یک بار برای همیشه: عسل نه مدفوع است نه استفراغ زنبور!ً

عصر ایران: شاید شما هم این را شنیده باشید که عسل حاصل مدفوع زنبور عسل است. برخی به شوخی این مساله را بیان می کنند، اما برخی به واقع متقاعد شده اند که چنین چیزی درست است!

این افسانه محبوب با یک افسانه دیگر همراهی می شود که عسل حاصل استفراغ زنبور است. این شاید به واقعیت نزدیک تر باشد، اما باز هم درست نیست.

معده جداگانه برای شهد

شهد جمع آوری شده از گل ها در اندامی به نام "معده عسل" (Honey stomach) ذخیره می شود. معده عسل در واقع بخشی از مری زنبور عسل است. اما معده عسل که به نام کیسه عسل نیز شناخته می شود، یک اندام تخصصی است که برای انبساط و ذخیره شهد تا زمانی که بتوان آن را به کندو باز گرداند، طراحی شده است.

زمانی که زنبور شهد جمع کن به کندو باز می گردد، محتویات معده عسل خود را بالا آورده و از طریق فرایند تروفالاکسی آن را به زنبور عسل حاضر در کندو منتقل می کند. زنبور کندو با افزودن آنزیم هایی برای تغییر قندها، پردازش شهد به عسل را آغاز می کند. ترکیب تولید شده در حفره ساخته شده از موم ذخیره می شود تا به عسل تبدیل شود.

جریان غذا

زنبورهای عسل دارای اندامی برای گوارش هستند که به نام ونتریکولس (Ventriculus) یا روده میانی شناخته می شود. این معده گوارشی حشره محسوب می شود. ونتریکولس بعد از معده عسل قرار دارد و توسط پروونتریکولس (Proventriculus) از آن جدا می شود. پروونتریکلس یک اندام عضلانی است که دهانه بین دو بخش مجرای گوارشی را تنظیم می کند. پروونتریکولس دریچه ای یک طرفه است.

در ادامه، روده ها، رکتوم و مقعد قرار دارند. قسمت اصلی مری و دستگاه گوارش به ترتیب زیر ردیف شده اند (فلش ها جهت حرکت غذا را نشان می دهند) :

دهان ↔  مری ↔ معده عسل ← پروونتریکولس ← ونتریکولس ← روده ← رکتوم ← مقعد

پس همان گونه که مشخص است همه چیز جدا است. شهد برای تهیه عسل هرگز وارد معده گوارشی نمی شود. مقدار اندکی از شهد که برای تامین انرژی پرواز زنبور وارد معده گوارشی می شود نیز قابل برگشت نیست زیرا دریچه ای یک طرفه در مسیر آن قرار دارد.

شاید برای ما پیچیده به نظر برسد، اما زنبورها دارای یک سامانه طبیعی برای تمیز نگه داشتن غذای خود هستند. اگر این کار را نمی کردند، عسل به یک ماده غذایی با طول عمر بالا تبدیل نمی شد.

آیا زنبورهای عسل مدفوع می کنند؟

زنبورها نیز مانند انسان و دیگر موجودات زنده جهان عمل دفع مدفوع را انجام می دهند. این یک عملکرد مهم برای دفع مواد زائد گوارش نشده از بدن محسوب می شود.

زنبورهای عسل کجا مدفوع می کنند؟

زنبورهای کارگر بالغ حشراتی هستند که بهداشت را رعایت می کنند و بیرون از کندو مدفوع می کنند. حتی در زمستان که زنبورهای کارگر نمی توانند کندو را برای جمع آوری شهد ترک کنند، این حشرات مدفوع خود را نگه داشته و در صورت امکان از آنچه به "پروازهای پاکسازی" معروف است، استفاده می کنند. در صورتی که آب و هوای زمستانی اجازه دهد، اینها پروازهای کوتاهی برای ترک کندو و دفع مدفوع هستند.

آیا زنبور ملکه هم مدفوع می کند؟ پاسخ این پرسش نیز مثبت است، اما مدفوع توسط زنبورهای کارگر کندو پاکسازی می شود.

مدفوع زنبور عسل به چه شکل است؟

مدفوع زنبور عسل سالم زرد رنگ و تا حدودی چسبنده است. مدفوع ممکن است به شکل قطرات زرد یا سوسیسی شکل باشد.

مدفوع زنبور عسل از چه چیزی تشکیل شده است؟

مدفوع زنبور عسل بیشتر حاوی چربی گرده گوارش نشده، دانه های گرده از گل های بازدید شده و مواد زائد دیگر است.