در سال تحصیلی جدید مثل نابغه‌ها درس بخوانید

برترین‌ها: ۱۶۸ ساعت. این تمام وقتی است که در طول هفته داریم. به عنوان دانش‌آموز یا دانشجو، احتمالاً فکر می‌کنید مدت زمان خیلی کمی است. به خوبی می‌دانم چقدر تکالیف و پروژه و امتحان دارید. از طرفی نباید از فعالیت‌های خارج درسی، زندگی اجتماعی و سایر مسئولیت‌هایی که دارید غافل شد.

خبر خوب این است که با خواندن این متن می‌توانید میان تکالیف و وظایف خود توازن ایجاد کنید و همزمان خوش بگذرانید! با راهکار‌هایی که در ادامه می‌خوانید؛ در سال تحصیلی جدید موفق‌تر خواهید بود. البته هدف اصلی آموزش نمره نیست؛ بلکه دانستنِ روش درست یادگیری می‌باشد و این یکی از مهارت‌های مهم زندگی محسوب می‌شود که باید کسب کرد.

پس بیایید یاد بگیریم چطور مثل نابغه‌ها درس بخوانیم:

۱. هر مبحث را از چند روش مختلف یاد بگیرید

تحقیقات نشان می‌دهند روش‌های مختلف یادگیری، بخش‌های مختلف مغز را درگیر می‌کنند. هر چه بخش‌های بیشتری از مغز فعال شود؛ توانایی درک و یادگیری مطالب بیشتر می‌شود. پس برای یادگیری هر مبحث می‌توانید از این روش‌ها استفاده کنید:

• یادداشت‌های کلاسی‌تان را بخوانید.
• کتاب درسی را بخوانید.
• در برنامه‌ی《 آموزشگاه خان 》 ((Khan Academy ویدئو ببینید.
• سایر منابع آنلاین را چک کنید.
• نقشه‌ای ذهنی طراحی کنید.
• مطالبی که یاد گرفتید به کسِ دیگری درس دهید.
• از منابع مختلف، تمرین و مسئله حل کنید.

مشخص است که نمی‌توانید همه‌ی این روش‌ها را یک‌باره انجام دهید، ولی می‌توانید هر وقت مطالب را دوره می‌کنید؛ از منبع یا روش متفاوتی استفاده کنید. با این کار مطالب را سریع‌تر یاد می‌گیرید.

۲. به جای تمرکز بر یک یا دو درس، هر روز درس‌های مختلف بخوانید

مثلاً اگر می‌خواهید برای امتحانات ریاضی، تاریخ، فیزیک و شیمی آماده شوید؛ بهتر است هر روز کمی از هر کدام را بخوانید. این روش باعث می‌شود سریع‌تر یاد بگیرید تا اینکه بخواهید شنبه ریاضی بخوانید؛ یکشنبه تاریخ بخوانید؛ دوشنبه فیزیک و ....

حالا چرا؟

چون اگر در روز درسی را زیاد بخوانید؛ بیشتر احتمال دارد مطالب مشابه آن درس را با هم اشتباه بگیرید. پس مثل نابغه‌ها مدت زمان مطالعه را بین چند درس مختلف پخش کنید. با این کار مغز شما وقت بیشتری برای یادگیری عمیق مطالب دارد.

۳. در طول ترم درس بخوانید و شب امتحانی نباشید

یادگیری و دوره‌ی مطالب در طول ترم ضروری است. زیرا باعث می‌شود مطالب از حافظه‌ی کوتاه‌مدت به حافظه‌ی بلندمدت منتقل شوند و در امتحانات نمرات بهتری کسب کنید.

راه‌های متنوعی برای دوره‌ی مطالب وجود دارد. بستگی دارد چه مدت بخواهید مطالب در ذهنتان باقی بماند. در ادامه یکی از روش‌های خوب دوره کردن را به شما معرفی می‌کنم:

• اولین دوره: ۱ روز بعد از یادگیری مطالب جدید
• دومین دوره: ۳ روز بعد از اولین دوره
• سومین دوره: ۷ روز بعد از دومین دوره
• چهارمین دوره: ۲۱ روز بعد از سومین دوره
• پنجمین دوره: ۳۰ روز بعد از چهارمین دوره
• ششمین دوره: ۴۵ روز بعد از پنجمین دوره
• هفتمین دوره: ۶۰ روز بعد از ششمین دوره

۴. در ردیف جلوی کلاس بنشینید

مطالعات نشان می‌دهند دانش آموزان یا دانشجویانی که در ردیف جلوی کلاس می‌نشینند؛ در امتحانات نمرات بهتری کسب می‌کنند.

