعيت اين است که همه ما در حق اين «دوست» کوتاهي کرده ايم، و هرچه مي گذرد به جاي آنکه کوتاهي هاي گذشته ي خود را جبران کنيم، بيشتر و بيشتر او را مي رنجانيم.

*****

متأسفانه در عصر ما قدری مسامحه در مسائلی چون حفظ آبروی دیگران، امانت داری و ادای امانات راه یافته است. حضرت محمد(ص) از جمله در خطبه معروف به حجةالوداع می فرماید که حرمت (احترام و حفظ) آبروی مسلمانان با حفظ جان آنان برابر است و در همان خطبه به برگرداندن امانت هم توصیه اکید می فرماید.

همچنین از ربا، به شدیدترین و اکیدترین وجهی به تأسی از قرآن کریم نهی کرده و آن را عملی پلید و خانمان براندازِ ضعفا و اقشار محروم جامعه تلقی می فرماید. ظرایف اخلاقی و تربیتی در تعالیم و احادیث حضرت موج می زند. فی المثل نهی از قهر و بدخلقی و تشویق و توصیه به آشتی.

رسول خدا(ص) فرمود: «هیچ مسلمانی را روا نیست که برادرش (دوستش) را بیش از سه شب (شبانه روز) ترک گوید که وقتی با هم برخورند، از همدیگر روی گردانند، و بهترینشان کسی است که سلام (و آشتی) را آغاز کند.»

یا می فرماید: «هیچ مؤمنی طعنه زننده و لعن کننده و زشتگوی نیست.» همچنین: «زنانی که خود را به مردان مانند می کنند و مردانی که خود را به زنان مانند می کنند، از ما نیستند.» همچنین: «خداوند به هیچ عالمی علمی ارزانی نداشت، مگر آنکه از او پیمان گرفت که آن علم را نهان ندارد.» همچنین: خداوند چیزی را منفورتر از طلاق، حلال نگردانیده است.»

اخلاق نبوی | جواد محدثی

روزی میرسد که نسبت به همه چیز بی تفاوت می شوی... نه از بدگویی های دیگران می رنجی و نه دلخوش به حرف های عاشقانه ی اطرافت.

به آن روز می گویند: پیری.

آن روز، ممکن است برای برخی پس از سی سال از اولین روزی که پا به این دنیا گذاشته اند؛ فرا برسد و برای برخی پس از هشتاد سال هم هرگز اتفاق نیفتد... این دیگر بستگی به چگونه تا کردن زندگی با انسان ها دارد.

سفرخوش، آقای رئیس جمهور | گابریل گارسیا مارکز

راستی لذت تنها بودن را چشیده ای؟قدم زدنِ تنها، دراز کشیدنِ تنها توی آفتاب؟ چه لذت بزرگی است برای یک موجود عذاب کشیده، برای قلب و سر! منظورم را میفهمی؟ آیا تابه حال مسافت زیادی را تنها قدم زده ای؟ قابلیتِ لذت بردن از آن دلالت بر مقدار زیادی فلاکتِ گذشته و نیز لذت های گذشته دارد. وقتی پسربچه بودم خیلی تنها ماندم، اما آنها بیشتر به زورِ شرایط بود نه به انتخاب خودم؛ اما حالا با شتاب به طرفِ تنهایی می روم، همان طور که رودخانه ها با شتاب به سوی دریا سرازیر می شوند.

نامه به فلیسه | فرانتس کافکا

هر آنچه در مورد خودمان باور داریم، قصه ای است که آن را بر اساس واقعیت خلق کرده ایم و صرفا دیدگاه خودمان است. دیدگاه ما هم براساس تجربه ای است که از آن شناخت داریم.

هر آنچه می دانیم و باور داریم، صرفا برنامه است و چیزی جز کلمات و عقایدی که ما از دیگران یا تجربیات زندگی خود یاد گرفته ایم نیست. انسان واقعیت را درک می کند؛ اما شیوه ی توجیهی و توصیفی ادراک ما واقعی نیست.

