موافقت دادگاه آمریکا با محاکمه مقام ارشد ساواک

عصر ایران: دادگاهی در امریکا با ادامه رسیدگی به پرونده شکایت ۳ ایرانی از پرویز ثابتی مقام ارشد ساواک موافقت کرد.  

این ۳ ایرانی، ثابتی را به دست داشتن در شکنجه آنها متهم کرده و خواستار دریافت غرامت شده اند.

قبل از این رسانه ها گفته بودند  این سه ایرانی خواستار دریافت ۲۲۵ میلیون دلار غرامت بابت شکنجه از او شده اند. به نوشته روزنامه انگلیسی ایندیپندنت، در این شکایت ثابتی به عنوان معمار نهادینه‌سازی شکنجه در ایران معرفی شده است.

نام این سه ایرانی به دلیل ترس از انتقام و آزار، مخفی مانده است. آنها به نام جان یک، جان دو و جان سه در پرونده دادگاه، نام گذاری شده اند. هر سه بیش از ۷۰ سال سن دارند. 

پرویز ثابتی تا قبل از انقلاب سمت قائم مقام ساواک (سازمان اطلاعات و امنیت کشور) را داشت. او هنگام انقلاب به همراه همسرش از ایران فرار کرد و به امریکا رفت و در این کشور ساکن شد. وی برای بیش از ۴۰ سال به صورت مخفیانه در امریکا زندگی می کرد و هیچ کس نمی دانست پرویز ثابتی چه شد و کجاست تا اینکه بعد از حوادث ۱۴۰۱ ، ثابتی در یکی از تجمعات در امریکا ظاهر شد.

بی بی سی خبر موافقت یک دادگاه امریکا با ادامه رسیدگی به شکایت از ثابتی را منتشر کرد و نوشت: نهاد «کالکتیو ایرانیان برای عدالت و مسئولیت‌پذیری» در گزارشی نوشته است دادگاه فدرال ایالت فلوریدا با ادامه روند رسیدگی به پرونده شکایت از پرویز ثابتی از مقامات ارشد سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) در دوره پهلوی موافقت کرده است.

پرویز ثابتی - چپ: وقتی مقام ارشد ساواک بود - راست : سال گذشته در امریکا

سه ایرانی ساکن آمریکا در اوایل اسفند سال گذشته پرویز ثابتی را متهم کردند در دوران مسئولیتش در ساواک در «شکنجه و بدرفتاری» با آنها و همچنین «نهادینه کردن شکنجه در سازمان‌های امنیتی ایران» در زمان شاه نقش داشته است. شاکیان خواستار غرامت چندین میلیون دلاری شده‌اند.

«کالکتیو ایرانیان برای عدالت و مسئولیت‌پذیری» خبر داده اکنون دادگاهی در فلوریدا امریکا درخواست وکلای ثابتی درباره اینکه پرونده مشمول مرور زمان شده را نپذیرفت.

وکلای ثابتی با این استدلال که پرونده «مشمول مرور زمان» شده، خواستار توقف رسیدگی شده بودند.

بنابر این گزارش، در پاسخ ۱۷ صفحه‌ای دادگاه در ۲۱ مرداد ۱۴۰۴ (۱۲ اوت ۲۰۲۵) آمده است شاکیان «مدارک معتبری» ارائه دادند که برای ادامه رسیدگی به پرونده و بررسی «مسئولیت» پرویز ثابتی کافی است. شاکیان او را به «معاونت و مشارکت» در «شکنجه و بدرفتاری» متهم کرده‌اند.

ثابتی در سال ۱۴۰۱ در یکی از تجمعات ایرانیان خارج از کشور پس از ۴۶ سال برای اولین بار در انظار عمومی دیده شد و یک مستند شبکه من‌وتو نیز او را در کانون توجه‌ها قرار داد.

پروز ثابتی از سال ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۷ رئیس اداره سوم و قائم مقام ساواک بود که براساس گزارش‌ها «مهم‌ترین» بخش سازمان اطلاعات و امنیت ایران را اداره می‌کرد. این اداره مسئولیت امنیت داخلی را در ساواک بر عهده داشت.

