ثبت‌نام طرح ملی مسکن و ۱۵ سؤال طلایی درباره‌ی آن

روزنامه هفت صبح - احمدرضا نجفی: امروز ثبت‌نام طرح ملی اقدام مسکن در چهار استان سیستان و بلوچستان، قم، خراسان جنوبی و خراسان رضوی آغاز شده و قرار است تا آخر آبان ثبت‌نام در شش استان دیگر شروع شود. اولین استان، کرمان بود که در آنجا کار ثبت‌نام طرح اقدام ملی مسکن در شهریورماه انجام شد.

برای ثبت‌نام در این طرح، سامانه آباد بنیاد ملی مسکن به نشانی abad.bonyadmaskan.ir معرفی شده که از لینک tem.mrud.ir هم قابل دسترسی است. با توجه به اجرای آزمایشی طرح اقدام ملی مسکن در استان کرمان، تا حالا تقریبا تمام جزئیات مربوط به این طرح مشخص شده است.

در این گزارش به تمام سوالاتی که ممکن است درباره طرح اقدام ملی مسکن برای‌تان به وجود آمده باشد، پاسخ داده‌ایم. باید توجه داشته باشید که اولویت اجرای این طرح با شهر‌های کمتر از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت است و برای شهر‌های بزرگ از جمله شهر‌های اراک، اردبیل، ارومیه، اصفهان، اهواز، بندرعباس، تبریز، تهران، رشت، زاهدان، شیراز، کرمان، کرج، کرمانشاه، مشهد، همدان و یزد سهمیه‌ای در طرح اقدام ملی مسکن در نظر گرفته نشده است.

۱. ثبت‌نام طرح ملی مسکن در کدام استان‌ها اجرا می‌شود؟

کرمان اولین استانی بود که طرح ملی مسکن در آنجا به صورت آزمایشی در شهریور ماه اجرا و ثبت‌نام برای دو هزار واحد مسکونی در این استان آغاز شد. حالا بعد از دو ماه نوبت به دیگر استان‌ها رسیده. بر اساس اعلام وزارت راه و شهرسازی در این هفته ثبت‌نام طرح ملی مسکن در چهار استان سیستان و بلوچستان، قم، خراسان جنوبی و خراسان شمالی اجرا می‌شود.

قرار است از هفته بعد یعنی هفته پایانی آبان ماه، ثبت‌نام در طرح اقدام ملی مسکن در سه استان گلستان، کهگیلویه و بویراحمد و کردستان آغاز شود. همچنین گفته می‌شود سه استان همدان، یزد و چهارمحال و بختیاری در نوبت‌های بعدی برای آغاز ثبت‌نام در طرح ملی مسکن قرار دارند.

به مرور قرار است ثبت‌نام در طرح اقدام ملی مسکن در دیگر استان‌ها هم اجرا شود. باید توجه داشته باشید که این طرح با اولویت شهر‌های کمتر از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت اجرا شده و بر اساس اعلام سامانه آباد، برای شهر‌های اراک، اردبیل، ارومیه، اصفهان، اهواز، بندرعباس، تبریز، تهران، رشت، زاهدان، شیراز، کرمان، کرج، کرمانشاه، مشهد، همدان، یزد و تمامی شهر‌های جدید سهمیه در نظر گرفته نشده است.

۲. آیا می‌توان در استان‌های دیگر از طرح ملی مسکن استفاده کرد؟

یکی از مهمترین شرایط ثبت‌نام در طرح ملی مسکن، سکونت شخص در شهر محل ثبت‌نام است. طوری‌که در شرایط طرح اقدام ملی مسکن آمده، متقاضی باید دست‌کم پنج سال در شهر مورد تقاضا سکونت داشته باشد. با این حساب نمی‌توان برای ثبت‌نام در دیگر شهر‌ها و استان‌ها در طرح اقدام ملی مسکن ثبت‌نام کرد.

۳. آیا تهرانی‌ها می‌توانند در طرح ملی مسکن ثبت‌نام کنند؟

محمود محمودزاده، معاون مسکن وزارت راه و شهرسازی می‌گوید، ثبت‌نام برای استان تهران از ماه آینده آغاز می‌شود. او می‌گوید سه شهر جدید اطراف تهران شامل پردیس، پرند و اندیشه برای ساخت خانه‌های طرح اقدام ملی انتخاب شده است و مردم استان تهران در این سه شهر صاحب خانه در طرح اقدام ملی می‌شوند.

ضمن اینکه در شهرستان‌های استان تهران نیز خانه برای ساکنان شهر‌های مذکور ساخته خواهد شد. به گفته محمودزاده به دلیل سیاست کنترل جمعیت، خانه‌های طرح اقدام ملی در کلانشهر تهران ساخته نخواهد شد، بلکه این خانه‌ها در شهر‌های جدید اطراف تهران ساخته می‌شود.

