سرانه جنگل ایرانی‌ها یک چهارم استاندارد جهانی

خبرگزاری ایرنا: رییس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو گفت: متوسط سرانه جهانی جنگل ۱۷ صدم هکتار است در حالی که این سرانه در ایران هشت دهم درصد است؛ یعنی سهم ایرانی ها از جنگل یک چهارم استاندارد سرانه جهانی است.

محمد درویش افزود: مطابق تعریفی که سازمان ملل برای جنگل ها ارائه کرده این است که بیش از ۳۳ نوع خدمت غیر قابل معامله ارائه می کنند، منظور از خدمات غیر قابل معامله خدماتی است که به راحتی نمی شود در نظام اقتصادی حاکم بر جهان برای آن ارزش پولی قائل شد.

وی اظهار داشت: یکی از مهمترین خدماتی که جنگل ها به اکوسیستم ها ارائه می کنند، تولید اکسیژن است، خدمت بعدی ترسیب کربن، تعدیل اقلیمی و افزایش ظرفیت گرمایی زمین است که سبب می شود تا تفاوت دمای شب و روز کاهش یابد که به این ترتیب نیاز اقلام زراعی به آب کاهش می یابد.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع ادامه داد: جنگل ها مهمترین ذخیره آب در کوهستان ها و رویشگاه هایی هستند که در آنجا مستقر هستند و سبب می شوند تا چیزی که به آن می گوییم فرسایش پاشمانی، (‌ برخورد مستقیم ذرات باران به سطح خاک ) که موجب فرسایش خاک می شود را مهار کند و نرخ فرسایش خاک را کاهش دهد. جنگل مهمترین عامل برای آشیانه سازی و تنوع زیستی است که از مهمترین منابع تامین غذا برای حیات وحش و تداوم کیفیت تنوع زیستی محسوب می شوند؛ در عین حال میوه های درختان جنگلی و چوب درختان جنگلی همیشه در اقتصادی که انسان ها به آن نیازمندند مفید بوده است.

وی اظهار داشت: مجموعه این عوامل سبب شده تا اکوسیستم های جنگلی در نظام های ارزش گذاری مبتنی بر اقتصاد سبز همیشه در بالاترین سطح جدول قرار گیرند و مطابق برآوردی که برنامه عمران سازمان ملل (undp) انجام داده ارزش هر یک هکتار جنگل ده‌ها برابر یک هکتار زمین کشاورزی است. در کشورهایی مانند کشور ما که در مناطق خشک قرار گرفتند و فقط بخش کوچکی از سرزمین شان از رویشگاه های جنگلی برخوردار است، به مراتب ارزش جنگل بیشتر می شود به خاطر اینکه شرایط استقرار این جنگل ها امروزه بسیار با دشواری های بیشتری توام خواهد بود.

درویش گفت: ما باید بیشتر از متوسط توجهی که جهان به حفظ جنگل ها دارد به حفظ جنگل های خود توجه نشان دهیم به خصوص که سرانه هکتار جنگلی که به ایرانیان تعلق می گیرد کمتر از ۱۷ صدم هکتار است. در حالی که متوسط تعلق سرانه جنگل در بین ساکنان کره زمین هشت دهم هکتار است یعنی ایرانیان کمتر از یک چهارم مردم ساکن در کره زمین از جنگل سهم دارند پس ما باید دستکم چهار برابر بیشتر از متوسط توجه جهانی به حفظ رویشگاه های جنگلی خود در هیرکانی، ارسباران، زاگرس، توران و سواحل خلیج فارس و دریای عمان بیندیشیم.

رییس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو تاکید کرد: این شرایط را می توان به حیات وحش هم تعمیم داد چون مهمترین جایگاه و استقرار حیات وحش رویشگاه های جنگلی است، ما بیشترین تراکم حیات وحش را در رویشگاه های جنگلی داریم چون آنجا امنیت و غذا بیشتر است.

وی ادامه داد: در دهه ۱۳۳۰ مجموع رویشگاه های جنگلی ما در هیرکانی ۳.۵ میلیون هکتار اعلام شده بود و آن زمان در مجموع ۱۸ میلیون هکتار جنگل داشتیم، اما امروز جنگل های هیرکانی به ۱.۶ دهم میلیون هکتار کاهش یافته یعنی بیش از نیمی از این جنگل ها را از دست دادیم و در مجموع اکنون فقط ۱۲ میلیون هکتار جنگل داریم، یعنی ۶ میلیون هکتار جنگل را در طول ۶ دهه اخیر از دست دادیم.

درویش افزود: گزارشی که انجمن علمی جنگلبانی کشور منتشر کرده می گوید نیمی از جنگل های هیرکانی موجود هم جنگل های مخروبه اند و به شدت در آستانه فروپاشی قرار دارند، در زاگرس هم ۳۰ درصد جنگل ها در معرض خشکی کامل قرار گرفتند و ۱۵ میلیون بلوط را در مدت دو دهه اخیر از دست دادیم.