بلکه یک قصه است. من این قصه را رویا می نامم. ذهن انسان با تلفیقی از ادراک و تخیل و احساسات، خواب و خیالی را خلق می کند؛ اما قصه به همین جا ختم نمی شود زیرا ذهنیت هر آدمی با فردی دیگر ترکیب می شود و ذهنیت سیاره ی زمین، رویای سیاره، رویای همه ی انسان ها با هم است. ما می توانیم آن را جامعه یا ملت بنامیم؛ اما حاصل خلق ذهن، چه فردی یا جمعی، رویا است.

با خدای خودت درد دل کن | میگل روئیز

برای تصحیح افکار، پیشنهادهایی ارائه می شود:

1. ساده ترین شیوه ی تصحیح افکار شیوه ی نیایش است. وقتی که گرد هم می آیید نام خداوند را بخوانید و بدین ترتیب خود را فراموش می کنید. این شیوه به اندازه ای ساده است که بیشتر اوقات اهمیت آن نادیده گرفته می شود، در حالی که از ارزش بیش از اندازه ای برخوردار است.

2. وقتی که صبح از خواب برمی خیزید، بازدم پاکی، عشق، سرور، آرامش، تواضع، اعتماد و هرچیز که نیاز درونی شما را بیان می کند، بیرون بفرستید. این نوع تنفس کردن را چندبار، حتی میان کار خود تا آنجا که می توانید ادامه دهید.

3. شب، پیش از خواب، قطعه ای از زندگی یا تعالیم یکی از مردان خدا را بخوانید؛ این کار دارای تاثیری تطهیر کننده بر ذهن و در نتیجه بر رویای خودآگاه دارد.

4. هنگامی که افکار پلید به سرا شما می آیند، با آنها نجنگید؛ هرچه بیشتر با آنها ستیز کنید، بیشتر تقویتشان می کنید. بهترین راه رویارویی با افکار بد ترک کردن آنها و اندیشیدن به افکار الهی است. روشنایی، تاریکی را از میان می برد. هر فکر خوب همانند تابش نور است که ابرهای تیره ی افکار بد را می زداید.

5. در همه ی اوقات جسم و ذهن خود را آرام و آسوده نگاه دارید. بدون عجله کار کنید، به آرامی، شیرین و با عشق و درک سخن بگویید، اجازه ندهید که چیزی آرامش درون شما را آشفته سازد. دنیا را اقیانوسی تصور کنید ک امواج متلاطم آن شما را به غرق شدن تهدید می کنند، آرام و سرشار از اعتماد و ایمان به خداوند باشید، امواج آرام خواهند گرفت.

برای آن به سوی تو می آیم | جی پی واسوانی

شاید فکر کنید اگر توانگری من در اصل از جانب خدا می آید و اگر او منشاء روزی من است، پس فایده ی اندیشه ی توانگرانه چیست و به چه درد می خورد؟ اصلا میان اندیشه ی توانگرانه و برکاتم چه رابطه ای وجود دارد؟

برکت غنیِ خدا از روز ازل پیرامون شما و همچنین به صورت استعدادها و توانایی های بالقوّه و آرمانها و اندیشه هایی در انتظار تجلّی، درون شما بوده است و خواهد بود. منتها باید با این جوهر و خزانه ی غنی تماس حاصل کرد.

ذهنتان حلقه ی اتصال شماست. گرایشها و مفاهیم ذهنی و باورها و اعتقادات و نگرشهای شما به مثابه ی حلقه ی اتصال شما برای دسترسی به جوهر و خزانه ی غنی خداست. خدا تنها کاری را می تواند برایتان بکند که بتواند آن را از طریق آرمانها و اندیشه ها و واکنشهای خودتان بیان و عیان کند.