۴. آیا مجرد‌ها می‌توانند در طرح ملی مسکن ثبت‌نام کنند؟

تأهل، از جمله شرایط متقاضیان برای ثبت‌نام در طرح اقدام ملی مسکن است. آن‌طور که در سامانه آباد آمده، متقاضی باید متأهل یا سرپرست خانوار باشد. البته زنان خودسرپرست هم می‌توانند برای ثبت‌نام در طرح اقدام ملی مسکن ثبت‌نام کنند، اما به شرطی که دست کم ۳۵ سال سن داشته باشند.

۵. آیا خانه‌دار‌ها می‌توانند در طرح ملی مسکن ثبت‌نام کنند؟

تملک خانه پیش از این به عنوان یکی از شرایط بازدارنده برای ثبت‌نام در طرح اقدام ملی مسکن مطرح شده بود. معاون وزیر راه و شهرسازی از چهار شرط ثبت‌نام برای طرح ملی مسکن صحبت کرده بود که یکی از آن‌ها نداشتن مالکیت خصوصی بود.

با این حساب صرفا خانه اولی‌ها می‌توانند در طرح اقدام ملی مسکن ثبت‌نام کنند. باید توجه داشته باشید که در اظهارات جدید معاونت وزارت راه و شهرسازی، شرط فاقد مالکیت خصوصی حذف شده و در سامانه آباد هم اشاره‌ای به این محدودیت نشده است. با این حساب خانه‌دار‌ها هم می‌توانند در طرح ملی مسکن ثبت‌نام کنند.

۶. آیا کسانی که تا حالا وام مسکن گرفته‌اند، می‌توانند در طرح ملی ثبت‌نام کنند؟

برای ثبت‌نام در طرح ملی مسکن باید فرم "ج" متقاضی سبز باشد. به این معنا که متقاضی و افراد تحت تکفل نباید قبلا از امکانات دولتی و نهاد‌های عمومی، زمین، مسکن و تسهیلات وام مسکن دریافت کرده باشند. با این حساب اگر تا حالا از دولت وام مسکن گرفته‌اید، امکان ثبت‌نام در طرح ملی مسکن را نخواهید داشت.

۷. برای ثبت‌نام در طرح ملی مسکن حتما باید زمین داشته باشیم؟

متقاضیان طرح ملی مسکن به دو دسته تقسیم شده‌اند. اگر زمین خالی داشته باشید و بخواهید خانه خود را در آن بسازید، در این طرح وام ساخت مسکن به شما ارائه می‌شود، در غیر این صورت اراضی دولتی که برای این طرح در نظر گرفته شده، در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد. آنطور که در سامانه آباد آمده، کسانی که زمین با جواز ساخت واحد مسکونی داشته باشند در اولویت طرح ملی مسکن قرار می‌گیرند.

۸. چه مدارکی برای ثبت‌نام لازم است؟ از کجا شروع کنیم؟

تکمیل فرم‌های ثبت‌نام در سامانه آباد و وارد کردن اطلاعات متقاضی، همسر و افراد تحت تکفل و سابقه سکونت اولین گامی است که باید برای ثبت‌نام در طرح ملی مسکن بردارید. برای این کار باید مبلغ ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان به‌عنوان هزینه ثبت‌نام در سامانه آباد پرداخت کنید.

بعد از انجام این مراحل، به شما کد رهگیری ۱۰ رقمی داده می‌شود که با استفاده از آن می‌توانید مراحل دریافت وام طرح اقدام ملی مسکن را از طریق سامانه آباد پیگیری کنید. بعد از بررسی موارد ثبت‌نامی، از طریق پیامک به شما اطلاع داده می‌شود که می‌توانید از تسهیلات طرح اقدام ملی مسکن استفاده کنید یا نه.

در صورت تایید باید به همراه مدارکی مثل گواهی سابقه سکونت پنج ساله در شهر محل تقاضا، کارت ملی و شناسنامه متقاضی و افراد تحت تکفل و سند مالکیت زمین (در صورتی که زمین داشته باشید) به شعب بنیاد مسکن مراجعه کنید تا بتوانید از تسهیلات طرح اقدام ملی مسکن استفاده کنید.

۹. دولت در طرح ملی مسکن چقدر وام می‌دهد؟

وام طرح ملی مسکن بر اساس اعلام سامانه آباد، ۷۵ میلیون تومان در نظر گرفته شده است. البته وزارت راه و شهرسازی گفته وام این طرح ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان خواهد بود.

۱۰. آیا دریافت وام طرح ملی مسکن نیاز به سپرده‌گذاری دارد؟

سامانه آباد یکی از شرایط ثبت‌نام در طرح اقدام ملی مسکن را امکان سپرده‌گذاری ۳۰ میلیون تومانی برای دریافت وام عنوان کرده است. ۲۵ میلیون تومان از این مبلغ همراه قسط اول وام بانک پس از اجرای فونداسیون و پنج میلیون تومان دیگر همراه قسط دوم وام بانک در مرحله اجرای اسکلت بازگشت داده می‌شود.

