بررسی نبوغ مجرمانه نوجوان ۱۷ ساله

سیما فراهانی در روزنامه شهروند نوشت: هکر ١٧ساله با رخنه درسایت‌های داخلی و خارجی، انقلاب بزرگی در دنیای رایانه به پا کرد. این هکر نوجوان، ٢‌هزار سایت متفرقه و برخی سایت‌های مراکز مهم را نشانه گرفت تا خود را به‌عنوان یک هکر بزرگ معرفی کند. تصمیمی که درنهایت به یک دستبند بر دستانش ختم شد. عاقبتی که در انتظار همه رخنه‌گرهای کلاه سیاه مثل اوست.

هکری که از هوش و استعدادش درجهت منفی استفاده می‌کند و تنها برای به رخ‌کشیدن و نمایش قدرت بالایش درعلم رایانه، دست به کاری می‌زند که عاقبتی جز دستگیری و زندان برایش ندارد. همه آنها هم وقتی دستگیر می‌شوند، تنها یک انگیزه مشابه را مطرح می‌کنند، آن هم به رخ‌کشیدن قدرت و استعدادشان؛ درمیان نابغه‌های اینترنت و دنیای رایانه، هستند.

کسانی که برای قدرت‌نمایی و خودنمایی‌های خود راهی عجیب و خطرناک را انتخاب می‌کنند. برای این‌که دیده شوند، مطرح باشند و نشان دهند که چقدر توانایی دارند، به سراغ سایت‌ها و حتی حریم‌های شخصی می‌روند و با نفوذ در این شبکه‌ها خود را مطرح می‌کنند. بدون این‌که بدانند چه عاقبتی در انتظارشان است. مانند اعضای باندی که در استان البرز دو‌میلیون جی‌میل، ایمیل و رمز عبور کاربران ایرانی را درفضای مجازی منتشر کردند و روز نهم مردادماه دستگیر شدند. اعضای این باند ایمیل و جی‌میل افرادی را که هک کرده بودند، دریک کانال تلگرامی به نام «جعبه اراذل» منتشر می‌کردند.

همچنین ١٣ شهریور امسال نیز یک هکر برنامه‌نویس و دو همدستش با به دست آوردن ۳۰۰ شماره‌حساب بانکی در استان‌های خراسان‌رضوی، شمالی و چند استان همجوار به صورت اینترنتی از این حساب‌ها سرقت کردند و دستگیر شدند. اعضای این باند با نصب وسیله‌ای به نام کیلاگرد یعنی دسترسی به هر اقدامی روی صفحه کلید رایانه، روی رایانه‌های چند کافی‌نت توانستند کنترل آنها را به دست بگیرند و بخشی از موجودی نقدی صاحبان حساب را در زمان انجام عمل نقل‌وانتقال وجه از طریق فضای مجازی به حساب خود انتقال دهند.

دی‌ماه ‌سال ٩٣ هم پسر ٢٤ساله‌ای که اقدام به هک ١٥٠٨ حساب بانکی شهروندان کرده بود، دستگیر شد. این هکر در سایت خود اقدام به ایجاد یک صفحه جعلی برداشت از حساب بانکی کرده بود. مراجعان به این صفحه به دلیل واریز مبلغ ٦‌هزارتومان وارد یک صفحه جعلی برداشت از حساب می‌شدند و شماره حساب، رمز عبور و کد CVV٢ خود را دراین صفحه جعلی وارد می‌کردند و متهم با داشتن این اطلاعات اقدام به هک حساب‌های بانکی مراجعان به این سایت می‌کرد.

جرم نمی‌تواند توانایی شما را نشان دهد

این‌ها تنها نمونه‌هایی از خودنمایی‌های هکرهای باهوش و بااستعداد بود که برای به تصویرکشیدن خلاقیتشان راه مجرمانه‌ای را انتخاب کردند، تا بتوانند به مسئولان و مردم جامعه بگویند که من هستم. عبدالرضا ترزی قاضی دادسرای جرایم رایانه درباره این مسأله به «شهروند» گفت: «بحث نفوذ یا هک، یکی از مسائلی است که در رابطه با انجام آن انگیزه‌های متفاوتی وجود دارد.

بحث اقتصادی، انتقام و حتی تخریب یک شخصیت مهم، می‌تواند از انگیزه‌های هکرها باشد، اما مهم‌ترین انگیزه، بحث خودنمایی و دیده‌شدن استعداد و هوش است. بیشترین پرونده‌هایی که دراین رابطه به آن رسیدگی کردم، مجرمان همین انگیزه را برای ارتکاب جرم خود بیان کرده‌اند. آنها به خاطر هوش بالا و استعدادی که دراین زمینه دارند، به سراغ جرم می‌روند. سایت هک می‌کنند و به شبکه‌های مهم دولتی نفوذ می‌کنند تا دیده شوند. بیشترشان هم وقتی دستگیر می‌شوند، انگیزه‌شان را خودنمایی مطرح می‌کنند تا مسئولان دولت بدانند که چه استعداد نهفته‌ای درونشان وجود دارد.»