قانون توانگری | کاترین پاندر

هنگامی که از یک سن خاص گذشتید زندگی چیزی بیشتر از فرایند از دست دادن مداوم نخواهد شد. چیزهایی که در زندگی برایتان مهم هستند شروع به لیز خوردن از چنگتان می کنند، یکی بعد از دیگری، مانند شانه ای که دندانه هایش را از دست می دهد. و تنها چیزهایی که جایشان را می گیرند چیزهای بدلی بی ارزش هستند.

قدرت بدنیت، امیدهایت، رویاهایت، ایده آل هایت، اعتقادات، تمام معانی یا افرادی که دوست داری، یکی یکی محو می شوند. برخی قبل از ترک کردن عزیمتشان را اعلام می کنند، در حالی که بقیه تنها ناگهان بدون هیچ هشداری یک روز ناپدید می شوند و هنگامی که آن ها را از دست دادی هرگز نمی توانی آن ها را بازگردانی. جستجویت برای جایگزین کردنشان هرگز خوب پیش نمی رود.

1Q84 | هاروکی موراکامی

دلم می خواست یک نفر، آرام و شمرده توی گوشم زمزمه می کرد: دنیا بی ارزش نیست. سخت نیست، پوچ هم نیست، داری خواب میبینی...

من خواستم و او گفت: او گفت: دنیا بی ارزش نیست. سخت نیست، پوچ هم نیست. داری خواب می بینی.

من باورم شد. باورم شد که دارم خواب می بینم. این چشم های خیس را. این شب سرد و اندوهناک را... همه اش یک کابوس است. بیدار میشوی و یادت می رود که تنهایی چقدر سخت بود. دروغ چقدر درد داشت. یادت می رود که حرف ها فقط حرف هستند و نباید باورشان کرد. یادت می رود که هیچ چیز ارزش ندارد. همه اینها یادت می رود. داری خواب می بینی.

دسته دلقک ها | لویی فردینان سلین

سالیتر، بازی می کنم. بازی یک نفره ای که وقتی اجازه ی هیچ حرکتی نداشته باشی، می بازی. توی کامپیوترم بازی های زیادی هست، اما بیشتر سالیتر بازی میکنم. باقی اوقات، توی نت می روم و تخته نرد می زنم. جایی که نه می توانی با طرف مقابلت گپ بزنی نه ببینی اش؛ آدم های بی اسم.

سالیتر، بازی یک نفره است. وقتی دیگر نمی توانی حرکت کنی، باید ورق ها را از نو بچینی و دوباره شروع کنی. باختت را هیچ کس نمی بیند. فقط خودت هستی که می دانی چندین و چندبار باخته ای و چه ورق هایی چیده ای...

حالم قرن چندم تو است | آتوسا زرنگارزاده شیرازی

اگر فرض کنیم که کار یک ظرفشور، کم یا زیاد، بیهوده باشد؛ بنابراین چرا تمام رستوران ها و هتل ها او را می خواهند؟ اگر از دلایل اقتصادی بگذریم، باید ببینیم که کار ظرف شستن و سابیدن دیگ، آنهم برای تمام عمر، برای آدم دارای چه لذتی است؟ چون تردیدی وجود ندارد که مردم بخصوص آدمهای ثروتمند، از آنکه صحنه ی کار یک ظرفشور را در ذهن خود تصور می کنند، لذت می برند.

مارکوس کاتو در این باره گفته است: یک برده نباید وقتی که بیدار است، بیکار بماند. کارش مفید باشد یا نه، اهمیتی ندارد، او فقط باید کار کند؛ زیرا همین کار کردن، حداقل برای خود برده، مفید است. این شیوه ی تفکر هنوز هم پایدار مانده و دلیل همه کارهای پرمشقت و طاقت فرسای بیهوده ی دنیای امروز است.

من بر این باورم که کارهای بیهوده و بی فایده به این خاطر ادامه دارند که از عصیان مردم می ترسند. عقیده ای که رواج دارد چنین است که انبوه مردم، حیوان های حقیری هستند که اگر بیکار بمانند خطر خواهند داشت و بنابراین باید آنها را چنان مشغول کرد که فرصتی برای اندیشیدن نداشته باشند.