آن‌طور که گفته شده، دهک‌های اول و دوم یعنی اعضای تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی، نیازی به سپرده‌گذاری اولیه برای دریافت وام طرح ملی مسکن ندارند. همچنین کسانی که برای دریافت وام مسکن یکم در بانک مسکن سپرده‌گذاری کرده‌اند، می‌توانند سپرده خود را به طرح ملی اقدام مسکن منتقل کنند.

۱۱. نرخ بهره برای وام طرح ملی مسکن چقدر است؟

تسهیلات بانکی که در طرح اقدام ملی مسکن به متقاضیان ارائه می‌شود، شامل نرخ بهره ۱۸ درصدی است که خیلی بیشتر از نرخ بهره وام مسکن یکم و تقریبا برابر با نرخ بهره وام تسهیلات اوراق مسکن است.

۱۲. مبلغ اقساط و مهلت بازپرداخت وام طرح ملی مسکن چقدر است؟

وام طرح ملی مسکن مدت استراحت دو ساله دارد که در سامانه آباد به عنوان دوره مشارکت مدنی (ساخت) اعلام شده. بازپرداخت تسهیلات به صورت ۱۰ ساله انجام خواهد شد و با این تفاسیر بعد از ۱۲ سال از تاریخ دریافت وام، باید کل وام و سود آن را به دولت برگردانید. اقساط وام طرح ملی مسکن در سامانه آباد ماهانه یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تخمین زده می‌شود.

بررسی‌های ما نشان می‌دهد، برای بازپرداخت وام ۷۵ میلیونی طرح ملی مسکن باید بعد از خواب دو ساله، به مدت ۱۰ سال، ماهانه یک میلیون و ۳۵۰ هزار تومان قسط پرداخت کنید که جمع پرداختی شما می‌شود رقمی حدود ۱۶۰ میلیون تومان.

۱۳. چه تعداد خانه در طرح ملی مسکن ساخته می‌شود؟

بر اساس اعلام وزارت راه و شهرسازی، طرح ملی مسکن شامل ساخت ۴۰۰ هزار واحد مسکونی است که ساخت ۲۰۰ هزار واحد آن در شهر‌های جدید و با مشارکت بخش خصوصی، ۱۰۰ هزار واحد در مناطق بافت فرسوده و توسط شرکت بازآفرینی شهری و ۱۰۰ هزار واحد توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ساخته می‌شود. در حال حاضر ۱۸۰ هزار واحد از این ۴۰۰ هزار واحد برای ثبت‌نام آماده شده است.

۱۴. خانه‌ها بعد از چه مدتی به متقاضی تحویل داده می‌شوند؟

مدت زمان ساخت واحد‌های مسکونی در طرح اقدام ملی مسکن دو سال در نظر گرفته شده که برابر با مدت زمان خواب یا همان دوره مشارکت مدنی وام است. بر این اساس تا پایان سال ۱۴۰۰ قرار است کار ساخت کل ۴۰۰ هزار واحد مسکونی طرح اقدام ملی مسکن تمام شده و به متقاضیان تحویل داده شود.

۱۵. طرح ملی مسکن با مسکن مهر چه تفاوتی دارد؟

یکی از مشکلات اصلی طرح مسکن مهر، محل ساخت واحد‌های مسکونی بود که باعث شده بود کمتر کسی به زندگی در وسط بیابان ترغیب شود، اما در طرح ملی مسکن جانمایی قبل از آغاز کار ساخت خانه‌ها شروع شده و متقاضیان قبل از شروع ساخت از محل خانه‌شان اطلاع پیدا می‌کنند.

در حالی که در طرح مسکن مهر، سازنده‌ها به دستور دولت خانه را می‌ساختند و فروش خانه‌ها بر عهده خود دولت بود که باعث شد در حال حاضر شاهد واحد‌های خالی مسکن مهر باشیم. همچنین در طرح ملی مسکن متقاضیان می‌توانند با معرفی زمین مورد نظر خود، برای ساخت خانه اقدام کنند، در حالی که در طرح مسکن مهر، متقاضیان مجبور به قبول مسکن‌های ساخته شده در مناطق خارج از شهر بودند.

همچنین در طرح ملی مسکن واحد‌های ساخته شده عموما کوچک بوده و گفته می‌شود تعداد طبقات آن‌ها از هفت طبقه بیشتر نخواهد بود. با این تفسیر دیگر شاهد ساختمان‌های بلند ۱۰ یا ۱۵ طبقه مشابه مسکن مهر نخواهیم بود.