طبق آمار، میانگین نمرات دانش‌آموزان با توجه به ردیفی که می‌نشینند؛ به صورت زیر است: (نمرات با مقیاس درصد نوشته شده است.)

• ردیف‌های جلویی: ۸۰درصد
• ردیف‌های میانی: ۷۱.۶درصد
• ردیف‌های عقبی: ۶۸.۱درصد

این داده‌ها تحت شرایطی جمع‌آوری شده‌اند که معلم‌ها جای نشستن دانش‌آموزان را مشخص کرده بودند. یعنی این طور نبوده که دانش‌آموزانِ با انگیزه و درس‌خوان با میل خود جلو بنشینند و دانش‌آموزان کم‌فعال ردیف‌های آخر را انتخاب کنند.

حالا که دیگر می‌دانید بهترین ردیف کلاس کجا است؛ می‌توانید تخته سیاه را بهتر ببینید و صدای معلم را واضح‌تر بشنوید و بهتر تمرکز کنید.

۵. چندین کار را همزمان انجام ندهید

بررسی‌ها نشان می‌دهند انجام دادن همزمان کار‌ها از خلاقیت می‌کاهد و باعث حواس‌پرتی و کندذهنی شما می‌شود. هم‌چنین مطالعات نشان می‌دهند افرادی که ادعا می‌کنند قادرند چند فعالیت را به طور همزمان انجام دهند؛ نسبت به دیگران عملکرد بهتری ندارند.

نابغه‌ها هنگام مطالعه فقط بر روی همان کار تمرکز می‌کنند. پس وقتی دائماً در حال پیامک فرستادن و تلویزیون تماشا کردن و چک کردن توییتر هستید؛ درس نخوانید.

در ادامه چند راه برای افزایش تمرکز پیشنهاد می‌کنم:

• اخطار‌های تلفن همراهتان را خاموش کنید.
• تلفن همراهتان را کنار بگذارید یا روی حالت هواپیما قرار دهید.
• از تمام برنامه‌های پیام‌رسان فوری خارج شوید.
• اینترنت کامپیوترتان را خاموش کنید.
• از برنامه‌ای مثل《 آزادی 》 (Freedom) استفاده کنید.
• تمام پنجره‌های مرورگر که به مبحث درسی شما ربطی ندارند؛ ببندید.
• ریخت‌وپاش‌های محل مطالعه‌تان را جمع کنید.

۶. مطالب را ساده و خلاصه‌نویسی کنید

از ابزار‌های یادآوری مثل کلمات رمزی استفاده کنید که بازده یادگیری را افزایش می‌دهند.

برای خلاصه‌نویسی مطالب می‌توانید جدول و نمودار و نقشه‌ی ذهنی تهیه کنید. همه‌ی این ابزار‌ها به یادگیری هرچه سریع‌تر مطالب کمک می‌کنند.

۷. به جای تایپ کردن، با دست یادداشت بردارید

دانشمندان بر این مسئله تاکید دارند. البته فقط به خاطر این که کار با اینترنت و لپتاب حواستان را پرت می‌کند، نیست. حتی وقتی از لپتاب فقط برای یادداشت‌برداری درسی استفاده می‌کنید؛ یادگیری ضعیف است.

دلیلش چیست؟

دانش‌آموزانی که با دست یادداشت‌برداری می‌کنند؛ می‌توانند مطالب را پردازش و بار دیگر قاب‌بندی کنند. برعکس، کسانی که با لپتاب یادداشت برمی‌دارند؛ کلمات معلم را یکی پس از دیگری تایپ می‌کنند، بدون آن که مطالب را ابتدا پردازش کنند. در نتیجه دانش‌آموزانی که با دست می‌نویسند؛ عملکرد بهتری در امتحانات دارند.

۸. نگرانی‌هایتان را بنویسید

• آیا در این امتحان موفق می‌شوم؟
• اگر امتحان سخت‌تر از حد تصورم باشد، چه می‌شود؟
• اگر معادله‌ها و نکات کلیدی را فراموش کنم چه؟

احتمالاً این‌ها افکاری هستند که قبل از امتحان به ذهنتان خطور می‌کند. اگر این افکار به همراه اضطراب بر شما مسلط شوند؛ تاثیر بدی بر نمرات شما خواهند گذاشت.

راه حل اینجاست:

محققان دانشگاه شیکاگو در آزمایشی کشف کردند: دانش‌آموزانی که در ۱۰ دقیقه‌ی مانده به امتحان احساسات خود را می‌نویسند؛ نسبت به دانش‌آموزانی که این کار را نمی‌کنند؛ عملکرد بهتری دارند. محققان بیان کردند این تکنیک مخصوصاً برای رفع نگرانی‌های دائمی تاثیرگذار است.

