ماده‌ای که دانشمندان مسحور آن شده‌اند!
در حال حاضر صد میلی گرم غبار سیاه تبدیل به یکی از ارزشمندترین دارایی‌های موزۀ تاریخ طبیعی لندن شده است؛ غباری که قرار است دانه به دانه و در مدت چندین سال مورد مطالعه قرار بگیرد.
فرادید: کمتر از یک قاشق چای‌خوری غبار و شن تیره که از سیارکی در فاصله ۳۲۰ میلیون کیلومتری زمین برداشته شده است، به موزه تاریخ طبیعی لندن رسیده است؛ جایی که دانشمندان در حال آماده شدن برای کشف اسرار آن هستند.
پس از اتمام موفقیت‌آمیز ماموریت Osiris-Rex ناسا در سیارک Bennu که در سال 2020 آغاز شده بود و در سپتامبر امسال به پایان رسید، محققان این موزه 100 میلی گرم از مواد بکر را دریافت کردند که با 4.6 میلیارد سال قدمت، به دوران شکل‌گیری منظومه شمسی مربوط می‌شود.
فضاپیمای ناسا برای مدت کوتاهی روی Bennu فرود آمد و بیش از 60 گرم مواد دست نخورده را جمع‌آوری کرد که بزرگترین مقدار مادۀ آورده شده از فضا از زمان برنامه آپولو است.
دکتر اشلی کینگ، دانشمند سیاره‌شناسی که بر روی این مادۀ فرازمینی کار خواهد کرد، می‌گوید: «حیرت‌انگیز است؛ این مانند گنجینه کوچکی است که ما را به آغاز منظومه شمسی بازمی‌گرداند. من نمی‌توانم صبر کنم تا آنها را در دست بگیرم و ببینم چه چیزی می‌توانیم در مورد منظومه شمسی اولیه بیاموزیم».
محفظه‌ای که غبار سیارک بنو را به زمین آورد
تجزیه و تحلیل‌های اولیه توسط محققان ناسا نشان داد که مواد برداشته شده از این سیارک سرشار از کربن و آب بوده و مقداری از کربن نیز در ترکیبات آلی پیوند خورده‌اند. دانشمندان انتظار دارند این نمونه‌ها را برای دهه‌ها مطالعه کنند، زیرا آنها به دنبال درک چگونگی شکل‌گیری منظومه شمسی هستند و اینکه آیا سیارک‌ها مقادیر قابل توجهی آب را به زمین و سیارات دیگر رسانده‌اند یا خیر.
یکی از حوزه‌های کلیدی تحقیق، تجزیه و تحلیل ایزوتوپ‌های هیدروژن در آبی است که به نحوی در بنو وجود دارد؛ این مطالعه برای این است که ببینیم آیا هیچ یک از این ایزوتوپ‌ها با ایزوتوپ‌های موجود در اقیانوس‌های زمین مطابقت دارد یا خیر.
فراتر از منشأ کیهانی ما، مسائل با اهمیت دیگری نیز در این مطالعه وجود دارد، مانند چگونگی انحراف یا نابود کردن سیارک‌هایی که تهدیدی بالقوه برای زمین هستند. با عرض یک سوم مایل، بنو بسیار کوچکتر از سیارکی به عرض شش مایل است که برای دایناسورها فاجعه آفرید، اما اگر به احتمال 1 به 1750 به زمین برخورد کند، آسیب زیادی به بار خواهد آورد.
دو سال اول تحقیق بر روی این غبار در موزه تاریخ طبیعی بر روی آزمایش‌های غیرمخرب مانند بررسی با پرتو ایکس و میکروسکوپ الکترونی متمرکز خواهد بود تا اطلاعاتی درباره ترکیب و ساختار کانی بنو به دست بیاید. بزرگترین دانه‌ها در حد میلی‌متر عرض دارند، در حالی که کوچک‌ترین آنها ذرات غبار صرف هستند.
کینگ گفت: «مقدار مادۀ زیادی به نظر نمی‌رسد، اما کار کردن با آن بسیار طولانی خواهد بود. این موزه خانۀ یکی از پیشروترین مجموعه‌های شهاب‌سنگ در جهان است و کارکنان آن به خوبی عادت کرده‌اند که با مقادیر کمی از مواد بسیار گرانبهای فضایی سر و کار داشته باشند».
بر خلاف شهاب‌سنگ‌هایی که در گذر آتشین خود از جو زمین پخته شده‌اند و سپس به زمین برخورد کرده‌اند، غبار و قطعات سنگی Bennu در شرایطی بکر به زمین آورده شده‌اند و به دانشمندان اجازه می‌دهند نگاهی نادر و بدون انحراف به مواد فضایی داشته باشند.
پروفسور سارا راسل، رهبر گروه مواد سیاره‌ای در می‌گوید: «این ماده، که بیش از یک قاشق چای‌خوری حجم ندارد، ما را برای سال‌ها مشغول خواهد کرد، زیرا ما هر دانۀ غبار را مطالعه می‌کنیم تا ترکیب و ساختار آن را بفهمیم و ببینیم چه اسراری را از دل آن می‌توانیم کشف کنیم.»
ارسال نظر