یکی از کوتاه‌ترین روزهای تاریخ ثبت شد

خبرآنلاین: زمین در روز سه‌شنبه ۱۵ مرداد ۱۴۰۴ یکی از کوتاه‌ترین روزهای ثبت‌شده در تاریخ را تجربه کرد. براساس اعلام سرویس بین‌المللی سیستم‌های مرجع چرخش زمین (IERS) و رصدخانه نیروی دریایی آمریکا، زمین در این روز بین ۱.۲۵ تا ۱.۵۱ میلی‌ثانیه سریع‌تر از حد معمول به دور خود چرخید.

این سومین بار در تابستان ۲۰۲۵ است که زمین دچار چنین شتابی در چرخش می‌شود. موارد مشابه قبلاً در تاریخ‌های ۲۰ تیر (۱۰ ژوئیه) و ۳۱ تیر (۲۲ ژوئیه) نیز گزارش شده بود. 

هر روز معمولاً حدود ۸۶٬۴۰۰ ثانیه طول می‌کشد. کاهش ۱.۵ میلی‌ثانیه‌ای معادل ۰.۰۰۱۵ ثانیه است و به‌صورت فیزیکی برای انسان‌ها محسوس نیست. بااین‌حال، جامعه علمی با دقت بالا آن را ثبت و بررسی می‌کند.

پژوهشگران معتقدند موقعیت ماه نقش مهمی در تغییر سرعت چرخش زمین دارد. در روز ۱۴ مرداد، ماه در موقعیتی جنوبی‌تر از استوای زمین قرار دارد که می‌تواند باعث تغییرات جزئی اما قابل اندازه‌گیری در سرعت گردش زمین شود. این اثر گرچه کوتاه‌مدت است، اما برای درک پویایی حرکت زمین اهمیت بالایی دارد.

با وجود شواهد، هنوز دلیل قطعی این پدیده مشخص نیست. دانشمندان در چند دهه گذشته عمدتاً شاهد کاهش تدریجی سرعت چرخش زمین بودند که بخش زیادی از آن به تأثیرات جزر و مد ناشی از ماه نسبت داده می‌شود. در دوره دایناسورها، طول روز حدود ۹۰ دقیقه کوتاه‌تر از امروز بود.

با این حال، از اوایل دهه ۲۰۱۰ نشانه‌هایی از شتاب‌گیری مجدد زمین دیده شده است. یک پژوهش در مجله Nature در سال ۲۰۲۳ فرضیه‌ای را مطرح کرد مبنی بر اینکه هسته زمین ممکن است از سال ۲۰۱۰ به بعد شروع به کند شدن کرده باشد، که این موضوع می‌تواند به‌طور متناقض باعث شتاب سطح زمین شود. این فرضیه هنوز به‌طور رسمی تأیید نشده است.