در ایران یک عکس از ترامپ سوژه بحث و نظر شده است
انتشار چند تصویر از دیدار دونالد ترامپ با ولودیمیر زلنسکی و رهبران اروپایی، بار دیگر موجی از تحلیل‌ها و تفسیرها را در رسانه‌های مختلف جهان برانگیخته است.
برترین‌ها: انتشار چند تصویر از دیدار دونالد ترامپ با ولودیمیر زلنسکی و رهبران اروپایی، بار دیگر موجی از تحلیل‌ها و تفسیرها را در رسانه‌های مختلف جهان برانگیخته است. در نگاه اول شاید این تصاویر صرفاً ثبت یک نشست سیاسی باشد، اما شکل نشستن، زبان بدن و حتی فاصله میان رهبران حاضر در قاب، برای رسانه‌ها معنایی فراتر از یک ملاقات ساده پیدا کرده است. به‌ویژه در ایران، جایی که بحث رابطه با آمریکا همچنان یکی از حساس‌ترین محورهای سیاست داخلی به شمار می‌رود، چنین تصاویری به سرعت به بستری برای منازعه گفتمانی میان جریان‌های سیاسی بدل شده است.
رسانه‌های اصولگرا این تصاویر را نشانه‌ای از تحقیر متحدان آمریکا قلمداد کرده‌اند. از نگاه آنان، این قاب‌ها نشان می‌دهد که حتی نزدیک‌ترین شرکای واشنگتن نیز در جایگاهی فرودست قرار دارند و مجبورند با لحنی متواضعانه از حمایت‌های آمریکا بهره‌مند شوند. برای نمونه، روزنامه کیهان با صراحت نوشت این تصویر حاوی عبرت‌های بسیاری برای ایران است؛ چرا که اگر ترامپ با نزدیک‌ترین متحدانش چنین رفتار می‌کند، بی‌تردید با کشوری چون ایران که خصومت دیرینه با او دارد، رفتاری به‌مراتب سخت‌تر و تحقیرآمیزتر خواهد داشت. این استدلال به تقویت دیدگاهی می‌انجامد که مذاکره با آمریکا را نه راه‌حل، بلکه مسیری پر از تحقیر و بی‌احترامی می‌داند.
از سوی دیگر، اصلاح‌طلبان چنین قرائتی ندارند. آنان معتقدند نمی‌توان صرفاً با اتکا به چند تصویر زبان بدن، سیاست خارجی یک کشور را تحلیل کرد. این جریان سیاسی همچنان بر این باور است که مذاکره و دیپلماسی، اگرچه پرچالش، اما تنها راه حل‌وفصل مسائل کلان ایران در عرصه بین‌المللی است. در این نگاه، حتی اگر رفتار آمریکا با متحدان خود از موضع بالا باشد، این موضوع به‌خودی‌خود به معنای بن‌بست مطلق در تعامل نیست، بلکه باید با طراحی دقیق، از همین واقعیت به نفع منافع ملی بهره برد.
میدان جدال گفتمانی در ایران
آنچه این تصاویر را در ایران پررنگ‌تر کرده، نه محتوای نشست، بلکه بازتاب رسانه‌ای و سیاسی آن است. رسانه‌های اصولگرا مانند فرهیختگان این تصاویر را به معنای بدهکار شدن اوکراین به آمریکا و اروپا دانسته‌اند. از نگاه آنان، اوکراین که به نیابت از غرب وارد جنگ شده، اکنون باید مدیون کمک‌های واشنگتن باشد؛ حتی اروپا نیز نقش واسطه‌ای دارد که ادامه حمایت‌ها را تضمین کند. در چنین روایتی، کی‌یف نمادی از کشوری است که استقلال تصمیم‌گیری‌اش به گروگان سیاست‌های آمریکا درآمده است.
این نگاه برای اصولگرایان فرصتی فراهم می‌کند تا در داخل کشور استدلال کنند هرگونه مذاکره با واشنگتن، ایران را در موقعیتی مشابه اوکراین قرار خواهد داد؛ موقعیتی که در آن استقلال ملی فدای منت‌داری از قدرتی بزرگ می‌شود. این خط استدلال با تأکید بر تجربه تاریخی روابط ایران و آمریکا و نیز بر رفتار تحقیرآمیز ترامپ با متحدانش تقویت می‌شود.
در مقابل، اصلاح‌طلبان چنین استفاده‌ای از تصاویر را نشانه نوعی «بزرگ‌نمایی رسانه‌ای» می‌دانند. آنان بر این باورند که نباید تصمیم‌گیری در سطح کلان سیاست خارجی را بر مبنای یک عکس یا ژست سیاسی بنا کرد. به عقیده این جریان، هرچند آمریکا قدرتی هژمونیک است و روابط با آن همواره دشوار خواهد بود، اما همین قدرت می‌تواند در شرایط خاص، امکان گشودن دریچه‌ای برای منافع ملی ایران فراهم کند.
در نهایت، اهمیت این تصاویر نه در محتوای نشست، بلکه در انعکاس و تفسیرشان در فضای سیاسی ایران است. به بیان دیگر، این عکس‌ها نشان دادند که چگونه حتی ژست‌های ساده رهبران جهانی، می‌تواند در کشوری مانند ایران به سوخت تازه‌ای برای منازعات دیرینه بر سر رابطه با آمریکا تبدیل شود؛ منازعه‌ای که به نظر می‌رسد در کوتاه‌مدت هیچ پایانی نخواهد داشت.
ارسال نظر