کشفی اعجاب‌آور درباره دایناسور محبوب انسان‌ها!

بی‌شک تیرانوسوروس رکس یکی از دایناسورهای بزرگ‌ و وحشتناکی بود که روی زمین گام برداشتند؛ اما دقیقاً این دایناسور خون‌خوار چقدر بزرگ بود؟ پژوهشگران در تحقیقی جدید تلاش کردند به این سؤال جواب بدهند.

براساس تخمین‌های دیرینه‌شناسان موزه‌ی طبیعت کانادا در اوتاوا، وزن بزرگ‌ترین تی‌رکس احتمالاً به ۱۵ هزار کیلوگرم می‌رسید که از یک اتوبوس مدرسه با وزن ۱۱ هزار کیلوگرم سنگین‌تر بود. دانشمندان یافته‌های خود را ۵ نوامبر در کنفرانس سالانه‌ی انجمن دیرینه‌شناسی مهره‌داران (SVP) منتشر کردند.

براساس تخمین دیرینه‌شناسان، وزن بزرگ‌ترین تی‌رکس تقریباً به ۱۵ تن متریک می‌رسید.

درحال‌حاضر، رکورد سنگین‌ترین تی‌رکس به‌ گونه‌ای به نام اسکاتی با وزن ۸,۸۷۰ کیلوگرم در زمان حیات می‌رسد. جردن مالون، دانشمند ارشد و سرپرست دیرینه‌شناسی موزه‌ی طبیعت کانادا، درباره‌ی این موضوع می‌گوید: براساس پژوهش جدید، بزرگ‌ترین تی‌رکس احتمالاً ۷۰ درصد بزرگ‌تر از اسکاتی بوده است.

دانشمندان برای رسیدن به چنین تخمینی در درجه‌ی اول سوابق فسیلی را بررسی کردند که نشان می‌دهند نزدیک به ۲/۵ میلیارد تی‌رکس روی زمین زندگی کردند. بااین‌حال، بخش کوچکی از آن‌ها، یعنی تنها ۳۲ فسیل بزرگ‌سال، کشف شدند؛ به‌همین‌دلیل، اطلاعات محدودی از این گونه وجود دارند.

مالون و همکارش، دیوید هون، سخنران ارشد و نائب‌رئیس دانشگاه کویین مری لندن، نیز جمعیت و طول عمر میانگین تی‌رکس را بررسی کردند تا مدلی از بزرگ‌ترین گونه‌ی احتمالی تی‌رکس را بسازند. آن‌ها انواع اندازه‌های بدن را براساس دودیسی جنسی (دیمورفیسم) در نظر گرفتند. دیمورفیسم به‌معنی تفاوت اندازه‌ی جنسیت‌های جانوری یک گونه است. مالون می‌گوید: درمجموع، دو مدل ساختیم: یکی از مدل‌ها دارای دیمورفیسم صفر و دیگری دیمورفیسم قوی را نشان می‌داد. اگر تی‌رکس دیمورفیک بود، براساس تخمین‌ها، وزنش می‌توانست به ۲۴ هزار کیلوگرم برسد؛ اما این مدل را نادیده گرفتیم؛ زیرا اگر صحت داشت، امروزه گونه‌های بسیار بزرگ‌تری را پیدا می‌کردیم.

دانشمندان با استفاده از این داده‌ها توانستند منحنی رشد تی‌رکس را در طول عمر آن مدل‌سازی کنند و میزان بزرگی و رشد یک گونه‌ی بزرگ‌سال را تخمین بزنند. مالون هشدار می‌دهد تا زمانی‌که تی‌رکس قابل‌مقایسه با مدل پیدا شود، نتایج مدل قطعی نیستند. او می‌افزاید: این مدل‌سازی قطعاً آزمایشی فکری با مجموعه‌ای از آمار و ارقام است.

درواقع، پژوهش‌ها نشان می‌دهند که نتیجه‌گیری درباره‌ی گونه‌های دایناسوری براساس سوابق محدود فسیلی چقدر برای دیرینه‌شناسان دشوار است. توماس کار، دیرینه‌شناس مهره‌داران از کالج کارتیگ کنوشا در ویسکانسین می‌گوید: این مسئله به ما یادآوری می‌کند که آنچه درباره‌ی دایناسورها می‌دانیم، چیز زیادی نیست؛ چراکه اندازه‌ی نمونه‌ها کوچک هستند. درمقایسه‌با گونه‌های جانوری دیگر، حتی به اندازه‌ی نمونه‌ی نزدیک هم نیستیم.

توماس کار که در کنفرانس SVP هم شرکت کرده بود، می‌افزاید تی‌رکس ممکن است بسیار بزرگ‌تر از گونه‌هایی باشد که دانشمندان تاکنون پیدا کردند. تصور جانوری به این ابعاد شگفت‌انگیز است.