تغيير انگيزه‌هاي رواني در كارگران جنسي

بازار كارگري جنسي در ايران در مواردي پذيراي دختركان ۱۵ تا ۲۰ ساله‌اي است كه ديگر بي‌سواد نيستند و براي امرار معاش كار نمي‌كنند بلكه براي از بين بردن نابرابري‌هاي طبقاتي و تجربه برخورداري از امكانات دختران طبقه مرفه دست به اين كار مي‌زنند.

جديدترين آمار و مطالعات درباره زنان روسپي حكايت از اين واقعيت دارد كه دختراني با سن كمتر و تحصيلات بالاتر وارد بازار كارگري جنسي مي‌شوند كه ديگر مهاجر نيستند.

آنها اغلب نيازهاي اساسي و اوليه زندگي‌شان را با شغل اول تامين مي‌كنند و كارگري جنسي را به عنوان شغل دوم براي از بين بردن نابرابري‌هاي اجتماعي خود با ديگر دختران هم سن و سالشان انتخاب مي‌كنند.

سعيد مدني تحليلگر مسايل اجتماعي در اولين كنگره روان‌پزشكان ايران با اعلام اينكه بر اساس تغيير شاخص‌هاي مشكلات اجتماعي امروز شاهد كاهش ميانگين و دامنه سني زنان كارگر جنسي هستيم، گفت:

«در سال۴۷ ميانگين سن زنان كارگر جنسي ۳۰ سال و دوره تغيير از ۱۹ سال تا ۲۷ سال گزارش مي‌شد اما در سال‌هاي اخير ميانگين ورود زنان به بازار كارگري جنسي به‌شدت كاهش پيدا كرده و به كمتر از ۱۵ و ۱۴ سال رسيده است. اين آماري است كه بر اساس گزارش مقايسه وضعيت كودكان و بزرگسالان روسپي در مجله اجتماعي دانشكده علوم اجتماعي در دانشگاه تهران به دست آمده است.

نسبت زنان كارگر جنسي مهاجر كم شده و ما ديگر با افسانه‌اي به نام زن غريبه‌اي كه به شهر مي‌آمد و كارگري جنسي مي‌كرد مواجه نيستيم. اگر در سال ۴۷، ۵/۹ درصد زنان كارگر جنسي تهران تهراني بودند امروز مطالعات اخير نشان مي‌دهد نزديك به ۵۰درصد اين زنان در تهران هستند و سهم بيشتر متعلق به استان تهران است و اين موضوع نشانگر اين است كه با پديده‌اي مواجهيم كه ديگر از طريق مهاجرت توسعه نمي‌يابد.»

به گفته او وضعيت تحصيلات در اين قشر به طور كلي دگرگون شده است و ادعاي زن بي‌سوادي كه در گذشته دست به اين كار مي‌زد منتفي است: نسبت زن كارگر جنسي بي‌سواد امروز خيلي ناچيز است و در مقابل سطح تحصيلات بالا رفته است.

امروز كارگري جنسي با وجود اينكه يكي از راه‌هاي كسب درآمد است اما يك راه اساسي براي كاهش نابرابري‌هاي اجتماعي هم محسوب مي‌شود. این مساله در جمعيت تحت تكفل افرادي كه كم جمعيت‌تر هستند يعني بين دو يا سه نفر هستند افزايش يافته و در مقابل زناني كه با جمعيت بيشتري زندگي مي‌كنند و داراي خانواده هستند كاهش يافته كه البته اين يك تغيير مثبتي تلقي مي‌شود.

به عقيده مدني دختراني كه وارد بازار كارگري جنسي مي‌شوند به اين آگاهي رسيده‌اند كه بايد اقدامات پيشگيري انجام دهند تا دچار گرفتاري تشكيل خانواده نشوند. همچنين در آمار اخير سهم ورود دختران مجرد و ازدواج نكرده بيشتر شده است.

اين تحليلگر مسايل زنان در سخنراني‌اش با اشاره به نگاه مجرم‌مابانه به اين افراد از سوي مسوولان تاكيد مي‌كند: «اگر بخواهيم به عنوان مجرم به اين افراد نگاه كنيم بايد گفت كه مجرم اصلي مشتريان هستند و آمار نشان مي‌دهد بيشتر مردان در رده سني ۳۰ تا ۵۰ سال مشتري زنان كارگر جنسي هستند و بعد جوانان قرار دارند. با گذشت زمان هر روز دامنه تغيير در ميان مشتريان بيشتر مي‌شود كه حل اين مساله را پيچيده‌تر و مداخله را سخت‌تر مي‌كند.

البته بخشي از اين تغييرات محصول تغييرات اجتماعي است و تا حدي اجتناب‌ناپذيرند چرا كه در هر صورت اين مشكلات رخ مي‌دهند و مهم اين است چطور بايد براي آن برنامه‌ريزي كرد تا در مسير درست هدايت شوند. در چند سال اخير مداخلات يا مسكوت مانده يا به صورت غلطي پيگيري شده است.»

او ادامه مي‌دهد: نقش عوامل كلان امروزه به شدت بيشتر احساس مي‌شود چرا كه فقر و نابرابري‌هاي اجتماعي يك عامل تشديد‌كننده اين اوضاع است. اگر در گذشته زناني كه وارد بازار كارگري جنسي مي‌شدند براي تامين حداقل نيازهاي زندگي خود دست به اين كار مي‌زدند اما امروزه بخش قابل توجه‌اي از دختراني كه وارد اين بازار مي‌شوند براي كاهش نابرابري‌هاي اجتماعي است يعني تامين حداقل نيازهاي اساسي و اوليه صورت گرفته و با انتخاب شغل دوم به عنوان كارگري جنسي سعي دارند كاهش نابرابري‌هاي اجتماعي ميان خود و ديگر دختران از طبقه‌هاي ديگر را مرتفع كنند.

مدني اظهار مي‌دارد: «شاخص مشكلات اجتماعي در ايران نشان مي‌دهد روند مشكلات اجتماعي در كشور روند مطلوبي نيست و جامعه ايران نشانه‌هايي از يك كشور بيمار را دارد چرا كه نظام برنامه‌ريزي در ايران يا غلط بوده يا نسبت به روند مشكلات اجتماعي كه روز به روز در حال رشد است بي‌توجه شده است.» به عقيده اين تحليل‌گر مسايل اجتماعي از بين بردن منطقه خاك سفيد در تهران يكي از نمادهاي پاك كردن صورت مساله و ظاهر مشكل است نه بررسي و مطالعات اجتماعي:

«يك رويكردي كه به كارگري جنسي وجود داشته كه بر وضعيت امروز كشور تاثير‌گذار است اينكه روسپي يك موجود شيطاني است و به عنوان يك انسان از حداقل حقوق اجتماعي محروم است، مقابله با اين افراد به صورت تهاجمي بوده و يك عمل كاملا جرم‌‌انگارانه محسوب مي‌شده است و افراد در آن مجرم بودند و نه قرباني.»

منبع: شرق

باز نشر: مجله اینترنتی Bartarinha.ir