آس و پاس در پاریس و لندن | جورج اورول

همه می گویند من شجاع هستم. وقتی که بینایی ام را از دست دادم، همه گفتند شجاع هستم.

وقتی پدرم رفت، همه گفتند شجاع هستم؛ اما این شجاعت نیست. چون من چاره ی دیگری ندارم. من از جایم بلند می شوم و زندگی را ادامه می دهم. مگر تو همین کار را نمی کنی؟ مگر تمام مردم این کار را نمی کنند؟

تمام نورهایی که نمیتوانیم ببینیم | آنتونی دوئر

اکثریت عظیم روشنفکرانی که می شناسم در جست و جوی چیزی نیستند و هیچ کاری نمی کنند و به درد کاری نمی خورند. همه شان بد تحصیل کرده اند، به طور جدی مطالعه نمی کنند، درباره ی علوم فقط پرحرفی می کنند، از هنر هم کم سردر می آورند.

همه شان خودشان را می گیرند و با قیافه ی جدی، گنده گویی و فلسفه بافی می کنند؛ حال آن که پیش چشمشان کارگرها غذا ندارند و چهل نفری در یک اتاق نامناسب می خوابند، توی ساس و تعفن و گند و رطوبت و ناپاکی اخلاقی می لولند.

پر واضح است که همه ی حرف های قشنگ مان فقط برای آن است که سر خودمان و دیگران شیره بمالیم!

باغ آلبالو | آنتوان چخوف

اعتراض مدنی مُدِ روز است. سابقا روال بر این بود که مردم اعتراض می کردند تا به آزادی و حقوق خود برسند؛ گویا امروزه، افرادِ بسیاری از آزادی و حقوق خودشان در راهِ اعتراض کردن استفاده می کنند. آنها همیشه در حال اعتراضی مدنی و شعار دادن اند.

شعار دادن در نزدشان حتی از یافتن راه حلی منطقی برای مسئله ای که به آن اعتراض دارند هم مهمتر است. بسیاری از آدمها به همین راحتی و صرفا با دادن شعارهایی که خودشان هم به آنها اعتقاد ندارند، اکتیویست (فعال اجتماعی) می شوند، البته در واقه اکتیو در بی شعوری!

بیشعوری | خاویر کرمنت

پس از ستایش پروردگار، همانا جهاد در راه خدا، دَری از درهای بهشت است که خدا آن را به روی دوستان مخصوص خود گشوده است. جهاد، لباس تقوا، و زره محکم و سپر مطمئن خداوند است، کسی که جهاد را ناخوشایند دانسته و ترک کند، خدا لباس ذلّت و خواری بر او می پوشاند و دچار بلا و مصیبت می شود و کوچک و ذلیل می گردد.

دل او در پرده ی گمراهی مانده و حق از او روی می گرداند، به جهت ترک جهاد، به خواری محکوم و از عدالت محروم است.

نهج البلاغه | سیّد رضی

آدمی که نمی خواند، یا کم می خواند، یا فقط پرت و پلا می خواند، بی گمان اختلالی در بیان خواهد داشت. این آدم بسیار حرف می زند؛ اما اندک میگوید؛ زیرا واژگانش برای بیان آنچه در دل دارد بسنده نیست.

اما مسئله تنها محدودیت کلامی نیست؛ محدودیت فکر و تخیّل نیز در میان است. مسئله، مسئله ی فقر تفکّر نیز هست؛ چرا که افکار و مفاهیم که ما به واسطه ی آن ها به رمز و راز وضعیت خود پی می بریم جدا از کلمات وجود ندارند. ما سخن گفتن درست، پرمغز، سنجیده و زیرکانه را از ادبیات و تنها از ادبیات خوب می اموزیم...!

چرا ادبیات | ماریوس بارگاس یوسا