او ادامه داد: «البته دربیشتر پرونده‌ها نیز ما مجرمانی را داشته‌ایم که بعد از مجازات، به دلیل استعداد بالا دراین زمینه ازسوی مسئولان دولتی و انتظامی جذب شده و این‌بار هوش خود را درجهت مفیدی استفاده کرده‌اند. خودشان هکر بودند اما حالا راهکار جلوگیری از نفوذ هکرها را به مسئولان انفورماتیک آموزش می‌دهند، اما چنین افرادی که از هوش رایانه‌ای بالایی برخوردارند، باید این را بدانند که با عمل مجرمانه نمی‌توانند به موفقیت برسند.

راهکارهای بهتر و مفیدتری هم برای دیده‌شدن است. آنها می‌توانند به جای ارتکاب جرم خوداظهاری کنند و به سراغ مسئولان بروند. به پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات نیروی انتظامی بروند و استعدادشان را نشان دهند. آنها نیز با انجام تست‌های مختلف هوش‌شان را می‌سنجند و درنهایت از استعدادشان درجهت مفیدی استفاده می‌کنند. این خیلی بهتر از آن است که این افراد برای دیده‌شدن به سراغ جرم بروند و به جای مطرح‌شدن، راهی زندان شوند؛ چراکه ماده یک قانون جرایم رایانه‌ای می‌گوید: «هركس به‌طور غیرمجاز به داده‌ها یا سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی كه به‌ وسیله تدابیر امنیتی حفاظت ‌شده‌ است، دسترسی یابد، به حبس از ٩١روز تا یك‌سال یا جزای نقدی از ٥‌میلیون ریال تا ٢٠‌میلیون ریال یا هر دومجازات محكوم خواهد شد.

این درحالی است که قانون جرایم رایانه‌ای با توجه به گستردگی جرم دراین حوزه قصد دارد مجازات‌های بیشتری را پیش‌بینی کند. به این جهت که درگذشته هکرها تنها برای انتقام یا رسیدن به پول به حریم شخصی افراد نفوذ می‌کردند، اما امروز پا را فرا‌تر نهاده و به سراغ سایت‌های دولتی و شبکه‌های گسترده رفته‌اند. به همین دلیل قصد دارند مجازات‌ها را بیشتر کنند تا جنبه بازدارندگی داشته باشد و کسی برای به رخ‌کشیدن استعدادش به سراغ نفوذ به سایت‌ها و ارتکاب چنین جرم‌هایی نرود. به همین خاطر افرادی با هوش رایانه‌ای، بهتر است به جای جرم به فکر راه دیگری برای نشان‌دادن استعدادشان باشند.»

ناصر قاسم‌زاد مدیرعامل جمعیت حمایت از سلامت و بهداشت روان جامعه نیز با بررسی این موضوع به «شهروند» گفت: «به اعتقاد من جوانان و نوجوانان درجامعه دوره حساسی از زندگی خود را می‌گذرانند که در هرمرحله نیاز به دیده‌شدن و اثبات خود به دیگران را دارند. به‌خصوص که اگر آنها هوش و استعداد نهفته‌ای را هم درخود حس کنند، به همین دلیل دوست دارند که این هوش و استعداد را نشان دهند و از آن استفاده کنند. حالا دراین میان اگر به آنها توجه نشود و به نیازهایشان پاسخ داده نشود، راه‌حل دیگری را برای نشان‌دادن خودشان انتخاب می‌کنند.

همچنین آنها در این سنین بیشتر از همیشه دچار شکست و یأس می‌شوند، برای همین به خاطر این‌که خشم خود را به نحوی تخلیه کنند، به سراغ جرم می‌روند. سعی می‌کنند از طریق جرم، خود را به بقیه نشان دهند و از استعدادشان استفاده کنند. باید به نخبه‌ها و نابغه‌ها بها داد. به آنها توجه کرد و امکانات را دراختیارشان قرار داد. به نظر من نخبه‌ها حق بیشتری نسبت به بقیه درجامعه دارند و به همان میزان توقع کمتری هم از امکاناتی که دراختیارشان قرار داده می‌شود را دارند.

آنها تنها می‌خواهند از استعداد و هوششان استفاده کنند و به چیز دیگری نیاز ندارند. برای همین اگر زمینه برای بروز استعداد فراهم نباشد، آنها هم راه‌حل دیگری را انتخاب می‌کنند. راهی که به جرم ختم می‌شود.