ترامپ دنبال ضربه به بایدن با جنگ است

آرمان‌ملی: در حالی که تنها چند هفته تا پایان ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ باقی مانده اما در روزهای اخیر سطح تنش بین آمریکا و ایران در منطقه خاورمیانه افزایش چشمگیری داشته است.

بمب‌افکن‌های آمریکایی در روزهای اخیر بر فراز خلیج‌فارس به پرواز درآمده‌اند و تحرکات نظامی آمریکا در منطقه افزایش پیدا کرده است. از سوی دیگر در سالروز شهادت سردار سلیمانی جبهه مقاومت نیز بیدار است که کارشناسان آن را به انتقام خون سردار سلیمانی ارتباط می‌دهند.

نکته دیگر اینکه به‌رغم اینکه آمریکا در کشورهای مختلف عربی دارای پایگاه است، اما عراق به کانون مناقشه این روزهای ایران و آمریکا تبدیل شده است،.به همین دلیل و برای تحلیل و بررسی این موضوع «آرمان ملی» با فریدون مجلسی، تحلیلگر روابط بین‌الملل گفت‌وگو کرده است.

ایشان معتقد است: «‌واقعیت این است که ایران تنها گزینه‌ای است که ترامپ می‌تواند از آن به عنوان یک برگ برنده استفاده کند و آن را به عنوان یکی از دستاوردهای بزرگ دولت چهارساله خود معرفی کند.ترامپ از این پس به عنوان یک لکه سیاه در تاریخ سیاسی آمریکا باقی خواهد ماند و آیندگان از وی به عنوان یک رئیس‌جمهور نامعقول و نامتعادل سخن خواهند گفت.

به همین دلیل نیز بعید نیست برای پاک کردم این لکه سیاه اقدامی علیه ایران انجام بدهد که از دیدگاه خودش این لکه سیاه را پاک کند. این در حالی است که وی در واقع این لکه سیاه را پررنگ‌تر خواهد کرد. باید ببینیم وی به دنبال چه چیزی است و چه اهدافی را در سر می‌پروراند که تلاش می‌کند با معیارهایی که در نظر دارد از خود یک قهرمان بسازد؛ قهرمانی حتی شبیه قهرمان کشتی کج که جنبه نمایشی دارد». در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید.

چــرا در حـالـي کــه تـنــها چنـد هفتــه از رياست‌جمهوري دونالد ترامپ باقي مانده اما دوباره سطح تنش بين ايران و آمريکا در منطقه خاورميانه افزايش پيدا کرده و بيم جنگ نظامي مي‌رود؟

تنش‌هاي اخير شکل تهديد و تقابل دارد.در شرايطي که ترامپ چند روزي بيشتر ميهمان صندلي رياست‌جمهوري نيست تقابل کنوني بين ايران و آمريکا را بي‌حاصل مي‌دانم و معتقدم کساني مانند مجموعه عربي و اسرائيلي که دور هم جمع شده‌اند و دشمني بزرگي با ايران دارند تلاش مي‌کنند از سياست‌هاي بي‌حاصل ترامپ عليه ايران سوءاستفاده کرده و وي را ترغيب به تنش بيشتر کنند.

اين در حالي است که در سالگرد شهادت سردار سليماني اظهارات انتقام‌جوياني مسئولان جمهوري اسلامي نيز افزايش پيدا کرده است.به همين دليل فضاي تنش‌آلودي بين دو کشور شکل گرفته است. اين فضاي تنش نيز شکل خطرناکي به خود گرفته است.نمي‌توان نام اقدامات اخير آمريکا را تهديد گذاشت. سوال اينجاست در حالي که ترامپ در حال ترک کاخ سفيد است چرا بايد ايران را تهديد کند؟

من نگران اين هستم که ترامپ براي اينکه راه تعامل بين بايدن و ايران را مسدود کند و بايدن را در مقابل يک عمل انجام شده قرار بدهد اين تهديدها را در نهايت به تقابل طرفين تبديل کند. به همين دليل در روزهاي حساسي به سر مي‌بريم. برخي گروه‌هاي منتسب به مقاومت که داراي امکانات ضعيفي هستند، بي‌رغبت نيستند که بين ايران به عنوان يک قدرت بزرگ منطقه‌اي با آمريکا درگيري شکل بگيرد که آنها نيز وارد اين تقابل و درگيري شوند.

