بهترین قلمو برای گواش: تجربه واقعی، مقایسه برندها و نکات انتخاب حرفه‌ای

در تجربه‌ای که از کار با گواش در پروژه‌های هنری و طراحی گرافیک داشتم، بهترین قلمو برای گواش ترکیبی از موی باکیفیت، ساختار بادوام و فرم مناسب بسته به نوع کار است. گواش به دلیل چگالی بالا و پوشش مات، نیازمند قلمویی است که هم بتواند رنگ را خوب نگه دارد و هم کنترل دقیقی ارائه دهد. بر اساس تست‌هایی که شخصاً انجام دادم و تحلیل‌های منتشرشده در منابع حرفه‌ای نقاشی مانند Jackson's Art Blog ، چند برند و نوع قلمو مشخصاً عملکرد بهتری داشته‌اند.

تجربه عملی من با انواع قلموهای گواش

برای شروع، من چندین نوع قلمو از برندهای مختلف از جمله Da Vinci، Princeton و Raphael را روی انواع گواش برند Winsor & Newton تست کردم. آنچه سریعاً مشخص شد، تفاوت چشمگیر در جذب رنگ و نحوه‌ی آزادسازی آن روی کاغذ بود. به عنوان مثال، قلموی Da Vinci سری Cosmotop Spin با موی مصنوعی بسیار نرم اما کنترل‌شده، اجازه می‌داد تا بدون پخش‌شدن اضافی رنگ، لبه‌ها را دقیق نگه دارم.

در حالی‌که قلموهای ارزان‌قیمت با موهای بی‌کیفیت معمولاً پس از چند بار شست‌وشو ساختار خود را از دست دادند و در ترکیب رنگ دچار مشکل شدند.

تحلیل مقایسه‌ای برندها

بر اساس تحلیل منتشرشده توسط The Virtual Instructor, قلموهای با موی ترکیبی (synthetic blend) بهترین عملکرد را روی رنگ‌هایی با چگالی بالا مثل گواش دارند. برند Princeton سری Velvetouch یکی از گزینه‌هایی بود که من شخصاً در نقاشی‌های مینیاتور گواش تست کردم و جذب رنگ یک‌دستی ارائه داد.

در مقابل، Raphael سری Precision با موهای مصنوعی با تکنولوژی بالا، برای رندرینگ دقیق در کارهای گرافیکی گواش مناسب‌تر بود.

همچنین در سایت حامین ذکر شده:

• ره‌آورد: برند ایرانی ره‌آورد با تولید قلم‌موهایی با موهای مصنوعی مقاوم و دسته‌های خوش‌دست برای تمرین و کارهای روزمره بسیار مناسب است. قلم‌موهای ره‌آورد برای رنگ‌های گواش و اکریلیک، عملکردی روان و قابل‌کنترل دارند؛

• خرم: عملکرد قلم‌موهای این برند در نقاشی آبرنگ یا کارهای تزئینی بسیار خوب است و دوام بالایی هم دارند. اگر به‌دنبال قلم‌مویی با قیمت مناسب و ماندگاری بالا برای تمرین، پروژه‌های مدرسه‌ای یا حتی تزئینات دیواری هستید، خرم برندی قابل‌اعتماد است؛

• پارس آرتیست: این برند ایرانی با طراحی قلم‌موهایی دقیق، دارای موهای نرم و دسته‌های مقاوم، عملکرد فوق‌العاده‌ای دارد.

فرم مناسب قلمو برای تکنیک‌های مختلف

در کار با گواش، فرم قلمو به اندازه جنس آن اهمیت دارد. به نظرم:

• قلموی گرد شماره 6 یا 8 برای کارهای عمومی بسیار کاربردی است.
• قلموی تخت شماره 4 یا 10 برای پوشش‌دهی پس‌زمینه و پهنه‌های وسیع مناسب است.
• قلموی فیلت (filbert) برای ترکیب رنگ و لبه‌سازی نرم در پرتره‌ها انتخابی بی‌نظیر بود.

این نکات را از تمرین عملی روی چند نقاشی لنداسکیپ با گواش متوجه شدم، به‌ویژه هنگام استفاده از رنگ‌های تیره که نیاز به لبه‌سازی تمیز دارند.

نکاتی برای انتخاب قلمو مناسب گواش

به نظرم، هنگام انتخاب قلمو باید به سه عامل اصلی توجه کرد:

1. حجم نگه‌داری رنگ: گواش به رنگ‌بار بالا نیاز دارد، مخصوصاً برای لایه‌های اول.
2. کنترل در نوک قلمو: در طراحی گرافیکی، دقت بالای نوک قلمو اهمیت دارد.
3. قابلیت شست‌وشو و برگشت‌پذیری موها: قلموهای بی‌کیفیت به‌سرعت فرم خود را از دست می‌دهند.

همچنین طبق بررسی The Virtual Instructor, فرم قلمو تأثیر زیادی در تکنیک‌های لایه‌گذاری گواش دارد. به‌طور خاص، قلموی فیلت (Filbert) برای ترکیب رنگ‌های نرم و ساخت لبه‌های گرد در تصویرسازی پرتره بسیار کاربردی است.

همچنین در سایت fearlessbrush در رابطه با قلم مو Winsor & Newton Series ۹۹۵ Flat Wash Brush ذکر شده:

I’ve been using this brush for almost 6 years. The reason it is perfect for gouache is because it has just the right density and softness for my preferred way of working. Stiff enough to be able to push a larger amount of gouache around, get solid brush strokes, and yet soft enough so I can layer gouache without lifting the underlayer.

ترجمه: من تقریباً ۶ سال است که از این قلم‌مو استفاده می‌کنم. دلیل اینکه برای گواش عالی است این است که چگالی و نرمی آن دقیقاً مناسب روش کار مورد علاقه من است. به اندازه کافی سفت است که بتوانم مقدار بیشتری گواش را فشار دهم، ضربات قلم‌مو محکمی داشته باشم، و در عین حال به اندازه کافی نرم است که بتوانم بدون بلند کردن لایه زیرین، گواش را لایه لایه کنم.

نکات مهم در نگهداری و استفاده

نکته‌ای که باید اشاره کنم این است که گواش نسبت به آکریلیک زودتر در قلمو خشک می‌شود و همین باعث آسیب سریع‌تر به موها می‌شود. به گفته‌ی ArtTutor , شست‌وشوی سریع و استفاده از صابون مخصوص قلمو بلافاصله پس از استفاده می‌تواند عمر ابزار را تا دو برابر افزایش دهد.

جدول جمع‌بندی

سوالات متداول

آیا می‌توان از قلموی آبرنگ برای گواش استفاده کرد؟

بله، اما باید از مدل‌هایی با موهای سفت‌تر استفاده کنید چون گواش چگال‌تر است و به کنترل بیشتری نیاز دارد.

قلموهای طبیعی بهترند یا مصنوعی؟

برای گواش، قلموهای مصنوعی باکیفیت معمولاً عملکرد بهتری دارند چون فرم خود را بهتر حفظ می‌کنند و راحت‌تر تمیز می‌شوند.

چه اندازه قلمویی برای شروع مناسب است؟

شماره‌های 4، 6 و 8 بهترین شروع هستند چون هم برای جزئیات و هم برای سطوح متوسط کاربردی‌اند.