 ثابتی در مستند شبکه من و تو در سال ۱۴۰۲ 

در ادامه گزارش «کالکتیو ایرانیان برای عدالت و مسئولیت‌پذیری»، نظر دادگاه درباره شکایت جداگانه‌ای انتشار یافته است که در آن ثابتی خواستار علنی شدن نام شاکیان شده بود.

دادگاه نظر خود را در این مورد اعلام کرده و نوشته است که «از زمان طرح این دعوی، شاکیان مدارک مهمی از تهدیدهای جدی علیه امنیت و سلامت خود، و همچنین تهدیدهای مشابه علیه وکلای‌شان ارائه کرده‌اند.»

بر همین اساس دادگاه به شاکیان اجازه داده تا در ادامه روند پرونده همچنان از نام مستعار استفاده کنند.

بدین ترتیب اکنون پرونده وارد مرحله جمع‌آوری ادله خواهد شد و دادگاه از خواهان و خوانده خواسته است تا ژانویه ۲۰۲۶ میلادی مدارک خود را ارسال کنند.

شکایت سه ایرانی ساکن ایالات متحده آمریکا از پرویز ثابتی واکنش‌های بسیاری در در شبکه‌های اجتماعی و محافل سیاسی داشته است.

پیشتر ثابتی در مستندی که از شبکه من‌وتو پخش شد، ادعاهای دست داشتن در «شکنجه» زندانیان را رد کرد.

پرویز ثابتی متولد ۴ فروردین ۱۳۱۵ در سنگسر سمنان است و در دانشکده حقوق دانشگاه تهران درس خوانده است.

او در سال ۱۳۳۷ به عنوان تحلیلگر در سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) استخدام شد. در سال ۱۳۴۵ به ریاست اداره یکم ساواک رسید. از سال ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۷ مسئول اداره سوم یا مهم‌ترین رکن ساواک و رئیس ساواک تهران بود.

آرشیوی - پرویز ثابتی وقتی مقام ارشد ساواک بود

او سال ۱۳۵۷ با نام مستعار از فرودگاه تهران خارج شد و به لندن و سپس به آمریکا رفت. او دو فرزند دختر دارد.

پرویز ثابتی متهم است که در دوران ۲۰ ساله کار در ساواک و به ویژه مدیریت اداره سوم در شکنجه یا مرگ بسیاری از فعالان سیاسی قبل از انقلاب نقش داشته است.

بی بی سی فارسی در گزارش خود نوشت: ثابتی مخالف فعالیت آزادانه بسیاری از نویسندگان و هنرمندان از جمله صمد بهرنگی بوده است. خودش به‌صراحت در مصاحبه با عرفان قانعی‌فرد در کتاب «در دامگه حادثه» گفته که کتاب اولدوز و کلاغ‌های صمد بهرنگی را پیش فرح پهلوی برده و تاکید کرده نویسندگانی مثل صمد بهرنگی از راه داستان، افکار کمونیستی را ترویج می‌دهند و باید جلو آنها گرفته شود.

ثابتی در سراسر کتاب «در دامگه حادثه» به این موضوع اشاره می‌کند که اصرار داشته با فعالان سیاسی و نویسندگان جدی‌تر و شدید‌تر برخورد شود و درباره این موضوع به مقام‌های بالاتر از خود و محمدرضا پهلوی شکایت می‌برده است.

ثابتی همچنین گفته در سال‌های آخر حکومت پهلوی اگر برخورد جدی‌تری انجام می‌شد و به توصیه‌های او عمل می‌شد، کار حکومت به این‌جا نمی‌رسید. او سال ۱۳۵۷ فهرستی ۱۵۰۰ نفره‌ از نویسندگان و فعالان سیاسی و مذهبی به شاه داده و خواستار بازداشت آنها شد که گفته می‌شود محمدرضا شاه با بازداشت ۳۰۰ نفر از آنها موافقت کرده بود.