در چنين شرايطي برخي کشورها مانند عربستان و اسرائيل نيز که همواره از تحريم و ستيز عليه ايران حمايت مي‌کنند آخرين تلاش‌هاي خود را انجام مي‌دهند که ترامپ را راضي کنند سطح تنش با ايران را افزايش بدهند. بنده اميدوارم در چنين شرايطي با شکيبايي و دورانديشي با اين اتفاقات برخورد شود تا خطر ترامپ براي مردم ايران مرتفع شود.

رويکرد بهتر اين است که مسائل بين ايران و آمريکا در دولت آينده آمريکا حل شود. حتي اگر قرار است تنشي صورت بگيرد بهتر است اين نوع تنش‌هاي در دولت بايدن صورت بگيرد.ترامپ فرد نامتعادل و نامعقولي است و به همين دليل نمي‌شود با وي درباره تعامل يا تنش به صورت دقيق صحبت کرد. اين در حالي است که بايدن چنين وضعيتي ندارد و مي‌توان با دورانديشي بيشتري با وي وارد گفت‌وگو شد.

آمريکا عنوان کرده که تحرکات قابل‌توجهي از سوي ايران عليه منافع آمريکا در خاورميانه مشاهده کرده است و به همين دليل سطح هشدار را در بين نظاميان خود در منطقه افزايش داده است.آيا اين مسأله مبتني بر واقعيت است يا ترامپ با فرافکني به دنبال بهانه براي افزايش تنش‌آفريني است؟

اگر اقدامي از طرف آمريکا صورت بگيرد بدون ‌ترديد هدف‌گيري‌هاي ايران روي منافع آمريکا در منطقه متمرکز خواهد شد. اين حق طبيعي هر کشوري است که در صورت تهديد، مقابله به مثل کند و اين وضعيت درباره ايران نيز صادق است. نکته مهم اين است که وسعت تدارکات و اهدافي که آمريکا عليه ايران طراحي مي‌کند و ميزان خسارتي که به مردم وارد مي‌شود داراي اهميت است.

اينکه ايران به چه ميزان اهداف آمريکا را مورد هدف قرار مي‌دهد داراي اهميت است، اما مهم‌تر اين است که در پايان اين تنش و جنگ، کشور و مردم ما چه ضررها و زيان‌هايي را متحمل خواهند شد. به همين دليل نيز ما بيش از اينکه به فکر ضربه زدن به منافع آمريکا باشيم بايد به فکر خسارت‌هاي احتمالي اين جنگ باشيم و با آينده‌نگري با آن برخورد کنيم.به همين دليل قوه عاقله موجود در کشور بايد با در نظر گرفتن همه شرايط موجود و آينده‌نگري از خسارت‌هاي احتمالي جلوگيري کند.

چـرا در حالي که تــرامپ در طول چهــار سال گذشته با کشورهاي مختلفي تنش داشته اما تنش با ايران براي وي به اندازه‌اي داراي اهميت است که در روزهاي پاياني عمر رياست‌جمهوري‌اش همچنان به دنبال تنش و جنگ‌افروزي با ايران است؟ چرا مسأله ايران تا اين اندازه براي ترامپ داراي اهميت است؟

واقعيت اين است که ايران تنها گزينه‌اي است که ترامپ مي‌تواند از آن به عنوان برگ برنده استفاده کند و آن را به عنوان يکي از دستاوردهاي بزرگ دولت چهارساله خود معرفي کند.ترامپ از اين پس به عنوان يک لکه سياه در تاريخ سياسي آمريکا باقي خواهد ماند و آيندگان از وي به عنوان يک رئيس‌جمهور نامعقول و نامتعادل سخن خواهند گفت. به همين دليل نيز بعيد نيست براي پاک کردن اين لکه سياه اقدامي عليه ايران انجام بدهد که از ديدگاه خودش اين لکه سياه را پاک کند. اين در حالي است که وي در واقع اين لکه سياه را پررنگ‌تر خواهد کرد.