روان‌شناسی به نام《کیتی کلین》نیز نشان داد نوشتن احساسات در قالب خاطرات، حافظه و یادگیری را تقویت می‌کند. کلین معتقد است این روش به دانش‌آموزان کمک می‌کند احساسات خود را بیان کنند و تمرکز بیشتری داشته باشند.

برای کاهش اضطراب و نگرانی، ۱۰ دقیقه وقت بگذلرید و تمام احساسات مربوط به امتحانی که پیش رو دارید بنویسید. با این تمرین ساده، نمرات بهتری کسب می‌کنید.

۹. از خودتان امتحان بگیرید

روان‌شناسی به نام《کیث لایل》در این مورد آزمایش جالبی انجام داد. او به ۲ گروه از دانشجویان مبحث یکسانی تدریس کرد. از گروه اول خواست به ۶ پرسش در مورد هر قسمت درس پاسخ دهند. اما از گروه دوم سوالی نپرسید. در آخر متوجه شد دانشجویان گروه اول به طرز چشم‌گیری بیشتر از گروه دوم پیشرفت داشتند.

پس فقط به خواندن کتاب‌های درس قانع نشوید. مثل نابغه‌ها از خودتان امتحان بگیرید و از منابع مختلف تمرین حل کنید.

۱۰. برای یادگیری مطالب جدید، آن‌ها را به مطالبی که قبلاً یاد گرفتید مرتبط کنید

برای مثال می‌توانید گلبول‌های سفید خون را در نقش سرباز‌هایی تصور کنید که از بدن در مقابل دشمنان (یعنی همان بیماری‌ها) محافظت می‌کنند.

این روش ممکن است سخت و زمان‌گیر باشد، اما به امتحانش می‌ارزد. زیرا باعث می‌شود مطالب را عمیق‌تر یاد بگیرید و دیرتر فراموش کنید.

۱۱. مطالب کلیدی را با صدای بلند بخوانید

وقتی مطالب را با صدای بلند می‌خوانید؛ هم آن‌ها را می‌بینید و هم می‌شنوید. ولی با آرام خواندن مطالب فقط آن‌ها را می‌بینید.

پس دستورالعمل زیر را انجام دهید:

• مرحله‌ی اول: زیر نکات کلیدی و مهم متن خط بکشید. نیازی نیست همان لحظه آن‌ها را حفظ کنید. فقط زیر آن‌ها خط بکشید و بگذرید.
• مرحله‌ی ۲: در این مرحله به موارد خط‌کشی شده برگردید و هرکدام را با صدای بلند بخوانید و تکرار کنید تا حفظ شوید. مطالب دیگر را می‌تواتید آرام بخوانید.
• مرحله‌ی سوم: ۳ دقیقه استراحت کنید.
• مرحله‌ی چهارم: به موارد خط‌کشی شده برگردید و با دست یا کاغذ آن‌ها را بپوشانید. سعی کنید بدون نگاه کردن، کلیدواژه‌ها و عبارت‌های مهم را به خاطر بیاورید.
• مرحله‌ی پنجم: برای هرکدام که فراموش کردید، مراحل ۲ و ۳ و ۴ را تکرار کنید.

۱۲. به طور منظم استراحت کنید

استراحت بین درسی باعث افزایش خلاقیت و تمرکز می‌شود. پس هیچوقت خودتان را ۶ ساعت متوالی در اتاق حبس نکنید. ممکن است فکر کنید از این راه نتیجه‌ی بهتری می‌گیرید. ولی تحقیقات خلافش را ثابت می‌کند. پس بعد از هر ۴۰ دقیقه درس خواندن، ۵ الی ۱۰ دقیقه استراحت کنید. پیشنهاد می‌کنم برای یادآوریِ زمان شروع و پایان استراحت از کرونومتر استفاده کنید. در ضمن در زمان استراحت سراغ رایانه یا گوشی همراه نروید.

حرف آخر

لازم نیست تمام روش‌های گفته شده را یک‌باره انجام دهید. کافی است هر هفته یا هر ماه روی یکی تمرکز کنید و هر وقت به آن عادت کردید؛ روش بعدی را امتحان کنید.

یادتان باشد هدف اصلی شما نمره نیست. قرار است خود را به چالش بکشید، یاد بگیرید و در مسیر یادگیری رشد کنید. تلاش زیادی می‌طلبد، ولی مطمئنم از پسش برمی‌آیید.

منبع: daniel-wong