بايد ببينيم وي به دنبال چه چيزي است و چه اهدافي در سر مي‌پروراند که تلاش مي‌کند با معيارهايي که در نظر دارد، از خود يک قهرمان بسازد؛ قهرماني حتي شبيه قهرمان کشتي کج که جنبه نمايشي دارد. در اين زمينه نيز کشورهاي عربي و اسرائيل آتش بيار معرکه هستند و وي را به چنين کاري ترغيب مي‌کنند.

از سوي ديگر ترامپ علاقه دارد با تنش‌آفريني با ايران خود را در منظر کشورهاي عربي و اسرائيل به عنوان قهرمان مبارزه با ايران نشان بدهد که در مدت رياست‌جمهوري خود ايران را تحت فشارهاي زيادي قرار داده است.ترامپ در اواخر دوران رياست‌جمهوري خود تلاش کرد روابط کشورهاي عربي با اسرائيل را عادي‌سازي کند و به همين دليل جايگاه قابل‌توجهي در بين اين کشورها پيدا کرده است. اين وضعيت ممکن است در آينده نيز درباره کشورهايي مانند مراکش و عمان به وجود آيد.با اين وجود درگيري با ايران امر خطيري است. اين اتفاق به اندازه‌اي خطير است که معقول به نظر نمي‌رسد. اما اين مسأله دليل نمي‌شود از شخص نامعقولي مانند ترامپ انتظار رفتار معقولانه‌اي داشته باشيم.

آيــا ساختـار سيـاسي آمريکـا به ترامپ چنين اجازه مي‌دهد که در روزهاي پاياني عمر دولتش اين کشور را وارد جنگي کند که پايانش نامشخص خواهد بود؟

ساختــارهاي سياسي آمــريــکـا در گـذشـتــه رئيس‌جمهور اين کشور را از جنگ منع کرده است. با اين وجود اين ساختارها نمي‌توانند دفاع را منع کنند و دفاع از منافع آمريکا همچنان پابرجاست. به همين دليل در وضعيت خطرناکي قرار داريم. مهم‌ترين دليل اين وضعيت خطرناک نيز اين است که ترامپ به اقدامات ما استناد و تلاش کند اين اقدامات را براي ضربه زدن به منافع آمريکا در منطقه تصور کند. اين سخن به معناي اين است که ممکن است ترامپ آغاز جنگ خود را به بهانه‌هاي دفاع از منافع آمريکا در منطقه اعلام کند. هنگامي که اين تنش اتفاق افتاد و ويراني‌ها و آثار آن نيز از خود برجاي گذاشت مهم نيست که آيا اقدام وي قانوني و صحيح بوده يا خير.

مهم آسيب‌هايي است که به ايران وارد مي‌شود. به همين دليل بايد مانع از جنگ‌افروزي‌ها و تنش‌آفريني‌هاي ترامپ شد. در ماه‌هاي آخر رياست‌جمهوري ترامپ برخي از وزراي وي از جمله وزير جنگ کابينه ترامپ استعفا کردند. اين استعفا‌ها نيز به دليل نگراني از خودسري‌هاي ترامپ بوده است.

با اين وجود خطر مهم‌تر اين است که ترامپ قصد داشته باشد به اقدامات خود عليه ايران شکل تدافعي بدهد و تلاش کند افکار عمومي را به شکلي اقناع کند که گويا ايران آغازگر جنگ بوده و وي از منافع آمريکا دفاع کرده است. در چنين شرايطي ترامپ تلاش مي‌کند مشکل قانوني بودن تصميمات خود را نيز در همين قالب مرتفع کند.

چرا در عين حالي که منافع آمريکا در بسياري از کشورهاي منطقه ممکن است مورد تهديد قرار بگيرد اما در شرايط کنوني عراق به کانون تبديل شده است؟

دليل اين قضيه اين است که منافع آمريکا در عراق مورد هدف قرار گرفته شده است. هدف‌گيري اين منافع نيز سنگين بوده است. ايران نيز در عراق داراي نيروهايي است که در گذشته با داعش مي‌جنگيدند و به همين دليل برخي از گروه‌هاي عراق با ايران متحد شده‌اند. اين گروه‌ها که مورد حمايت ايران قرار دارند به صورت بالقوه مي‌توانند براي منافع آمريکا خطراتي را ايجاد کنند.

اين در حالي است که در هفته‌هاي اخير اتفاقات مختلفي در عراق رخ داده است. مقامات ايران دخالت در اين اتفاقات را تکذيب مي‌کنند و معتقدند مسائل داخلي عراق به ايران ارتباطي ندارد. با اين وجود نوعي بهانه‌جويي در رويکرد ترامپ نسبت به ايران مشاهده مي‌شود.

اين بهانه‌جويي‌ها نيز داراي منطق نيست و به همين دليل هر احتمالي در اين زمينه وجود دارد. آمريکا اقدامات اخير را به اقدامات خصمانه تعبير کرده است؛ اقدامي که براي اين صورت مي‌گيرد که به جنگ‌افروزي‌هاي ترامپ شکل تدافعي داده شود. بنده معتقدم در شرايط کنوني همه بايد بيشتر به منافع ملي فکر کنند.

واقعيت مهم اين است که اگر ايران وارد فاز انتقام شود و رابطه ايران و آمريکا به يک دور تسلسل کشيده شود ممکن است سطح آن به مرور زمان افزايش پيدا کند.آمريکا سردار سليماني را ناجوانمردانه در خاک عراق ترور کرده و به صراحت هم عنوان مي‌کند اين اقدام توسط ما صورت گرفته است. با اين وجود چه‌بسا اقدامات ديگري توسط آمريکا يا رقباي ايران در منطقه در پشت شعارهاي انتقام‌جويانه ايران انجام بگيرد و سبب گسترش تصاعدي درگيري‌ها شود. اين يک واقعيت غير‌قابل‌انکار است. در چنين شرايطي ايران بايد رويکرد دقيق‌تري را در دستور کار قرار بدهد. در شرايط کنوني هر تصميمي مي‌تواند منجر به تحولات مهمي در معادلات خاورميانه شود.

با تـوجه به سخنـان آقاي روحاني مبني براينکه ترامپ علاوه‌بر اينکه از حکومت ساقط شد از زندگي هم ساقط خواهد شد؛ در خصوص تحرکات جبهه مقاومت در سالروز شهادت سردار سليماني به چه ميزان احتمال مي‌دهيد که شخص ترامپ يکي از گزينه‌هاي انتقام باشد؟

اين نوع سخنان قطعأ به معناي اين است که ترامپ يکي از گزينه‌هاي انتقام است. با اين وجود اين به معناي آن نيست که اين انتقام قرار است امروز يا فردا رخ دهد. اين سخنان موجب بي‌خوابي ترامپ پس از دوران رياست‌جمهوري‌اش خواهد شد. به همين دليل نيز به نظر مي‌رسد ترامپ پس از دوران رياست‌جمهوري روزگار سختي دارد. زندگي ترامپ ممکن است مانند زندگي سلمان رشدي باشد که سال‌ها در ترس و هراس کشته شدن زندگي کرد.